Półpasiec twarzy - jakie daje objawy i jak go leczyć?

Czy półpasiec może wystąpić na twarzy?

Półpasiec to choroba zakaźna wywołana przez wirus, który odpowiada za pojawienie się ospy wietrznej, czyli VZV (Varicella zoster virus). Co więcej, wirus półpaśca należy do tej samej podrodziny wirusów co wirus HSV, wywołujący opryszczkę.

Nazywa się go nawet niekiedy wirusem herpes typu 3. Na tę zależność wskazują na łamach swojej publikacji specjaliści ze Śląskiej Akademii Medycznej, Tomasz J. Wąsik, Aleksandra Zielińska, Jolanta Bratosiewicz-Wąsik, a także naukowcy z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Beata Sikorska i Paweł Liberski.

Ryzyko zachorowania na tę chorobę wzrasta u konkretnych grup pacjentów.

Zazwyczaj dotyczy osób, które wyróżniają się jedną z poniższych cech:

• wiek dorosły, w szczególności powyżej 50 roku życia. Według danych opublikowanych przez przywołanych autorów, u pacjentów po 75. roku życia częstotliwość zachorowań wynosi około 10%. Z kolei, jak wskazują Maria Magdalena Bujnowska-Fedak i Paulina Węgierek na łamach „Forum Medycyny Rodzinnej”, prawdopodobieństwo wystąpienia półpaśca u osób po 85. roku życia wynosi aż 50%;
• choroba rzadko dotyczy dzieci, jednak prawdopodobieństwo wystąpienia półpaśca jest wyższe wśród matek dzieci, które chorowały na ospę wietrzną po 20. tygodniu ciąży;
• leczenie onkologiczne;
• przejście przeszczepu narządu;
• nosicielstwo wirusa HIV.

Wysypka charakterystyczna dla tej dolegliwości zajmuje zazwyczaj dolną część tułowia.

Czy półpasiec występuje na twarzy? Okazuje się, że tak, lecz znacznie rzadziej spotykamy się z półpaścem twarzy.

Choć półpasiec twarzy może jawić się jako choroba wpływająca nie tylko na samopoczucie, ale też na kwestie związane z wyglądem, to warto pamiętać, że zwykle jednorazowe przechorowanie może dać odporność już do końca życia.

Trzeba mieć jednak świadomość, że zdarzają się również ponowne, a nawet wielokrotne epizody zachorowań na półpaśca.

Prawdopodobieństwo ponownego doświadczenia tej choroby jest niskie i wynosi 5%. Takie dane liczbowe przywołuje Maria Magdalena Bujnowska-Fedak i Paulina Węgierek na łamach „Forum Medycyny Rodzinnej”.

Obecność objawów tej choroby na buzi jest czymś wyjątkowym. Co więc stoi za rozwojem tej dolegliwości? Jakie są przyczyny półpaśca na twarzy?

Bezpośrednim czynnikiem mającym wpływ na pojawienie się choroby jest działanie wirusa VZV. Wirus ten może przez długi czas w formie uśpionej ukrywać się w zwojach nerwowych i aktywować się np. przy spadkach odporności.

Choroba jest następstwem reaktywacji wirusa ospy wietrznej. Zazwyczaj więc pacjent w przeszłości przeszedł ospę wietrzną, a po wielu latach zachorował na półpasiec.

Z uwagi na to, że - jak wskazują M. Bujnowska-Fedak i P. Węgierek – prawie cała dorosła populacja już przechorowała ospę wietrzną, praktycznie wszyscy dorośli narażeni są na wystąpienie półpaśca.

Półpasiec zakaźny na twarzy ma różne formy, w tym postać rozsianą i krwotoczną. To, jak wyglądają zmiany związane z zakażeniem, ma znaczenie przy ustaleniu czynnika sprzyjającemu wystąpieniu choroby.

Okazuje się, że postać rozsiana półpaśca może świadczyć o innych chorobach ogólnych, w tym o:

• rozrostach limforetikularnych, czyli chorobach nowotworowych krwi,
• nowotworach,
• chorobach autoimmunologicznych,
• zakażeniu wirusem HIV.

Poza tym, większe ryzyko wystąpienia półpaśca na twarzy występuje również u osób leczonych immunosupresyjnie. Z kolei postać krwotoczna charakteryzuje się dużymi pęcherzami krwotocznymi na skórze.

