Co to jest opatrunek zastawkowy?
Opatrunek zastawkowy to rodzaj specjalistycznego opatrunku, którego przeznaczeniem są otwarte rany w obrębie klatki piersiowej.
Najczęściej opatruje się nim rany postrzałowe oraz kłute, a także urazy penetrujące, powstałe w rejonie klatki piersiowej.
Opatrunek zastawkowy to bardzo pomocne narzędzie do przeciwdziałania otwartej odmie opłucnowej oraz do zapobiegania odmie prężnej.
Inne nazwy tego sprzętu ratownictwa przedmedycznego to opatrunek wentylowy oraz opatrunek Ashermana (ACS czyli Ashemran Cest Seal).
Opatrunek wentylowy z zastawką znajduje się na wyposażeniu wojska, straży pożarnej, policji oraz pogotowia ratunkowego. Ten rodzaj opatrunku stanowi standardowy element w torbie ratowniczej R1.
Ciekawostką jest, że opatrunek zastawowy został wprowadzony jako niezbędny element pakietu polskiej armii w 2012 roku.
Stało się to za sprawą Roberta Sosnowskiego, który w 2008 roku stacjonując jako cywilny ratownik medyczny podczas misji w Afganistanie zauważył, że taki rodzaj sprzętu ratującego życie jest niezbędnym elementem wyposażenia żołnierzy.
Reklama
Kiedy stosujemy opatrunek zastawkowy?
Kiedy opatrunek zastawkowy jest niezbędny? Przede wszystkim w sytuacjach zagrażających życiu człowieka, w których dochodzi do otwartej rany klatki piersiowej.
Opatrunek zastawkowy umieszcza się na klatce piersiowej w przypadku ran postrzałowych, kłutych oraz przy innych urazach penetrujących.
Opatrunek zastawkowy ma również zastosowanie przy otwartej odmie opłucnowej. Zakładany jest także, kiedy zachodzi sytuacja zagrożenia odmą prężną w urazach klatki piersiowej.
Trójstronny opatrunek zastawkowy stosujemy przy ranach klatki piersiowej po to, aby zablokować dostęp powietrza do jamy opłucnej oraz umożliwić pozbycie się gazu z klatki piersiowej poszkodowanego.
Opatrunek wentylowy jest wykorzystywany przez wojsko, służby ratownictwa medycznego, straż pożarną i policję.
Reklama
Opatrunek wentylowy BCS a ACS i inne rodzaje
Czy opatrunek wentylowy dzieli się na różne rodzaje? Czasem to jedynie kwestia różnego nazewnictwa podobnych akcesoriów, a niekiedy można dostrzec drobne różnice.
Opatrunek wentylowy ACS (Asherman Chest Seal) umożliwia opatrywanie ran postrzałowych i kłutych, jest samoprzylepny, posiada system chroniący zastawkę przed otwarciem lub zamknięciem.
Opatrunek Ashermana ACS ma jednokierunkowy schemat zastawkowy, co oznacza, że wyprowadza powietrze i krew z płuca, a jednocześnie nie pozwala im wrócić.
Opatrunek wentylowy BCS (Battle Chest Seal) jest wyposażony w kanały wentylacyjne, które umożliwiają pozbycie się powietrza zgromadzonego w klatce piersiowej osoby poszkodowanej, a przy tym stopują wdarcie się ciśnienia atmosferycznego do wnętrza pacjenta przez otwartą ranę.
Trójstronny opatrunek zastawkowy charakteryzuje się płaską konstrukcją zaworu.
Opatrunek okluzyjny wentylowy służy do opatrywania ran penetracyjnych. Został tak skonstruowany, że można wielokrotnie przyklejać go i odklejać (co jest przydatne np. w razie konieczności wentylowania rany), poza tym ma bardzo dużą zdolność do wchłaniania płynów (czyli np. krwi, potu, itp.).
Reklama
Jak założyć opatrunek zastawkowy?
Procedura założenia opatrunku wentylowego na rany klatki piersiowej wygląda następująco:
- Najpierw należy oczyścić i osuszyć obszar ciała wokół rany (najlepiej wykonać to sterylnym gazikiem).
- Następnie należy ostrożnie zdjąć naklejkę z opatrunku wentylowego Ashermana.
- Dalej należy umieścić opatrunek na zranionym obszarze stroną przylepną do ciała pacjenta, tak żeby zawór znalazł się bezpośrednio na ranie.
- Na koniec należy docisnąć podstawę opatrunku do skóry, by uszczelnić ranę.
Oczywiście najlepszą sytuacją jest taka, kiedy mamy do dyspozycji gotowy opatrunek wentylowy na rany otwarte. A co w sytuacji, kiedy go nie posiadamy, jak zrobić opatrunek wentylowy samodzielnie?
Jednym ze sposobów na zrobienie opatrunku zastawkowego jest wykorzystanie folii i czterech plastrów samoprzylepnych.
Z folii wycina się kwadrat lub prostokąt, który w całości zasłoni ranę oraz jej okolicę, a następnie opatrunek przymocowuje się do skóry plastrami.
Jeden róg folii należy zostawić wolny, będzie on pełnił funkcję zastawki. Chodzi o to, by zachować mechanizm działania opatrunku wentylowego, który ma na celu z jednej strony nie dopuścić do przenikania powietrza do klatki piersiowej poszkodowanego, a z drugiej - umożliwić pozbycie się gazu z wnętrza jamy opłucnowej.
Reklama
Ile kosztują opatrunki wentylowe i gdzie je kupić?
Opatrunki wentylowe są dostępne w stacjonarnych, ale też internetowych aptekach i profesjonalnych sklepach, zajmujących się sprzedażą specjalistycznego sprzętu ratowniczego.
Cena opatrunku zastawkowego BCS wynosi około 70 zł, jednak w zależności od sklepu i parametrów produktu, możemy zapłacić za niego nawet około 150 zł i więcej.
Z kolei cena opatrunku wentylowego okluzyjnego waha się w okolicy 160 zł. Za opatrunek zastawkowy Ashemaran ACS zapłacimy około 60 zł.
Warto nadmienić, że opatrunek zastawkowy służy utrzymaniu funkcji życiowych pacjenta, aż do momentu przyjazdu służb ratunkowych.
Nie jest to natomiast opatrunek, który tamuje krew, czy wspomaga leczenie rany.