Co to jest nawłoć kanadyjska?
Nawłoć kanadyjska to wieloletnia roślina z rodziny astrowatych. Jak wygląda? Ma pojedynczą, sztywną i wzniesioną prosto ku górze łodygę, która osiąga wysokość ponad 1 m wysokości (przeważnie ok. 1,5 m).
Łodyga jest „naga” lub pokryta malutkimi włoskami i pusta w środku. Liście mają lancetowaty kształt, zaostrzony po obu stronach. Im liście znajdują się wyżej, tym są mniejsze. Z wierzchu ich struktura jest gładka, a od spodu omszona.
Kwiaty mają ciepło-żółtą barwę, są bardzo drobne, skupione w niewielkie koszyczki po 5-1 sztuk, które z kolei tworzą wiechę na czubku łodygi.
Nasiona nawłoci kanadyjskiej znajdują się w jej maleńkich, jednonasiennych owocach.
Nawłoć kanadyjska to jeden z najpowszechniejszych gatunków tej rośliny, obok nawłoci:
- pospolitej (różni się od niej przede wszystkim wielkością części nadziemnej, nawłoć kanadyjska ma wysokość do 2 m, a pospolita - do 1 m),
- olbrzymiej (część nadziemna osiąga niekiedy wysokość 2,5 m),
- ogrodowej.
Jak sama nazwa wskazuje, rodzaj omawianej nawłoci pochodzi z Ameryki Północnej, przede wszystkim Kanady. Obecnie jednak obejmuje ona swoim zasięgiem cały kontynent - od Alaski po Florydę i Teksas. Jest rośliną niezwykle ekspansywną, dlatego współcześnie spotykana jest powszechnie również w Europie i Azji.
Jak odróżnić nawłoć kanadyjską, pospolitą i późną?
Najpopularniejsze gatunki nawłoci, czyli kanadyjska, pospolita i późna są do siebie podobne, jednak można je rozróżnić. Należy przede wszystkim patrzeć na rozgałęzienie łodyg, ponieważ się one w zależności od gatunku.
Nawłoć pospolita ma słabo rozgałęzioną łodygę. Osiąga do stu centymetrów wysokości, kwiaty tworzą wiechowate kwiatostany, a liście są odziomkowe i lancetowate.
Nawłoć późna nazywana jest także olbrzymią, gdyż osiąga nawet ponad 2 metry. Posiada omszoną oś i gałązki. i kwitnące wiechowate kwiatostany. Warto również wiedzieć, że jest to gatunek inwazyjny.
Nawłoć kanadyjska również jest niebezpieczna dla obecnej roślinności i także klasyfikuje się ją jako gatunek inwazyjny, który niezwykle łatwo się aklimatyzuje.
Różnice w wyglądzie między nawłocią kanadyjską a pospolitą są znaczące. Ta pierwsza może przewyższyć swoją wysokością nawet nawłoć późną, jednak jej kwiaty są znacznie mniejsze. Liście za to są od spodu pokryte meszkiem.
Reklama
Uprawa nawłoci kanadyjskiej
Nawłoć kanadyjska jest rośliną bardzo ekspansywną, jeśli więc potrzeba jej liści i kwiatów do użytku domowego (sporządzania syropu czy naparu), łatwo znaleźć ją dziko rosnącą na łąkach, polach, pastwiskach czy przy drogach.
Wystarczy wybrać się za miasto, abyzobaczyć całe połacie ziemi zarośniętej gęsto tym właśnie ziołem. Szczególnie ma to miejsce podczas okresu kwitnienia tej rośliny, który przypada od końca lipca do połowy września.
Ogrodnicy, oprócz właściwości leczniczych nawłoci, cenią także jej walory estetyczne. Jest to piękna roślina, którą wiele osób chce mieć w swoich przydomowych ogródkach. Świetnie sprawdza się jako ozdoba rabat lub tło dla innych, niższych roślin.
Wadą nawłoci jest jej ekspansywność. Kępy tej rośliny mogą zacząć rozrastać się w niekontrolowany sposób i eliminować tym samym rośliny sąsiadujące. Aby temu zapobiec, warto co roku ograniczać ich system korzeniowy.
Uprawa nawłoci kanadyjskiej jest prosta, ponieważ roślina ta nie ma wysokich wymagań glebowych, jest odporna na suszę i niskie temperatury.
Można rozpocząć ją poprzez wysiew nasion do gleby lub pozyskanie sadzonek. Sadzonki można zdobyć samemu, wykopując kłącza z kęp dziko rosnącej nawłoci.
Zwalczanie nawłoci kanadyjskiej
Dekoracyjny wygląd nawłoci kanadyjskiej oraz jej właściwości sprawiają, że wiele osób chętnie uprawia ją na swoich działkach lub w ogrodach. Niektórzy jednak traktują tą roślinę wyłącznie jak chwast.
Ze względu na to, iż nawłoć kanadyjska jest gatunkiem inwazyjnym, może zniszczyć uprawy. Usunięcie tej rośliny wymaga dużo cierpliwości, gdyż najlepiej sprawdza się systematyczne koszenie trawy lub usuwanie rośliny ręcznie razem z korzeniami.
