Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍

Opryszczka oka - objawy. Ile trwa i jak wygląda leczenie?

Opryszczka oka to dolegliwość, którą wywołuje wirus HSV-1 lub HSV-2. Do zakażenia może dojść w wyniku przeniesienia wirusa z warg na oczy, ale nie tylko. Zobacz, czy choroba może minąć bez podjęcia leczenia. Na czym polega terapia? Jakie są możliwe powikłania związane z opryszczką gałki ocznej?
Lekarz trzymający probówkę do badania opryszczki oka
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Opryszczka oka to dolegliwość wywołana przez tego samego wirusa, który powoduje zimno na ustach.
  • Opryszczka gałki ocznej może zająć nie tylko powierzchnię, ale też okolice oka.
  • Opryszczka oka ulega samoistnemu wycofaniu po kilku tygodniach, jednak podjęcie leczenia jest konieczne, by wirus nie doprowadził do uszkodzenia wzroku.
Spis treści

Czym jest opryszczka oka i czy zdarza się często?

Opryszczka oka to groźna choroba wywołana przez jeden z dwóch, blisko spokrewnionych wirusów: HSV-1 lub HSV-2.

Według klasycznego, ustalonego jeszcze w połowie ubiegłego stulecia podziału, na który wskazują w swojej publikacji specjaliści z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, m.in. A. Majewska i G. Młynarczyk, pierwszy z wymienionych zazwyczaj odpowiada za pojawienie się wykwitów opryszczkowych w górnej części ciała, w tym np. w formie opryszczki ocznej czy popularnego zimna na ustach.

Natomiast typ 2 wirusa opryszczki wywołuje infekcje w okolicy okołogenitalnej, a także zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.

Jak sugerują przytoczone badaczki, dopiero badania z przełomu XX i XXI wieku dostarczyły dowodów na to, że oba typy wirusa mogą być źródłem infekcji, a także zajmować układ nerwowy.

W ten sposób wyodrębniono nową drogę przedostawania się wirusa, np. zwoje nerwowe. Czasem więc opryszczka na oku to efekt działania drugiego ze wskazanych wirusów.

Zakażenie przenosi się tylko między ludźmi poprzez bezpośredni kontakt z zakażonymi wydzielinami, np. śliną. Opryszczka w oku może mieć różną formę, zakażenie dotyka spojówki albo rogówki oka.

Do pierwotnego zakażenia oka opryszczką, a więc w przypadku braku wcześniejszej ekspozycji na wirus, dochodzi zazwyczaj w dzieciństwie, np. poprzez kontakt bezpośredni albo drogą kropelkową.

Zwykle, dzięki obecności przeciwciał matki, rzadko przez pierwsze 6 miesięcy życia dziecka pojawia się zakażenie wirusem HSV, jednak u niektórych noworodków zdarza się ciężka choroba ogólna.

Z kolei zakażenia nawrotowe, które są pokłosiem wcześniejszej obecności wirusa w organizmie, wynikają z uaktywnienia się wirusa w przypadku, np.: obniżenia odporności z powodu:

  • innej infekcji,
  • nadmiernego stresu,
  • wystawienia na częste zmiany temperatury,
  • przemęczenia,
  • źle zbilansowanej diety,
  • małej dawki snu.

Według prof. dra hab. n. med. Marka Prosta zwykle przyczyną wtórnego opryszczkowego zapalenia spojówek jest reaktywacja nieczynnej postaci wirusa, który ukrył się w zwojach nerwowych przy gałce ocznej.

Pęcherzyki występują również w wersji opryszczki przy oku, przykładowo jako opryszczka na powiece albo pod okiem.

Nie należy jednak ich lekceważyć, bo opryszczka pod okiem albo zlokalizowana w innym miejscu może przenieść się do wnętrza oka.

Co więcej, jak wskazują lek. M. Korda, dr P. Wobszal i lek. A. Malinowska na łamach „Przeglądu Okulistycznego”, opryszczkowe zapalenie spojówek jest główną przyczyną ślepoty wywołanej wirusem w krajach rozwiniętych.

