Co to jest polekowy nieżyt nosa?
Nieżyt nosa - potocznie nazywany katarem - jest po prostu stanem zapalnym błony śluzowej nosa. Często towarzyszy przeziębieniu i innym infekcjom wirusowym, choć może być również wywołany przez bakterie.
Dawniej mówiło się, że leczony katar trwa tydzień, a nieleczony siedem dni, jednak współcześnie w aptekach dostępnych jest bardzo wiele środków niwelujących przykre objawy nieżytu. Są to przede wszystkim środki do stosowania miejscowego w formie kropli i sprayów.
Duża część tego rodzaju preparatów dostępna jest bez recepty, a pacjenci często stosują je niewłaściwie, uznając, że środki, które kupić można bez konsultacji z lekarzem, w dodatku działające miejscowo, nie powinny zaszkodzić.
Polekowy nieżyt nosa jest przeważnie konsekwencją takiego błędu i używania kropli lub sprayów do nosa zbyt długo, zbyt często lub w zbyt dużych dawkach.
Utrudnione oddychanie i zatkane przewody nosowe powodują bowiem duży dyskomfort.
Osoby nim dotknięte, chcąc zaznać natychmiastowej ulgi i skutecznie udrożnić nos, używają kropli do nosa, nie zastanawiając się nad konsekwencjami ich przedawkowania.
Skutkiem jednak może być polekowe zapalenie błony śluzowej nosa, które bywa długotrwałe i trudne do wyleczenia, ponieważ nie wiadomo, czym wygoić śluzówkę podrażnioną właśnie przez leki.
Co ciekawe - mimo, że najczęściej polekowy katar występuje po leczeniu kataru środkami o działaniu miejscowym, może pojawić się on również na skutek przyjmowania doustnych leków na nadciśnienie lub leków antydepresyjnych.
Reklama
Ile trwa polekowy nieżyt nosa?
Katar, podobnie jak wiele innych dolegliwości może mieć postać ostrą lub przewlekłą. W tej pierwszej objawy występują nagle i z dużym nasileniem, ale nie utrzymują się długo.
O postaci przetrwałej danej dolegliwości mówi się, gdy objawy występują przez długi czas, a ich nasilenie rośnie stopniowo.
To, ile trwa polekowy nieżyt nosa, zależy od wielu czynników:
- tego, jak długo i w jakich dawkach przyjmowane były leki, które podrażniły śluzówkę nosa,
- głębokości podrażnień,
- ogólnej kondycji błony śluzowej nosa,
- ewentualnych powikłań (polipów nosa, zaburzeń węchu, zapalenia zatok itd.).
To, jak długo trwa polekowy nieżyt nosa, w dużej mierze zależy od momentu postawienia diagnozy. Pacjenci często nie zdają sobie sprawy, że męczący ich katar i niedrożność przewodów nosowych spowodowane są stosowanymi donosowo substancjami, w związku z czym przyjmują je długotrwale i jeszcze pogłębiają problem.
Szybka reakcja na takie „uzależnienie” od sprayów lub kropli pozwala na łatwiejsze i skuteczniejsze leczenie oraz uniknięcie powikłań.
Reklama
Objawy polekowego nieżytu nosa
Po czym poznać, że ma się do czynienia z polekowym nieżytem nosa? Jakie objawy świadczą o tym, że katar wywoływany jest przez stosowane leki donosowe?
Dolegliwością najbardziej dokuczliwą i charakterystyczną jest niedrożność przewodów nosowych, ale towarzyszą jej też uczucie suchości w nosie, zaburzenia węchu i inne.
Najważniejsze symptomy polekowego zapalenia śluzówki to:
- utrzymywanie się objawów kataru po ustąpieniu innych objawów przebytej infekcji,
- drożność przewodów nosowych tuż po zastosowaniu leków, tracona po kilku godzinach (w momencie, gdy środki przestają działać),
- niedrożność nosa bez gromadzącej się w nim wydzieliny (uczucie puchnięcia śluzówki),
- nadmierna suchość w nosie,
- tkliwość śluzówki, niekiedy połączona z krwotokiem z nosa,
- tworzenie się strupków w nosie,
- problem z węchem (częściowa lub całkowita utrata tego zmysłu),
- ból głowy.
Występowanie tego rodzaju objawów świadczą o tym, że pojawiające się dolegliwości spowodowane zostały niewłaściwym użytkowaniem środków na katar.
Podczas kataru rozszerzają się bowiem naczynia krwionośne zlokalizowane w błonie śluzowej nosa. Działanie wielu kropli i sprayów polega na ich obkurczaniu, co powoduje natychmiastowe udrożnienie przewodów nosowych. Stosowanie ich zbyt długo „rozleniwia” nos i hamuje wydzielanie substancji odpowiedzialnych za prawidłowe funkcjonowanie śluzówki.
