Jak wygląda papaja?
Papaja, nazywana też melonowcem właściwym, to tropikalny owoc o wydłużonym kształcie i średnicy około 10-20 cm. Jak wygląda? Ma gładką skórkę, która jest zielona lub żółtawa, ale może mieć też czerwone plamy.
Kiedy papaja dojrzewa, skóra staje się miękka i łatwo się ją zdejmuje. Jak smakuje? W jej wnętrzu znajduje się miąższ o delikatnej, soczystej oraz słodkiej konsystencji. Oprócz niego, wewnątrz owocu znaleźć można również liczne czarne nasiona.
Pestki papai zawierają składniki odżywcze, takie jak błonnik, białko i kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6.
Papaja jest zazwyczaj sprowadzana do Polski z krajów tropikalnych, takich jak Meksyk, Kostaryka, Brazylia, Kolumbia, Ekwador czy Indie. Owoce te są importowane przez różne firmy i sprzedawane zarówno w supermarketach, sklepach ze zdrową żywnością, jak i na stoiskach z warzywami i owocami na targach czy bazarach.
Ze względu na wymagania papai co do ciepłego i wilgotnego klimatu, w Polsce nie jest możliwe uprawianie jej w gruncie, chyba że w szklarniach lub pod osłonami foliowymi. Jednakże z powodu niskiej opłacalności takie uprawy są bardzo rzadkie.
Odmiany papai
Istnieje wiele odmian papai, ale najpopularniejsze z nich to Solo, Red lady, Golden, Maradol czy Sunrise. Solo to najczęściej uprawiana papaja na całym świecie. Ma ona dużą zawartość cukru i charakteryzuje ją miękka konsystencja.
Red lady to odmiana o czerwonym miąższu, która bogata jest w witaminy i minerały. Jest mniejsza niż Solo i bardziej wytrzymała. Z kolei odmiana Golden o żółtej skórce i miąższu, jest mniej słodka niż Solo, ale nadal ma delikatny smak.
Maradol to duża papaja o czerwonym miąższu, często uprawiana w Meksyku. Ma silny, słodki smak i jest idealna do jedzenia na surowo lub do przygotowania soków.
Wśród znanych odmian nie można pominąć Sunrise, czyli rodzaju papai o pomarańczowym miąższu, która ma bardziej wytrzymałą skórkę niż Solo. Oprócz tego cechuje ją delikatny, ale intensywny smak.
Istnieją także inne odmiany papai, takie jak Kapoho, Tainung czy Eksotika, które są rzadziej spotykane. Każdy gatunek ma nieco inny smak, konsystencję i właściwości odżywcze, co pozwala na eksperymentowanie z różnymi rodzajami tego owocu w kuchni.
Reklama
Na czym polega uprawa papai?
Papaja jest egzotycznym owocem, który preferuje ciepłe i wilgotne środowisko, a jego uprawa wymaga specjalnej uwagi i troski. Gdzie rośnie papaja? Roślina ta wymaga ciepłych temperatur między 20 a 30 stopni Celsjusza i wilgotności powietrza powyżej 60%.
Najlepiej rośnie na glebie piaszczystej lub gliniastej z dobrym drenażem. Jest ona rośliną tropikalną i subtropikalną, która rośnie przede wszystkim w Ameryce Południowej, Środkowej i Północnej, w Azji oraz w Afryce. W Europie jest rzadko spotykana, ponieważ wymaga ciepłego i wilgotnego klimatu do wzrostu i rozwoju.
Jak rośnie papaja? Drzewo może osiągać do 10 metrów wysokości. Roślina ta posiada pojedyncze, dłoniaste liście, które osiągają długość do 50 cm. Kwiaty papai są drobne i wyrastają na długich szypułkach, tworząc skupiska w kątach liści. Zwykle są koloru białego, kremowego lub różowego.
