Co to jest PCT-test?
PCT-test (Simsa-Huhnera) jest jednym z najstarszych narzędzi stosowanych w diagnostyce niepłodności, używanym na całym świecie od przeszło 100 lat. Jego pełna angielska nazwa to Post Coital Test, co na język polski tłumaczy się jako test postkoitalny albo mniej fachowo – „po współżyciu”.
Taka jest też jego istota. Badanie wykonuje się po stosunku zakończonym wytryskiem nasienia do pochwy. Głównym celem jest ocena śluzu szyjki macicy oraz zachowania plemników w tym środowisku.
Test PCT wykonuje się w sytuacji, gdy nie udaje się ustalić przyczyn niepłodności z użyciem innych metod. Nie jest to badanie pierwszego wyboru, co więcej, eksperci niekiedy podkreślają, że trudności związane z jego standaryzacją podważają sens rutynowego stosowania (S. Wołczyński, M. Radwan). Nie mniej, wciąż znajduje się on w palecie dostępnych środków diagnostycznych.
Reklama
PCT a śluz szyjkowy
Badanie PCT pozwala wykryć problem medyczny określany jako wrogość śluzu. Jest to zaburzenie stanowiące jeden z elementów tak zwanego czynnika szyjkowego (przyczyn niepłodności związanych z budową lub funkcjonowaniem tej części macicy).
Pod pojęciem wrogiego lub agresywnego śluzu szyjkowego rozumie się wydzielinę, w której znajdują się przeciwciała skierowane do zwalczania plemników. Dzieje się tak, ponieważ układ odpornościowy błędnie interpretuje męskie gamety w kategoriach zagrożenia dla organizmu. Dodatkowo wrogi śluz jest wyjątkowo gęsty oraz ma obniżony odczyn kwasowo-zasadowy (pH).
Wszystko to sprawia, że droga plemników w głąb narządów rodnych kobiety, w stronę komórki jajowej, staje się wyjątkowo ciężka. Są one niszczone, agregowane (zlepiają się), obniżona jest ich naturalna ruchliwość. W oczywisty sposób zmniejsza to szanse albo wręcz uniemożliwia zapłodnienie.
Reklama
Na czym polega badanie PCT?
Badanie PCT polega na pobraniu próbki śluzu szyjkowego z pochwy kobiety. Używany do tego celu jest wziernik, co może być źródłem lekkiego dyskomfortu, ale nie powinno być bolesne. Następnie materiał trafia do laboratorium, gdzie zostaje poddany ocenie mikroskopowej, pod kilkuset krotnym powiększeniem.
Badanie jest bardzo proste - analizie podlega ilość plemników oraz ich ruchliwość. Przygotowując się do wykonania testu Simsa-Huhnera, partnerzy powinni przed kluczowym stosunkiem powstrzymać się od aktywności seksualnej przez dwa-trzy dni. Należy też pamiętać, by w czasie zbliżenia nie używać lubrykantów ani żadnych innych środków, które mogłoby zanieczyścić środowisko pochwy i wpłynąć na wynik testu.
Reklama
Wyniki PCT
Wyniki PCT laboratorium powinno przekazać w ciągu 1-2 dni roboczych. Jak należy je interpretować? Kluczowa jest ilość aktywnych, ruchliwych plemników widocznych w każdym polu widzenia mikroskopu.
Różne kliniki podają odmienne kryteria, można jednak w przybliżeniu podać, że wynik prawidłowy mieści się w granicach od 5 do 10 męskich gamet, przy założeniu że każda z nich jest aktywna i porusza się w linii prostej. Jeśli jest ich mniej, a ich „działania” są nieznaczne i chaotyczne, można domniemywać, iż przyczyną jest wrogość śluzu szyjkowego.
Co oznacza taki wynik badania śluzu szyjkowego i jakie działania należy podjąć? W leczeniu tego zaburzenia stosuje się środki farmakologiczne, a konkretnie preparaty sterydowe. Nie zawsze jednak przynosi to pożądany efekt.
W takiej sytuacji para nadal może starać się o potomstwo, jednak najskuteczniejszą metodą będzie wówczas inseminacja, czyli umieszczenie nasienia partnera w jamie macicy, z pominięciem pochwy i szyjki. Procedurę taką przeprowadza się w warunkach laboratoryjnych.
Reklama
Kiedy zrobić test po stosunku?
Kiedy zrobić test po stosunku? Aby wyniki badania można było uznać za wiarygodne, muszą być spełnione dwa podstawowe warunki:
- pobranie śluzu szyjkowego do analizy powinno nastąpić w przedziale od 6 do 12 godzin od wytrysku nasienia do pochwy,
- zbliżenie seksualne oraz badanie po stosunku powinny się odbyć w określonym momencie cyklu menstruacyjnego. Wskazane jest, by stało się to w czasie bezpośrednio poprzedzającym owulację (najlepiej dzień przed). Jest to trzecia faza, bardzo krótka, trwająca zazwyczaj około 24 godzin, następująca mniej więcej 14 dni przed kolejną miesiączką. W tym czasie dojrzała i umieszczona w jajowodzie komórka jajowa jest gotowa do zapłodnienia, wówczas też śluz szyjkowy jest rozrzedzony i w naturalny sposób stanowi przyjaźniejsze środowisko dla plemników (a przynajmniej powinien taki być, jeśli nie jest wrogi). Wykonywanie badania w innym terminie jest nieuzasadnione i nie przynosi wiarygodnych, miarodajnych wyników.
