Poronienie - objawy i przebieg. Jakie są rodzaje przedwczesnego zakończenia ciąży?

Medycyna określa poronienie, jako przedwczesne zakończenie ciąży przed 22 tygodniem. Statystyki wyraźnie wskazują, iż co piąta ciąża kończy się poronieniem. Jest to szczególny rodzaj powikłania, zakończony wydaleniem obumarłego jaja płodowego. Sam płód nie ma możliwości rozwoju poza macicą. Poronienie to poważny problem medyczny, ale znając przyczyny i objawy można niekiedy zmniejszyć ryzyko utraty ciąży.

Jakie są najczęstsze przyczyny poronienia?

Do najczęściej występujących przyczyn poronienia należą:

• wady genetyczne zarodka – oznaczają one nieprawidłowości w DNA, a większość wczesnych poronień to skutek wadliwych genów; tego typu zaburzenia są dziedziczne albo powstają tuż po zapłodnieniu,
• wiek kobiety – współczesna medycyna znacznie przedłuża w tym zakresie wiek kobiety, ale z upływem lat wzrasta niepłodność każdej kobiety,
• infekcje (bakteryjne lub wirusowe) – kobiety ciężarne mają osłabioną odporność, a tym samym większą podatność na infekcje,
• niehigieniczny tryb życia i niewłaściwa dieta – a w szczególności niedobory składników odżywczych, w tym kwasu foliowego, które powodują wady rozwojowe płodu,
• duży stres – szczególnie w pierwszych trzech tygodniach ciąży,
• czynniki anatomiczne – a przede wszystkim nieprawidłowa budowa macicy,
• zaburzenia hormonalne – a w szczególności zbyt mała ilość progesteronu czy chora tarczyca.

Reklama

Rodzaje poronienia - od czego zależy podział?

Pierwszy podział poronień uwzględnia czas przedwczesnego zakończenia ciąży:

• poronienie jednofazowe – do 8 tygodnia ciąży, kiedy z macicy zostaje wydalone jajo płodowe i element łożyska jednocześnie,
• poronienie dwufazowe – po 8 tygodniu ciąży, które polega na wydaleniu jaja, a dopiero potem elementu łożyskowego.

Drugi podział uzależnia rodzaj poronienia w zależności od jego przebiegu. 

1. Poronienie samoistne

• zupełne, doprowadzające do wydalenia całego jaja płodowego (szyjka macicy jest zupełnie zamknięta),
• niezupełne, doprowadzające do wydalenia elementów jaja płodowego (szyjka macicy jest nadal rozwarta). 

2. Poronienie zatrzymane (chybione) - w macicy znajduje się już martwe jajo płodowe, ale szyjka macicy jest nadal zamknięta. Gdy martwy płód nie wydostaje się samoistnie w ciągu 8 tygodni, należy farmakologicznie wywołać skurcze macicy.
3. Poronienie nawykowe (zwane także poronieniem nawracającym) - występuje wtedy, gdy dochodzi do 3 poronień z rzędu.
4. Poronienie zagrażające - ten rodzaj nie oznacza jeszcze utraty ciąży, ale ryzyko jest bardzo wysokie.
5. Poronienie trąbkowe - pojawia się przy ciąży jajowodowej bańkowej, podczas której zarodek rozwija się poza granicami macicy, w tak zwanej bańce.
6. Poronienie septyczne- to każde, do którego dochodzi przez zakażenie macicy lub zarodka (lub macicy i zarodka łącznie) i powstaje stan zapalny.

Niekiedy dochodzi do tak zwanych poronień posocznicowych, które wywołują bakterie lub toksyny, rozprzestrzeniające się w układzie krwionośnym lub w obrębie żeńskich narządów płciowych. 

Reklama

Jakie są objawy poronienia? 

Objawy poronienia mogą być bardzo różne, a ogromne znaczenie ma w tym przypadku wiek ciąży. O nasileniu niepokojących objawów decyduje także stopień zaawansowania poronienia, a negatywne rokowania dają dość mocne symptomy. Tylko lekarz może stwierdzić stan zagrożenia ciąży i rodzaj poronienia, analizując jego objawy. 

Poniżej przedstawiamy główne objawy wczesnego poronienia.

