Czym jest parcie na mocz?
Parcie na mocz, określane też jako parcie na pęcherz lub pollakisuria, to nagła, silna potrzeba natychmiastowego oddania moczu. Nie chodzi tutaj o naturalną, fizjologiczną potrzebę udania się do toalety.
W przypadku parcia na pęcherz osoba, która cierpi na tę przypadłość ma wrażenie, że zaraz popuści. W dodatku taka sytuacja jest powtarzalna. Ponadto parcie na mocz może być bolesne, oprócz tego może też pojawić się swędzenie i wrażenie palenia, odczuwane w okolicach intymnych.
Pieczenie cewki moczowej i parcie na mocz może także współwystępować z innymi objawami, takimi jak:
- ból w podbrzuszu, czy lędźwiach,
- czerwony (podbarwiony krwią) mocz,
- gorączka,
- mały strumień oddawanego moczu,
- nietrzymanie moczu.
Parcie na mocz może występować też w nocy, zwłaszcza u kobiet będących w ciąży oraz u mężczyzn, którzy chorują na schorzenia związane z gruczołem krokowym.
Po mikcji uczucie parcia na pęcherz znika albo słabnie. U niektórych osób pozostaje wrażenie niecałkowitego opróżnienia pęcherza moczowego. Parcie na pęcherz moczowy nie stanowi objawu samego w sobie, to efekt jakiegoś zaburzenia, schorzenia, czy odmiennego stanu. Jeśli uczucie nie mija, należy skonsultować się z lekarzem.
Reklama
Parcie na mocz przy cewniku
Uczucie parcia na mocz przy założonym cewniku jest naturalnym urologicznym odruchem. Zacewnikowana osoba może dodatkowo odczuwać bolesność i pieczenie w obrębie cewki moczowej i pęcherza. Jednak zarówno te ostatnie objawy jak i parcie na mocz przy cewniku po jakimś czasie ustępują.
Bardzo ważną kwestią w przypadku posiadania cewnika jest nieodłączanie worka od cewnika (a jeśli dojdzie do takiej sytuacji, obie końcówki należy zdezynfekować), w miarę możliwości należy zostawiać cewnik zamknięty przez cały czas lub większą część czasu.
Sam cewnik trzeba umieścić poniżej poziomu pęcherza moczowego, a worek zmieniać chociaż raz na 2 tygodnie. Poza tym należy na bieżąco usuwać z niego mocz i codziennie dbać o higienę okolicy ujścia cewki i zewnętrznej części cewnika.
Taki pacjent powinien każdego dnia przyjmować co najmniej 2 litry płynów. W przeciwnym razie może dojść m.in. do zakażenia, które dodatkowo będzie potęgowało wrażenie parcia na pęcherz, bolesność i szczypanie okolic intymnych.
Jeśli parcie na pęcherz, a także ból i pieczenie nie mijają albo zwiększają się, należy powiadomić o tym lekarza bądź pielęgniarkę.
Reklama
Parcie na mocz a nerwica
Parcie na mocz na tle nerwowym to jedna z częstszych przyczyn występowania tej dolegliwości. Niekiedy osoby z nerwicą odczuwają zwiększone parcie na mocz. Jednak nie tylko to schorzenie o podłożu nerwowym i neurologicznym może objawiać się uczuciem nieodpartej chęci mikcji.
Także inne neurologiczne choroby mogą manifestować się tym symptomem, należą do nich m.in.
- stwardnienie rozsiane,
- nowotwory mózgu albo rdzenia kręgowego,
- choroba Parkinsona,
- choroba Alzheimera,
- udar niedokrwienny lub krwotoczny,
- urazy mózgu bądź rdzenia kręgowego,
- rozszczep kręgosłupa.
Warto wiedzieć, że również choroby dotyczące innych układów, okoliczności oraz pewne stany organizmu mogą powodować parcie na pęcherz, to m.in. wysokie ciśnienie, hemoroidy, infekcje (nie tylko związane z układem moczowym), niektóre leki (np. diuretyki), suplementy diety (np. środki z żurawiną), czy nieodpowiednia dieta (np. picie dużej ilości kawy, zielonej herbaty, alkoholu, napojów gazowanych, itp.).
Do innych przyczyn parcia na mocz należą np. ciąża, rzeżączka, chlamydia, wypadanie macicy, przerost gruczołu krokowego, zapalenie prostaty, kamica nerkowa, nadreaktywność pęcherza moczowego, zapalenie pęcherza moczowego, guzy pęcherza moczowego, reaktywne zapalenie stawów, cukrzyca oraz choroby endokrynologiczne.
