Reklama
Czym jest olejek z drzewa herbacianego?
Olejek z drzewa herbacianego pozyskuje się z liści ze szczytowych gałązek melauleki skrętolistnej (Melauleca alternifolia), która pochodzi ze wschodniej Australii. Drzewo ma ciemny pień i jasne gałęzie. Rośnie na bagnach, wzdłuż rzek i strumieni. Obecnie roślina ta jest uprawiana.
Naturalny olejek z drzewa herbacianego jest bezbarwną lub jasnożółtą, lotną cieczą o charakterystycznym korzennym zapachu i bardzo gorzkim smaku.
Reklama
Właściwości olejku z drzewa herbacianego
Olejek herbaciany należy do najsilniejszych antyseptyków. Swoje właściwości zawdzięcza obecności około 60 terpenów, takich jak α- i γ-terpinen, p-cymen, linalol, α-terpineol, 1,8-cyneol, α- i β-pinen i limonen. Najważniejszym z nich jest terpinen-4-ol, o silnym działaniu przeciwbakteryjnym. Związki te działają:
- przeciwbakteryjnie,
- przeciwwirusowo – w tym na wirusy grypy, opryszczki, półpaśca i brodawki,
- przeciwgrzybiczo,
- przeciwzapalnie,
- przeciwświądowo,
- miejscowo znieczulająco,
- rozkurczowo,
- przeciwbólowo,
- wykrztuśnie,
- uspokajająco,
- antyoksydacyjnie,
- immunostymulująco.
Wykazano, że ten olejek eteryczny skutecznie niszczy bakterie przy stosunkowo niskich stężeniach (0,2% - 0,5%), uszkadzając ich błony komórkowe, białka i kwasy nukleinowe. Ponadto zabija pierwotniaki i roztocza, w tym nużeńca.
Dalszą część artykułu znajdziesz pod sekcją "Pytania do eksperta"
Reklama
Jakie zastosowanie ma olejek z drzewa herbacianego?
Olejek z drzewa herbacianego ma zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym. Od wieków stosuje się go do leczenia ran i przeziębień. Dodawany do kosmetyków, chroni je przed rozwojem drobnoustrojów. Bywa składnikiem płynów do dezynfekcji rąk.
Ma charakter lipofilowy, dzięki czemu dobrze penetruje w głąb skóry. Z tego powodu jest wykorzystywany w dermatologii do leczenia takich chorób jak:
- trądzik pospolity,
- łuszczyca,
- łojotokowe zapalenie skóry,
- łupież pstry,
- stwardnienia, odciski,
- grzybice stóp,
- owrzodzenia cukrzycowe i żylakowe,
- zakażone rany,
- oparzenia,
- alergie kontaktowe,
- wypryski atopowe,
- egzemy,
- ropnie,
- zakażenia bakteryjne skóry – czyraki, liszajec zakaźny,
- zadrapania,
- oparzenia,
- świąd i ból spowodowane ugryzieniami owadów, w tym kleszczy i komarów.
Olejek herbaciany można stosować na ciało, twarz, włosy i paznokcie. W aromaterapii wykorzystuje się jego działanie relaksujące, odprężające i niwelujące bóle głowy. Pomaga na nadmierne pocenie się. Zwalcza przykre zapachy.
Olejek z drzewa herbacianego może znaleźć zastosowanie również w domu, ponieważ niszczy roztocza obecne w kurzu. Dodany do prania działa odkażająco, zmiękczająco i nadaje tkaninom delikatny zapach.
Na twarz
Olejek z drzewa herbacianego może być skuteczny na trądzik, ponieważ hamuje wzrost i niszczy bakterie uczestniczące w powstawaniu pryszczy, w tym podskórnych. Zmniejsza liczbę zmian zapalnych i zaskórników. Hamuje wydzielanie łoju. Zalecany jest do cery tłustej. Można go śmiało stosować z kosmetykami przeznaczonymi do cery trądzikowej, by wzmocnić ich działanie przeciwbakteryjne, oraz w celu pielęgnacji cery dojrzałej z tendencją do wyprysków.
Olejek z drzewa herbacianego na twarz należy stosować w formie rozcieńczonej. W tym celu kroplę olejku powinno się dodać do porcji kremu nawilżającego. Można także sporządzić domową maseczkę, dodając kroplę olejku do łyżki miodu, a po wymieszaniu nałożyć na twarz i szyję na 15 minut.