1. Krwawienie i plamienie z dróg rodnych - jest to najpopularniejszy objaw poronienia, którym charakteryzuje się poronienie zagrażające. Każda nagła i szybka utrata krwi powinna zawsze wzbudzać niepokój u przyszłej mamy. Niekiedy krew ta zawiera skrzepy i fragmenty tkanek. Lekarz stosuje wtedy leczenie zachowawcze, ale raczej przy tych objawach rokowania są złe.
2. Skurcze brzucha - to naturalny element ciąży. Ale trzeba zawsze pamiętać, iż tylko skurcze łagodne i przemijające nie powinny wzbudzać niepokoju. Wszystkie bóle brzucha, jeśli tylko mają duże i bolesne natężenie, a także utrzymują się przez dłuższy czas mogą oznaczać poronienie. Ten objaw najczęściej występuje przy poronieniu zagrażającym oraz poronieniu w toku.
3. Wydzielina z pochwy - nie tylko silne krwawienia mogą oznaczać poronienie. Wiele kobiet często zauważa biało-różowy śluz bądź tylko wodnistą wydzielinę. I ten objaw nie powinien być nigdy bagatelizowany. Kiedy w śluzie pojawiają się fragmenty tkanki, może to oznaczać pojawienie się strzępów łożyska. Ale również sam czysty śluz w dużej ilości także może sygnalizować poronienie.
4. Ból w podbrzuszu - często pojawia się wraz z bólem w krzyżowej części kręgosłupa, w dość dużym nasileniu i może sygnalizować każdy rodzaj poronienia.
5. Wysoka gorączka, pojawiająca się bez wyraźnej przyczyny- powyżej 38 stopni Celsjusza, której mogą towarzyszyć bóle typowe dla przeziębień, takie jak bóle mięśni, sztywność karku czy dreszcze. Te objawy mogą wskazywać przede wszystkim na poronienie septyczne, do którego dochodzi przez zakażenie macicy lub zarodka i powstanie stanu zapalnego.
6. Niespodziewana i niewytłumaczalna utrata wagi - wpierwszych miesiącach ciąży spadek wagi jest raczej typowy dla przyszłych mam, a jeśli jest niewielki i systematyczny to raczej nie wzbudza podejrzeń. Ale nadmierna i zbyt szybka utrata kilogramów powinna zaniepokoić każdą ciężarną kobietę.
7. Szybki zanik ciążowych dolegliwości - pewne dolegliwości są charakterystyczne dla ciąży, ale zbyt gwałtowna utrata takich przypadłości, jak wrażliwość piersi czy nagłe ustanie nudności to przesłanki, które także mogą oznaczać wczesne poronienie każdego rodzaju.
8. Brak czynności serca płodu- ten objaw może być wykryty tylko w trakcie badania USG i pojawia się czasem bez innych dodatkowych dolegliwości. Niestety z reguły oznacza brak możliwości rozwoju płodu.
9. Zapalenie przydatków - taki stan zapalny może być także objawem poronienia, ale tylko ginekolog jest w stanie postawić słuszną diagnozę. Także w przypadku poronienia pojawia się zwiększone ryzyko infekcji bakteryjnej przydatków.
10. Odejście płynu owodniowego - płyn owodniowy to naturalne środowisko życia płodu. Ma on ogromne znaczeniu dla jego prawidłowego rozwoju i spełnia szereg niezbędnych funkcji (między innymi chroni i amortyzuje, umożliwia ruchy płodu, działa bakteriobójczo, wspomaga rozwój płuc). Brak płynu owodniowego pozbawia płód najważniejszej ochrony.

Wszystkie wspomniane powyżej objawy powinny zaniepokoić kobietę we wczesnej ciąży. Ich pojawienie bardzo często oznacza poronienie, dlatego też każda z tych każda z takich sytuacji powinna być niezwłocznie skonsultowana z lekarzem ginekologiem.

Ciąża obumarła to traumatyczne przeżycie dla każdej kobiety. Jest to jedna z form poronienia i wiele czynników powoduje obumarcie płodu.

Reklama

Objawy pustego jaja płodowego

Puste jajo płodowe to inaczej ciąża bezzarodkowa. Jest to jeden z rodzajów patologii ciąży, wykrywany już na samym jej początku i często określany przez lekarzy szczególnym rodzajem poronienia. Czym charakteryzuje się puste jajo płodowe? Najprościej można określić, iż jest to defekt genetyczny zarodka, uniemożliwiający jego prawidłowy rozwój. Są to przypadki, w których doszło do zapłodnienia, ale komórki podzieliły się w nieprawidłowy sposób. W normalnej ciąży zarodek rozwija się w pęcherzyku płodowym. 

Przy ciąży bezzarodkowej brak jest rozwijającego się zarodka, ale wywołuje ona objawy normalnie przebiegającej ciąży, takie jak:

• zatrzymanie miesiączki, 
• poranne mdłości,
• uczucie zmęczenia i senności,
• ból w dole brzucha,
• obrzmienie i bolesność piersi,
• wrażliwość na zapachy.

