Neutrofile - co to takiego? Co oznaczają neutrofile poniżej i powyżej normy?

Neutrofile - co to takiego?

Neutrofile we krwi inaczej granulocyty obojętnochłonne stanowią największą liczbę leukocytów (białych krwinek). Mają średnicę wielkości od 10 do 65 µm. Często składają się z segmentów w liczbie od 2 do 4, które połączone są przewężeniami, a w ich cytoplazmie występują liczne ziarnistości azurofilne, przeważnie lizosomy, zawierające wiele enzymów uczestniczących w rozkładzie sfagocytowanych cząstek – proteazy, lipazy, DNA-azy, RNA-azy, itp.

Pełnią nadrzędną rolę w odpowiedzi odpornościowej przeciwko bakteriom, ale ich działanie ma również wpływ na inne patogeny. Ich znaczenie wynika z szybkości reakcji na obce dla organizmu substancje.

Neutrofile wykazują znaczną zdolność do ruchu pełzakowatego i fagocytozy. Dzięki ruchom pełzakowatym mają zdolność przechodzenia przez naczynia włosowate i żyłki do tkanek, gromadząc się w miejscach zapalnych. Fagocytują tam bakterie i powodują powstanie ropy – mętnego płynu zawierającego leukocyty, bakterie i szczątki obumarłej tkanki.

Neutrofile wykazujące właściwości żerne, określane są jako mikrofagi. Aktywność bakteriobójcza granulocytów polega na wytwarzaniu białek kationowych, lizozymu i aktywnych rodników nadtlenkowych, które zabijają bakterie. Granulocyty ulegają aktywacji pod wpływem różnych cytokin, takich jak: interferony, Iα-1, Iα-4, Iα-8 czy TNF. Neutrofile ponadto posiadają zdolność wytwarzania cytokiny pobudzającej aktywność limfocytów B.

Wzrost liczby neutrofili we krwi obserwuje się w przebiegu ostrych chorobach zakaźnych, w pierwszym okresie każdego zapalenia oraz przy szybko rozwijających się nowotworach.

Żyją od 2 do 4 dni, a następnie ulegają rozkładowi i są fagocytowane przez komórki z tzw. układu siateczkowo-śródbłonkowego.

Reklama

NEUT morfologia (NEU) – neutrofile w badaniu krwi

Neutrofile (NEUT) oznaczane są w morfologii NEU. Wykonanie badania poziomu neutrofili we krwi wymaga pobrania próbki krwi od pacjenta (u dorosłych przeważnie z żyły łokciowej, u niemowlaków z palca).

Następnie z próbki krwi wykonuje się rozmaz. Badaniu należy poddać się na czczo, najlepiej rano.

Reklama

Norma neutrofili

Poziom neutrofili we krwi obliczany jest w oparciu o całkowitą ilość białych krwinek, oznacza się je łącznie z badaniem innych frakcji granulocytów. Norma dla neutrofilów mieści się w przedziale 1800–8000/µl. W oznaczeniach procentowych norma dla granulocytów obojętnochłonnych stanowi około 60-70% wszystkich białych krwinek. Jeśli badania krwi wykazują neutrofile poniżej normy, bądź podwyższone neutrofile, należy skonsultować się z lekarzem, który dokładnie przeanalizuje wyniki i przeprowadzi dalszą diagnostykę. Z pewnością nie należy lekceważyć odchyleń wartości NEUT od normy, bowiem mogą one wskazywać na szereg poważnych chorób, w tym zmian nowotworowych.

Reklama

Neutrofile poniżej normy

Neutrofile poniżej normy (poniżej 1500/µl) prowadzą do stanu zwanego neutropenią. Niski poziom granulocytów obojętnochłonnych może wskazywać na:

• białaczkę;
• choroby autoimmunologiczne, np. RZS;
• niedoczynność tarczycy;
• niedokrwistość złośliwą lub aplastyczną;
• zakaźną chorobę wątroby, czy inne choroby wątroby;
• infekcję bakteryjną lub wirusową;
• akromegalię;
• niedobór witaminy B12 i folianów;
• hipersplenizm;
• choroba Kostmanna.

Obniżone neutrofile występują również u pacjentów po chemio- i radioterapii. Powodem niskiego poziomu neutrofilów może być także przyjmowanie niektórych leków oraz zatrucie metalami ciężkimi.

