Mikroplastik w ludzkim mózgu❗ Czy nasz organizm staje się śmietniskiem? 🧠
Mikroplastik w ludzkim mózgu❗ Czy nasz organizm staje się śmietniskiem? 🧠
Mikroplastik w ludzkim mózgu❗ Czy nasz organizm staje się śmietniskiem? 🧠

Oparzenia po radioterapii - maść, domowe sposoby i leki

Radioterapia należy do najczęściej stosowanych metod leczenia raka. Szacuje się, że nawet 60 proc. pacjentów poddanych radioterapii ma szansę na wyleczenie. Naświetlanie komórek nowotworowych wiąże się jednak z wieloma skutkami ubocznymi – m.in. popromiennym zapaleniem skóry. Sprawdź, jak można wyleczyć oparzenia po radioterapii.
Oparzenia po radioterapii
Fot. 123RF
Spis treści

Reklama

Radioterapia 

Radioterapia pozostaję jedną z najczęściej stosowanych metod leczenia raka. Szacuje się, że radioterapii jest poddawanych około 60 procent pacjentów, u których zdiagnozowano złośliwy nowotwór. Ta metoda leczenia polega na naświetlaniu komórek nowotworowych promieniowaniem jonizującym, co prowadzi do ich zniszczenia. W zależności od źródła promieniowania wyróżnia się dwie metody radioterapii: teleradioterapię oraz brachyterapię.

W pierwszej źródło promieniowania znajduje się na zewnątrz chorego. Specjalny akcelerator emituje promieniowanie jonizujące dopasowane do wielkości oraz kształtu zmiany nowotworowej. W drugim przypadku źródło promieniowania - implant zawierające izotopy promieniotwórcze, znajduje się w organizmie pacjenta. 

Do teleradioterapii zalicza się także innowatorska metoda leczenia raka, nazywana stereotaktyczną radiochirurgią, która polega na precyzyjnym naświetlaniu tylko komórek nowotworowych przy pomocy GammaKnife lub CyberKnife. W ten sposób wiązka promieniowania dociera do zmienionych chorobowo tkanek z dokładnością do ułamka milimetra, co pozwala zapobiec niszczeniu zdrowych tkanek, które ma miejsce w przypadku tradycyjnej radioterapii. 

Oparzenia po radioterapii 

Podstawowym celem klasycznej radioterapii jest wyniszczenie komórek nowotworowych, ale w trakcie sesji terapeutycznej nie da się uniknąć negatywnego oddziaływania promieniowania na zdrowe komórki. Pacjenci poddani tradycyjnej teleradioterapii muszą się zmagać z zmianami popromiennymi na skórze, nazywanymi przez onkologów popromiennym zapaleniem skóry. U pacjentów zwykle obserwuje się rumień, nadmierną suchość, swędzenie i zaburzenia pigmentacji. Z czasem naskórek zaczyna się łuszczyć.

U niektórych chorych pojawia się surowiczy wysięk i dochodzi do odsłonięcia skóry właściwej. W skrajnych przypadkach nawet do martwicy skóry. Zmiany popromienne przypominają oparzenia termiczne, są zresztą nazywane przez pacjentów oparzeniami po radioterapii. Odczyny popromienne z trudem się goją. Zwykle skóra po radioterapii traci swoją elastyczność. Mogą pojawić się zwłóknienia i zgrubienia. 

Poza zmianami skórnymi wymienia się także inne skutki uboczne radioterapii, takie jak: 

  • wrażliwość na dotyk, 
  • biegunki, 
  • nudności i wymioty, 
  • utratę włosów, 
  • owrzodzenia w jamie ustnej, 
  • zmiany smaku lub całkowitą jego utratę, 
  • problemy stomatologiczne, 
  • utrata ruchomości stawów, 
  • zaburzenia neurologiczne. 

Reklama

Leki na oparzenia po radioterapii 

Do oceny zmian popromiennych na skórze wykorzystuje się pięciostopniową skalę National Cancer Institute, zgodnie z którą: 

  • I stopień oparzeń - charakteryzuje się rumieniem i suchym złuszczaniem skóry; 
  • II stopień oparzeń - to silniejszy rumień, wilgotne złuszczanie się, zwykle ograniczone do fałdów i zgięć skóry; 
  • III stopień oparzeń - cechuje się wilgotnym złuszczaniem się w lokalizacji innej niż fałdy i zgięcia skóry oraz krwawieniami; 
  • IV stopień oparzeń - to martwica skóry lub owrzodzenie; 
  • V stopień oparzeń - to zgon pacjenta na skutek napromieniowania. 

