Pleśniawki – czym są i jak wyglądają?
Ból języka nie zawsze jest efektem niefortunnego przygryzienia, a ból gardła zapalenia spowodowanego przez wirusy, czy bakterie. Czasem ledwo zauważalne, swoiste białe kropki pojawiające się w jamie ustnej, potrafią powodować dolegliwości bólowe niewspółmierne do swoich rozmiarów. Wraz z rozwojem i tworzeniem większych skupisk w postaci bardziej dostrzegalnego białego nalotu, następuje zdecydowane nasilenie objawów bólowych, co może powodować problemy ze spożywaniem posiłków i napojów, chrypkę, a nawet podwyższenie temperatury ciała. To najbardziej charakterystyczne symptomy inwazji pleśniawek na języku i w gardle, a także na dziąsłach, policzkach, wargach, czy podniebieniu. Do powierzchniowej infekcji błony śluzowej jamy ustnej zwanej pleśniawkami, dochodzi na drodze zakażenia grzybiczego, przeważnie drożdżakiem Candida albicans.
Z problemem pleśniawek zmagają się zarówno dzieci, jak i dorośli, chociaż na rozwój infekcji narażone są najbardziej noworodki, szczególne wcześniaki, niemowlęta, małe dzieci i osoby z obniżoną odpornością.
Reklama
Pleśniawki na języku i w gardle u dzieci – objawy i przyczyny
To przede wszystkim niedoskonały jeszcze układ immunologiczny nie jest w stanie zapewnić najmłodszym odpowiedniej ochrony przed atakiem drożdżaków. Pierwsze pleśniawki na języku u noworodka mogą wystąpić już kilka dni po narodzinach, bowiem zakażenie jest możliwe w drogach rodnych kobiety w trakcie porodu siłami natury. W późniejszym okresie pleśniawki na języku u niemowlaka pojawiają się głównie w wyniku ssania zainfekowanej piersi matki, nieprawidłowej higieny jamy ustnej oraz wkładania do ust brudnych rąk, smoczków, gryzaków, czy zabawek. Na pleśniawki narażone są również niemowlęta, które akurat ząbkują, dzieci z obniżoną odpornością, czy maluchy przyjmujące antybiotyki.
Chociaż pleśniawki nie są zaliczane do groźnych chorób, nigdy nie należy ich bagatelizować. Poza białym nalotem w zainfekowanych miejscach, dyskomfort, który powodują może się objawiać u dzieci zmniejszonym apetytem, popłakiwaniem, niepokojem, problemami z jedzeniem i piciem oraz podwyższoną temperaturą i osłabieniem. Grzybicze zmiany z reguły uwidaczniają się na błonie śluzowej języka, podniebienia, warg, czy policzków, ale mogą się rozprzestrzenić na gardło, przełyk, tchawicę, a nawet oskrzela. Pleśniawki w gardle u dziecka, poza wymienionymi symptomami, mogą prowadzić do bólu gardła, chrypki i trudności w przełykaniu.
Reklama
Pleśniawki na języku i w gardle u dorosłych – objawy i przyczyny
Pleśniawki na języku u dorosłych nie są tak powszechne jak u małych dzieci, ale ich obecność może mniej lub bardziej niepokoić, w zależności od częstotliwości występowania i nasilenia zakażenia. Początek infekcji może być niemalże niezauważalny, jednak rozwoju pleśniawek na błonie śluzowej języka, wargi, podniebienia, czy gardła nie da się nie zauważyć, a tym bardziej nie poczuć. Podobnie, jak u dzieci, w jamie ustnej można dostrzec niewielkie białawe plamki przypominające ścięte mleko, które z biegiem czasu są w stanie tworzyć większe, i tym samym bardziej bolesne, skupiska. Dolegliwości bólowe powodują problemy ze spożywaniem posiłków i piciem napojów, a niekiedy nawet ze swobodnym mówieniem. Pleśniawki w gardle u dorosłych mogą przypominać klasyczne objawy infekcji wirusowej lub bakteryjnej gardła, związane z silnym bólem, problemami z przełykaniem, czy chrypką.
Wśród przyczyn zakażenia pleśniawkami u dorosłych wymienia się przede wszystkim:
- antybiotykoterapię, szczególnie w formie przewlekłej;
- osłabienie odporności organizmu;
- choroby mające wpływ na zaburzenia funkcjonowania układu immunologicznego, takie jak cukrzyca, czy nowotwory;
- zakażenie wirusem HIV;
- nieodpowiednią, ubogą w wartości odżywcze dietę;
- niedobory witamin i mikroelementów, w szczególności witaminy B12, kwasu foliowego i żelaza;
- częste spożywanie pikantnych potraw;
- przyjmowanie wysokich dawek leków obniżających pH układu pokarmowego przez osoby zmagające się ze zgagą, czy wrzodami żołądka;
- zapalne choroby jelit;
- problem z niestabilną protezą zębową.
