Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍

Nawracająca owsica - skąd się bierze i jak wygląda leczenie?

Nawracająca owsica potrafi być prawdziwą zmorą - nie tylko dla dzieci, ale również dorosłych pacjentów. Wywołuje szereg nieprzyjemnych dolegliwości, utrudniając normalne funkcjonowanie, a w dodatku może przenosić się na inne osoby w bliskim otoczeniu. Czy owsików można się pozbyć raz na zawsze? Jak z nimi skutecznie walczyć?
Wygląd owsika w czasie badania pod mikroskopem
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Nawracająca owsica to problem dotykający i dzieci i pacjentów dorosłych. Owsiki łatwo powracają, ponieważ trudno niekiedy wyeliminować ich źródło w postaci zanieczyszczeń.
  • Leczenie nawracającej owsicy polega na odrobaczeniu organizmu i zaostrzeniu zasad higieny.
  • Bardzo ważna w zapobieganiu nawrotom owsicy jest odpowiednia dieta.
Spis treści

Dlaczego owsica nawraca i czy zdarza się to często?

Owsica jest najczęściej występującą pasożytniczą chorobą przewodu pokarmowego, wywoływaną przez nicienie zwane owsikami.

Pasożytnictwo polega na tym, że jeden organizm (pasożyt) rozwija się i żyje kosztem drugiego (żywiciela).

Rodzajów chorób pasożytniczych jest bardzo wiele i mogą one umiejscawiać się w różnych układach ludzkiego organizmu, jednak najczęściej atakują układ pokarmowy. Dlaczego? Otóż za pośrednictwem żywności rozmaite patogeny w łatwy sposób dostają się do wnętrza przewodu pokarmowego i mogą w nim bytować.

Jelita są ponadto idealnym środowiskiem dla pasożytów ludzkich, ponieważ czerpią one rozmaite substancje odżywcze z obecnej tam treści pokarmowej.

Jak można zarazić się owsicą? Do zakażenia dochodzi właśnie drogą pokarmową - poprzez zanieczyszczoną żywność, wodę lub brudne ręce.

Łatwość, z jaką nicienie mogą przeniknąć do przewodu pokarmowego sprawia, że choroba może nawracać.

Samice owsików składają w okolicy odbytu od kilku do kilkunastu tysięcy jaj, które osiągają formę inwazyjną zaledwie w kilka godzin.

Zanieczyszczeniu ulega odzież, bielizna, pościel, ręczniki, po kontakcie z którymi może dojść do ponownego zakażenia.

Samo pozbycie się robaków z jelit nie wystarczy. Owsica może mieć charakter nawracający i powtarzać się wiele razy lub przenosić na inne osoby, jeśli nie zostanie wyeliminowane jej źródło.

Reklama

Nawracająca owsica u dorosłych

Choć owsiki kojarzone są przede wszystkim z dziećmi, nie jest prawdą, jakoby atakowały wyłącznie małych pacjentów. Bywają też niemałym problemem u dorosłych, a nawracająca owsica może trwać u nich nawet latami.

Przyczyny owsików u dorosłych i dzieci są takie same. Jest to kontakt z zanieczyszczoną żywnością, odzieżą lub innymi przedmiotami, na których obecne są maleńkie jaja pasożytów.

Zakażenie owsikami u dorosłych występuje rzadziej, ponieważ bardziej dbają oni o higienę osobistą, częściej myją ręce i są bardziej ostrożni.

Mimo to osoby przebywające w większych skupiskach ludzkich lub mające bliski kontakt z dziećmi narażone są na inwazję nicieni.

Owsica u dorosłych wywołuje objawy ze strony układu pokarmowego (zaburzenia wypróżniania, nudności, wymioty, brak apetytu), ale też może powodować ogólne osłabienie, bóle głowy, bezsenność czy anemię.

