Czym jest ogrzewanie na podczerwień?
Ogrzewanie na podczerwień wykorzystuje energię promieniowania elektromagnetycznego o długości fal od 780 nanometrów do 1 milimetra, a więc w zakresie mieszczącym się pomiędzy światłem widzialnym, a falami radiowymi.
Podczerwień jest niewidoczna dla oczu, lecz odczuwana innymi zmysłami. Promieniowanie tego typu rozchodzi się w przestrzeni bez pośrednictwa powietrza. Zamienia się w ciepło w momencie kontaktu z otaczającymi przedmiotami oraz organizmami żywymi, na przykład ciałem człowieka.
Współcześnie promieniowanie podczerwone jest wykorzystywane jako alternatywne źródło ogrzewania. Na tej zasadzie działają zarówno folie grzewcze, jak i tak zwane promienniki podczerwieni.
Dotyczy to także wielu innych urządzeń stosowanych do zupełnie innych celów, na przykład medycznych. Na czym dokładnie polega mechanika ich działania?
Czy promieniowanie podczerwone może być niebezpieczne dla człowieka? Jaki jest wpływ podczerwieni na zdrowie?
Reklama
Jak działa ogrzewanie na podczerwień?
Ogrzewanie podczerwienią (IR od ang. infrared) bazuje na znanej od ponad 200 lat zasadzie, w myśl której każde ciało o temperaturze wyższej niż zero bezwzględne (0 w skali Kelvina) emituje tego typu promieniowanie.
Obiekty mające temperaturę wyższą niż otoczenie wypromieniowują więcej energii, niż otrzymują jej z zewnątrz. I na odwrót – ciała chłodniejsze absorbują promieniowanie, zamieniając je na ciepło.
W ten właśnie sposób działają systemy ogrzewania podczerwienią. Co ważne, ponieważ powietrze nie jest nośnikiem tego typu energii, nie nagrzewa się ono w żaden sposób, mimo iż człowiek będący w zasięgu działania promiennika odczuwa wzrost temperatury.
Obrazowo przyrównuje się to do działania słońca w mroźny dzień.
Specjaliści przyznają, że ogrzewanie na podczerwień ma też wady. Choć idealnie sprawdza się w nowych i dobrze docieplonych domach, jest mniej efektywne w budynkach o gorszych parametrach.
Uzyskanie komfortu termicznego wiąże się wówczas ze znacznym zużyciem prądu i wynikającymi z tego kosztami.
Należy też pamiętać, że fale podczerwieni nie mogą być wykorzystane do ogrzewania wody w kranie. Do tego celu i tak należy posiadać inne źródło energii, na przykład piec gazowy.
Reklama
Czy ogrzewanie na podczerwień jest szkodliwe?
Wiele osób pyta, czy ogrzewanie na podczerwień jest szkodliwe? A może przeciwnie - jest zdrowe?
Powszechnie uważa się, że promienniki i maty grzewcze w żaden sposób nie szkodzą człowiekowi.
Negatywne opinie mają charakter wyłącznie potoczny i być może wynikają z nieuprawnionego mylenia promieniowania podczerwonego z ultrafioletowym (UV) czy rentgenowskim (X).
Źródłem nieporozumień może też być fakt, że najkrótsze z fal podczerwonych mogą uszkadzać komórki skóry. Tego typu promieniowanie nie jest jednak emitowane przez urządzenia grzewcze, które bazują na falach średnich i długich.
W odróżnieniu od tradycyjnych grzejników konwekcyjnych, te wykorzystujące podczerwień nie nagrzewają powietrza, nie powodują więc jego wysuszania, ani też unoszenia się w górę wraz z drobinami kurzu i zawartymi w nich substancjami uczulającymi. Z tego powodu są szczególnie polecane alergikom.
Warto też zauważyć, że właśnie fale podczerwone są wykorzystywane w lampach służących do ogrzewania ciała w celach medycznych.
Odpowiednio wysokie temperatury stymulują tkanki i komórki, poprawiają krążenie i metabolizm, zwiększają skuteczność systemu odpornościowego, czy pomagają w detoksykacji organizmu.
Dlatego stosuje się podczerwień między innymi w terapii chorób zapalnych stawów, bolesności kręgosłupa i mięśni, a nawet w leczeniu trądziku.
Reklama
Jakie są formy ogrzewania na podczerwień?
