Reklama
Czym są plastry antykoncepcyjne?
Jak działają plastry antykoncepcyjne? Są rodzajem transdermalnej, czyli podawanej przezskórnie, antykoncepcji hormonalnej. Działają na tej samej zasadzie co dwuskładnikowa tabletka antykoncepcyjna, a w swoim składzie zawierają dwa hormony: etynyloestradiol, czyli estrogen stosowany również w pigułkach antykoncepcyjnych oraz pochodną progesteronu – norelgestromin. Charakteryzują się wysoką skutecznością, bezpieczeństwem i wygodą aplikowania.
Do zalet stosowania plastrów antykoncepcyjnych, które dają im przewagę nad pigułką, można zaliczyć m.in.
- sposób uwalniania się substancji czynnej, czyli to, że hormony przedostają się do krwiobiegu bezpośrednio przez skórę, dzięki czemu omijają układ pokarmowy i nie obciążają wątroby,
- nie wymagają codziennego stosowania,
- odklejenie plastra nie obniża działania środka antykoncepcyjnego. Na przyklejenie kolejnego mamy aż 48 godzin. Jednak to komfortowe rozwiązanie lepiej stosować w nagłych przypadkach, bardziej sporadycznie niż regularnie.
Cena za jedno opakowanie zawierające trzy plastry antykoncepcyjne waha się w granicach 40-90 zł.
Reklama
Czy można kupić plastry antykoncepcyjne bez recepty?
Plastry antykoncepcyjne, podobnie jak inne hormonalne środki zapobiegające ciąży, dostępne są tylko i wyłącznie na receptę, po wcześniejszej wizycie u ginekologa.
Zanim lekarz przepisze plastry antykoncepcyjne powinien:
- zebrać stosowny wywiad,
- przeprowadzić badanie ginekologiczne, badanie piersi,
- zlecić cytologię i odpowiednie badania laboratoryjne.
Jeśli ewentualne przeciwskazania do przyjmowania tego rodzaju antykoncepcji hormonalnej zostaną wykluczone, można rozpocząć stosowanie plastrów antykoncepcyjnych.
Reklama
Jaką skuteczność mają plastry antykoncepcyjne?
Czy plastry antykoncepcyjne są skuteczne? Działanie plastrów antykoncepcyjnych, podobnie jak każdej innej metody antykoncepcyjnej, określa się przy pomocy wskaźnika Pearla. Przedstawia on stosunek liczby nieplanowanych ciąż, do których doszło w skutek regularnego pożycia seksualnego w ciągu roku u stu par, stosujących w tym czasie konkretną metodę antykoncepcji. Im niższy wskaźnik Pearla, tym metoda antykoncepcyjna jest bardziej skuteczna.
Wskaźnik Pearla dla plastrów antykoncepcyjnych wynosi 0,9, a za najbardziej skuteczne metody zapobiegania ciąży uważane są te o wartości indeksu Pearla do 2. Oznacza to, że plastry transdermalne są wysoce skutecznym środkiem antykoncepcyjnym. Podobnie, jak tabletki antykoncepcyjne, plastry wykazują ponad 99% skuteczności. Należy jednak pamiętać o tym, że podane wartości dotyczą sytuacji, w której konkretny środek antykoncepcyjny jest stosowany prawidłowo i zgodnie z zaleceniami specjalisty.
Reklama
Jakie są skutki uboczne stosowania plastrów antykoncepcyjnych?
Specyfika plastrów antykoncepcyjnych pozwala na mniej inwazyjne dostarczanie substancji czynnej do krwiobiegu, dzięki czemu omija ona układ pokarmowy i powoduje mniej dolegliwości, chociażby ze strony wątroby. Nie oznacza to jednak, że ta forma antykoncepcji nie ma żadnego negatywnego wpływu na organizm i nie może przyczynić się do występowania skutków ubocznych.
Objawy niepożądane, jakie mogą wystąpić w trakcie stosowania plastrów antykoncepcyjnych to między innymi:
- bóle głowy,
- bóle piersi,
- miejscowe reakcje alergiczne i podrażnienia skóry (w miejscu przyklejenia plastra),
- nudności i wymioty,
- wzdęcia,
- suchość pochwy,
- możliwość powstania zakrzepicy,
- zwiększone łaknienie,
- wzrost masy ciała przez zatrzymanie wody w organizmie,
- przebarwienia skórne na twarzy (tzw. ostuda),
- plamienia i krwawienia niemające związku z miesiączką,
- wahania nastroju,
- możliwość obniżenia skuteczności podczas jednoczesnego przyjmowania niektórych leków.
Ponadto, plastrów antykoncepcyjnych nie powinny stosować m.in. kobiety cierpiące na otyłość, chorobę wieńcową, nadciśnienie tętnicze, chorobę nowotworową, po 35. roku życia, będące w ciąży, palące tytoń, zmagające się z żylakami, schorzeniami wątroby, zaburzeniami krzepnięcia, czy cukrzycą. Plaster antykoncepcyjny może się również odklejać pod wpływem wilgoci, przez co jego stosowanie będzie problematyczne u pań aktywnych fizycznie lub mających skłonność do nadmiernej potliwości.
Reklama
Rodzaje plastrów antykoncepcyjnych
Na rynku dostępne są rozmaite rodzaje plastrów antykoncepcyjnych, które różnią się między sobą przede wszystkim dawką hormonów. Inne różnice to głównie kwestie estetyczne oraz cena.