Reklama

Neutrofile powyżej normy

Neutrofile powyżej normy oznaczaj neutrofilię (powyżej 8000 komórek/µl). Podwyższony poziom granulocytów obojętnochłonnych może towarzyszyć:

• białaczce szpikowej;
• dnie moczanowej;
• infekcjom bakteryjnych;
• reumatoidalnemu zapaleniu stawów;
• mocznicy;
• niedokrwistości hemolitycznej;
• martwicy tkanek;
• nadczynności kory nadnerczy;
• zespołowi Cushinga
• chorobom szpiku kostnego.

Podwyższony poziom neutrofilów wiąże się również z długotrwałym przyjmowaniem niektórych leków (np. kortykosteroidów), w okresie wzmożonego stresu, czy w stanie pourazowym. Podwyższone granulocyty obojętnochłonne pojawiają się także u kobiet w ciąży. Ponadto nadmiar neutrofilów można zaobserwować przy zatruciu substancjami chemicznymi, metalami ciężkimi oraz u osób palących tytoń.

Reklama

Neutrofile w ciąży

Wartości neutrofilów u kobiet w ciąży, podobnie jak innych parametrów widocznych w wynikach morfologii krwi, mogą wykazywać odchylenia od ogólnie przyjętych norm, co nie musi od razu oznaczać choroby. Wynika to przede wszystkim ze zmian fizjologicznych zachodzących w organizmie kobiet spodziewających się dziecka. Jednak jakakolwiek anomalia pojawiająca się w wynikach badań nie powinna być lekceważona i niezwłocznie skonsultowana z lekarzem.

Podwyższone neutrofile w ciąży mogą się zatem wiązać z fizjologicznym wzrostem ich stężenia u ciężarnych (szczególnie w trzecim trymestrze ciąży), ale również przyczyna takiego stanu rzeczy może tkwić w infekcjach wirusowych, bakteryjnych, czy grzybiczych, w długotrwałych stanach stresowych, w przemęczeniu bądź stosowani niektórych leków. Neutrofilia w ciąży diagnozowana jest przy wynikach powyżej 8 x 10⁹/ l. W takim przypadku podwyższone neutrofile mogą oznaczać:

• ostrą niewydolność nerek;
• dnę moczanową;
• urazy;
• nadczynność kory nadnerczy,
• stan przedrzucawkowy,
• procesy nowotworowe.

Zbyt niski poziom neutrofilów w ciąży może z kolei oznaczać:

• niedobory kwasu foliowego lub witaminy B12,
• przebycie ostrej infekcji;
• niedokrwistość aplastyczną;
• RZS;
• nadczynność tarczycy;
• niektóre choroby wątroby;
• białaczkę.

Reklama

Neutrofile u dziecka

Normy neutrofilów u dzieci mogą być inne niż u dorosłych, a ich interpretacja jest uzależniona między innymi od wieku pacjenta. Oznaczanie poziomu neutrofilów u dziecka wykonywane jest na podstawie badań krwi, a szczegółowej analizy dokonuje się w oparciu o pełen obraz morfologii krwi, często uzupełniony o rozmaz krwi. Zatem sama wartość NEUT/NEU w wynikach morfologii nie jest do końca miarodajna, a o faktycznym, podwyższonym bądź obniżonym poziomie neutrofilów u dziecka, decyduje szersza analiza specjalisty. 

Neutrofile poniżej normy u dziecka najczęściej oznaczają przebyte infekcje wirusowe. W poważniejszych przypadkach spadek granulocytów obojętnochłonnych u dzieci może świadczyć o nadczynności tarczycy, białaczce, zakażeniu bakteryjnym, czy chorobie autoimmunologicznej. Obniżenie neutrofilów mogą spowodować wspomniane wcześniej: zatrucie metalami ciężkimi, czy długotrwałe stosowanie niektórych leków.

Podwyższone neutrofile u dziecka mogą zwiastować nadchodzący stan zapalny, bądź być wynikiem stresu czy wzmożonego wysiłku fizycznego. Wzrost NEUT może mieć związek również z chorobami autoimmunologicznymi, krwotokiem, zespołem Cushinga, czy niedokrwistością hemolityczną. Podwyższony poziom granulocytów obojętnochłonnych występuje również po napadach padaczkowych oraz w przypadku zatrucia chemikaliami bądź lekami.