Podrażnione podniebienie
Podrażnione podniebienie może być efektem infekcji bakteryjnej, wirusowej lub grzybiczej, a także reakcji alergicznej. Często jednak objaw ten jest następstwem powtarzających się wymiotów, czy wieloletniego trwania w nałogu nikotynowym. Problem występuje także u osób pracujących głosem: nauczycieli, wykładowców, dziennikarzy radiowych i telewizyjnych, przedstawicieli handlowych.
Chwilowe, incydentalne podrażnienie podniebienia nie powinno stanowić powodu do zaniepokojenia, jeśli jednak stan ten utrzymuje się chronicznie, zachodzi konieczność konsultacji lekarskiej.
Tym bardziej, że przyczyną może być schorzenie o charakterze nowotworowym lub inne, wymagające natychmiastowego wdrożenia leczenia farmakologicznego albo zmiany nawyków życiowych (praca, dieta, używki, narażenie na kontakt z alergenami).
Reklama
Przyczyny podrażnień podniebienia
Jakie są potencjalne przyczyny podrażnień podniebienia?
- Ostre zapalenie migdałków i gardła (angina), bakteryjne, wirusowe lub grzybicze. Najczęściej wywoływane przez paciorkowce, rzadziej gronkowce. Co charakterystyczne, zazwyczaj występuje latem.
- Wirusowe zapalenie jamy ustnej, powodowane przez Herpex simlex, czyli wirus opryszczki
- Zapalenie zatok przynosowych – podrażnienie powodowane jest przez spływającą wydzielinę zawierającą ropną treść i często nadkażoną bakteryjnie.
- Grzybica jamy ustnej, zazwyczaj powodowana przez drożdżaki Candida albicans. Stosunkowo często występuje u osób długotrwale przyjmujących antybiotyki, zwłaszcza bez odpowiedniej osłony probiotycznej, a także m.in. w przebiegu takich chorób, jak cukrzyca.
- Bulimia, czyli żarłoczność psychiczna – choroba, której istotą jest przemożna chęć sięgania po kolejne dawki pożywienia, a następnie zwracanie pokarmu. Podrażnienie podniebienia powodowane jest przez wymioty, które mają silnie kwasowe pH.
- Refluks żołądkowo-przełykowy. Zaburzenie, w przebiegu którego dochodzi do samoistnego cofania się zakwaszonych treści pokarmowych z żołądka w górę przewodu pokarmowego, często aż do też jamy ustnej.
- Zespół Sjogrena - choroba autoimmunologiczna, w wyniku której system odpornościowy atakuje komórki własnego organizmu i doprowadza do uszkodzenia ślinianek. Efekt: suchość w ustach, podrażnienie podniebienia, zaburzenia smaku.
- Zespół pieczenia jamy ustnej – schorzenie idiopatyczne, o nieznanym podłożu, charakteryzujące się silnym, piekącym bólem błon śluzowych jamy ustnej. Towarzyszą temu inne symptomy, takie jak zaburzenia smaku, suchość w ustach a nawet dysfunkcje psychiczne.
- Nikotynowe zapalenie jamy ustnej – schorzenie występujące u osób palących papierosy, cygara, skręty z marihuaną i haszyszem. W jego przebiegu odnotowuje się nie tylko podrażnienie, ale też hiperkeratozę (zauważalne pogrubienie warstwy rogowej) oraz zaczerwienienie gruczołów ślinowych.
- Poparzenie termiczne lub chemiczne, najczęściej na skutek spożycia gorącego płynu lub pokarmu, ewentualnie substancji żrącej, alergizującej etc.
- Afty, owrzodzenia, nadżerki.
- Choroba nowotworowa w obrębie jamy ustnej lub krtani.
Reklama
Jak leczyć podrażnione podniebienie?
Co na podrażnione podniebienie? Wszystko zależy od etiologii i patogenezy schorzenia. W wielu przypadkach podstawą jest terapia przyczynowa. Przykładowo – anginę ropną o podłożu bakteryjnym leczy się antybiotykami z grupy penicylin, ewentualnie erytromycyną lub cefadroksylem. Jeśli jednak stan zapalny jest efektem zakażenia wirusowego, środki te będą nieskuteczne - w tym przypadku stosuje się przede wszystkim leki przeciwwirusowe oraz niesteroidowe leki przeciwzapalne.
W przypadku zapalenia zatok używa się środki obkurczające śluzówkę oraz glikokortykosteroidy o silnym działaniu przeciwzapalnym - efektem jest zmniejszony naciek wydzieliny do jamy ustnej. Na refluks żołądkowo-przełykowy zalecane są tzw. inhibitory pompy protonowej, takie jak m.in. omeprazol, redukujące wydzielanie kwasów żołądkowych (w razie jednak nieskuteczności terapii, niezbędny może być zabieg chirurgiczny, najczęściej metodą Nissena).
Bulimię natomiast często leczy się w gabinecie psychoterapeutycznym, w nurcie poznawczo-behawioralnym.
Reklama
Leki na podrażnione podniebienie
Niezależnie od przyczyn schorzenia, stosować można także leki na podrażnione podniebienie o działaniu typowo miejscowym i objawowym.
Bazują one na takich substancjach czynnych, jak:
- benzydamina - łagodny środek z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, wykazujący właściwości przeciwbólowe, przeciwobrzękowe oraz odkażające;
- salicylan choliny - lek przeciwzapalny i przeciwbólowy, zmniejszający obrzęk śluzówki, poprawiający wydzielanie śliny;
- porost islandzki - grzyb z rodziny tarczownicowatych, wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe, a także powlekające, osłaniające, nawilżające;
- wyciągi naturalnych substancji pochodzenia roślinnego, takich jak nagietek i rokitnik, powlekające podniebienie i ułatwiające regenerację podrażnionych tkanek.
Reklama
Domowe sposoby na podrażnienie podniebienia
Domowe sposoby na podrażnienie podniebienia obejmują szereg działań, które można wykonać we własnym zakresie, bez odwoływania się do środków farmakologicznych.
Wymienić w tym kontekście warto:
- picie lub płukanie jamy ustnej naparami z siemienia lnianego oraz prawoślazu lekarskiego. Zawarte w nich substancje śluzowe pokrywają błony śluzowe grubą warstwą ochronną, łagodzą podrażnienia, koją dolegliwości bólowe;
- płukanie naparami z szałwii lekarskiej lub rumianku – zioła te mają silne działanie przeciwzapalne, działają też kojąco na śluzówkę;
- regularne picie dużych ilości wody (minimum 2 litry dziennie);
- ograniczenie przyjmowania używek, w tym przede wszystkim nie palenie papierosów, a także nie przebywanie w zadymionych pomieszczeniach;
- unikanie kontaktu z różnego typu zanieczyszczeniami, pyłami przemysłowymi, a w przypadku alergików – ograniczanie styczności z substancjami uczulającymi, zawartymi między innymi w pyłkach drzew, kurzu domowym etc;
- utrzymywanie właściwej wilgotności pomieszczeń (40-60 proc.) oraz temperatury na przyjaznym, pokojowym poziomie (około 22-24 stopni Celsjusza).
Artykuł zawiera lokowanie produktu.