W celu oczyszczenia cery tłustej z trądzikiem, wypryskami i zaskórnikami warto sporządzić tzw. parówkę, czyli saunę dla twarzy. W tym celu kilka kropli olejku herbacianego należy dodać do naczynia z gorącą wodą, twarz pochylić nad naczyniem, a głowę przykryć ręcznikiem. Zabieg powinien trwać do 15 minut.
Na włosy i skórę głowy
Olejek z drzewa herbacianego może być stosowany do każdego typu włosów. Jest skuteczny w terapii łupieżu, ponieważ niszczy drobnoustroje odpowiedzialne za zwiększone złuszczanie się komórek skóry.
Zapobiega stanom zapalnym skóry głowy i jej swędzeniu. Reguluje pracę gruczołów łojowych. Pomaga w walce z przetłuszczaniem się włosów. Oczyszcza i jednocześnie nawilża oraz regeneruje skórę głowy, przywracając jej naturalne pH. Zwalcza wszy, jednocześnie nie uszkadzając włosów. Zapobiega nawrotom wszawicy.
Zmniejsza wypadanie włosów, ponieważ pobudza krążenie w skórze głowy, zwiększa jej ukrwienie, nasila dopływ tlenu i składników odżywczych, co poprawia stan cebulek włosowych i sprzyja wzrostowi włosów.
Olejku herbacianego nigdy nie powinno się stosować bezpośrednio na skórę głowy, ponieważ jest on bardzo silny i może spowodować reakcję alergiczną. Aby zwalczać choroby skóry głowy, w tym wypryski, należy dodać kilka kropli olejku do kubeczka wody i przelać mieszaninę do pustej butelki z rozpylaczem.
Rozcieńczoną mieszankę należy rozpylić na skórze głowy 20 minut przed myciem włosów, kierując ją na problematyczne miejsca.
Aby pozbyć się łupieżu na stałe, olejek herbaciany na włosy trzeba stosować regularnie. 1 kroplę można dodać do około 30 ml szamponu w butelce, którego używa się na co dzień i wstrząsnąć, aby wymieszać składniki. Na rynku są dostępne także gotowe szampony z tym olejkiem.
Zastosowanie olejku z drzewa herbacianego w zbyt dużym stężeniu może usunąć farbę z włosów i powodować ich blaknięcie. Jednak wiele gotowych produktów zawierających ten olejek eteryczny jest bezpiecznych dla włosów farbowanych.
Na paznokcie
Olejek z drzewa herbacianego działa pielęgnacyjnie i przeciwgrzybiczo na paznokcie. Jest skuteczny w drożdżycy paznokci i zanokcicy. Chroni przed zakażeniem paznokci pałeczką ropy błękitnej, potocznie nazywanej zieloną bakterią.
Zapobiega zakażeniom grzybiczym w przebiegu onycholizy, czyli sytuacji, gdy występuje brak spójności płytki paznokciowej z łożyskiem w wyniku urazu.
Olejek z drzewa herbacianego na paznokcie powinno się stosować przez dłuższy czas, ponieważ z powodu wysokiej lipofilności słabo przenika przez płytkę paznokciową i na efekty trzeba niekiedy poczekać.
Płytkę co kilka dni należy opiłować pilnikiem jednorazowym, a następnie nanieść olejek za pomocą pędzelka. Jest to sposób, który powinien wspierać specjalistyczne leczenie, jednak nie powinien go zastępować.
Na grzybicę
Olejkiem z drzewa herbacianego można wyleczyć grzybicę. Związki w nim zawarte, takie jak linalol, terpinen-4-ol i α-terpineol, są skuteczne w zwalczaniu grzybic skóry, stóp, pochwy, jamy ustnej i paznokci, wywołanych dermatofitami, a także grzybami drożdżopodobnymi i pleśniowymi z rodzaju Candida. Substancje te niszczą błony biologiczne komórek grzybów.
Dodatek olejku z drzewa herbacianego do preparatów do higieny intymnej nasila działanie przeciwgrzybicze składników w nich zawartych. Pomaga w leczeniu grzybicy i stanów zapalnych pochwy, wywołanych grzybami Candida albicans lub pierwotniakami (rzęsistkiem pochwowym - Trichomonas vaginalis).
Prowadzi do ustąpienia bólu, świądu, upławów, oraz do przywrócenia naturalnej flory bakteryjnej (pałeczek Lactobacillus). Zapobiega powstawaniu przykrego zapachu. Żel dopochwowy zawierający olejek herbaciany dodatkowo łagodzi podrażnienia śluzówki pochwy i zapewnia jej nawilżenie.
Wykazano, że niższe stężenia tego olejku eterycznego są skuteczniejsze od wyższych, a jednocześnie bezpieczniejsze.