W klasyfikacji ICD-10 opryszczkowe zapalenie oka funkcjonuje jako choroba gałki ocznej wywołana wirusem opryszczki i jest oznaczone kodem B00.5.

Z kolei w ICD-11 dolegliwość ma kod 1F00 i definiuje się ją jako: „stan oka wywołany zakażeniem wirusem opryszczki pospolitej typu 1 lub 2. Schorzenie charakteryzuje się zapaleniem powiek i spojówek lub zapaleniem rogówki. Zakażenie następuje poprzez bezpośredni kontakt. Potwierdzenie następuje poprzez identyfikację wirusa opryszczki pospolitej typu 1 lub 2”.

Reklama

Objawy opryszczki oka. Jak wygląda?

Choroba daje charakterystyczne symptomy wirusowego zapalenia. Zazwyczaj objawy opryszczki oka to:

  • surowicza wydzielina z oka w sporej ilości,
  • grudkowy odczyn spojówek.

Zanim jednak wystąpią te dolegliwości, pierwsze objawy opryszczki oka dotykają powieki, co dla chorego powinno być sygnałem ostrzegawczym, by czym prędzej działać.

Co powinno wzbudzić Twój niepokój? Jak wygląda opryszczka na powiece? Ma ona formę małych pęcherzyków - w ich środku znajduje się treść surowicza.

Takie pęcherzyki pękają i prowadzą do owrzodzeń. Opryszczka może wystąpić nie tylko na górnej powiece oka, ale nierzadko spotyka się również opryszczkę na dolnej powiece oka albo w kąciku oka.

Niezależnie od lokalizacji, choroba ta może wywołać poważne powikłania, jeżeli szybko nie zostanie wdrożone specjalistyczne leczenie.

Inne typowe problemy zdrowotne zwiastujące opryszczkę oka to:

  • powiększenie węzłów chłonnych przy uszach,
  • zapalenie gardła lub górnych dróg oddechowych,
  • ból oka,
  • uczucie ciała obcego wewnątrz oka.

Częstym powikłaniem po przebyciu opryszczki oka jest zapalenie rogówki oka. Dochodzi wówczas do ubytku w nabłonku.

Ile trwa opryszczka oka? Zazwyczaj wszystkie objawy samoistnie mijają po upływie 3 tygodni. Pamiętaj jednak, że ta dolegliwość ma tendencję do nawracania.

Dodatkowo, po zaniknięciu symptomów może dojść do bliznowacenia się tkanki w oku, co przyczynia się do problemów z widzeniem. Częste epizody opryszczki oka mogą prowadzić nawet do uszkodzenia lub utraty wzroku.

Reklama

Opryszczka oka u dziecka. Co robić?

Jeżeli masz czynną opryszczkę ust, nie całuj swojego dziecka. W twojej ślinie znajduje się wirus, który może łatwo zakazić też malucha.

Poza tym, dzieci bardzo często dotykają swojej twarzy i np. w razie zakażenia i zimna na ustach, są w stanie samodzielnie przenieść wirusa do oka.

Taki stan u dzieci jest znacznie bardziej niebezpieczny niż u dorosłych, którzy mają lepiej wykształconą odporność. Do przedostania się wirusa na noworodka może dojść również podczas porodu.

W skrajnych przypadkach, zakażenie opryszczkowe u dziecka pozostawia trwałe ślady neurologiczne, a przy tym doprowadza nawet do utraty wzroku.

Opryszczkę na oku u niemowlaka rozpoznasz po:

  • zaczerwienionych, obrzękniętych oczach,
  • powierzchownych owrzodzeniach, ponieważ opryszczka ujawnia się też na powiece dziecka,
  • pęcherzykach, które mają charakterystyczny, drzewkowaty kształt niespotykany w przebiegu innych zakażeń wirusowych.

Jak wskazuje Magdalena Marczyńska z Kliniki Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego w Warszawie na łamach „Po dyplomie”, zmiany wywołane opryszczką na oku u dziecka bardzo łatwo ulegają nadkażeniom bakteryjnym.

