Jak wygląda nadziąślak?
Nadziąślak jest przewlekłą zmianą rozrostową dziąseł o charakterze zapalnym. To najczęściej występującą zmiana w obrębie jamy ustnej człowieka. Nadziąślak zapalny jest zmianą łagodną, co oznacza, że nie przerzuca się na inne narządy i nie stwarza zagrożenia dla zdrowia i życia osoby, u której się pojawi.
Ze względu na obraz kliniczny wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje tej zmiany:
- nadziąślaka włóknistego (epulis fibromatosa),
- nadziąślaka ziarninowego (epulis granulomatosa),
- nadziąślaka olbrzymiokomórkowego (granuloma gigantocellulare periphericum).
Nadziąślak włóknisty wywodzi się z włókien przyzębia. Jest zmianą elastyczno-twardą, zbudowaną z tkanki łącznej i włókien kolagenowych, pokrytą błoną śluzową w kolorze różowym. Nadziąślak ziarninowy natomiast powstaje z unaczynionej tkanki łącznej. Jest tworem miękkim, pokrytym błoną śluzową w kolorze czerwonym.
Nadziąślaki olbrzymiokomórkowe wywodzą się z więzadeł przyzębnych lub błony śluzowej zrośniętej z okostną. Są to szybko rosnące guzki pokryte siną lub brunatną błoną śluzową.
Jeśli nadziąślaki ziarninowe, włókniste lub obwodowe ziarniniaki olbrzymiokomórkowe osiągną duże rozmiary, mogą przyczynić się do przemieszczania zębów. Zwłaszcza włókniste o twardej konsystencji. Duże zmiany mogą także skutkować krwawieniami z jamy ustnej. Niekiedy pacjenci mają problemy z zamykaniem ust.
Przyczyną nadziąślaków w jamie ustnej jest najczęściej długotrwałe drażnienie dziąsła przez nieprawidłowy brzeg wypełnienia zęba lub duży ubytek. Mogą jednak one powstać na skutek urazu, być efektem zaburzeń hormonalnych lub niewłaściwej higieny jamy ustnej.
Reklama
Nadziąślak u dziecka
Nadziąślaki najczęściej rozwijają się między 10. a 50. rokiem życia, głównie u kobiet. Niezależnie od grupy wiekowej mają takie same przyczyny oraz przebieg kliniczny.
Należy jednak podkreślić, że nadziąślaki u dzieci obserwuje się rzadziej niż u dorosłych.
Przyczyną tego stanu jest fakt, że wraz z wiekiem zwiększa się prawdopodobieństwo ubytków w zębach wymagających leczenia zachowawczego. W populacji dorosłych częściej także stwierdza się zaburzenia hormonalne, które mogą doprowadzić do rozwoju zmian rozrostowych.
Reklama
Nadziąślak ciążowy
Znacznie częściej obserwuje się nadziąślaki u kobiet w wieku rozrodczym. Często zmiany ujawniają się w czasie ciąży w związku z licznymi zmianami hormonalnymi. Szacuje się, że dotyczy to około 5 proc. kobiet. Nadziąślak w ciąży jest określany przez lekarzy jako naczyniowaty lub ropotwórczy. Zmiana najczęściej lokalizuje się na brodawkach międzyzębowych. Wyglądem przypomina narośl w kolorze żywoczerwonym.
Co bardzo istotne, nadziąślak ciążowy pojawia się najczęściej w pierwszym trymestrze ciąży i zwykle samoistnie znika w trzecim trymestrze lub po rozwiązaniu. Jednakże w przypadku pojawienia się nieprzyjemnych dolegliwości, takich jak problemy z połykaniem, lekarze podejmują decyzję o usunięciu zmiany w trakcie ciąży.
Reklama
Czy nadziąślak sam zniknie?
Nadziąślaki są zmianami łagodnymi, jednakże wymagają usunięcia, gdyż mogą doprowadzić do rozchwiania czy przesuwania zębów, a w skrajnych przypadkach do
resorpcji kości. Wyjątek stanowią zmiany powstałe w czasie ciąży, które ulegają samoistnej regresji. Należy podkreślić, że guzki powinno się usuwać z dość dużym marginesem zdrowych tkanek. Niekiedy konieczna jest także ekstrakcja zębów, zwykle w przypadku obwodowego ziarniniaka olbrzymiokomórkowego.
Usuwaniem nadziąślaków zajmują się chirurdzy szczękowo-twarzowi, ale zabieg można także przeprowadzić laserowo. Chirurgiczne usunięcie przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym. Laserowe usuwanie nadziąślaka można wykonać w gabinecie stomatologicznym, świadczącym takie usługi, o ile pacjent zostanie zakwalifikowany do takiego zabiegu.
W wielu przypadkach klasyczne usunięcie zmiany jest uzupełniane laseroterapią. Poza wycięciem zmiany, konieczne jest także usunięcie czynnika drażniącego, który przyczynił się do powstania guzka.
Nadziąślak po eksterminacji może jednak powrócić. Nawroty są zwykle wynikiem niekompletnego usunięcia guza lub efektem pozostawienia zbyt małego lub braku marginesu.
Reklama
Leczenie nadziąślaka
Leczenie nadziąślaka powinno się być poprzedzone wnikliwą diagnostyką. Zmiany powinny być zróżnicowane ze złośliwymi zmianami nowotworowymi, zwłaszcza nawracające. W przypadku nawrotu nadziąślaka, stomatolog powinien się upewnić, że nie ma do czynienia ze zmianą rakową. Zazwyczaj w trakcie zabiegu usuwania guza pobiera się wycinek do badania histopatologicznego, którego wynik potwierdzi, jakiego rodzaju zmiana została wycięta.
Co warto dodać, po usunięciu nadziąślaka może zajść konieczność przeprowadzenia dodatkowego zabiegu z zakresu chirurgii śluzówkowo-dziąsłowej. Zabieg wykonuje się przede wszystkim ze względów estetycznych.