Papaję rozmnaża się ją z nasion lub przez sadzonki. Sadzonki powinny być zasadzone w odstępach 2-3 metrów od siebie i na głębokości około 60 cm. Nasiona należy z kolei umieścić w ziemi około 2 cm głębokości.
Ciekawą propozycją może być też papaja w doniczce. Jednak ze względu na możliwość osiągnięcia dużych rozmiarów i konieczność spełnienia specyficznych wymagań względem środowiska do wzrostu, jej uprawa w domu może być problematyczna.
Papaja wymaga systematycznego podlewania, zwłaszcza w okresach suszy. W ciągu pierwszych sześciu miesięcy po posadzeniu drzewa należy stosować nawozy bogate w azot, potas i fosfor. Po upływie sześciu miesięcy, powinno się ograniczyć ilość azotu w nawozie. Aby zachować zdrowe i silne rośliny, należy usuwać chore i uszkodzone liście oraz pędy.
Co ciekawe, papaja zaczyna owocować około 8-10 miesięcy po posadzeniu. Owoce dojrzewają w ciągu 5-7 miesięcy po kwitnieniu.
Warto wspomnieć, że papaja może być narażona na ataki szkodników takich jak mszyce. Z chorób najczęściej dotyka ją rdza, parch, i zamieranie. Ważne jest, aby regularnie kontrolować stan roślin i reagować na problemy jak najszybciej.
Reklama
Właściwości i wartości odżywcze papai
Warto zauważyć, że papaja zawiera wiele składników odżywczych. Ze względu na liczne korzyści na zdrowia, spożywanie tego owocu jest często zalecane jako zdrowy składnik diety.
Właściwości lecznicze papai kryją się zarówno w dojrzałej części owocu, jej nasionach, a nawet w liściach całej rośliny. Z tego względu uznawana jest za dobre źródło witamin.
Jakie są wartości odżywcze papai? To między innymi:
- wysoką zawartość witaminy C, która pomaga wzmocnić system odpornościowy i zapobiega chorobom;
- błonnik, który pomaga w regulacji trawienia i utrzymaniu zdrowia jelit;
- antyoksydanty, które pomagają w ochronie komórek przed szkodliwymi wolnymi rodnikami;
- witaminę A, która jest ważna dla zdrowia oczu i skóry;
- potas, który pomaga w regulacji ciśnienia krwi i zapobiega chorobom serca;
- enzymów trawienne, takich jak papaina, które pomagają w trawieniu białek i innych składników pokarmowych.
Jak zatem widać, odpowiedź na pytanie czy papaja jest zdrowa nasuwa się sama.
Dodatkowo należy wspomnieć, że papaja charakteryzuje się niską kalorycznością, dlatego bywa spożywana na odchudzanie.
Reklama
Kalorie i indeks glikemiczny papai
Ile kcal ma papaja? To owoc o stosunkowo niskiej kaloryczności. W 100 gramach świeżej papai znajduje się około 43 kalorii.
Z kolei indeks glikemiczny zależy od stopnia dojrzałości owocu. Zwykle IG papai wynosi około 60, co oznacza, że jej spożycie może wpływać na podwyższenie poziomu glukozy we krwi.
Czy można jeść papaję w przebiegu cukrzycy? Tak. Chociaż owoc ten zawiera naturalne cukry, dzięki zawartości kwasów tłuszczowych, kwasu foliowego i fosfolipidów może również regulować poziom glikemii w organizmie. Wymienione składniki odżywcze mogą regulować trawienie i tym samym równoważyć poziom glukozy we krwi.
Należy jednak pamiętać, że im bardziej dojrzała papaja, tym wyższy IG. Papaja jest również bogata w błonnik, co pomaga w regulacji trawienia, a także może pomóc w zminimalizowaniu wpływu wartości IG na organizm.
Reklama
Zastosowanie papai. Na co pomaga?