Takiej opryszczce oka u dzieci towarzyszą:

  • obrzęk powiek,
  • światłowstręt,
  • łzawienie,
  • zapalenie przyusznych węzłów chłonnych.

Opryszczka oka u dziecka ma tendencję do nawracania. Choroba ponownie dotknie około 30% dzieci, zwłaszcza tych mniejszych.

Predyspozycję do tego mają w szczególności dzieci młodsze. Dlatego trzeba zachować dużą ostrożność, gdy zauważysz objawy charakterystyczne dla opryszczki oka u noworodka lub nieco większego maluszka.

Z uwagi na to, że duża część społeczeństwa to nosiciele wirusa opryszczki, trudno uchronić dziecko przed jego transmisją.

Działaj natomiast natychmiast, gdy tylko zauważysz niepokojące objawy - udaj się z dzieckiem do pediatry, który wdroży leczenie. Opryszczki oka nie pozostawiaj samej sobie, bo choroba może w istotny sposób wpłynąć na jakość widzenia Twojego dziecka.

Reklama

Domowe sposoby na opryszczkę oka

Choć w różnych miejscach w sieci można znaleźć informacje o domowych sposobach na opryszczkę oka, trzeba mieć świadomość, że korzystanie z nich jest bardzo ryzykowne. Nie wiesz, jak oko i wirus zareagują na konkretną metodę.

Zamiast więc testować niepewne rozwiązania, np. przykładanie cebuli albo czosnku do powieki, lepiej postawić na specjalistyczne leczenie. Przykładanie tego typu warzyw może wywołać dodatkowy ból i pieczenie oka, a także jego podrażnienie.

Poza tym, wirus bardzo często nie znajduje się tylko na zewnętrznych tkankach - nawet, gdy mamy do czynienia z opryszczką na powiece - ale wniknął już w głąb oka.

Wówczas rezultat przyniosą specjalistyczne maści wyprodukowane z myślą o tak wrażliwych miejscach na ciele jak okolice oka.

Nierzadko domowe sposoby przy opryszczce na powiece czy już opryszczce na oku nie dają efektów, bo substancje lecznicze nie mają jak wniknąć bezpośrednio w oko. W konkretnych produktach znajdują się bowiem składniki drażniące skórę powiek albo oko.

Reklama

Leczenie opryszczki oka. Ile trwa?

O ile terapią opryszczki warg zajmuje się lekarz internista albo dermatolog, o tyle leczenie opryszczki w oku najlepiej powierzyć lekarzowi okuliście, który ma dokładną wiedzę związaną z tym, jak funkcjonuje oko dotknięte przez wirus.

Jak leczyć opryszczkę na oku? Zanim specjalista postawi diagnozę, przeprowadzi z pacjentem wywiad, a także zleci lub wykona badanie w biomikroskopie, czyli lampie szczelinowej. Dodatkowo, dokładnie obejrzy zmiany - rozpoznanie może oprzeć na pęcherzykach wypełnionych surowiczą treścią, umiejscowionych na powiekach albo charakterystycznym drzewkowatym nacieku w powierzchownych warstwach rogówki.

Terapia jest dopasowywana też do konkretnej lokalizacji pęcherzyków opryszczkowej. Inne preparaty zostaną wykorzystane w leczeniu opryszczki na oku, a inne w leczeniu opryszczki na powiece.

W tym pierwszym przypadku stosuje się dodatkowo krople do oczu. W obu sytuacjach zastosowanie znajdą maści oczne oraz żele oczne zawierające w swoim składzie acyklowir lub gancyklowir.

W przypadku ciężkiego przebiegu choroby, lekarz może przepisać doustne leki na opryszczkę oka.

Ostatecznie decyzję o tym, jak powinno wyglądać leczenie opryszczki pod okiem, w oku lub w jego okolicach, podejmuje specjalista.

Jeżeli choroba nie ma trudnego przebiegu i nie atakuje bezpośrednio oka, ale znajduje się w sąsiedztwie, w pierwszym kroku, np. zanim udasz się do lekarza, możesz postawić na leczenie opryszczki oka sięgając po preparaty zawierające acyklowir, dostępne bez recepty i przeznaczone bezpośrednio np. do połykania lub do nakładania na aktywną opryszczkę.

Leczenie opryszczki oka oraz opryszczki na powiece trwa z reguły 2-3 tygodnie - w tym czasie należy przyjmować środki, które ograniczają namnażanie się wirusa.

Pamiętaj, że żaden lek na opryszczkę na oku nie pomoże Ci pozbyć się wirusa na stałe. Wirus opryszczki będzie w stanie uśpionym w Twoim organizmie już zawsze, chyba, że w przyszłości naukowcy opracują inne, w pełni skuteczne sposoby na to, by usuwać wirusy z organizmu.

Leczenie opryszczki w oku podejmij, gdy tylko zauważysz pierwsze zmiany. W ten sposób unikniesz możliwych powikłań, w tym ciężkich postaci zapalenia rogówki, które prowadzą do zmętnienia, a nawet uszkodzenia narządu wzroku.

Czytaj również

Bibliografia

  • dr hab. n. med. E. Kuchar, Zakażenie wirusem opryszczki zwykłej u dorosłych, Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-wirusowe/158823,zakazenie-wirusem-opryszczki-zwyklej-u-doroslych, [data dostępu: 10.12.2023].
  • M. Marczyńska, Opryszczka u dzieci, Po dyplomie, https://podyplomie.pl/pediatria/12215,opryszczka-u-dzieci, [dostęp: 10.12.2023].
  • dr hab. n. med. A. Kubicka-Trząska, Opryszczkowe zapalenie gałki ocznej, Po dyplomie, https://podyplomie.pl/okulistyka/31827,opryszczkowe-zapalenie-galki-ocznej, [data dostępu: 10.12.2023].
  • A. Majewska i inni, Wirus opryszczki pospolitej typu 1: epidemiologia i udział wirusa w zakażeniach narządów płciowych, Nowa Medycyna, 2011, 01, http://www.nowamedycyna.pl/wp-content/uploads/2014/10/nm_2011_016-019.pdf, [dostęp: 10.12.2023].
  • lek. M. Korda, dr P. Wobszal, lek. A. Malinowska, Choroby oczu wywołane przez wirusa opryszczki zwykłej, Przegląd Okulistyczny, 2019, https://www.przegladokulistyczny.pl/2019, [data dostępu: 10.12.2023].
Katarzyna Augustyniak-Woźnica - dziennikarka wyróżniona w konkursie Kryształowe Pióra 2024
Artykuł napisany przez
Katarzyna Augustyniak-Woźnica - dziennikarka wyróżniona w konkursie Kryształowe Pióra 2024
Dziennikarka, przyszła prawniczka. Autorka wielu publikacji o tematyce społeczno-kulturalnej, marketingowej, prawniczej, kulinarnej, medycznej i dziecięcej. Absolwentka dziennikarstwa i komunikacji społecznej na Uniwersytecie Jagiellońskim i studentka prawa na Uniwersytecie Opolskim. Prywatnie opiekunka kotki Kici.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Infekcje wirusowe
Opryszczka w nosie – objawy i leczenie. Jak się jej pozbyć?
Nos z infekcją zapalną
Syrop z cebuli - właściwości, skutki uboczne i dawkowanie. Jak go zrobić?
Przygotowanie syropu z cebuli
Infekcja wirusowa - ile trwa? Objawy, przebieg i leczenie.
Wirusy w infekcji
Podobne artykuły
Mleko z miodem i czosnkiem na przeziębienie
Mleko z miodem i czosnkiem - naturalny antybiotyk. Jak je zrobić i na co pomaga?
Sok z czosnku
Syrop z czosnku - właściwości i przeciwwskazania. Jak długo można go pić?
Mykoplazmy - objawy, leczenie, powikłania
Choroba jamy ustnej
Opryszczkowe zapalenie jamy ustnej - u dzieci i dorosłych. Ile trwa i na czym polega leczenie?
Opryszczka na ustach
Opryszczka - przyczyny i objawy. Z czym można ją pomylić?

Reklama


Rewolucja w precyzji leczenia nowotworów 🙌
Sprawdź!