Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍

Dlaczego infekcje intymne nawracają? Jak im zapobiegać?

Infekcje intymne nawracają z różnych powodów. Najczęstszym jest zaburzenie równowagi bakteryjnej pochwy i niewłaściwe leczenie wcześniejszych zakażeń. Istnieje cały szereg czynników predysponujących do wystąpienia infekcji – niewłaściwa higiena, spadek odporności, antybiotykoterapia. Obecnie ilość leków przeciwgrzybiczych, przeciwbakteryjnych i probiotyków dostępnych bez recepty pozwala kobietom na skuteczne samoleczenie.
kobieta ma nawracające infekcje pochwy
123RF
W skrócie
  • Infekcje intymne to główna przyczyna z jaką kobiety zgłaszają się do gabinetów ginekologicznych. Zdarza się, że zakażenie nawraca. Kluczowe jest rozpoznanie co jest przyczyną infekcji – grzyby czy bakterie.
  • Czynniki predysponujące do nawrotu zakażeń to: zaburzenia mikroflory w pochwie, antybiotykoterapia, niewłaściwe przeprowadzanie zabiegów higienicznych.
  • Skuteczne leczenie podjąć można samodzielnie. W przypadku podejrzenia grzybicy pochwy wystarczy jedna tabletka z klotrimazolem w dawce 500 mg.
Spis treści

Jakie infekcje intymne nawracają?

Wiele kobiet zgłasza się do lekarza z objawami stanów zapalnych pochwy i sromu, często są to infekcje nawracające. Powodem nawrotów może być nieprawidłowe lub niedokończone leczenie. W chwili obecnej wiele leków dostępnych jest bez recepty, co umożliwia podjęcie samodzielnej i skutecznej terapii. Kuracja wybranymi preparatami w kierunku leczenia grzybicy pochwy wymaga przyjęcia zaledwie jednej dawki. Dzięki temu możliwe jest szybkie pozbycie się nieprzyjemnych objawów bez konieczności oczekiwania na wizytę lekarską. Efekty samodzielnych działań zawsze warto skonsultować ze specjalistą, np. podczas cyklicznej, profilaktycznej wizyty u ginekologa.

Przed podjęciem samoleczenia ważne jest, by spróbować określić pochodzenie infekcji. Jednym z najczęstszych zakażeń jest grzybica pochwy. Daje bardzo charakterystyczne objawy – świąd i pieczenie narządów płciowych, białe, serowate upławy. W terapii kandydozy można zastosować lek bez recepty zawierający klotrimazol, który należy do grupy leków zwanych imidazolami. Ma szeroki zakres działania przeciwgrzybiczego. Jest skuteczny wobec drobnoustrojów takich jak: dermatofity, drożdżaki i pleśnie.

Oprócz infekcji grzybiczych występują także bakteryjne, pasożytnicze, (np. zakażenie rzęsistkiem pochwowym), wirusowe, (np. wywołane przez wirus HPV). U części kobiet dochodzi do infekcji o charakterze mieszanym – bakteryjnym i grzybiczym. Każdy typ wymaga zastosowania innych leków i wywołuje inne objawy. Klasycznym symptomem nawracającej grzybicy pochwy jest wspomniana już serowata wydzielina. Z kolei zakażeniu bakteryjnemu towarzyszą białe upławy i nieprzyjemny zapach z pochwy, określany jako rybi. Infekcję wirusową można rozpoznać poprzez zmiany brodawkowate w okolicy narządów płciowych i uporczywy świąd.

Reklama

Nawracające infekcje intymne – jakie są przyczyny?

Nawrotowe antykoncepcji hormonalnej;

  • przyjmowaniem antybiotyków, m.in. zmniejszających ilość pałeczek z rodzaju Lactobacillus w pochwie;
  • korzystanie z bielizny wykonanej ze sztucznego materiału – dochodzi do wzrostu wilgotności miejsc intymnych, tworzy się środowisko przyjazne do namnażania grzybów i bakterii;
  • stres;
  • częsta zmiana partnerów seksualnych i współżycie bez zabezpieczenia barierowego (prezerwatywa).