Leczenie popromiennego zapalenia skóry jest uzależnione od stopnia opisanej skali. Poważniejsze zmiany wymagają stosowania preparatów zawierających steroidy, które zmniejszą odczyny zapalne. W leczeniu stosuje się także preparaty z jonami srebra, które wykazują działanie przeciwdrobnoustrojowe oraz przeciwbólowe. 

Reklama

Maść na oparzenia po radioterapii 

W lżejszych stanach pacjenci stosują preparaty, które zwiększą uwodnienie warstwy rogowej naskórka, uelastycznią skórę, a także przyspieszą gojenie. Ze względu na łatwość aplikacji zalecane są maści na oparzenia po radioterapii. Warto jednak zaznaczyć, że w trakcie radioterapii nie powinno się ich stosować tuż przed sesją terapeutyczną. 

Reklama

Domowe sposoby na oparzenia po radioterapii 

Poza stosowaniem maści na oparzenia po radioterapii, która nawilży skórę i przyspieszy proces gojenia, ważna jest także prawidłowa higiena i pielęgnacja skóry. Pacjenci w trakcie radioterapii powinni unikać kąpieli w wannie, ponieważ niewskazane jest zbyt długie przebywanie w wodzie. Zaleca się korzystać z letniego prysznica o niewielkim strumieniu wody. Nie powinno się także stosować kosmetyków, które mogą zadziałać drażniąco na skórę - m.in. zawierających alkohol oraz detergenty. Wskazane są natomiast środki myjące bez substancji zapachowych i o neutralnym pH. Skórę po kąpieli należy delikatnie osuszać ręcznikiem, niewskazane jest pocieranie. 

Czytaj również

Bibliografia

  • Kowalska K., Podymiak E. (red.), Radioterapia i Ty. Poradnik dla pacjentów z chorobą nowotworową i ich rodzin. Warszawa 2014.
  • Bujko K., Podstawy radioterapii, Gastroenterologia Kliniczna 2010, tom 2, nr 4, s. 121–126.
  • https://pl.wikipedia.org/wiki/Nóż_gamma
  • https://www.zwrotnikraka.pl/cyberknife-noz-cybernetyczny-poznan-gliwice-wieliszew/
  • Wiśniewski M., Graczy M., Szpinda M., Brzozowska-Mańkowska S., Popromienne zapalenie skóry – zasady postępowania, Medycyna Paliatywna w Praktyce 2013; 7, 2: 41–45.
Joanna Woźniak
Artykuł napisany przez
Joanna Woźniak
Dziennikarka i copywriterka, specjalizująca się w tematyce medycznej. Przez blisko pół dekady redaktor i wydawca serwisu internetowego Dziennika Łódzkiego. Współpracowała z łódzkim ośrodkiem TVP. Absolwentka Filozofii oraz Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Uniwersytecie Łódzkim. W wolnych chwilach fotografuje kontrasty ulicy i eksperymentuje w kuchni.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Choroby i zmiany skórne
Co oznaczają drobne czerwone krostki na ciele dziecka?
Drobne czerwone krostki na nogach dziecka
Przebarwienia na nogach: jak usunąć? Brązowe i czerwone
Przebarwienia na stopach
Wysypka na brzuchu u dziecka – alergia czy choroba? Poznaj przyczyny
Wysypka na brzuchu u dziecka
Podobne artykuły
Kobieta z naroślami na skórze twarzy
Narośl na skórze - jak usunąć i czy istnieją na to domowe sposoby? Rodzaje
Kobieta ze spuchniętą wargą
Spuchnięta warga - przyczyny. Jak leczyć dolną i górną?
Kaszka na czole
Kaszka na twarzy - u niemowlaka i dorosłych. Przyczyny
Wysypka pęcherzowa na skórze
Bąble na skórze – skąd się biorą i jak sobie z nimi radzić?
Mężczyzna z krostami na plecach
Swędzące krostki - na ciele. Sprawdź, co oznaczają

Reklama


Sonda
Sonda redakcyjna
Czy zauważasz pogorszenie kondycji swoich włosów?
Opakowanie produktu Merz Spezial