Nawracająca owsica jest problemem, ponieważ pasożytujące na człowieku robaki pozbawiają go ważnych substancji odżywczych, przyczyniają się do spadku masy ciała i niedokrwistości, co może w konsekwencji prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych.

Reklama

Nawracająca owsica u dzieci

Owsiki u dzieci mogą pojawiać się właściwie w każdym momencie życia, nawet u niemowląt. U tych najmłodszych pacjentów, którzy nie potrafią jeszcze zwerbalizować swoich dolegliwości, objawia się przede wszystkim niepokojem i nadmierną drażliwością.

U dzieci starszych owsiki w widoczny sposób wywołują swędzenie w okolicach odbytu, co sprawia, że dziecko jest nadpobudliwe ruchowo, drapie się i wierci.

Najczęstszą przyczyną owsików u dzieci jest niedostateczna higiena. Maluchy nierzadko zapominają u myciu rąk przed jedzeniem czy po skorzystaniu z toalety (dlatego owsiki naliczane są do tzw. chorób brudnych rąk), co bardzo sprzyja rozprzestrzenianiu robaków.

Ponadto ciągle przebywają w większych grupach rówieśniczych, dzięki czemu nicienie z łatwością się przenoszą. To właśnie dlatego nawracająca owsica pojawia się przeważnie u dzieci w wieku przedszkolnym lub wczesnoszkolnym.

Objawy kolejnych zakażeń są takie same - swędzenie odbytu, nadpobudliwość, drażliwość, spadek apetytu, bóle brzucha, zaburzenia snu.

Jeśli symptomy takie pojawiają się u dziecka niedługo po zakończonym leczeniu owsicy, można podejrzewać nawracającą postać choroby. Jej przyczyną bywa przeważnie pozbycie się dojrzałych robaków w przewodu pokarmowego, ale niewystarczające wyeliminowanie ich jaj z otoczenia.

Reklama

Leczenie nawracającej owsicy

U dzieci oraz u dorosłych pacjentów leczenie owsicy z reguły wygląda podobnie. Aby pozbyć się nicieni, podaje się leki odrobaczające, spośród których jednym z najpopularniejszych jest pyrantel.

To substancja, którą często wystarczy przyjąć raz, by wyeliminować robaki z przewodu pokarmowego. Warto jednak pamiętać, że pyrantel zwalcza wyłącznie dojrzałą postać pasożytów, nie niszcząc przy tym ich jaj.

Oprócz podawania leku na owsiki konieczne jest - zarówno u dorosłych jak i dzieci - leczenie domowe, polegające na likwidacji jaj owsików w otoczeniu.

Lek na owsiki dla dzieci i dla dorosłych może być ten sam, jednak podaje się jego dawkę dostosowaną do wagi pacjenta. Pyrantel dostępny jest bez recepty, jednak w przypadku najmłodszych pacjentów przed jego podaniem należy skonsultować się z lekarzem.

Leczenie owsicy jest skuteczne, kiedy odrobaczeniu poddana zostanie cała rodzina. Wyeliminowanie robaków u jednego z domowników często nie wystarcza, ponieważ nicienie łatwo się przenoszą i może dojść do ponownego zakażenia, kiedy nosicielami są też osoby z bliskiego otoczenia.

Jak zwalczyć nawracające owsiki u dorosłych lub dzieci? Oprócz leczenia należy wdrożyć pewne procedury zapobiegające ponownemu zakażeniu.

Reklama

Co robić, aby owsica nie nawracała?

Jakie sposoby zapobiegania owsikom pozwalają ustrzec się przed nawrotom choroby? Profilaktyka owsicy polega przede wszystkim na przestrzeganiu zaostrzonych zasad higieny.

Trzeba często myć ręce - po każdym powrocie do domu, po skorzystaniu z toalety i przed każdym posiłkiem.

Odzieży, ręczników, bielizny i pościeli nie wystarczy prać, ale należy je też prasować, by niszczyć jaja pasożytów dzięki wysokiej temperaturze żelazka.