Reklama
Leki przy parciu na mocz
Leki przy parciu na mocz powinny być skorelowane ze schorzeniem, czy przypadłością zdiagnozowaną przez lekarza. Dolegliwość może być bowiem wywołana przez szereg chorób oraz nieprawidłowych stanów.
Leczenie parcia na mocz dotyczy zatem konkretnego czynnika chorobotwórczego i jest oparte o diagnozę medyczną. Diagnozowanie w tym przypadku opiera się na przeprowadzeniu wywiadu z pacjentem (dotyczącego m.in. częstotliwości, jakości i opisu sposobu oddawania moczu) oraz na zleceniu wykonania badań laboratoryjnych i obrazowych, takich jak np. ogólne badanie moczu, posiew moczu, USG jamy brzusznej, badanie urodynamiczne, czy wziernikowanie pęcherza moczowego.
Do lekarza należy udać się w przypadku zaobserwowania moczu zabarwionego na czerwono (krew w moczu), bólu brzucha, gorączki oraz kiedy chory cierpi na choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca, czy schorzenia endokrynologiczne. Leczenia wymaga także bolesne parcie na mocz.
Oprócz podjęcia terapii mającej na celu wyeliminowanie choroby, stosuje się także farmaceutyki wspomagające, czyli np. antybiotyki, leki przeciwdziałające zakażeniu, środki przeciwbólowe oraz rozkurczowe. Ponadto warto wycofać z diety kawę, zieloną herbatę, alkohol oraz żurawinę.
Reklama
Ciągłe parcie na mocz
Ciągłe parcie na mocz może być oznaką ciąży. Już około 6. tygodnia ciąży kobieta może odczuwać przymus częstego chodzenia do ubikacji, co opisuje jako ciągłą, uporczywą konieczność załatwiania się.
Częste parcie na mocz jest wywołane hormonami (winny jest progesteron, który „zachęca” włókna mięśniowe pęcherza do wzmożonego funkcjonowania), intensywniejszą pracą nerek oraz rosnącą macicą, która uciska na pęcherz moczowy, wywołując wrażenie parcia na pęcherz.
Ciągłe uczucie parcia na mocz pojawia się też przy zaburzeniach dróg moczowych, zwłaszcza pęcherza moczowego. Może to oznaczać np. zakażenie bakteryjne dróg moczowych. Taka oznaka u panów może świadczyć natomiast o problemach z działaniem gruczołu krokowego.
Gdy uczucie parcia na pęcherz nie mija i często powraca (ponad osiem razy na dobę), może to wskazywać na nadreaktywność pęcherza moczowego.
Jeśli ta sytuacja staje się permanentna, konieczna jest wizyta u lekarza rodzinnego. Być może lekarz POZ skieruje takiego pacjenta do specjalisty, takiego jak urolog, czy ginekolog.
Reklama
Dobre wyniki moczu a parcie na pęcherz
Niektórzy pacjenci, szczególnie pacjentki, skarżą się na to, iż dochodzi u nich do silnego parcia na mocz przy dobrych wynikach moczu. Niejednokrotnie takie osoby są już po pierwszej wizycie lekarskiej, a nawet wstępnej diagnozie.
Zostały im zlecone badania, wyniki moczu są dobre, a parcie na pęcherz nie przemija. Chodzi m.in. o taką okoliczność, kiedy posiew moczu jest prawidłowy, analiza moczu nie wykazała też obecności bakterii.
W takich sytuacjach potrzebna jest pogłębiona diagnostyka. Nagłe parcie na mocz należy sprawdzić pod kątem występowania takich schorzeń jak zapalenie śródmiąższowe pęcherza moczowego, czy zaburzenie unerwienia pęcherza (tzw. nadreaktywność wypieracza). Uzasadniać obecność powyższych chorób w ustroju może występowanie u tych osób parcia na mocz bez bólu.
Rozpoznaniem i terapią śródmiąższowego zapalenia pęcherza oraz nadreaktywności pęcherza moczowego zajmuje się urolog. Po ostatecznym zdiagnozowaniu schorzenia lekarz wprowadza odpowiednią farmakoterapię, może też zalecić samocewnikowanie, wykonać rozcięcie zwieracza cewki moczowej, czy też właściwą operację.
