Czym jest narośl na skórze?
Odstająca narośl na skórze może objawem dziesiątek różnego rodzaju schorzeń i zaburzeń: nowotworowych, wirusowych, bakteryjnych, grzybiczych, autoimmunologicznych i innych.
Istnieje wiele rodzajów narośli na skórze. Wymienić w tym kontekście można między innymi:
- włókniaki twarde i miękkie,
- czerniak, rak podstawnokomórkowy i inne nowotwory skóry,
- brodawki łojotokowe,
- brodawki wirusowe,
- brodawki stanowiące objaw zakażenia wirusem HPV,
- choroby zapalne, takie jak łuszczyca, liszaj płaski, liszajec, czyraczność.
Tego typu narośla na skórze człowieka różnią się znacznie pod względem etiologii, patogenezy oraz rokowań. Część z nich, jak choćby włókniaki, jest zupełnie niegroźna, inne jak np. czerniak są potencjalnie śmiertelne.
Na skórze powstają zarówno małe jak i duże naroślna. Moga mieć też różny kształt.
Reklama
Twarda narośl na skórze
Twarda wystająca narośl na skórze, która jest niewielkich rozmiarów (kilka milimetrów) i wyglądem przypomina guzek o względnie regularnym kształcie, z dużą dozą prawdopodobieństwa może zostać zdiagnozowana jako włókniak (łac.: fibroma).
Jest to niegroźna, niezłośliwiejąca zmiana nowotworowa. W postaci twardej charakteryzuje się zerową niemal podatnością na ucisk - nie zmienia kształtu ani „nie chowa się” w skórze.
Występuje najczęściej na rękach i nogach, ale także pod pachami, na piersiach, w pachwinach i jamie ustnej. Może być delikatnie zaczerwieniona. Najczęściej jest nabyta i powstaje na skutek infekcji i urazów.
Należy pamiętać, że oprócz włókniaków twardych, wyróżnia się też miękkie. Mają one nieregularny, kalafiorowaty, nitkowaty lub workowaty kształt, który zmienia się pod wpływem ucisku.
Często pojawiają się w większych skupiskach, między innymi na szyi, powiekach, pod pachami i w pachwinach. Mogą mieć charakter wrodzony lub nabyty, a do głównych czynników etiologicznych należą:
- otyłość,
- insulinoodporność,
- zespół metaboliczny.
Reklama
Swędząca i sucha narośl na skórze
Kiedy narośli towarzyszą charakterystyczne dolegliwości, łatwiej jest zdiagnozować jej przyczynę. Małe suche i swędzące guzki, które najczęściej zlokalizowane są z tyłu ramion, a także na udach i pośladkach, mogą być objawem rogowacenia okołomieszkowego.
Ta choroba skóry jest dziedziczna i występuje w każdym wieku, nawet u dziecka. Niestety nie da się jej zapobiegać, ale istnieją pewne metody leczenia tego rodzaju narośli na skórze, np.:
- kremy z mocznikiem lub mleczanem amonu,
- miejscowe kortykosteroidy stosowane krótkotrwało,
- retinoidy.
Reklama
Czerwona narośl na skórze
Grudkowata czerwona narośl na skórze może świadczyć o rozwoju raka podstawnokomórkowego (BCC od ang. basal cell carcinoma). Jest to najczęściej spotykana postać nowotworu skóry, (około 70-80 proc. przypadków), występująca zwłaszcza u mężczyzn po 30. roku życia.BCC rozwija się z niezróżnicowanych do końca keratynocytów, czyli komórek naskórka.
Do głównych jego przyczyn należą:
- genetyczne predyspozycje do kancerogenezy,
- promieniowanie UV emitowane przez słońce.
Czynnikami dodatkowo sprzyjającymi chorobie są infekcje wywoływane przez wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV), promieniowanie jonizujące oraz dietę wysokotłuszczową.
