Co to jest nerwica serca?
Nerwica serca jest jednym z tych zaburzeń nerwicowych, które mają źródło w dysfunkcjach układu nerwowego, lecz objawiają się dolegliwościami innych organów – w tym przypadku układu sercowo-naczyniowego. Nerwica serca jest odmianą nerwicy lękowej.
Pojawiające się wskutek stresu, traumatycznych doświadczeń lub innych czynników, dolegliwości sercowe wywołują u chorego poczucie lęku o własne życie i zdrowie, który to lęk napędza jeszcze silniejsze objawy somatyczne. Działa w tym przypadku mechanizm błędnego koła.
Objawy nerwicy serca bardzo często odbierane są, jako oznaka zawału. Dlatego niekiedy chory reaguje lękiem o bardzo dużej skali nasilenia. Po wezwaniu karetki lub udaniu się do lekarza o własnych siłach, zazwyczaj okazuje się, że sercu nic nie dolega.
Dopiero jednak po serii badań specjaliści są w stanie przekierować naszą uwagę z problemów typowo sercowo-naczyniowych na zaburzenia natury nerwowej.
Reklama
Objawy nerwicy serca
Objawy nerwicy serca można podzielić na dwie kategorie.
Objawy somatyczne nerwicy serca:
- kołatanie serca,
- przyspieszona akcja serca,
- ucisk w klatce piersiowej,
- uczucie duszności, płytki oddech,
- kaszel,
- pocenie się, uczucie gorąca,
- podwyższone ciśnienie,
- zaczerwienienie skóry,
- drżenie kończyn.
Objawy emocjonalne nerwicy serca:
- uczucie panicznego lęku przed śmiercią,
- uczucie długotrwałego lęku o niejasnym charakterze.
Reklama
Przyczyny kołatania serca
Dlaczego rozchwianie systemu nerwowego przekłada się na kołatanie serca? Przyczyny nerwicy serca są złożone i należy je rozpatrywać na kilku płaszczyznach. Pierwszą z nich jest podłoże, czyli pośredni powód zaburzeń o charakterze nerwicowym. Nerwica serca może być wynikiem długotrwałej ekspozycji na stres, a także permanentnego wysiłku intelektualnego.
Bardzo często do nerwicy serca doprowadza intensywna, wymagająca i angażująca praca zawodowa,albo przebywanie w trudnych relacjach interpersonalnych, na przykład w stałym konflikcie małżeńskim.
Nerwica serca może jednak być także wynikiem traumatycznych doświadczeń z dalekiej przeszłości, wśród których wymienić można takie sytuacje, jak:
- przemoc w rodzinie,
- molestowanie seksualne,
- alkoholizm,
- narkomania rodziców,
- obrazy śmierci, wypadków etc.
Podłożem nerwicy serca mogą też być doświadczenia mniej wyraziste, takie jak:
- nadopiekuńczość rodziców,
- zawyżone wymagania,
- wykonywanie pewnych czynności i dokonywanie wyborów w konflikcie z własną wolą.
Jeśli chodzi natomiast o bezpośrednie przyczyny nerwicy serca, zaburzenia pracy mięśnia sercowego tłumaczone są na kilka sposobów. Jedna z teorii mówi, że wzmożona akcja serca, przyspieszone tłoczenie krwi do innych narządów jest reakcją organizmu na sytuację stresową – swoistym przygotowaniem go do walki o przetrwanie.
Mięsień sercowy jest pobudzany produkowanymi przez organizm hormonami stresu – adrenaliną i noradrenaliną. Jeśli sytuacja jest jednostkowa i dotyka osobę o ustabilizowanej sytuacji emocjonalnej, skutkiem będzie jedynie chwilowa mobilizacja do walki.
Jeśli jednak serce jest osłabione przez notoryczną stymulację hormonami stresu, spada jego tolerancja i odporność. Z czasem równowagę zaczynają burzyć najdrobniejsze bodźce, również te, które wcześniej odbierane były jako neutralne lub nieszkodliwe. W takiej sytuacji zaczynamy mówić o nerwicy serca.
Reklama
Jak leczyć nerwicę serca?
Leczenie nerwicy serca może mieć różny charakter. Podstawą jest psychoterapia poznawczo-behawioralna mająca na celu wychwycenie w życiorysie pacjenta czynników, które zaburzyły równowagę emocjonalną i doprowadziły do obniżenia odporności na stres.
Należy pamiętać, że mogą to być wydarzenia i doznania z bardzo odległej przeszłości, pozornie w żaden sposób nie związane z przyczynami bardziej współczesnymi, namacalnymi i bezpośrednimi, takimi jak stresująca praca.
W dalszej kolejności psychoterapeuta pomaga pacjentowi wyrobić nowe wzorce zachowań, które pozwolą radzić sobie ze stresem i lękiem.
W przypadkach silnej nerwicy serca, stosuje się pod nadzorem psychiatry leczenie farmakologiczne. Zazwyczaj pacjenci otrzymują leki uspokajające, redukujące napięcia związane ze stresem, a także obniżające poziom lęku. W sytuacji, gdy nerwica serca w istotny sposób dezorganizuje życie i prowadzi do wyraźnego obniżenia samopoczucie, możliwe jest włączenie leków przeciwdepresyjnych.
Oczywiście w przypadku nerwicy serca bardzo ważna jest też zmiana trybu życia– stałe odcięcie od czynników stresogennych pozwoli na, kolokwialnie mówiąc, uspokojenie skołatanych nerwów.
Reklama
Konsekwencje nerwicy serca
Objawów nerwicy serca nie można lekceważyć. Po pierwsze, nieleczona nerwica serca może się przeistoczyć w inne zaburzenia psychiczne, w tym ciężką depresję.
Po drugie, w przypadku nerwicy serca nic nie robi tak dobrze, jak dokładne przebadanie się i informacja, że sercu nic nie dolega – istotnie wpłynie to na redukcję lęku podczas ewentualnego kolejnego ataku.
Po trzecie, to, co uważamy za objawy nerwicy serca, niekiedy faktycznie oznacza poważną chorobę samego mięśnia sercowego, wymagającą specjalistycznego leczenia
Nie należy ignorować niepokojących objawów nerwicy serca. Jeśli odczuwa się początkową utratę radości z życia, izolację, obniżenie poczucia własnej wartości, zaniedbywanie obowiązków rodzinnych i zawodowych warto zwrócić się do lekarza.
Skutki nieleczenia tej dolegliwości mogą być tragiczne, a silna nerwica serca może prowadzić nawet do samobójstwa.