Ponadto pleśniawki u dorosłych mogą być jednym z symptomów poważniejszej infekcji grzybiczej przewodu pokarmowego, której towarzyszą również niestrawność, bóle brzucha, nudności, czy biegunka.
Jeśli pleśniawki na języku lub w gardle u dorosłych nie należą jedyne do pojedynczych epizodów, to podczas wizyty lekarskiej, pacjent powinien zostać skierowany na dodatkowe badania.
Reklama
Domowe sposoby na pleśniawki na języku i w gardle
Domowe sposoby na pleśniawki, czy to pojawiające się na języku, czy na gardle, mogą okazać się wsparciem właściwego leczenia, ale z pewnością go nie zastąpią. Wszelkie sposoby na pozbycie się pleśniawek z języka czy gardła, szczególnie te mniej konwencjonalne, warto uprzednio skonsultować ze specjalistą.
W zależności od nasilenia zakażenia pleśniawkami, w przypadku gdy lekarz uzna to za wskazane lub wspomagające kurację, może zalecić:
- płukanie jamy ustnej naparem z ziół, np. rumiankiem;
- smarowanie miejsc objętych infekcją specjalnym żelem lub kremem do smarowania dziąseł;
- używanie specjalnego płynu do płukania ust;
- delikatne przykładanie lodu do miejsc zmienionych chorobowo w celu złagodzenia bólu.
Ponadto, aby nie intensyfikować bólu związanego z występowaniem pleśniawek, należy unikać spożywania gorących i kwaśnych napojów, posiłków oraz ostrych potraw. Pomimo problemów z przyjmowaniem płynów, należy pamiętać o regularnym nawadnianiu, aby nie dopuszczać do wysuszania błon śluzowych, co również nie pozostaje bez wpływu na zaostrzanie bólu.
Najlepsze domowe sposoby na pleśniawki to przede wszystkim zapobieganie rozwojowi infekcji. W przypadku dorosłych to głównie prawidłowa higiena jamy ustnej, odpowiednio zbilansowana dieta, suplementacja wskazanych witamin, czy stosowanie probiotyków. W razie nawracających zakażeń grzybiczych jamy ustnej, konieczna jest konsultacja lekarska i wykonanie bardziej szczegółowych badań.
Działania profilaktyczne w przypadku niemowląt i małych dziecizwiązane są między innymi:
- z dbaniem o właściwą higienę jamy ustnej, również podczas ząbkowania, oraz czystość rąk maluszka;
- ze starannym wyparzaniem smoczków oraz butelek do karmienia;
- z myciem piersi przed i po karmieniu niemowlęcia;
- z podawaniem dziecku czystego smoczka, bez uprzedniego oblizywania go;
- z ograniczeniem dostępności do brudnych przedmiotów, które dziecko może wziąć do buzi;
- z dbaniem o czystość zabawek;
- z podawaniem dziecku probiotyków podczas antybiotykoterapii.
W przypadku pojawienia się pleśniawek na języku u niemowlęcianależy od razu udać się do lekarza i pod żadnym pozorem nie próbować ścierać nalotu z błony śluzowej jamy ustnej, ani smarować zmian żadnymi substancjami bez konsultacji ze specjalistą. W wyniku takich praktyk może dojść do zaczerwienienia lub krwawienia z miejsc objętych zakażeniem oraz do zaostrzenia i rozprzestrzenienia infekcji.
Reklama
Leczenie pleśniawek na języku i w gardle
Najskuteczniejszym sposobem pozbycia się pleśniawek na języku, czy w gardlejest leczenie pod kontrolą specjalisty. Rodzaj terapii jest dobierany indywidualnie i uzależniony od stopnia zaawansowania choroby.
Leczenie pleśniawek na języku i w gardle, zarówno u dzieci, jak i osób dorosłych, wygląda podobnie i polega przede wszystkim na delikatnym przecieraniu, smarowaniu lub płukaniu miejsc zmienionych chorobowo, specjalnymi preparatami przeciwgrzybiczymi. Leki na pleśniawki występują najczęściej w postaci maści, kremów, żeli lub płynów i są dostępne na receptę lub bez recepty. Do pędzlowania jamy ustnej zainfekowanej pleśniawkami zaleca się często gencjanę, czyli roztwór fioletu krystalicznego lub nystatynę, antybiotyk polienowy o działaniu przeciwgrzybiczym.
W przypadku poważniejszej infekcji i podejrzenia rozprzestrzeniania się jej poza jamę ustną, lekarz może przepisać doustny lek na pleśniawki. Jeśli z kolei zmianom grzybiczym towarzyszy zakażenie bakteryjne, do leczenia może zostać włączony odpowiedni antybiotyki towarzyszący mu probiotyk zapobiegający namnażaniu się drożdżaków.
Leczenie pleśniawek trwa z reguły kilka dni, ale wszystko zależy od nasilenia infekcji.