Reklama
Polekowy nieżyt nosa u dzieci i w ciąży
Nieżyt nosa o charakterze polekowym dotyka nie tylko dorosłych pacjentów. Może pojawić się również u dziecka, a nawet u niemowląt.
Błona śluzowa u dzieci jest bardzo delikatna, dlatego łatwo ją podrażnić. Nawet kilkudniowe stosowanie środków o miejscowym działaniu prowadzi niekiedy do jej przesuszenia i polekowego stanu zapalnego.
Podrażnienie w łatwy sposób może też zostać wywołane u dzieci nieodpowiednim dawkowaniem kropli czy sprayów do nosa.
Istnieją preparaty tego rodzaju dedykowane dzieciom, które zawierają mniej substancji czynnej. Podawanie najmłodszym leków przeznaczonych dla dorosłych grozi przedawkowaniem i wystąpieniem efektów niepożądanych.
Problemem bywa też polekowy nieżyt nosa u kobiet w ciąży. Ciąża to czas, w którym przyjmowanie niektórych substancji nie jest bezpieczne, dlatego walka z niedrożnością nosa bywa utrudniona. O ile jest to możliwe, zaleca się wówczas stosowanie domowych sposobów na katar, takich jak inhalacje czy płukanie nosa solą fizjologiczną.
Reklama
Leczenie polekowego nieżytu nosa
Jak wyleczyć polekowy nieżyt nosa, skoro czynnikiem drażniącym są tu właśnie… leki? Sytuacja wydaje się dość skomplikowana, jednak na pozbycie się problemu istnieje kilka sposobów.
Logicznie rzecz biorąc, najskuteczniejsze wydawałoby się po prostu odstawienie leków, które wywołują dolegliwości.
Niekiedy rzeczywiście się to udaje, jednak u wielu pacjentów niedrożność nosa jest na tyle dokuczliwa, że zwykłe zaprzestanie stosowania środków donosowych utrudnia normalne funkcjonowanie, uniemożliwia spokojny sen itd.
Jedną z metod jest stopniowe zmniejszanie dawki przyjmowanych leków.
Błona śluzowa wówczas powoli odzwyczaja się od aplikowanej na nią substancji i zaczyna odzyskiwać swoją funkcjonalność.
Jak jeszcze leczyć można polekowy nieżyt nosa? Innym sposobem jest zastąpienie przyjmowanej substancji inną.
Środków udrażniających przewody nosowe jest wiele, dlatego „uzależnienie” organizmu od jednego z nich można zwalczać, zastępując go innym o podobnym działaniu.
W takim wypadku należy jednak stosować „nową” substancję zgodnie z zaleceniami - przyjmować ją w odpowiednich dawkach i nie dłużej niż 3-5 dni.
Leczenie polekowego nieżytu nosa może być także oparte o inhalacje nawilżające i przyspieszające gojenie śluzówki.
Do tradycyjnych inhalacji parowych warto dodać np. aloes czy mentol, które udrażniają nos i ułatwiają swobodne oddychanie.
To, ile trwa leczenie polekowego nieżytu nosa, zależy przede wszystkim od tego, jak długo stosowane były leki wywołujące podrażnienie oraz tego, jak głęboko śluzówka została uszkodzona. Im szybciej rozpoznamy problem, tym terapia jest krótsza i szybciej przynosi spodziewane efekty.
Reklama
Domowe sposoby na polekowy nieżyt nosa
Jeśli pacjent decyduje się na odstawienie środków wywołujących polekowy nieżyt nosa, może zastosować domowe sposoby na udrożnienie przewodów nosowych.
Do metod takich należą:
- płukanie nosa solą fizjologiczną - sól jest zupełnie obojętna dla ludzkich tkanek, nie powoduje podrażnień ani reakcji alergicznych, a przy tym nawilża i przyspiesza gojenie,
- inhalacje parowe - również działają nawilżająco, a przy tym można dodawać do nich różne składniki łagodzące lub przeciwzapalne (rumianek, aloes, szałwię),
- nawilżanie pomieszczeń zapobiegające przesuszaniu śluzówki,
- zwiększenie spożycia wody celem ogólnego nawodnienia organizmu.
Kiedy domowe sposoby na polekowy nieżyt nosa okazują się nieskuteczne, a przewody nosowe bez stosowania leków pozostają niedrożne, należy skonsultować się z lekarzem celem ustalenia odpowiedniego postępowania.