Reklama
Brak parcia na mocz
Z kolei brak parcia na mocz to również objaw jakiejś nieprawidłowości oraz znak, że w organizmie dzieje się coś dysfunkcyjnego. Brak uczucia parcia na mocz można wiązać przede wszystkim z neurogennym pęcherzem moczowym. Jest to zespół rozmaitych zaburzeń czynności pęcherza moczowego lub cewki moczowej. Do tych anomalii dochodzi w wyniku chorób systemu nerwowego.
Aby móc się prawidłowo załatwiać, czyli żeby mechanizm mikcji działał sprawnie, muszą właściwie funkcjonować ośrodki nerwowe w mózgu i rdzeniu kręgowym. Przyczyny niewłaściwej czynności pęcherza moczowego, w tym brak czucia parcia na mocz, mogą tkwić w takich chorobach.
Zanik moczu może również stanowić następstwo złamania miednicy, przez co uszkodzeniu ulegają nerwy pęcherza moczowego i cewki moczowej.
Kiedy nie ma parcia na mocz, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem, ponieważ powodem takiego symptomu mogą być bardzo poważne schorzenia. Po wykonaniu różnych badań, w tym m.in. testu urodynamicznego, USG nerek i pęcherza moczowego, po ocenie czynności nerek i znalezieniu dokładnej przyczyny dolegliwości, lekarz wprowadza odpowiednie postępowanie lecznicze.
Może ono bazować np. na aplikacji konkretnych leków, samocewnikowaniu, bądź poddaniu się jakiemuś zabiegowi lub operacji urologicznej.
Parcie na mocz u mężczyzn
Parcie na mocz u mężczyzn najczęściej ma związek z przerostem gruczołu krokowego. Nagłe parcie na mocz u mężczyzn może dotyczyć kamicy gruczołu krokowego. Dodatkowo pojawia się tutaj ból podbrzusza, pachwin i krocza, uczucie ciężkości w kroczu, mimowolne wzwody prącia, a także bolesność odczuwana w czasie mikcji.
Poza tym ciągłe parcie na mocz u mężczyzny może mieć swoje źródło w łagodnym przeroście prostaty, które objawia się także korzystaniem z toalety również w nocy (nawet 3-5 razy w ciągu nocy), długi czas mikcji, mały i przerywany strumień moczu, w poważniejszej fazie – śladowe ilości krwi w moczu, a nawet całkowite zatrzymanie mikcji.
Z kolei zapalenie prostaty, poza naglącym parciem na mocz, odznacza się gorączką, dreszczami, bólem prącia, pachwin, podbrzusza, odcinka krzyżowego i odbytu. Ponadto chorobie towarzyszy m.in. dysfunkcja seksualna, nudności, wymioty, bóle mięśniowe, krew w moczu oraz przerywany strumień moczu.
Natomiast parcie na mocz po stosunku może oznaczać u mężczyzn zapalenie pęcherza moczowego. Może mieć to miejsce szczególnie u panów aktywnych seksualnie. Warto zaznaczyć, że parcie na pęcherz po seksie nie zawsze stanowi powód do niepokoju, nierzadko jest fizjologicznym symptomem. Ginekolodzy wręcz zalecają kobietom i mężczyznom mikcję po stosunku płciowym.
Pieczenie pochwy i parcie na mocz
Pieczenie pochwy i parcie na mocz to jedne z pierwszych oznak zapalenia pęcherza moczowego. Przez specyficzną budowę dróg moczowych, zwłaszcza cewki moczowej, kobiety są narażone na częste infekcje, podrażnienia, atak bakterii i inne zaburzenia, które objawiają się m.in. właśnie potrzebą częstszego niż zwykle oddawania moczu.
Niektóre panie obserwują parcie na mocz przed okresem, co może mieć związek z poowulacyjnymi zmianami hormonalnymi i oczyszczaniem się organizmu. W tym czasie organizm kobiety produkuje dużą ilość progesteronu, co przekłada się na zatrzymanie wody w organizmie. Jednak tuż przed menstruacją stężenie owego hormonu spada i nagromadzona woda musi znaleźć ujście – więc ustrój reaguje częstym oddawaniem moczu.
Ten sam hormon powoduje parcie na mocz w ciąży, dodatkowo do tej oznaki przyczynia się rozpierająca się w kobiecym łonie macica i zintensyfikowana praca nerek.
W czasie menopauzy parcie na mocz także może stanowi problem, ponieważ trudno tę potrzebę opanować. Może mieć to związek np. z niestabilnością wypieracza pęcherza moczowego lub jego nadpobudliwością.