Miejscowe stosowanie olejku herbacianego nasila działanie doustnych leków przeciwgrzybiczych, w tym flukonazolu i terbinafiny.
Na drogi oddechowe
Olejek herbaciany pomaga niwelować zakażenia górnych dróg oddechowych, ponieważ hamuje rozwój patogennych bakterii, występujących w drogach oddechowych człowieka i działa przeciwwirusowo.
Inhalacje z dodatkiem olejku z drzewa herbacianego są pomocne w walce z przeziębieniem, anginą, zapaleniem zatok przynosowych i migdałków podniebiennych, katarem oraz kaszlem, będącym wynikiem trudności w odkrztuszaniu gęstej wydzieliny.
Dzięki inhalacjom olejkiem z drzewa herbacianego, składniki w nim zawarte mogą działać nie tylko bezpośrednio na drogi oddechowe, ale także docierać do innych narządów po wchłonięciu przez błony śluzowe do krwiobiegu. Z tego powodu nie wolno przesadzać z jego ilością.
Inhalacje z olejku drzewa herbacianego nie powinny być stosowane u dzieci poniżej 6 roku życia. Olejek herbaciany powinien działać w górnych drogach oddechowych, natomiast jego przedostanie się do pęcherzyków płucnych grozi dusznością, co może być niebezpieczne dla dzieci.
Inne zastosowania
Olejek z drzewa herbacianego pomaga na:
- infekcje intymne, bo zwalcza zakażenia pochwy i dróg moczowych,
- hemoroidy,
- przeziębienie,
- zatoki,
- opryszczkę,
- świerzb,
- onycholizę,
- zieloną bakterię,
- afty i zajady,
- wypryski, krosty,
- kurzajki,
- przebarwienia i plamy starcze,
- włókniaki,
- blizny, w tym potrądzikowe.
Zaobserwowano pozytywny efekt terapeutyczny olejku podczas leczenia zmian ocznych wywołanych przez nużeńca, m.in. zmniejszenie wypadania rzęs i łagodzenie objawów zespołu suchego oka. Czystego olejku nie wolno używać bezpośrednio do oczu.
Olejek z drzewa herbacianego na okolice oczu można stosować w stężeniach 5-50% w formie preparatów gotowych lub leków recepturowych na bazie podłoża ocznego przez okres 4-6 tygodni. Ten okres terapii jest związany z cyklem życiowym nużeńca. Można również sporządzać okłady na oczy przez rozcieńczenie 5 kropli olejku w szklance wody.
Kropelkę olejku herbacianego stosuje się na piercing, wmasowując ją z każdej strony wygojonego przekłucia. Zapobiega to pojawieniu się grudki, tzw. ziarniny, powstającej w wyniku uszkodzenia mechanicznego.
Rozcieńczony olejek herbaciany stosowany na okolice ucha, może uśmierzyć jego ból. Ważne, aby nie wprowadzać go bezpośrednio do kanału słuchowego.
Olejek z drzewa herbacianego ma zdolność odstraszania komarów, kleszczy i pcheł. Wchodzi w skład kuracji przeciwko wszom i gnidom. Aby ją wykonać, należy do 1 łyżki oliwy z oliwek dodać 20 kropli olejku z anyżu, 20 kropli olejku eukaliptusowego i kilka kropli olejku herbacianego. Mieszankę należy wsmarować we włosy i skórę głowy, a następnie wyczesać gęstym grzebieniem i umyć szamponem. Kurację należy stosować 2 razy dziennie przez tydzień.
Olejek z drzewa herbacianego chroni pomidory przed rozwojem szarej pleśni. Jest skuteczny w zapobieganiu zarazy ziemniaczanej. Aby zrobić oprysk z olejku herbacianego, należy wlać 2 łyżki olejku do 2 łyżek emulgatora polysorbate 20, a następnie taką mieszaninę dodać do 2 pełnych szklanek wody. Taki oprysk wykazuje działanie ochronne również wobec pietruszki.
Reklama
W jakiej formie używać olejku herbacianego?
Olejek herbaciany może być stosowany jako dodatek do:
- płynów (do higieny intymnej i mycia twarzy),
- szamponów,
- żeli, w tym dopochwowych,
- maści,
- kremów do twarzy i stóp,
- toników,
- mydeł,
- mleczek do twarzy,
- olejków do masażu.
Serum zawierające olejek z drzewa herbacianego wspomaga redukcję zmian trądzikowych, regenerację i odświeżenie skóry, zmniejsza zaczerwienienia, nadaje elastyczność i zdrowy blask skórze. Normalizuje wydzielanie sebum, działa antybakteryjnie, zwalcza stany zapalne.