Ta specyficzna patologia ciąży wykrywana jest dopiero przy pierwszym badaniu USG i w tym przypadku jest to jedyne wiarygodne badanie. W sytuacjach pustego jaja płodowego wyniki testu ciążowego dają wynik pozytywny. Ciąża bezzarodkowa kończy się z reguły samoistnym poronieniem. Główne oznaki poronienia przy tego typu patologii ciąży to silne bóle w dole brzucha, ciemne brunatne plamienie lub obfite krwawienie. Jeśli lekarz nie stwierdza oznak poronienia, wykonuje wyłyżeczkowanie macicy. Ciąża bezzarodkowa wymaga szybkiej interwencji medycznej, aby nie doszło do zakażenia bądź innych powikłań. 

Reklama

Jak rozpoznać początek poronienia? 

Objawy zbliżającego się poronienia mogą być początkowo trudne do zaobserwowania. Dochodzi do wydalenia obumarłego zarodka, który nie jest w stanie się rozwijać w ciele kobiety. Zapłodniona komórka dociera do jamy macicy, ale embrion z jakiś medycznych przyczyn jest bardzo słaby. Poronienie daje wiele objawów. 

Jak rozpoznać początek poronienia? Najszybciej rozpoznawalnym objawem jest krwawienie, czasem niewielkie, w formie delikatnego plamienia, ale często bardzo obfite. Jednymi z powszechniejszych objawów są bóle brzucha i skurcze podbrzusza. Ale medycyna zna sporo przypadków poronień bez krwawienia.

Wiele kobiet nie zauważa u siebie nawet delikatnego plamienia, ale i tak w jej organizmie zachodzą negatywne zmiany. Sama wysoka gorączka (bez wyraźnej przyczyny), skurcze brzucha czy obfita wydzielina też mogą oznaczać poronienie. Każdy niepokój związany z ciążą przyszła mama powinna skonsultować z lekarzem. Obumarcie zarodka może mieć różny przebieg, stąd tak ważna wiedza na ten temat.

Wiele niepokojących objawów nie zawsze oznacza poronienie, jednak każdy z nich wymaga kontaktu z lekarzem ginekologiem. Ciąża kobiety to szczególny stan, który przebiega bardzo indywidualnie, także poronienia mogą mieć różny przebieg. Nigdy nie wolno bagatelizować żadnych objawów, a szybka pomoc medyczna jest wręcz konieczna, ponieważ brak diagnozy może powodować bezpośrednie zagrożenie dla życia matki lub być przyczyną poważnych zaburzeń.

Reklama

Jak wygląda krwotok przy poronieniu?

Krwotok, który pojawia się przy poronieniu jest nazywany często krwawieniem ginekologicznym. Jest to całkowicie odmienne krwawienie od normalnej miesiączki. Bardzo często w pierwszej fazie zapłodnienia, podczas zagnieżdżania się zarodka, może pojawiać się delikatne krwawienie. I jeśli szybko mija nie oznacza nic niepokojącego. Kiedy krwawienie powinno zaniepokoić? 

Oto podstawowe cechy krwotoku przy poronieniu:

• krwawienie pojawia się niespodziewanie,
• plamienie przybiera na intensywności, 
• ma mocno czerwony lub brązowy kolor, 
• dodatkowo pojawiają się skurcze brzucha, 
• dodatkowo może pojawiać się także stan podgorączkowy,
• rozpierający ból w podbrzuszu lub krzyżu,
• czasami wyczuwalne są dość intensywne skurcze macicy.

Każde plamienie w ciąży należy niezwłocznie skonsultować z lekarzem, nawet to bezbolesne. Żadnego krwawienia nie powinno się bagatelizować. Często krwawienie stopniowo się zwiększa i towarzyszy temu coraz silniejsze osłabienie. To także sygnał dla ciężarnej kobiety, że może dochodzić do samoistnego poronienia. Wszystkie te objawy wymagają jak najszybszej reakcji i konsultacji z ginekologiem. 

Reklama

Jak wygląda skrzep przy poronieniu?

Skrzepy w ciąży nie wróżą niestety nic pozytywnego. Krwawienie z domieszką skrzepów, z dodatkowym bólem w podbrzuszu, może oznaczać poronienie. Taki stan wymaga bezwzględnej konsultacji z lekarzem. Jednymi z najniebezpieczniejszymi krwawieniami ze skrzepami są te, które występują w pierwszym trymestrze ciąży.  

Pojawienie się skrzepów we krwi może oznaczać wczesne odklejenie się łożyska, co z kolei powoduje niedotlenienie płodu - jedno z największych zagrożeń dla dziecka. Przyczyną powstania skrzepów może być też nieprawidłowa wymiana gazowa w łożysku.

Dochodzi wtedy do przedwczesnego oddzielenia się łożyska. Każde pojawienie się skrzepów we krwi powinno wzbudzić niepokój i konsultację lekarską.