Nawracające infekcje pochwy przed okresem i po stosunku

Faza cyklu może mieć wpływ na pojawianie się zakażeń pochwy, co nie wyklucza możliwości ich występowania bez względu na ten czynnik. Druga połowa cyklu, czas przed miesiączką, to moment większej podatności na zakażenia. Dlaczego? Nawracające infekcje intymne przed okresem mają związek ze zmianami poziomu estrogenów. Wahania hormonalne przekładają się na zmiany w pH pochwy, co jest jednym z czynników ryzyka wystąpienia zakażeń intymnych. Pochwa naturalnie produkuje wydzielinę, której konsystencja zmienia się w zależności od stężenia estrogenów w organizmie. Takie wahania hormonalne pojawiają się m.in. przy okazji ciąży, menopauzy, a także towarzyszą cyklowi miesiączkowemu.

Dodatkowo, u kobiet w wieku rozrodczym, komórki nabłonkowe pochwy mają w swoim składzie glikogen, który sprzyja rozkładaniu obecnych w pochwie pałeczek Lactobacillus do kwasu mlekowego. Jego obecność sprawia, że w pochwie tworzy się środowisko nieprzyjazne rozwojowi patogenów. Jeśli jednak spada poziom estrogenów, niższe jest też stężenie glikogenu i kwasu mlekowego, co zwiększa podatność na infekcje intymne.

Grzybica pochwy, najczęściej spowodowana przez grzyb Candida albicans, nie jest typową chorobą przenoszoną drogą płciową. Zazwyczaj rozwija się ona na skutek zaburzenia równowagi flory bakteryjnej w pochwie. Jednak stosunek seksualny sprzyja nawrotowi infekcji. Bezobjawowy partner seksualny może przenieść podczas niezabezpieczonego stosunku patogeny do pochwy partnerki. Podczas zbliżenia dojść może do drobnych otarć, które sprzyjają infekcjom.

Ryzyko rozwoju infekcji wzrasta w miesiącach letnich. Sprzyja temu zwiększona wilgotność i wysoka temperatura, a także noszenie ciasnych ubrać wykonanych z materiałów syntetycznych (stroje kąpielowe, legginsy). Nie bez znaczenia pozostaje częstsze korzystanie z basenów publicznych.

Nawracające infekcje pochwy w ciąży

Zmiany hormonalne pojawiają się również w ciąży, co wiąże się z większą podatnością na zakażenia okolic intymnych. Każdą taką dolegliwość należy zgłosić lekarzowi, gdyż infekcja u ciężarnej może stanowić ryzyko dla rozwijającego się płodu. Jeżeli stan zapalny obejmuje drogi rodne, dziecko, które będzie przez nie przechodzić w trakcie porodu, może się nimi zarazić, co przełoży się na wystąpienie u niego np. zapalenia płuc tuż po urodzeniu. Nieleczone zakażenia bakteryjne w ciąży mogą przyczynić się do porodu przedwczesnego, a nawet poronienia.

Kobiety mogą borykać się również z nawrotami opisywanych tu dolegliwości po stosunku. U podłoża infekcji nierzadko leży współżycie bez zabezpieczenia – w jego trakcie może dojść do zakażenia rzęsistkiem pochwowym. Partner może też przenosić bakterie z okolic odbytu na cewkę moczową oraz narządy płciowe.

Reklama

Jakie badania wykonać przy nawracających infekcjach pochwy?

Standardem w diagnostyce zakażeń pochwy jest ocena mikroskopowa mikrobiomu. Kolejne istotne badanie to posiew wymazu z pochwy, a w niektórych przypadkach – antybiogram, czyli stworzenie profilu wrażliwości danego mikroorganizmu na działanie środków przeciwdrobnoustrojowych. Dodatkowo, aby rozpoznać przyczynę nawrotowych infekcji można wykonać:

  • badania serologiczne, które pozwolą wykryć antygeny drobnoustrojów przenoszonych drogą płciową, a także przeciwciała przeciwko tym drobnoustrojom;
  • badania genetyczne – ich celem jest rozpoznanie konkretnego typu wirusa lub bakterii. Rozpoznanie dokonuje się na podstawie materiału genetycznego pobranego drobnoustroju.

Konkretny typ testu dopasowywany jest również do podejrzenia diagnozy. Chcąc potwierdzić infekcję grzybiczą pochwy obecnie wykonuje się badania molekularne.

Reklama

Jak leczyć i jakie leki bez recepty stosować?

Warunkiem skutecznego leczenia jest rozpoznanie typu infekcji intymnej. Najprościej podjąć się samodzielnej terapii w przypadku grzybicy pochwy. Wystarczy jedna tabletka dopochwowa zawierająca klotrimazol w dawce 500 mg (jedna dawka leku w opakowaniu), by pozbyć się dokuczliwych objawów. Z kolei w przypadku waginozy bakteryjnej można zastosować preparat zawierający w składzie substancję o nazwie polikrezulen. W tym przypadku terapia trwa nieco dłużej. W leczeniu zakażeń pochodzenia bakteryjnego może wskazane przyjęcie antybiotyku.

Wiele leków i innych preparatów można zakupić bez recepty. To nie tylko globulki dopochwowe, żele, ale też środki doustne. Mają one działanie przeciwgrzybicze albo przeciwbakteryjne – dlatego bardzo istotne jest ustalenie źródła zakażenia. Zazwyczaj takie środki aplikuje się dopochwowo wieczorem, przed planowanym odpoczynkiem. Na uwagę zasługują m.in. probiotyki ginekologiczne. Dostępne są w postaci dopochwowej i doustnej. Pomagają uzyskać właściwe pH pochwy. Do tego regenerują śluzówkę, koją podrażnienia oraz zapewniają nawilżenie. Ich przyjmowanie należy traktować jako uzupełnienie terapii i działanie pozwalające zapobiegać kolejnym zakażeniom.

Jeżeli pacjentka nie zauważa poprawy przy samodzielnym i prawidłowo przeprowadzonym leczeniu, powinna skorzystać z pomocy ginekologa. Wizyta taka wskazana jest bez zbędnej zwłoki, zwłaszcza wtedy, gdy zakażeniom towarzyszą bóle podbrzusza, gorączka, pojawiają się nietypowe krwawienia z pochwy. Warto zauważyć, że część infekcji wymaga podjęcia terapii przez obojga partnerów seksualnych, tak jest choćby w przypadku rzęsistkowicy.

Reklama

Jakie są domowe sposoby na nawracające infekcje intymne?

Mając świadomość nawrotowego charakteru infekcji należy zadbać o właściwą profilaktykę i wyeliminowanie czynników, które mogą prowadzić do zakażenia. Trzeba zatroszczyć się o zrównoważoną higienę intymną, która nie powinna ani być zbyt ograniczona, ani nadmiernie rozbudowana, np. związana z częstymi irygacjami pochwy (tych się nie zaleca). Nie można też zapomnieć o tak prozaicznej kwestii jak korzystanie z własnego ręcznika na basenie czy w domu, aby nie przenieść drobnoustrojów od osoby zakażonej na okolice intymne. Należy także dbać o stosowanie antykoncepcji mechanicznej, gdy nie ma pewności, że partner seksualny jest zdrowy.

Wzmacnianie odporności od wewnątrz, zwłaszcza np. w trakcie ciąży czy w okresie menopauzy powinno być podstawą. Jak wspierać organizm? Elementem profilaktyki, np. po długotrwałej antybiotykoterapii, przy cukrzycy i nawracaniu infekcji intymnych jest przyjmowanie wspomnianych już probiotyków. Sprawdzi się to przede wszystkim przy zakażeniach o charakterze grzybiczym. Nie należy traktować tej metody jako jedynej formy terapii, ale raczej jako wsparcie w walce w chorobą.