Rak podstawnokomórkowy ma kilka postaci, wśród których można wymienić guzkową, płaską, pierwotnie wrzodziejącą i twardzinopodobną. Zmiany najczęściej pojawiając się na twarzy, spotykane są też na szyi, ramionach, plecach.
Nowotwór ten określany jest jako miejscowo złośliwiejący. Występujące w jego przebiegu wykwity mają tendencję do zwiększania swojego zasięgu na skórze, ale rzadko dają przerzuty do organów wewnętrznych. Dzięki temu choroba charakteryzuje się stosunkowo niską śmiertelnością.
Należy pamiętać, że czerwona narośl na skórze może być manifestacją zupełnie innych chorób, bynajmniej nie nowotworowych.
Jeśli czerwone guzki mają świecącą powierzchnię i pokryte są jasnoszarymi łuskami, objawy te wskazują na rozwój łuszczycy, czyli przewlekłej choroby układowej o charakterze zapalnym. Czerwone guzki są też typowe dla groźnej choroby skóry, jaką jest liszaj płaski.
Reklama
Brązowa narośl na skórze
Grudkowata, wypukła narośl może pojawić się, nie tylko na twarzy, ale także na skórze głowy. Najczęściej są to brodawki łojotokowe, które ze względu na lokalizację są narażone na podrażnienia i mogą krwawić.
Najczęściej takie brązowe narośle mają bardzo ciemny odcień, który wydaje się czarny. Ze względu na to, że niekiedy przypominają zmiany nowotworowe, mogą wywoływać niepokój.
Zamiast jednak panikować, lepiej zgłosić się do lekarza, który w celach diagnostycznych zazwyczaj wykonuje biopsję.
Reklama
Czarna narośl na skórze
Czarna rosnąca narośl na skórze powinna stanowić szczególny powód do niepokoju. Tak właśnie objawia się rak czerniak, jeden z najczęściej występujących i zdecydowanie najbardziej złośliwych nowotworów skóry.
Do głównych przyczyn jego powstawania należą:
- nadmierna ekspozycja na słońce, przy zwiększonej podatności na działanie promieni ultrafioletowych,
- obecność znamion barwnikowych na skórze,
- obniżona odporność,
- predyspozycje genetyczne.
Dodatkowymi czynnikami sprzyjającymi rozwojowi choroby są:
- jasna karnacja,
- niebieski kolor oczu,
- rude włosy
- piegi,
- zmiany hormonalne (np. w czasie ciąży).
Co niezwykle istotne, tego typu zmiana nowotworowa może się ujawnić po nawet 15-20 latach od wystąpienia czynnika kancerogennego, a więc np. oparzenia słonecznego.
W pierwszej fazie czerniak objawia się w postaci czarnych lub brązowych narośli na skórze. Później wrasta pod powierzchnię skóry, tworząc twarde guzki.
Z czasem zwiększa swoją objętość, na zewnątrz zaś zmiana może zacząć wrzodzieć i krwawić. Na koniec dochodzi do przerzutów.
Objęte nimi mogą być między innymi:
- węzły chłonne,
- mózg,
- płuca.
Rokowania w przypadku czerniaka są zależne od stadium, w jakim zostanie wykryty. Średnia śmiertelność z powodu tego nowotworu wynosi w Polsce około 20 procent więcej niż w Europie, przy 40% mniejszej częstości zachorowań (www.gov.pl)
Reklama
Biała narośl na skórze
Bladoróżowa, cielista lub biała narośl na skórze często okazuje się brodawką, będącą konsekwencją zakażenia jednym z kilkudziesięciu typów wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV - Human papillomavirus).
Wyróżnia się kilka odmian brodawek, różniących się miejscem występowania na ciele oraz kształtem.
Wymienić wśród nich można:
- brodawki stóp, w tym:
- myrmecie - twarde, głęboko zakorzenione, o nieregularnym kształcie. Są bolesne. Występują pojedynczo, wiążą się z lokalnym odczynem zapalnym. Z czasem czernieją;
- brodawki mozaikowe -- białe, bardziej miękkie, zlokalizowane na powierzchni skóry, występujące w większych skupiskach;
- brodawki zwykle - występują na dłoniach. Mają neutralny, cielisty kolor, dość regularny, owalny kształt, ale bardzo szorstką powierzchnię.
