Jakie są przyczyny odwapnienia zębów?
Odwapnienie zębów to proces polegającym na demineralizacji szkliwa. Jego istotą jest utrata wapnia i innych składników mineralnych na skutek wzmożonej wymiany jonów, do której dochodzi pod wpływem cukrów i kwasów pochodzących z pożywienia oraz kwasów wytwarzanych przez bakterie. Najważniejsze przyczyny odwapnienia zębów to:
- spożywanie pokarmów zawierających duże ilości węglowodanów;
- niska higiena jamy ustnej – zbyt rzadkie lub niedokładne mycie zębów oraz czyszczenie przestrzeni zębowych, sprzyjające powstawaniu tak zwanej płytki nazębnej, będącej siedliskiem chorobotwórczych bakterii;
- noszenie aparatów ortodontycznych, utrudniających usuwanie osadów z powierzchni zębów.
Początek treści sponsorowanej
Dbając o właściwą higienę jamy ustnej, powinniśmy zwrócić szczególną uwagę na najmłodszych. Aby ochronić dzieci przed demineralizacją, warto już od 3. roku życia podawać im codziennie suplement diety wspierający zdrowie zębów. Preparat jest dostępny w postaci tabletek do ssania o smaku truskawkowym. Tabletka dzięki unikalnemu połączeniu opatentowanego, inaktywowanego termicznie liofilizatu bakterii kwasu mlekowego Lactobacillus salivarius HM6 Paradens z ksylitolem i witaminą D, obniża ryzyko wystąpienia próchnicy zębów. Kliknij tutaj aby dowiedzieć się jak chronić zęby u dzieci.
Koniec treści sponsorowanejNależy pamiętać, że odwapnienie zębów jest pierwszym sygnałem świadczącym o rozwoju próchnicy.
Reklama
Objawy odwapnienia zębów
Odwapnienie zębów objawia się w bardzo charakterystyczny sposób. W pierwszej kolejności pojawiają się białe plamki – zazwyczaj występują one w miejscach dużego nagromadzenia płytki nazębnej, czyli mazi składającej się z śliny, resztek pokarmu i bakterii.
Szkliwo jest najtwardszą ze wszystkich tkanek w organizmie człowieka, niezwykle trwałą, odporną na ścieranie i uszkodzenia mechaniczne. Jeśli mimo tego zostanie uszkodzone, zapoczątkowane zostają procesy, które trudno jest zatrzymać.
W dalszej kolejności odwapnienia na zębach zaczynają chłonąć różnego rodzaju substancje ze spożywanych pokarmów, w związku z czym białe plamy stają ciemniejsze, różnokolorowe. Brak reakcji na tym etapie sprawia, że w miejscach tych zaczynają się tworzyć ubytki próchnicze, sięgające coraz głębszych warstw zęba.
Odwapnienia szkliwa nie muszą, ale u niektórych osób mogą być bolesne. Stopniowo odkrywane bowiem zostają połączenia unerwiające ząb, który staje się wrażliwy na dotyk, ciepło, zimno, wiatr.
Reklama
Odwapnienie zębów u dzieci
Demineralizacja szkliwa występuje u osób w każdym wieku, także najmłodszych. Mechanizm ten może zaistnieć już w krótkim czasie po wyrżnięciu się pierwszych mleczaków.
Odwapnione zęby u dziecka to problem powszechny z uwagi na kilka czynników:
- mleczaki są słabiej zmineralizowane, niż zęby stałe. Warstwa szkliwa jest cieńsza, a przez to bardziej podatna na szybkie uszkodzenie;
- duża część pokarmów i napojów spożywanych przez dzieci zawiera cukry proste sprzyjające powstawaniu płytki nazębnej. Glukoza, sacharoza, fruktoza znajdują się w sokach, owocach, słodyczach, ciastka – wszystkim tym, co uwielbiają maluchy;
- utrzymanie higieny jamy ustnej u dziecka siłą rzeczy jest trudne. Zęby są myte niedokładnie, pobieżnie, często zbyt rzadko. A pamiętać należy, że płytka nazębna zaczyna się tworzyć i akumulować już kilkanaście minut po posiłku.
Dodatkowo należy dodać problem, jakim jest odwapnienie szkliwa u dzieci noszących aparaty ortodontyczne.
Reklama
Odwapnienia zębów po aparacie
Odwapnienia po aparacie ortodontycznym są typowym powikłaniem u pacjentów leczących wady zgryzu. Pojawiają się jako
- charakterystyczne obwódki wokół zamków aparatu
- półksiężycowate plamy w pobliżu dziąseł.
Demineralizacja szkliwa postępuje w takim przypadku bardzo szybko. Pierwsze objawy mogą wystąpić po upływie zaledwie 4 tygodni od założenia aparatu. Ma to związek z utrudnioną dostępnością szczoteczki do miejsc ukrytych przez takie elementy urządzenia, jak zamki, łuki, ligatury.
Tworzą się tam swoiste enklawy skumulowanej płytki nazębnej, co stanowi zarzewie mechanizmu odwapnienia, a następnie powstawania ubytków próchniczych. Dlatego też nosząc aparat należy w sposób szczególny dbać o higienę jamy ustnej, a także kontrolować stan zębów u stomatologa. Przegląd jest niezbędny także po zakończeniu leczenia ortodontycznego - odwapnienie zębów po aparacie jest bardzo częstą pamiątką, szczególnie w miejscach całkowicie zakrytych przez różne jego elementy.
Reklama
Pasta na odwapnione zęby
Odwapnione zęby wymagają szczególnej higieny. W tym przypadku nie wystarczy już regularne szczotkowanie (minimum dwa razy dziennie). Pacjent, u którego wystąpiły białe plamy, powinien zacząć używać specjalną pastę na odwapnione zęby.
Preparaty tego typu zawierają przede wszystkim duże ilości fluoru, który wzmacnia szkliwo. Łagodzą też skutki oddziaływania ciepła, zimna i innych czynników na zakończenia nerwowe. Należy jednak pamiętać – pasta do zębów na odwapnienia jest środkiem, który może skutecznie powstrzymać dalszą demineralizację, ale nie przywróci uzębienia do nieskazitelnego stanu wyjściowego.
Reklama
Jak usunąć odwapnienia na zębach?
Co robić, jak leczyć odwapnienie zębów? Jeśli remineralizacja z użyciem pasty nie przynosi spodziewanych efektów, zabieg z użyciem fluoru o dużym stężeniu można wykonać w gabinecie stomatologicznym. Także i w tym przypadku stawką jednak jest wyłącznie powstrzymanie rozpoczętych procesów i wzmocnienie szkliwa. Białe plamy nie znikną, co najwyżej staną się nieco mniej widoczne. Dlatego właśnie problem odwapnienia jest jednym z tych, którym lepiej jest zapobiegać, niż je leczyć. A do najskuteczniejszych działań profilaktycznych należą:
- mycie zębów przynajmniej 2 razy na dobę, najlepiej około 30 minut po posiłku. Na co dzień można do tego celu używać zwykłej pasty, a w razie wystąpienia białych plam – zawierającej fluor;
- regularna kontrola stanu uzębienia w gabinecie stomatologicznym (2 razy w roku);
- unikanie spożycia produktów zawierających cukry, kwaśnych, a także lepkich, silnie przywierających do zębów.