Reklama
Właściwości lecznicze nawłoci kanadyjskiej
Nawłoć kanadyjska ma podobne właściwości lecznicze do bardziej znanej w Polsce nawłoci pospolitej.
Jak dokładnie działa? Głównie:
- przeciwzapalnie,
- przeciwbólowo,
- antyseptycznie,
- moczopędnie,
- przeciwgrzybiczo,
- napotnie,
- odtruwająco,
- ściągająco,
- przeciwkaszlowo.
Właściwości te możliwe są dzięki zawartości:
- flawonoidów,
- saponiny,
- soli mineralnych.
Nawłoć kanadyjska reguluje także ciśnienie tętnicze krwi oraz pracę układu pokarmowego, jednocześnie oczyszczając organizm z toksyn.
Zalecana jest przy różnych dolegliwościach układu moczowego:
- kamicy nerkowej,
- zapaleniu pęcherza,
- białkomoczu,
- krwiomoczu,
- utrudnionym oddawaniu moczu.
Jej stosowanie działa też wspierająco przy leczeniu:
- grypy,
- nieżyty oskrzeli,
- astmy oskrzelowej,
- kaszlu.
Reklama
Zastosowanie nawłoci kanadyjskiej
Surowcem zielarskim nawłoci kanadyjskiej jest jej ziele poddawane procesowi suszenia. Suszenie powinno odbywać się w temperaturze nie wyższej niż 40 st. C.
Ziele można w tym celu rozłożyć na siatce lub związać z niewielkie pęczki i powiesić w przewiewnym miejscu.
Suszona nawłoć jest idealna do sporządzania naparu i herbaty ziołowej do stosowania:
- wewnętrznego - do picia, szczególnie przy stanach zapalnych dróg moczowych lub objawach grypopodobnych,
- zewnętrznego - do robienia okładów na rany lub podrażnienia mechaniczne skóry oraz płukania jamy ustnej, gardła lub pochwy przy infekcjach bakteryjnych i grzybiczych.
Napar można stosować także do przemywania zmian trądzikowych. Działa przeciwzapalnie, antyseptycznie i łagodząco.
Oprócz naparów, z nawłoci kanadyjskiej można robić:
- miód,
- syrop,
- nalewkę (stosowana u osób dorosłych skuteczniejsza jest niż napar przy kaszlu lub innych objawach przeziębienia i grypy).
Syrop wykonuje się z kwiatów nawłoci. Świeże kwiaty należy umyć, rozdrobnić (można je np. rozetrzeć za pomocą moździerza lub drobno posiekać nożem) i zalać gorącą wodą do przykrycia. Następnie napar trzeba ostudzić i przecedzić przez sitko.
Do naparu należy dodać sok wyciśnięty z dwóch cytryn i 700 g cukru. Następnie całość zagotować i ponownie wystudzić. Syrop skutecznie wspiera leczenie kaszlu, przeziębienia i grypy, a także podnosi odporność organizmu.
Należy pamiętać o odpowiednim dawkowaniu nawłoci kanadyjskiej. Herbatę z 1-2 łyżeczek suszonej rośliny można pić raz dziennie. Jeśli chodzi natomiast o syrop z tej rośliny, należy przyjmować łyżeczkę 3 razy na dobę.
Reklama
Miód z nawłoci kanadyjskiej
Nawłoć kanadyjska jest rośliną miododajną i posiada właściwość wabienia owadów. W samej Kanadzie nie ma wielu pszczół, ale ponieważ gatunek ten rozprzestrzenił się również w Europie, pozyskiwany z niego miódzyskuje tu coraz większą popularność.
Miód nawłociowy ma słomkowy, jasnożółty kolor i bardzo cenione walory smakowe - jest słodki, ale przez słodycz tę przebija również delikatna nuta goryczy i kwaskowatości. Szybko się krystalizuje, stając się gęstszym i jeszcze jaśniejszym.
Nawłoć jest dobrodziejstwem nie tylko dla pszczelarzy, ale i samych pszczół, ponieważ część wytworzonego miodu pozostawia się dla nich jako pokarm ułatwiający przetrwanie zimy.
Miód nawłociowy ceniony jest nie tylko ze względu na jego ciekawy smak, ale również walory lecznicze podobne do tych, jakie posiada napar z tej rośliny.
Można dodawać go do herbaty. Należy jednak pamiętać, że miód z nawłoci kanadyjskiej, tak jak każdy, nie powinien być rozpuszczany w wysokich temperaturach, gdyż traci swoje właściwości.
Należy zatem chwilę odczekać, nim się go doda do herbaty. Powinna mieć ona temperaturę maksymalnie 45 stopni.
Reklama
Przeciwwskazania i skutki uboczne spożywania nawłoci kanadyjskiej
Czy nawłoć kanadyjska jest trująca? Jedynie przyjmowania w zbyt dużej dawce może powodować skutki uboczne u ludzi. Prowadzi przede wszystkim do nadmiernego oddawania moczu, gorączki, odwodnienia i obrzęków.
Niepożądane dolegliwości mogą wystąpić zwłaszcza u osób:
- z niewydolnością nerek,
- chorobami serca,
- poniżej 12 roku życia,
- w ciąży,
- karmiących piersią.
