Pokusiliśmy się również o przedstawienie sposobów leczenia, oraz zapobiegania tego rodzaju przypadłości. Przytoczone zostały przykłady zastosowania szeregu zabiegów fizjoterapeutycznych, wśród których znalazły się zaawansowana kinezyterapia, terapia cieplna oraz masaż tkanek głębokich. Polecamy poniższą lekturę z uwagi na szczegółowe omówienie zarówno przyczyn jak i postępowania leczniczego w ograniczonym zakresie ruchu w stawie.
Pozwól, że zadamy Ci pytanie zgoła retoryczne. Czy zdarzyło Ci się kiedyś, że pewnego dnia wstałeś po zbyt długim leżeniu w tej samej pozycji i odczułeś pewną sztywność Twoich stawów? A może zbyt długo siedziałeś i chodzenie zaraz po tym było więcej niż wyzwaniem z powodu bólu jednego, bądź obu kolan?
Są to przykłady, gdy brak ruchu w danych stawach trwający dłuższy czas, powoduje ich tzw. “sztywność” i dziwny, charakterystyczny ból, przy jednoczesnym lub ograniczonym zakresie ruchomości.
Nie są to jednak nigdy objawy, które należałoby mylić z rzeczywistą sztywnością i bólem stawów. Taka sztywność stawów jest zazwyczaj łagodna i trwa tylko przez bardzo krótki czas. Istnieją jednak o wiele bardziej poważne przypadki sztywności stawów, które zdecydowanie i trwale wpływają na Twoją mobilność.
Możliwe przyczyny
Zastanówmy się, dlaczego ograniczony zakres ruchomości twojego ciała występuje dokładnie tam, gdzie występuje ograniczenie ruchu w pojedynczym stawie? Jak pojedynczy staw może wpłynąć tak bardzo całościowo na naszą codzienną mobilność?
Ruch staje się wtedy sztywny lub nawet bolesny. Ból i tzw.”sztywność” ograniczają normalną płynność ruchu w Twoim stawie.
Otóż wyjaśnienie i odpowiedź na powyższe pytania jest dość prosta. Możesz doświadczyć sztywności stawów i ograniczonej pamięci ruchowej z powodu lekkiej, bądź bardziej poważnej kontuzji lub chociażby ekstremalnego treningu. Jeśli staw lub obszar wokół niego został nadwyrężony, lub wręcz “zraniony”, może to spowodować stan zapalny. Właśnie to zapalenie stawów powoduje u ciebie brak ruchu oraz ból w stawie. To samo można zaobserwować przy nadmiernie intensywnym treningu powodującym widoczny obrzęk mięśni wokół stawów.
Zapalenie stawów jest więc najczęstszą przyczyną sztywności stawów i ograniczonej ruchomości. Również inne stany, tj. infekcje dot. chrząstki stawów, osłabienie kości lub tkanki otaczającej stawy, mogą w konsekwencji prowadzić do wspomnianego braku ruchu i doskwierającego bólu w stawach.
Zaburzenia neurologiczne dot. mózgu, nerwów i mięśni są również możliwą przyczyną sztywności stawów i zmniejszonego zakresu ruchu w tych stawach. Także porażenie mózgowe może powodować u pacjenta ograniczoną ruchomość oraz dyskomfort w stawach.
Reklama
Rodzaje ograniczonego zakresu ruchów
Istnieją różne rodzaje ograniczonego zakresu ruchów. Trzy główne typy ograniczonego zakresu ruchu obejmują:
- Mechaniczny (uraz mięśni, uraz więzadła, uraz ścięgna, ból)
- Neurologiczny (propriocepcja, problem / uraz nerwowy, uszkodzenie mózgu, złożony zespół bólu regionalnego, który prowadzi wręcz do unieruchomienia, przykurcze spowodowane nieprawidłowościami w drogach nerwowych)
- Zakażenie (obrzęk, ból, reumatyzm, infekcja stawów (rzeżączka), bakteryjne zakażenie stawów.
Reklama
Aktywny i pasywny zakres ruchu
Zmniejszony zakres ruchu może być aktywny lub pasywny.
- Aktywny zakres ruchu ma miejsce wtedy, gdy osoba inicjuje i kończy ruch poprzez działanie i kontrolę swoich własnych mięśni. Ten rodzaj ruchu zostaje ograniczony tylko w przypadku nieprawidłowości w mechanizmach wywołujących dany ruch.
