Czy niedoczynność tarczycy może prowadzić do zwiększenia masy ciała?
Tarczyca jest gruczołem wydzielania wewnętrznego produkującego hormony: trójjodotyroninę, tyroksynę i kalcytoninę. Ich właściwa ilość w organizmie reguluje metabolizm w poszczególnych narządach i tkankach.
Przyczynami niedoczynności mogą być:
- przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy (choroba Hashimoto),
- stan po chirurgicznym usunięciu tarczycy,
- po leczeniu jodem radioaktywnym.
- lub na skutek przedawkowania leków przeciwtarczycowych.
Kiedy gruczoł tarczowy pracuje nieprawidłowo, ilość wydzielanych przez niego hormonów może być zbyt mała lub zbyt wysoka, w zależności od rodzaju dysfunkcji. Obniżona produkcja nazywana jest niedoczynnością tarczycy, zawyżona -jej nadczynnością. Zatem czy niedoczynność tarczycy prowadzi do tycia czy chudnięcia?
Skoro przy niedoczynności gruczołu ilość hormonów odpowiedzialnych za metabolizm, (czyli przemianę materii) jest niewystarczająca, w konsekwencji może prowadzić to do zwiększenia masy ciała bez zmiany trybu życia i żywieniowych przyzwyczajeń.
Innymi objawami niedoczynności poza przyrostem masy ciała są:
- uczucie ciągłego zimna,
- zmęczenie/senność,
- depresja,
- zaburzenia pamięci,
- rzadsze oddawanie stolca/zaparcia,
- spowolnienie czynności serca, niskie ciśnienie tętnicze,
- sucha łuszcząca się blada skóra, suche włosy.
Reklama
Niedoczynność tarczycy - tycie czy puchnięcie?
Niektórzy pacjenci zmagający się z niedoczynnością tarczycy narzekają również na obrzęki, można więc zadać pytanie, czy problemem przy tym schorzeniu jest tycie czy puchnięcie. Podczas zmniejszonej produkcji hormonów tarczycy dość często występuje obrzęk śluzowaty.
Jest on jednym ze skutków spowolnienia metabolizmu, powstaje przede wszystkim w miejscach nagromadzenia tkanki łącznej wiotkiej:
- na twarzy,
- dłoniach,
- w okolicach powiek;
Obrzęk i przybieranie na wadze mogą współistnieć podczas niedoczynności gruczołu tarczowego, przeważnie spowodowanej autoimmunologiczną chorobą Hashimoto.
Reklama
Przyczyny tycia przy niedoczynności tarczycy
Przy niedoczynności tarczycy przyczyn tycia może być kilka. Zależy to od zastosowanego leczenia, postępowania pacjenta, jego ogólnego stanu zdrowia, podłoża niedoczynności i innych czynników.
Powody najczęściej występujące to:
- obrzęki, np. obrzęk śluzowaty - ich przyczyną jest zatrzymywanie wody w organizmie, a tym samym zwiększenie masy ciała; początek leczenia niedoczynności z reguły powoduje utratę wagi, która swe podłoże ma właśnie nie z zawartością tkanki tłuszczowej, ale spadkiem nadmiaru wody,
- zmiana nawyków żywieniowych - zmniejszona aktywność gruczołu tarczowego często powoduje objawy podobne do symptomów depresji, dlatego wielu pacjentów z niedoczynnością zmienia swoją dietę, zwiększając m. in. spożycie słodyczy celem poprawiających nastrój i w ten sposób przybiera na wadze,
- spadek przemiany materii - poważna niedoczynność tarczycy powoduje spadek przemiany materii organizmu nawet o kilkadziesiąt procent,
- subkliniczna niedoczynność tarczycy - utajona niedoczynność, niedająca charakterystycznych objawów - może powodować tycie, ponieważ przez brak symptomów często jest nieleczona, a niewyrównany poziom hormonów obniża metabolizm,
- choroby współistniejące - dotyczą szczególnie pacjentów, u których niedoczynność spowodowana jest chorobą Hashimoto - chorobie tej często towarzyszą inne schorzenia autoimmunologiczne, jak choćby cukrzyca typu 1, powodujące trudny do kontrolowania przyrost masy ciała,
- uczucie osłabienia i szybkie męczenie - jeden z objawów towarzyszących niedoczynności gruczołu tarczowego, prowadzi często do zmiany trybu życia i zmniejszenia aktywności fizycznej;
Reklama
Czy przy niedoczynności zawsze się tyje?
Często pacjenci zadają pytanie, czy przy niedoczynności tarczycy zawsze się tyje. Niektórzy nawet z lekko podwyższonym poziomem TSH we krwi tak tłumaczą swoją nadwagę lub otyłość. W rzeczywistości nie jest jednak tak, że nawet lekka niedoczynność powoduje niekontrolowane zwiększenie masy ciała.
Schorzenie leczone lekami wyrównującymi poziom TSH i hormonów tarczycy nie powoduje zwiększania masy ciała.
Gwałtowne tycie, następujące mimo niezmienionego trybu życia i pozostania przy wcześniejszych nawykach żywieniowych, może wystąpić przy głębokiej niedoczynności wywołanej poważnym schorzeniem gruczołu.
Może to być np. rozległy stan zapalny powodujący silne zaburzenia pracy tarczycy i nagły spadek wydzielania przez nią hormonów odpowiedzialnych za przemianę materii.
Reklama
Niedoczynność tarczycy a tycie w ciąży
Niestety kobiet w ciąży również może dotknąć niedoczynność tarczycy wynikająca z jej małego rozmiaru. Objawy wtedy są takie sam,e jak przy zwykłej niedoczynności, jednak o wiele trudniej ją wykryć u przyszłych mam, gdyż ich ciało w tym okresie ulega wielkim zmianom.
Nie należy, zwłaszcza w takim stanie, bagatelizować żadnych odchyleń od normy. Kobietom w ciąży z niedoczynnością tarczycy towarzyszy nadmierne tycie, które nie jest odpowiednie do rozwoju płodu.
Reklama
Leki na niedoczynność tarczycy a tycie
Wielu pacjentów rozpoczynających leczenie zaburzeń pracy gruczołu tarczowego boi się reakcji na leki. Przyjmowanie hormonów kojarzy się powszechnie z wieloma skutkami ubocznymi, wśród których do najczęściej występujących należą nagły wzrost lub spadek masy ciała.
Czy po lekach na niedoczynność tarczycy się tyje? Przeciwnie - leki takie podwyższają w organizmie poziom wydzielanych przez gruczoł hormonów. To ich niedobór przyczynia się do obniżenia metabolizmu, zatem wyrównanie ich poziomu pozwala zredukować kilogramy. Dużo zależy od dawkowania zastosowanego przez endokrynologa.
Niekiedy, gdy dawka jest zbyt wysoka, organizm zachowuje się, jak przy nadczynności tarczycy, a pacjent wówczas chudnie. Jeśli jednak dawki leków są dobrze dobrane i skutecznie wyrównują poziom hormonów tarczycy, choroba nie wpływa na zaburzenia masy ciała.
A jakie leki się przyjmuje? Zazwyczaj lekarze przepisują lewotyroksynę, a także zalecają wykonywanie regularnych badań okresowych na tarczycę. Leczenie niestety trwa do końca życia.