Ręczniki i pościel warto prać w 90 stopniach, o ile są wykonane z nadającego się do gotowania materiału.

W miarę możliwości należy unikać korzystanie z publicznych toalet i innych miejsc, w których może dojść do zakażenia. Co rano zaleca się myć dokładnie okolice odbytu, ponieważ samice składają tam jaja głównie nocą.

Jak zapobiegać owsicy, kiedy higiena okazuje się niewystarczająca? Bardzo ważna w profilaktyce jest codzienna dieta.

Spożywanie węglowodanów sprzyja rozwojowi i namnażaniu rozmaitych patogenów przewodu pokarmowego, dlatego zapobieganie owsicy wymaga ograniczenia lub wyeliminowania z jadłospisu słodyczy. Zaleca się natomiast zwiększenie spożycia produktów bogatych w błonnik i różnego rodzaju kiszonek.

Czytaj również

Bibliografia

  • A. Własienko, E. Kuchar, Diagnostyka, leczenie i profilaktyka najczęstszych chorób pasożytniczych u dzieci - problemy współczesnego pediatry i specjalisty medycyny rodzinnej, w: Lekarz POZ 2/2017
  • M. Wiercińska, Owsiki - objawy, leki na owsicę, źródło: Medycyna Praktyczna https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zarazenia-pasozytnicze/323825,owsiki-objawy-leki-na-owsice [data dostępu: 12.01.2024]
  • E. Hadaś, M. Derda, Termiczne odkażanie w celu zapobieżenia nawracającym inwazjom Enterobius vermicularis, w: Problemy Higieny i Epidemiologii 2014, 95(3)
  • K. Korzeniewski, Choroby pasożytnicze przewodu pokarmowego w Polsce, w: Forum Medycyny Rodzinnej, 2016, t. 10, 1, 10-18
  • M. Kotowska, P. Albrecht, Najczęstsze choroby pasożytnicze przewodu pokarmowego, w: P. Albrecht P. (red.), Gastroenterologia dziecięca - poradnik lekarza praktyka, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2014, s. 110-112
  • A. Deryło i in., Parazytologia i akaroentomologia medyczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012, s. 209-218, 251-258
Justyna Gabrysiak-Kula
Artykuł napisany przez
Justyna Gabrysiak-Kula
W 2009 roku zdobyła tytuł magistra kulturoznawstwa Uniwersytetu Łódzkiego. Pierwsze doświadczenia zawodowe zdobyła w Radiu Łódź, współtworząc audycje młodzieżowe. Od kilku lat pracuje jako copywriter, specjalizując się w tematyce medycznej, kosmetycznej, parentingowej i w dziedzinach pokrewnych. Napisała dotąd setki artykułów o zdrowiu. Prywatnie wychowuje dzieci, pływa i czyta książki, choć to właśnie pisanie było zawsze jej ulubionym zajęciem.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Choroby zakaźne
Polio - objawy, leczenie i przyczyny choroby Heinego-Medina
Literki tworzące napis
Trzydniówka – objawy, przyczyny. Jak pomóc dziecku?
Dziecko ma gorączkę podczas trzydniówki
Cytomegalia - objawy. Co to za choroba i jak można się nią zarazić?
Wirus cytomegalii
Podobne artykuły
Próbki w labolatorium
Dlaczego mononukleozę zakaźną nazywa się ją chorobą pocałunków?
Chore gardło i krtań
Brodawczak w gardle - leczenie. Jak objawia się w jamie ustnej?
Wygląd owsika w czasie badania pod mikroskopem
Nawracająca owsica - skąd się bierze i jak wygląda leczenie?
Choroba owsica
Owsiki (owsica) u dzieci i dorosłych - objawy, lek, leczenie
Dziecko z wysypką na ciele
Ospa wietrzna - jak ją rozpoznać u dzieci i dorosłych?

Reklama


Rewolucja w precyzji leczenia nowotworów 🙌
Sprawdź!