Co to jest objaw Rovsinga?
Objaw Rovsinga jest jednym z podstawowych symptomów pozwalających stwierdzić zapalenie wyrostka robaczkowego. Wywoływany jest przez lekarza w badaniu palpacyjnym, którego istotą jest właściwe uciskanie okrężnicy wedle precyzyjnie określonej instrukcji.
Jako pierwszy tę metodę diagnostyki opisał w 1907 roku wybitny duński chirurg Thorkild Rovsing, profesor Uniwersytetu w Kopenhadze, zaliczany do grona największych ówczesnych autorytetów w dziedzinie schorzeń jamy brzusznej.
Zaproponowana przez niego technika stosowana jest do dziś i stanowi jedno z głównych narzędzi szybkiego, doraźnego różnicowania zapalenia wyrostka robaczkowego od innych schorzeń, takich jak kamienie w układzie moczowym, czy zapalenie przydatków u kobiet.
Reklama
Jak wywołać objaw Rovsinga?
Objaw Rovsinga nie występuje samoistnie, może natomiast zostać sztucznie sprowokowany w badaniu lekarskim.
Jak instruował sam Rovsing, w kolejności chirurg powinien wykonać następujące czynności:
- lewą dłoń położyć na brzuchu, w okolicach lewego biodra, w miejscu gdzie przebiega okrężnica (jelito grube);
- przyłożyć prawą dłoń i zacząć uciskać brzuch, powoli przesuwając obie ręce w stronę lewego zgięcia okrężnicy, w kierunku odwrotnym do perystaltyki jelit.
W czasie badania pacjent powinien leżeć nieruchomo w pozycji na wznak. Tego rodzaju test może wykonać nawet lekarz pierwszego kontaktu, zanim chory trafi do szpitala na oddział chirurgii i zostanie poddany dokładnej diagnostyce obrazowej z użyciem ultrasonografu lub tomografu komputerowego.
Reklama
Dodatni objaw Rovsinga
Efektem ucisku na okrężnicę jest wzrost ciśnienia gazów w układzie trawiennym, a następnie ich wtłoczenie do kątnicy (tzw. jelita ślepego) oraz wyrostka.Powoduje to rozciągniecie i zwiększenie napięcia ścian tych niewielkich struktur anatomicznych.
Jeśli podrażnione zostaną przy tym określone nerwy, pacjent poczuje bardzo silny, kłujący ból w prawej dolnej części brzucha, między okolicą łonową a biodrem. Tego typu reakcja znana jest w nomenklaturze medycznej jako dodatni objaw Rovsinga. W jaki sposób powinien on być interpretowany? Co oznacza i jakie należy w związku z tym wdrożyć postępowanie?
Reklama
Objaw zapalenia wyrostka robaczkowego
Wywołana w ten sposób bolesność stanowi klasyczny, wręcz podręcznikowy objaw zapalenia wyrostka robaczkowego.
Towarzyszyć mogą mu inne symptomy, wśród których wymienić można między innymi:
- uogólniony ból brzucha, po kilku godzinach lokujący się w prawym podbrzuszu, nasilający się w czasie ruchu oraz podczas kasłania;
- brak apetytu, nudności, wymioty;
- zatrzymanie stolca i gazów, rzadko - biegunka;
- podwyższona ciepłota ciała – stan podgorączkowy lub lekka gorączka (37-38 stopni Celsjusza);
- pogorszenie samopoczucia;
- możliwe zwiększone parcie na mocz.
Dodatkowo w badaniu laboratoryjnym krwi występuje zazwyczaj podwyższona liczba leukocytów (powyżej 10 tys./ml).
Reklama
Objaw Rovsinga a objawy Jaworskiego i Blumberga
Objaw Rovsinga jest jednym z czterech tego typu symptomów indukowanych w badaniu palpacyjnym, służących diagnostyce problemów w obrębie jamy brzusznej.
Pozostałe to:
- objaw Jaworskiego - także charakterystyczny dla zapalenia wyrostka robaczkowego. Wywoływany jest poprzez uniesienie zgiętej w kolanie prawej kończyny, a następnie jej opuszczenie i wyprostowanie, przy jednoczesnym ucisku dłonią na prawe podbrzusze. Jeśli pojawi się silny ból, wynik badania jest dodatni i wskazujący na stan zapalny;
- objaw Blumberga– wywoływany pod kątem rozpoznania ewentualnego zapalenia otrzewnej. Badanie polega w tym przypadku na silnym uciskaniu brzucha opuszkami palców. Wynik jest dodatni, jeśli pacjent poczuje ból po odjęciu ręki i zwolnieniu ucisku;
- objaw kaszlowy- leżący pacjent kaszle. Jeśli towarzyszące temu napięcie mięśni brzucha wywołujedolegliwości bólowe, także może to świadczyć o jednej z postaci zapalenia otrzewnej.
Reklama
Czym jest wyrostek?
Wyrostek jest niewielkim, podłużnym narządem wewnętrznym, wyodrębnionym z kątnicy, czyli początkowego odcinka jelita grubego. W przeszłości uważany był za organ szczątkowy, pozostałość po dawnych stadiach ewolucji, u współczesnego człowieka pozbawiony funkcji, a przez to zbędny. Dziś pogląd ten podlega rewizji.
Wiadomym wprawdzie jest, że bez wyrostka można żyć, jednak jego brak nie pozostaje bez wpływu na zdrowotność, jak sądzono jeszcze niedawno. Okazuje się bowiem, że podobnie jak inne odcinki jelit, pełni on ważną rolę w kontekście funkcjonowania układu odpornościowego.
Produkowane w tym miejscu są leukocyty, czyli białe krwinki. Stanowi też wyrostek miejsce bytowania znacznych ilości pożytecznych bakterii probiotycznych, korzystnie wpływających na system immunologiczny człowieka.
Reklama
Jak leczyć zapalenie wyrostka?
Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego najczęściej występuje u pacjentów w wieku dziecięcym, a także w pierwszych latach dorosłego życia (do 30 roku życia). Schorzenie to ma nagły przebieg i jednorazowy charakter.
Jedyną bowiem metodą leczenia jest w tym przypadku zabieg chirurgiczny, polegający na wycięciu objętego stanem zapalnym narządu. Jest to operacja wyrostka robaczkowego uznawana współcześnie za prostą i rutynową. W związku z częstością występowania problemu, wykonywana jest na skalę masową, a w niektórych miejscach na świecie – wręcz profilaktycznie. Uwaga: ostre zapalenie wyrostka jest stanem pilnym.
Niepodjęcie interwencji chirurgicznej w trybie natychmiastowym grozi perforacją tej części jelita i rozlaniem się jego zawartości (w tym zalegających mas kałowych) w jamie otrzewnej. Skutkiem tego zazwyczaj jest zakażenie, niekiedy o śmiertelnych konsekwencjach.
Czytaj też:
