Ortoptyści pracują zarówno z dziećmi, jak i dorosłymi. W przypadku zaburzeń wzroku nie należy odkładać leczenia na później. Wczesna diagnoza i wprowadzenie specjalistycznego leczenia skutecznie poprawiają jakość życia i zapobiegają poważnym powikłaniom medycznym. Uzyskanie pozytywnych efektów leczenia wymaga czasu, ale wzrok to jeden z ważniejszych zmysłów, a codzienne życie bez poprawnego widzenia jest trudne, a niekiedy wręcz niemożliwe.
Kim jest ortoptysta?
Ortoptysta to osoba, która świadczy usługi medyczne w ramach ortoptyki. Jest to rodzaj zawodu medycznego (kwalifikacja Z.10), a specjaliści tego rodzaju zajmują się wszelkimi trudnościami, występującymi w widzeniu obuocznym.
Do głównych zadań ortoptysty należą badania:
- ostrości widzenia,
- wad refrakcji, czyli zaburzeń, które polegają na nieprawidłowym docieraniu światła do siatkówki oka,
- akomodacji, czyli ostrości widzenia przedmiotów, które znajdują się zarówno blisko, jak i daleko,
- kąta zeza,
- stopni widzenia obuocznego,
- ruchomości gałek ocznych,
- równowagi sensorycznej oczu, która odpowiada za utrzymywanie równowagi,
- fiksacji, czyli ukierunkowania spojrzenia w jednym punkcie,
- korespondencji siatkówkowej, czyli sprawdzanie czy każdy punkt siatkówki jednego oka odpowiada temu samemu punktowi siatkówki drugiego oka.
Reklama
Kiedy udać się do ortoptysty?
Ortoptyści wykonują badania, które mają na celu dobór okularów, pryzmatów czy soczewek kontaktowych. Wszystkie osoby, które borykają się z problemami niedowidzenia (nawet przy prawidłowo dobranych okularach), zeza czy wyostrzeniem obrazu w różnych odległościach powinny zgłosić do tego specjalisty i podjąć odpowiednie leczenie.
Technicy ortoptyści w szerokim zakresie zajmują się także diagnozowaniem spostrzeżeń wzrokowych u dzieci. Dziecko, które odczuwa zaburzenia widzenia ma bardzo często problemy z nauką i koncentracją. Niekiedy te problemy utożsamiane są z dysleksją, a dziecko jest gorzej oceniane od swoich rówieśników.
Mali pacjenci nie potrafią dokładnie określić swoich problemów z widzeniem, a niejednokrotnie sami nie są w stanie potwierdzić, że źle widzą. Pewne objawy powinny być sygnałami dla rodziców o konieczności wizyty u ortoptysty. Niektóre zachowania dziecka mogą świadczyć o problemach ze wzrokiem. Zaniepokoić powinien z pewnością fakt, iż dziecko ma kłopoty z przepisywaniem z tablicy oraz odczuwa duże zmęczenie w trakcie pracy z bliska.
Sprawdzenia wymaga także przekrzywianie głowy w jedną stronę przy czytaniu lub pisaniu. Wada wzroku może także powodować mylenie liter o podobnych kształtach lub problemy ze zrozumieniem czytanych treści. Dziecko wtedy koncentruje się tylko na technice czytania. Zauważenie któregokolwiek z takich objawów powinno skłonić rodziców do skorzystania nie tylko z wizyty u okulisty, a także u dyplomowanego ortoptysty.
Reklama
Zawód ortoptysty - do czego przygotowuje?
Zawód ortoptysty lub ortoptystki nie wymaga ukończenia studiów medycznych i uzyskania specjalizacji w zakresie okulistyki. Koniecznym wymogiem jest pozytywne zakończenie nauki we właściwej szkole policealnej. Kto może zostać technikiem ortoptystą?
Praca w tym zawodzie wymaga ukończenia dwuletniej szkoły policealnej oraz zdania egzaminu, który potwierdza kwalifikacje zawodowe konkretnej osoby. Kształcenie odbywa się warunkach edukacji policealnej, a zatem nie jest wymagana matura do rozpoczęcia nauki. Osoby, które jednak posiadają pozytywny wynik egzaminu maturalnego mogą kontynuować kształcenie w szkole wyższej, także na jednym z kierunków medycznych.
Zawód ortoptysty przygotowuje do konkretnych zadań zawodowych. Oto zbiór podstawowych kompetencji:
- samodzielne wykonywanie badań okulistycznych,
- samodzielne wykonywanie bada strabologicznych, polegających na diagnostyce zeza,
- kwalifikowanie i przygotowywanie pacjentów do diagnostycznych badań okulistycznych i strabologicznych,
- przygotowywanie i kwalifikowanie pacjentów do ćwiczeń leczniczych oczu,
- wykonywanie ćwiczeń leczniczych wzroku,
- nauczanie dzieci i ich opiekunów technik ćwiczeń do samodzielnego wykonywania w warunkach domowych,
- dobieranie pomocy optycznych i nieoptycznych,
- stosowanie profilaktyki okulistycznej,
- udzielanie pierwszej pomocy,
- współpraca z zespołami terapeutycznymi,
- obserwacja reakcji pacjentów na zastosowane zabiegi.
Ortoptyści często korzystają z dodatkowych kursów w tym zawodzie. Pomaga to w podnoszeniu kwalifikacji zawodowych przy przeprowadzaniu kompleksowych badań ortoptycznych, takich jak pomiar ostrości wzroku, pomiar kąta zeza na synoptoforze, badanie ruchomości gałek ocznych, badanie stopnia widzenia obuocznego, badanie stopnia widzenia przestrzennego, test zasłaniania oczu, wykrywający zeza jawnego lub ukrytego czy ocena poziomu konwergencji (zbieżności oczu).
Reklama
Gdzie pracuje ortoptysta?
Miejscem pracy ortoptystów są:
- gabinety okulistyczne,
- gabinety ortoptyczne,
- poradnie leczenia zeza,
- poradnie patofizjologii widzenia,
- zakłady optyczne.
Wykonywanie zawodu ortoptysty wymaga dobrze rozwiniętych zdolności komunikacyjnych z uwagi na indywidualną pracę z pacjentem. Dodatkowymi atutami są cierpliwość i systematyczność.
Reklama
Ortoptysta NFZ
Ortoptyści decydują się często na pracę w prywatnych gabinetach, współpracując na stałe z lekarzem okulistą i wykonując badania na jego zlecenie. Wielu specjalistów z tej dziedziny decyduje się także na własną działalność gospodarczą, pracując jednocześnie w kilku miejscach.
Zawód ten daje także możliwości zatrudnienia w poradniach, działających w ramach umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia. Wizyty u ortoptystów, którzy posiadają taką umowę z NFZ są finansowane ze środków publicznej służby zdrowia. Warto sprawdzać, w których przychodniach istnieje możliwość bezpłatnych konsultacji ortoptycznych w ramach ubezpieczenia zdrowotnego.