Standardowo plaster antykoncepcyjny składa się z trzech warstw:
- zabezpieczającej, którą zrywa się tuż przed przyklejeniem plastra do skóry,
- właściwej zawierającej hormony i klej umożliwiający trzymanie się na skórze,
- wierzchniej, zapewniającej ochronę przed czynnikami zewnętrznymi, np. wodą.
Reklama
Czy po plastrach antykoncepcyjnych się tyje?
Plastry antykoncepcyjne, podobnie jak inne środki antykoncepcji hormonalnej, mogą powodować efekty uboczne w postaci przyrostu masy ciała. Odpowiada za to podwyższony poziom hormonów płciowych. Jednak przybieranie na wadze nie oznacza w tym przypadku tycia spowodowanego przyrostem tkanki tłuszczowej, a raczej zatrzymywaniem się wody w organizmie. Objawy związane z odczuwaniem obrzęków nóg, czy nabrzmiałymi piersiami powinny minąć po kilku cyklach. Jeśli pomimo upływu czasu dolegliwości nie mijają, warto skonsultować się z lekarzem. W przypadku, gdy przyrost masy ciała związany jest jednak z tkanką tłuszczową, należy zwrócić uwagę na dietę i prowadzony tryb życia.
Reklama
Kiedy plastry antykoncepcyjne zaczynają działać?
Plastry antykoncepcyjne zaczynają działać od chwili przyklejenia, o ile udało się tego dokonać w pierwszych dniach cyklu (pomiędzy pierwszym a piątym dniem), czyli na początku krwawienia menstruacyjnego. Jeśli plaster został naklejony po tym okresie, przez ok. tydzień nie będzie jeszcze chronił przed zajściem w ciążę. Warto w tym czasie skorzystać z innych metod antykoncepcyjnych, np. użyć prezerwatyw, bądź zachować wstrzemięźliwość seksualną.
Jak działają plastry antykoncepcyjne?
Plastry antykoncepcyjne zawierają w swoim składzie te same hormony co pigułki antykoncepcyjne, dlatego ich działanie jest podobne, a główna różnica wynika ze sposobu podawania substancji czynnej. Plastry należą do antykoncepcji transdermalnej, czyli metody polegającej na dostarczaniu hormonów przez skórę. Hormony uwalniane są do krwiobiegu stopniowo i systematycznie, dzięki czemu ich stężenie utrzymuje się na stałym poziomie. Odpowiednia dawka hormonów powoduje m.in. zagęszczenie śluzu szyjkowego, hamowanie owulacji, a także zmiany w błonie śluzowej macicy.Dzięki temu mechanizmowi nie może dojść m.in. do uwolnienia komórki jajowej z jajnika i tym samym do zapłodnienia. Przy prawidłowym stosowaniu i właściwym działaniu plastrów antykoncepcyjnych ryzyko zajścia w ciążę spada niemalże do zera.
Gdzie przykleić plastry antykoncepcyjne?
Gdzie naklejać plastry antykoncepcyjne? Najlepiej przyklejać je w miejscach najmniej narażonych na otarcia, ucisk i działanie innych niekorzystnych czynników zewnętrznych. Należy pamiętać o tym, że przed przyklejeniem plastra skóra powinna być czysta, sucha i pozbawiona owłosienia oraz wolna od jakichkolwiek kremów, maści, czy olejków.
Najodpowiedniejszymi miejscami do przyklejenia plastra są:
- ramię – zewnętrzna część,
- pośladki,
- plecy – szczególnie okolice łopatek,
- ewentualnie okolice bikini.
Pod żadnym pozorem nie naklejamy plastra na piersi.
Jak stosować plastry antykoncepcyjne?
Jeśli chcemy, aby plastry antykoncepcyjne zachowały swoją skuteczność, należy je prawidłowo stosować. W opakowaniu znajdują się trzy plastry, każdy na jeden tydzień. Po trzech tygodniach następuje przerwa i pojawia się krwawienie.
Z punktu widzenia skuteczności plastra antykoncepcyjnego, jako metody transdermalnej, najważniejsze jest odpowiednie przygotowanie powierzchni skóry.
W miejscu, w którym zamierzamy przykleić plaster, skóra powinna być:
- oczyszczona,
- odtłuszczona,
- sucha,
- nieowłosiona.
Nie należy smarować jej żadną maścią, kremem, balsamem, czy olejkiem. Warto również zwrócić uwagę na to, aby w miejscu mocowania plastra naskórek nie był uszkodzony, zmieniony chorobowo, czy nie posiadał znamion.
Samo naklejanie plastra jest bardzo proste. Należy zdjąć z niego warstwę zabezpieczającą, przyłożyć go do odpowiednio wybranego i przygotowanego miejsca na skórze, przytrzymać dłonią około 30 sekundi po sprawie. Po tygodniu należy usunąć plaster i przykleić nowy. Warto mieć na uwadze to, aby kolejnego plastra nie przyklejać dokładnie w to samo miejsce, ale np. kilka centymetrów obok.
Należy również zwrócić uwagę na sposób przechowywania plastrów antykoncepcyjnych. Najlepiej sprawdzi się do tego celu suche i ciemne miejsce w temperaturze pokojowej. Nie zaleca się trzymania plastrów antykoncepcyjnych w lodówce, gdyż mogą one stracić swoje właściwości antykoncepcyjne.