Na rynku dostępne są różnego typu grzejniki na podczerwień. Różnią się one wielkością, mocą, sposobem instalacji, wszystkie jednak bazują na mechanizmie przemiany fal elektromagnetycznych w energię cieplną.
Wymienić w tym kontekście można przede wszystkim:
- Folie i maty grzewcze na podczerwień, które umieszcza się pod podłogami. Powodują one równomierne nagrzewanie posadzek oraz stojących na nich przedmiotów, oddających następnie ciepło do otoczenia. Idealnie nadają się do ogrzewania dużych pomieszczeń, takich jak salony czy sypialnie.
- Promienniki podczerwieni - przenośne lub montowane na stałe panele grzewcze, emitujące silne, ale punktowe fale ogrzewające bezpośrednio przedmioty, ale i ludzi znajdujących się w zasięgu ich oddziaływania.
Mogą one być przytwierdzane do ścian, niekiedy przypominają wyglądem kaloryfery, piecyki czy lampy.
Zazwyczaj tego typu grzejniki IR używane są w mniejszych pomieszczeniach, na przykład w korytarzach. Nadają się też, jako źródło ciepła na taras.
Reklama
Jak działa grzejnik na podczerwień i co można nim ogrzać?
Jak działa grzejnik na podczerwień? Urządzenia tego typu wyposażone są w grzałkę, która zwiększa ich temperaturę nawet do kilkuset stopni. Czy to oznacza, że można się poparzyć grzejnikiem na podczerwień?
W przypadku niektórych urządzeń tak, dlatego umieszcza się je zwykle w miejscach nieużywanych, niedostępnych dla dzieci itd., często na dużej wysokości.
Formy przenośne, które nie wymagają montażu, są przeważnie tak skonstruowane, aby gwarantować bezpieczeństwo, oczywiście przy prawidłowym ich stosowaniu.
Po rozgrzaniu się, promiennik – zgodnie z opisaną wyżej zasadą – oddaje energię w postaci promieni podczerwonych, które są bezpośrednio absorbowane przez przedmioty oraz ludzi.
Dzięki temu efekt ogrzania jest niemal natychmiastowy. To jedna z kluczowych przewag podczerwieni nad ogrzewaniem tradycyjnym, bazującym na powolnym zwiększaniu ciepłoty samego powietrza.
Reklama
Jaki promiennik podczerwieni wybrać?
Oferta promienników podczerwieni jest ogromna. Różnią się od siebie między innymi mocą – od około 200 do ponad 2000 tysięcy Watt. Co to oznacza w praktyce? Jak dobrać grzejnik adekwatnie do potrzeb?
Przyjmuje się w uproszczeniu, że na 1m3 ogrzewanego pomieszczenia powinna przypadać moc rzędu 25 W, a nawet nieco więcej w przypadku łazienek, w których temperatura co do zasady musi być wyższa.
Ważne: Warto zwrócić uwagę, że mowa jest o metrach sześciennych, a nie kwadratowych. Należy zatem przed zakupem zmierzyć kubaturę, nie powierzchnię.
Promienniki podczerwieni mają też bardzo różne formy. Niekiedy są to płaskie panele, niewiele wyglądem różniące się od struktury ściany. Z reguły montuje się je do muru lub stropu.
Istnieją też promienniki podłogowe, przypominające nieco zwykłe piecyki elektryczne. Najmniejsze z tego typu sprzęty to lampy oddziałujące na stosunkowo niewielką powierzchnię.
Przed zakupem promiennika warto dokładnie zapoznać się z opiniami na temat konkretnego producenta i modelu, należy też przyswoić podstawowe informacje o danym sprzęcie.
Chodzi nie tylko o jego moc i wydajność, ale też zużycie energii elektrycznej oraz funkcjonalność. Najprostsze i najstarsze modele po prostu grzeją, a ich obsługa jest manualna.
Te bardziej zaawansowane oferują szereg funkcji, takich jak programowanie czasowe itd. Ich obsługa coraz częściej odbywa się za pomocą aplikacji na smartfon, z którą promiennik łączy się przez wi-fi.
Co istotne dla wielu osób, nowoczesne urządzenia grzewcze charakteryzują się też coraz bardziej wyrafinowanym designem. Przykładowo, panele mogą pełnić funkcję obrazu czy lustra.
W kwestii bezpieczeństwa nie ma zbyt wielu wymagań. Wystarczy się stosować do zaleceń producenta odnośnie montażu i użytkowania sprzętu.