Czym jest poród przedwczesny?
Porodem przedwczesnym określa się poród, który dokonuje się między 22 a 37 tygodniem ciąży biorąc pod uwagę liczenie okresu ciąży od pierwszego dnia ostatniej miesiączki. Istnieją także inne kryteria dotyczące oceny porodu jako przedwczesny.
Należą do nich takie parametry jak waga i wzrost (długość) dziecka.
Za wcześniaka uznaje się zatem dziecko, którego waga mieści się w przedziale między 500 g a 2500 g, natomiast długość takiego malucha ma najmniej 25 cm (przy założeniu, że miara odbywa się od czubka głowy do pięty).
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) definiuje poród przedwczesny jako poród, który odbywa się między 22 a 37 tygodniem ciąży. Dziecko urodzone po tym czasie uważa się za urodzone w terminie.
Im wcześniej dziecko przychodzi na świat, tym szanse na jego zdrowy rozwój maleją, niknie także nadzieja na przeżycie takiego brzdąca. Tym niemniej z roku na rok dzięki postępowi medycyny liczba uratowanych przez lekarzy wcześniaków rośnie.
Szacuje się, że dekadę temu w Polsce przyszło na świat blisko 7 proc. wcześniaków. Te statystyki z kolei rosną m.in. ze względu na coraz późniejszy wiek, w którym kobiety zachodzą w ciążę. Dlatego warto poznać objawy przedwczesnego porodu, aby odpowiednio zareagować.
Niejednokrotnie lekarzom udaje się powstrzymać przyjście na świat takiego dziecka.
Reklama
Objawy przedwczesnego porodu
Jakie są objawy porodu przedwczesnego? W zasadzie przypominają one oznaki porodu terminowego. W związku z tym występują regularne, dłuższe, bolesne skurcze, kobiety odczuwają bóle porodowe zlokalizowane w obrębie dolnej części brzucha oraz/lub w lędźwiach.
Szyjka macicy skraca się, a rozwarcie pogłębia. Niekiedy wypada czop śluzowy.
Wyróżnia się trzy stadia porodu przedwczesnego. Oznaki porodu przedwczesnego określanego jako zagrażający poród przedwczesny to przede wszystkim 4-7 skurczy macicy na minutę, rozwarcie szyjki macicy poniżej 3 cm oraz skrócenie szyjki macicy niższe niż 60 proc.
Drugie stadium to poród przedwczesny w toku, którego zatrzymanie jest bardzo trudne.
Czym się charakteryzuje taki poród przedwczesny? Objawy to 8 i więcej skurczy macicy na minutę, rozwarcie szyjki macicy powyżej 3 cm oraz skrócenie szyjki macicy o 80 proc. W tym stadium może też dojść do odpłynięcia wód płodowych oraz pęknięcia pęcherza płodowego.
Ostatni etap to poród przedwczesny dokonany. Oznacza to, że dziecko jest już na świecie, a ciąża się skończyła.
Reklama
Przyczyny przedwczesnego porodu
Przyczyny przedwczesnego porodu do końca nie są poznane. Jednak zakłada się, że do porodu przedwczesnego może dojść w wyniku zaistnienia pewnych okoliczności, stanów i chorób takich jak:
- nadciśnienie tętnicze krwi,
- cukrzyca,
- mięśniaki macicy,
- łożysko przodujące (i inne wady łożyska),
- niewydolność szyjki macicy,
- wady w budowie macicy,
- porody przedwczesne przebyte już wcześniej,
- poronienia samoistne oraz porody martwych płodów,
- krótki upływ czasu od poprzedniej ciąży (poniżej 6 miesięcy),
- infekcje (dróg moczowych, dróg oddechowych, wewnątrzmaciczne, ginekologiczne),
- pęknięcie pęcherza płodowego,
- choroby przenoszone drogą płciową,
- niewłaściwe odżywianie,
- palenie papierosów,
- picie alkoholu,
- stres (zwłaszcza silny, np. spowodowany utratą kogoś bliskiego, rozstaniem z wieloletnim partnerem, itp.),
- ciężka praca (nie tylko fizyczna),
- urazy,
- wiek ojca dziecka powyżej 45 roku życia,
- niedowaga lub nadwaga w ciąży.
Przyczyny porodu przedwczesnego mogą być rozmaite. Bardzo często na taką sytuację nakłada się kilka czynników.
Reklama
Jakie zagrożenia wynikają z porodu przedwczesnego?
Im później urodzone dziecko, tym lepiej dla jego dobrostanu. Większość wcześniaków, które przychodzą na świat między 34 a 35 tygodniem życia udaje się uratować, a rokowania w ich przypadku są bardzo optymistyczne. Rodzice młodszych dzieci muszą się liczyć z możliwością wystąpienia wielu powikłań, które mogą się pojawić zarówno na początku ich życia, jak i w ciągu dalszego rozwoju. Należą do nich np.:
- niewydolność oddechowa (co ma związek z niedostatecznym wykształceniem się płuc u dziecka);
- niska waga urodzeniowa;
- retinopatia wcześniacza;
- zaburzenia w rozwoju umysłowym, emocjonalnym;
- problemy z rozwojem neurologicznym, kardiologicznym, oddechowym, itd.;
- kłopoty ze słuchem i wzrokiem;
- niewłaściwa praca wątroby.
Aby nie dopuścić do zagrożenia wystąpieniem powyższych powikłań lekarze robią wszystko co w ich mocy, aby wydłużyć okres bycia dziecka w brzuchu mamy. Ważny jest każdy dzień.
Reklama
Jak nie dopuścić do porodu przedwczesnego?
Ciężarna oraz lekarz prowadzący ciążę powinni dołożyć wszelkich starań, aby ciąża została donoszona, a dziecko urodziło się zdrowe. W związku z tym powinni zwracać uwagę na wszelkie symptomy, które sygnalizują przedwczesny poród.
Objawy, które powinny zaniepokoić przyszłą mamę to m.in. takie okoliczności jak krwawienie z dróg rodnych, plamienie, upławy, skurcze macicy (nawet jeśli są nieregularne i lekkie), twardość brzucha (określana przez lekarzy jako stawianie się macicy), ból w okolicy odcinka lędźwiowego (tak mogą przebiegać skurcze lędźwiowe), infekcje intymne (szczególnie jeśli nawracają).
Przewidywanie wystąpienia porodu przedwczesnego opiera się na kilku metodach. Wśród nich należy wymienić przede wszystkim:
- ocenę stopnia ryzyka porodu przedwczesnego,
- badanie szyjki macicy,
- ocenę czynności skurczowej macicy,
- ustalenie ewentualnej patologii macicy, łożyska, itp.
- poznanie markerów biochemicznych.
Wykonywanie tych procedur leży po stronie lekarza prowadzącego ciążę. Kobieta ciężarna powinna kontaktować się ze swoim ginekologiem w razie wystąpienia jakichkolwiek niepokojących sygnałów oraz w razie wszelkich wątpliwości.