No co pomaga papaja? Owoc ten ma wiele zastosowań. Często jest spożywany na surowo Bywa również wykorzystywany w przemyśle spożywczym, głównie w postaci kandyzowanej, w postaci soku, dżemu czy konserwy.
Papaina, jeden z głównych enzymów papai, może pomóc w trawieniu białek i innych składników pokarmowych. Z tego powodu często jest wykorzystywana jako składnik suplementów diety i leków na trawienie.
Papaja w medycynie wykorzystywana jest także na jelita i może pomóc w procesach trawiennych. Zawarta w niej, wcześniej już wspomniana, papaina może wspomagać również walkę z pasożytami jelitowymi, takimi jak tasiemce i lamblie.
W niektórych tradycyjnych systemach medycyny, takich jak ajurweda czy medycyna chińska, papaja jest wykorzystywana w leczeniu różnych dolegliwości, takich jak choroby trawienne, infekcje dróg oddechowych czy problemy skórne. Zastosowanie znajdują zarówno liście papai, jak i jej pestki, które wykorzystuje się do przygotowania różnych preparatów.
Papaja w kosmetyce
Papaja, ze względu na swoje właściwości złuszczające i nawilżające, jest popularnym składnikiem kosmetyków. Ekstrakt z tego owocu jest bogaty w enzymy, takie jak papaina i chymopapaina, które pomagają usunąć martwy naskórek i poprawiają strukturę oraz elastyczność skóry.
Co więcej owoc ten zawiera również witaminę C, A oraz flawonoidy, które są silnymi przeciwutleniaczami i pomagają w ochronie skóry przed uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki.
Z tego względu olej z papai wyprodukowany z nasion tego owocu znalazł szerokie zastosowanie w kosmetyce.
Ze względu na powyższe, papaja jest wykorzystywana jako składnik:
- maseczek do twarzy,
- peelingów enzymatycznych,
- balsamów,
- kremów do ciała,
- kremów do opalania
- odżywek do paznokci
- szamponów i odżywek do włosów.
Reklama
Jak obierać i jeść papaję?
Przed konsumpcją owocu należy go dokładnie obejrzeć. Kiedy papaja jest dojrzała i jak to sprawdzić? Powinna mieć złoty kolor i być miękka w dotyku. Niedojrzałe owoce są twarde i zielone.
Następnie melonowca właściwego należy obrać i pokroić. Jak to robić? Do obierania papai najlepiej użyć noża, naciągając skórkę od góry i do dołu i usuwając ją w ten sposób.
Kolejnym krokiem jest jej przekrojenie i pozbycie się nasion. Jak się je papaję? Do wyciągania miąższu z owocu warto wykorzystać łyżkę.
Co ciekawe, także nasiona tego owocu są jadalne. Jak je jeść? Najlepiej jest rozdrobnić pestki w młynku do kawy lub blenderze, a następnie dodać do koktajli, musli, jogurtu lub sałatek.
Można również zmielić nasiona papai na proszek i używać w formie przyprawy do potraw.
Reklama
W jakiej formie jeść papaję?
Papaję można jeść na wiele sposobów, w zależności od preferencji smakowych i celów żywieniowych. Stanowi ona pyszny i zdrowy owoc, który można jeść na surowo jako przekąskę lub dodatek do wielu potraw, np. sałatek owocowych.
Nie jest to jednak jedyna popularna forma spożywania tego owocu. W sklepach możemy znaleźć zarówno mrożoną papają, jak i tę w puszce, która mają formę pulpy lub jest w kawałkach zatopiona w słodkim syropie.
Ciekawym dodatkiem do deserów może okazać się z kolei kandyzowana lub suszona papaja. Wśród mniej popularnych propozycji wyróżnić warto sproszkowaną formę owocu, a także ekstrakt z papai, stanowiący nietuzinkowy dodatek do soków dla fanów tropikalnych owoców.