Aktywny zakres ruchu można zmniejszyć, jeśli występuje lub pojawia się ból, osłabienie mięśni i lub obcy przedmiot blokujący ruch. - Pasywny zakres ruchu ma miejsce wtedy, gdy staw po swoim zakresie ruchomości bez udziału ćwiczącej osoby. Zwykle robi to fizjoterapeuta podczas wykonywanej oceny ruchomości lub podejmowanego leczenia. Wyeliminowana jest w takim przypadku jedna z przyczyn zmniejszonej ruchomości spowodowana przez działanie mięśni.
Pasywny zakres ruchu może być zmniejszony z powodu obrzęków, nieprawidłowości kostno-stawowych oraz ciał obcych w stawie.
Reklama
Jak fizjoterapia może pomóc w zmniejszeniu zakresu ruchu?
Fizjoterapeuci przede wszystkim diagnozują przyczyny zmniejszenia zakresu ruchu w stawie pacjenta. Tylko fizjoterapeuci posiadają wiedzę na temat diagnozowania i leczenia przyczyny ograniczonego zakresu ruchów w stawie. Mogą oni pomóc w odpowiednim zwiększeniu zakres ruchu, wzmocnieniu otaczających dany staw mięśni, zmniejszeniu bólu, mogą poprawić zarówno miejscową jak i całościową mobilność, a w konsekwencji poprawić jakość życia danego pacjenta.
Reklama
Jakie zabiegi stosowane są w przypadku ograniczonego zakresu ruchu?
Fizjoterapeuci podczas swoich studiów oraz w późniejszej praktyce, nabywają różnorodnych umiejętności oraz szeroką wiedzę na temat metod leczenia. Pozwala im to zarówno leczyć przyczynę jak i łagodzić objawy ograniczonego zakresu ruchu. Przytoczyć można tylko niektóre z najczęstszych metod postępowania i leczenia:
- Ćwiczenia rozciągające
- Aktywny zakres ruchu (osoba wykonuje ruch)
- Pasywny zakres ruchu (ktoś wykonuje ruch za osobę)
- Aktywny zakres ruchu wspomagany (osoba wykonuje aktywny zakres, a następnie potrzebuje pomocy dobrej kończyny lub kogoś, kto poprowadzi dalej zakres stawu)
- Mobilizacje
- Terapia cieplna
- Specjalistyczne formy masaży, w tym chociażby Masaż Tkanek Głębokich
- Elektroterapia (interferencja, TENS)
Reklama
Postępowanie polecane w gabinetach fizjoterapeutycznych
Najlepszym sposobem leczenia sztywności i ograniczonej ruchomości w stawach jest ustalenie, co może ją powodować. Jeśli ból ustępuje w ciągu 15–20 minut po jego wystąpieniu, prawdopodobnie nie jest to aż tak poważne i można to zrzucić na zwykłą sztywność spowodowaną najprawdopodobniej przez brak ruchu.
Jeśli jednak się to powtarza, może to być oznaką osłabienia układu mięśniowo-szkieletowego. Należy w takim przypadku skonsultować te objawy z lekarzem specjalistą, aby wykluczyć poważniejsze choroby oraz ustalić źródło problemu.
Ćwiczenia to oczywiście najlepszy sposób na utrzymanie zdrowych i aktywnych struktur stawowych i okołostawowych. Nawet podczas odczuwania lekkiej sztywności należy wykonywać łagodne ćwiczenia, aby przynajmniej utrzymać stawy w ruchu i aby zapobiec dalszemu pogorszeniu.
Stosowanie zimnego lub gorącego kompresu to również dobry sposób na złagodzenie sztywności i bólu stawów. Gorąco działa bardzo dobrze na poprawę przepływu krwi i pomaga rozluźnić napięte mięśnie, podczas gdy zimny kompres pomaga w zmniejszeniu stanu zapalnego i obrzęku stawów.
Mamy szczerą nadzieję, że powyższy artykuł pomoże w zrozumieniu problemu ograniczonego lub zmniejszonego ruchu w stawach, z którym borykają się ostatnimi czasy nie tylko osoby w wieku podeszłym, ale również coraz młodsze osoby cierpią z tego powodu.