Probiotyki ginekologiczne w swoim składzie zawierają bakterie Lactobacillus odpowiedzialne za utrzymanie właściwego pH pochwy zabezpieczającego błonę śluzową przed wniknięciem drobnoustrojów. Dodatkowo można w nich znaleźć substancje o działaniu uzupełniającym np. inulinę, kwas hialuronowy czy kwas askorbinowy. Takie preparaty można stosować zarówno dopochwowo, jak i doustnie.

Warto wybrać dobry płyn do higieny intymnej. Naturalny, hipoalergiczny płyn do codziennej pielęgnacji i higieny okolic intymnych powinien być wytworzony ze składników pochodzenia naturalnego, nie zawierać składników zapachowych ani barwników.

Czytaj również

Bibliografia

  • M. Miller, Nawrotowe zapalenie sromu i pochwy – porady dotyczące leczenia, Po dyplomie, https://podyplomie.pl/ginekologia/17012,nawrotowe-zapalenie-sromu-i-pochwy-porady- dotyczace-leczenia, [dostęp: 02.04.2024].
  • Stany zapalne pochwy, UMB, Klinika ginekologii, https://www.umb.edu.pl/photo/pliki/WL_jednostki/klinika_ginekologii/zdrodowski_stany_za palne_pochwy.pdf, [dostęp: 02.04.2024].
  • M. Cetin, S. Ocak, A. Gungoren, Distribution of Candida species in women with vulvovaginal symptoms and their association with different ages and contraceptive methods. Scand J Infect Dis. 2007, 39, 584-588.
  • J. Tomaszewski, Estrogenoterapia dopochwową - czy tylko dla kobiet po menopauzie?, Przegląd Menopauzalny 2008, 3, 158-167.
  • J. Tomaszewski, P. Miotła, Biocenoza pochwy - rola probiotyków w uroginekologii, Uroginekologia praktyczna, red. Rechberger, Lublin, BiFolium, 2007, 149-153.
Katarzyna Augustyniak-Woźnica - dziennikarka wyróżniona w konkursie Kryształowe Pióra 2024
Artykuł napisany przez
Katarzyna Augustyniak-Woźnica - dziennikarka wyróżniona w konkursie Kryształowe Pióra 2024
Dziennikarka, przyszła prawniczka. Autorka wielu publikacji o tematyce społeczno-kulturalnej, marketingowej, prawniczej, kulinarnej, medycznej i dziecięcej. Absolwentka dziennikarstwa i komunikacji społecznej na Uniwersytecie Jagiellońskim i studentka prawa na Uniwersytecie Opolskim. Prywatnie opiekunka kotki Kici.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Choroby kobiece
Mięśniaki macicy - objawy i leczenie. Kiedy konieczna jest operacja?
Mięśniaki macicy
Rak jajnika - objawy, rokowania, przerzuty
Rak jajnika
Wyciek z sutka - przy ucisku, podczas okresu, w czasie ciąży. Co może oznaczać?
Wyciek z brodawki
Podobne artykuły
Rak szyjki macicy
Rak szyjki macicy - objawy i leczenie. Lista badań
Kobietę boli brzuch
Endometrioza - niewidzialna choroba kobiet. Czy jest wyleczalna i czy można zajść w ciążę?
Torbiel na jajniku
Torbiel na jajniku: objawy, leczenie. Jak wygląda badanie?
Rak sromu – objawy i wygląd. Jak szybko się rozwija?
Rak sromu, czyli podstępna i słabo rozpoznawalna choroba. Jak wygląda leczenie?
Kobieta w bieliźnie trzyma tabliczkę w dłoniach
Polipy macicy: objawy. Czy są groźne? Czy polip macicy to nowotwór?

Reklama


Rewolucja w precyzji leczenia nowotworów 🙌
Sprawdź!