Oprócz tego wyróżnia się jeszcze brodawki płaskie, w odróżnieniu jednak od wyżej wymienionych są one jednak koloru brązowego.
Brodawki same w sobie nie są niebezpieczne. Niektóre źródła podają, że w ciągu życia przynajmniej jedną tego typu infekcję przechodzi około 60 procent populacji.
Istnieje jednak niebezpieczeństwo błędnej diagnozy i nieprawidłowego różnicowania np. z czerniakiem lub rakiem podstawnokomórkowym. Poza tym zakażenie wirusem HPV sprzyja rozwojowi nowotworów.
Kalafiorowata narośl na skórze
Nieregularna kalafiorowata narośl na skórze, gdzie większa ilość grudek zbija się w jedną całość, to prawdopodobnie kłykciny kończyste (Condylomata acuminat). Zwłaszcza, jeśli zmiana ulokowana jest w takim miejscu, jak:
- wargi sromowe, pochwa,
- moszna, napletek, trzon prącia,
- okolice odbytu.
Kłykciny kończyste również są wywoływane wirusem brodawczaka ludzkiego, a do zakażenia dochodzi w trakcie kontaktów seksualnych (stąd zwyczajowa nawa - brodawki płciowe lub weneryczne).
Choroba często ma łagodny przebieg, ograniczony do zmian skórnych i lekkiego świądu. Niekiedy jednak swędzenie może być dojmujące, a z odbytu może lecieć krew, co ma związek z uszkodzeniem śluzówki w tej okolicy.
Jak usunąć narośl na skórze domowym sposobem?
Wielu pacjentów pyta, jak usunąć narośl na skórze domowym sposobem. Odpowiedź na tak zadane pytanie jest klarowna - żadnych tego typu zmian nie wolno usuwać na własną rękę.
Samodzielne usunięcie jakiejkolwiek narośli na ciele skutkować może pogorszeniem stanu zdrowia oraz zaniechaniem profesjonalnego leczenia, czego efekty potencjalnie są nawet śmiertelne.
Nawet jeśli zmiana skórna finalnie okaże się niegroźna, musi zostać zbadana i poddana ocenie lekarza. Niezbędne może się okazać pobranie wycinka do histopatologii w celu potwierdzenia lub wykluczenia zmian nowotworowych oraz określenia stopnia ich ewentualnej złośliwości.
Dostępne są jednak preparaty w aptekach, które pomagają w pozbyciu się głównie miękkich włókniaków. Zmiany skórne zostają wysuszone, a po pewnym czasie odpadają.
Podobnie działaocet jabłkowy, jednak stosowanie go może być niebezpieczne.
Usuwanie narośli na skórze zabiegowo i farmakologicznie
Usuwanie narośli wykonuje się różnymi metodami, w zależności od charakteru występujących na skórze zmian. Zlecane ścieżki postępowania, to:
- czerniak: resekcja chirurgiczna plus chemoterapia lub radioterapia;
- rak podstawnokomórkowy: zabieg chirurgiczny, krioterapia, laseroterapia, terapia fotodynamiczna, łyżeczkowanie, radioterapia;
- włókniak: usunięcie chirurgiczne, laseroterapia, elektrokoagulacja lub pozostawienie zmiany nietkniętą;
- brodawki na stopach i dłoniach: 15-procentowy kwas salicylowy, imikwimod, 5-fluorouracyl, ewentualnie - laseroterapia, elektrokoagulacja, zamrażanie, łyżeczkowanie;
- kłykciny kończyste: leki cytostatyczne (metotreksat, 5-fluorouracyl) , antywirusowy interferon alfa, a w razie nieskuteczności - zabieg chirurgicznego wycięcia, elektrokoagulacja, wypalenie kwasem trójchlorooctowym.