Może być stosowany do płukania gardła (kilka kropli na szklankę wody), ponieważ skutecznie zwalcza zakażenia bakteryjne i grzybicze jamy ustnej i dziąseł, które manifestują się w postaci aft.
Olejku nie wolno stosować w postaci nierozcieńczonej. Aby rozcieńczać olejek z drzewa herbacianego, należy dodać kilka kropli do 10 ml oleju nośnikowego, np. migdałowego i dopiero nałożyć na skórę.
Nie wolno kąpać się w czystym olejku herbacianym, gdyż mogłoby to spowodować bardzo silne podrażnienie skóry, przypominające oparzenia. Kąpiel z dodatkiem kilku kropel olejku z drzewa herbacianego może być skuteczna w łagodzeniu stanów zapalnych skóry i błon śluzowych o podłożu bakteryjnym, wirusowym i grzybiczym, w tym zakażeń dróg moczowych. Do kąpieli możemy dodać maksymalnie 15 kropli olejku.
Olejek herbaciany może być używany jedynie do inhalacji parowej za pomocą specjalnych kominków do aromaterapii. Nie wolno używać go do nebulizacji za pomocą inhalatorów membranowych i tłokowych, ponieważ doprowadzi to do ich zniszczenia.
Czysty olejek z drzewa herbacianego należy dodawać do niewielkiej ilości kosmetyków gotowych, którą można zużyć maksymalnie w ciągu 2 dni.
Najsilniejszą aktywność leczniczą wykazuje świeży olejek. W trakcie przechowywania ulega utlenianiu pod wpływem powietrza, co objawia się zmianą barwy na ciemniejszą i wytrącaniem osadu na dnie naczynia. Aby utrzymać wysoką jakość olejek z drzewa herbacianego w postaci kropli powinno się przechowywać w szczelnej, ciemnej butelce z kroplomierzem, z dala od światła, w niskiej temperaturze.
Reklama
Olejek z drzewa herbacianego dla dzieci i kobiet w ciąży
Olejku z drzewa herbacianego nie powinny stosować:
- kobiety w ciąży i karmiące piersią,
- dzieci poniżej szóstego roku życia,
- osoby z wyjątkowo wrażliwą skórą.
Osoby posiadające skórę skłonną do alergii przed pierwszym użyciem na większą powierzchnię powinny wykonać test uczuleniowy, nanosząc kilka kropli za uchem.
Reklama
Skutki uboczne stosowania olejku z drzewa herbacianego
Pomimo wielu cennych właściwości olejek z drzewa herbacianego może być szkodliwy, gdyż zawiera składniki alergizujące i podrażniające.
Do efektów ubocznych jego stosowania możemy zaliczyć:
- pieczenie i swędzenie skóry,
- wysuszenie w miejscu zastosowania,
- oparzenia skóry i błon śluzowych,
- alergie,
- fotouczulenie.
Do reakcji tych dochodzi, jeśli stosujemy nierozcieńczony olejek bezpośrednio na skórę lub używamy go zbyt często, albo po aplikacji olejku eksponujemy skórę na słońce. Alergie na olejek z drzewa herbacianego są bardzo rzadkie i dotyczą osób ze skórą nadwrażliwą.
Tego olejku nie wolno przyjmować doustnie, gdyż może prowadzić do:
- zaburzeń żołądkowo-jelitowych,
- uszkodzenia wątroby,
- zaburzeń koordynacji ruchowej,
- porażenia centralnego układu nerwowego,
- śmierci.
Reklama
Gdzie kupić i ile kosztuje olejek z drzewa herbacianego?
Olejek z drzewa herbacianego warto kupić w aptece, aby mieć pewność co do odpowiednich warunków jego przechowywania i gwarancję, że olejek pozostaje świeży. Kilka miesięcy po otwarciu opakowania zawartość związków alergizujących w olejku rośnie, a stężenie silnie przeciwbakteryjnego terpinen-4-olu maleje na skutek utleniania. Z tego powodu powinniśmy wybierać jak najmniejsze opakowania, które możemy zużyć najlepiej w ciągu 3 miesięcy po otwarciu. Kosztuje około 20 zł za 10 ml. Jest dostępny również w internecie.
Ze względu na obecność substancji uczulających przed użyciem produktu należy przeprowadzić próbę alergiczną. Stosując olejek herbaciany na twarz, należy pamiętać o stosowaniu kremu z wysokim filtrem.