Owoce te podaje się także w formie grillowanej lub marynowanej. Papaja może być grillowana na ruszcie lub patelni, aby uzyskać delikatny smak i aromat. Z kolei w wersji marynowanej owoc ten zanurza się w occie lub przyprawach, aby uzyskać pikantny smak.
Przepisy z papają. Do czego ją dodać?
Papaja to owoc o delikatnym smaku, który można wykorzystać w różnorodny sposób w kuchni. Stanowi pyszny dodatek do smootkie czy koktajli, które można przygotować z mlekiem, jogurtem, sokiem owocowym lub wodą kokosową.
Co więcej, jest popularnym składnikiem dań kuchni azjatyckiej, takich jak potrawy z ryżem. Można ją dodać do dań mięsnych lub wegetariańskich, aby dodać im aromatu i smaku.
Z czym łączyć papaję? Ciekawym pomysłem może okazać się sałatka z kurczakiem i papają z dodatkiem pomidora, ogórka, cebuli, sałaty oraz soku z limonki. Po ugotowaniu piersi z kurczaka, należy pokroić go w kostkę, wymieszać pokrojoną papaje z pozostałymi składnikami w misce, a następnie dodać sok z limonki i przyprawy do smaku.
Z kolei przyrządzając curry z papają, kawałki dojrzałego owocu gotuje się z przyprawami i mlekiem kokosowym, tworząc aromatyczny i pikantny sos. Nie należy wówczas zapominać o czosnku, kawałkach imbiru, a także tworzącej sos pasty curry.
Przeciwwskazania do spożywania papai i skutki uboczne
Papaja jest uważana za bezpieczny owoc, jednak zaleca się zachowanie umiaru w ilości jego spożywania. Jego nadmierna konsumpcja może bowiem prowadzić do biegunek lub innych problemów trawiennych.
Wskazane jest również, aby unikać spożywania niedojrzałych owoców papai, gdyż mogą one zawierać substancje wywołujące problemy żołądkowe.
Ze względu na to, że papaja jest bogata w wiele składników odżywczych, które są ważne dla zdrowia matki i dziecka, może być spożywana w ciąży. Przyszłe mamy powinny jednak uważać na to, by nie zjeść nasion tego owocu, które, jak donoszą niektóre źródła, mogą prowadzić do uszkodzenia płodu.
Mimo że papaja jest ogólnie uważana za zdrowy owoc, to może nie być odpowiednia dla niektórych osób.
Wśród przeciwwskazań do jej spożywania wyróżnić można:
- nadwrażliwość na papaję lub enzym papainę,
- niedobór enzymu laktazy,
- interakcje z niektórymi lekami - papaja może wpływać na skuteczność niektórych leków, takich jak antybiotyki, przeciwzakrzepowe lub leki na nadciśnienie, dlatego należy skonsultować się z lekarzem przed dodaniem tego owocu do diety.
Spożywanie papai może wiązać się także ze skutkami ubocznymi, takimi jak zgaga czy niestrawność związana ze zwiększonym wydzielaniem kwasu żołądkowego.
Zawarty w niej błonnik może mieć wpływ na regularność wypróżnień i u niektórych osób prowadzić do wystąpienia biegunki.
Co więcej, skutkiem ubocznym spożycia papai, a szczególnie jej nasion może być zatrucie, będące wynikiem uczulenia na znajdujące się w nich białka.
Od czego zależy cena papai?
Cena papai może się różnić w zależności od kraju, z którego jest sprowadzana oraz od sezonu. Owoc ten jest często importowany z krajów tropikalnych, dlatego ze względu na konieczność transportu, jego koszt może być wyższy.
W Polsce koszt owocu papai oscyluje zazwyczaj w granicach kilku do kilkunastu złotych za sztukę, w zależności od sklepu i dostawcy.
Gdzie najlepiej kupować papaję? Jest ona dostępna w sklepach ze zdrową żywnością lub tych specjalizujących się w sprzedaży egzotycznych owoców. Czasem można spotkać ją również w marketach.