W klasyfikacji ICD-10 półpasiec oznaczony jest kodem B02. Nie ma natomiast wyodrębnionego typu tej choroby dotykającego twarzy. Z kolei w ICD-11 półpasiec występuje pod kodem 1E91.

Reklama

Objawy półpaśca twarzy. Jak wygląda?

Zanim u pacjenta pojawią się objawy półpaśca twarzy, mogą wystąpić symptomy zapowiadające w postaci bólu, mrowienia, tkliwości konkretnej okolicy.

Jak twierdzi Anna Górkiewicz-Petkow na łamach „Przewodnika Lekarza”, takie dolegliwości bólowe mogą wyprzedzać zmiany skórne nawet o około 5 dni.

Jak wygląda półpasiec na twarzy? Analizując zdjęcia półpaśca na twarzy można stwierdzić, że przypomina on pęcherzyki typowe dla ospy wietrznej. Z tego powodu chorobę łatwo pomylić właśnie z ospą, ale też z opryszczkowym zapaleniem skóry, mięczakiem zakaźnym, a nawet pokrzywką.

Umiejscowione są jednostronnie, wzdłuż przebiegu nerwów twarzy – miejsca, gdzie znajdziemy zmiany chorobowe to m.in. półpasiec:

• na policzku,
• na nosie,
• na brodzie.

Poza tym półpasiec twarzy to nie tylko wysypka na skórze, ale zmiany mogą zająć również błonę śluzową jamy ustnej oraz gałkę oczną. Co ciekawe, półpasiec twarzy może przenieść się dalej, np. na głowę czy poszczególne części ciała.

W przypadku półpaśca usznego wysypka pęcherzykowa zajmuje nie tylko małżowinę uszną, ale również w niektórych przypadkach także jamę ustną. W przebiegu tej odmiany choroby może dojść do porażenia nerwu twarzowego z wysypką, która jest zlokalizowana po tej stronie twarzy, którą dotknęła choroba.

Kilka dni po ich wystąpieniu, zaczynają tworzyć się nadżerki ze strupami. Charakterystycznym objawem półpaśca na twarzy w zaawansowanej fazie jest pojawienie się nadkażeń bakteryjnych.

Co więcej, chorobie towarzyszą również:

• gorączka,
• silny ból i tkliwość,
• powiększenie węzłów chłonnych,
• opuchlizna.

Jak długo utrzymuje się półpasiec na twarzy? Takie zmiany mogą być obecne od 10 dni do nawet 1,5 miesiąca. Wszystko zależy od indywidualnych cech konkretnego układu odpornościowego oraz wdrożonego leczenia.

Reklama

Czy półpasiec twarzy może wystąpić u dziecka?

Opisywana tu choroba u dzieci występuje znacznie rzadziej niż u dorosłych. Mimo to istnieje możliwość pojawienia się półpaśca na twarzy u dziecka. Kiedy dolegliwość zdarza się u najmłodszych?

Mechanizm rozwoju półpaśca na twarzy u dzieci jest taki sam jak u dorosłych.

Zwykle dochodzi do niego dopiero, gdy dziecko przejdzie już ospę wietrzną. Wówczas w organizmie reaktywuje się dotychczas uśpiony wirus ospy wietrznej.

Uruchomieniu tego wirusa sprzyja z pewnością osłabienie organizmu i choroby wpływające na pogorszenie pracy układu odpornościowego. Jednak zazwyczaj dochodzi do tego po wielu latach, toteż przypadki dzieci z półpaścem, a do tego z tym zlokalizowanym na twarzy, są niezwykle rzadkie.

Do wystąpienia tej choroby w dzieciństwie przyczynić się może przechorowanie ospy w wieku niemowlęcym, np. po zarażeniu się od matki. Jednocześnie, warto mieć świadomość, że półpasiec u dzieci ma znacznie łagodniejszą formę niż u osób dorosłych.

Przykładowo u młodszych pacjentów znacznie rzadziej pojawiają się tzw. objawy prodromalne, zapowiadające wystąpienie zmian skórnych.

Reklama

Jak leczyć półpaśca na twarzy?

Półpasiec to choroba wywołana przez wirus, z tego powodu jego terapia ma przede wszystkim na celu łagodzenie doświadczanych objawów. Leki nie usuną wirusa z organizmu, ale spowolnią jego namnażanie, co przełoży się na samopoczucie pacjenta.

Początek treści sponsorowanej

Proces leczenia opryszczki można przyspieszyć dzięki preparatom z maksymalną dawką acyklowiru, który hamuje namnażanie wirusów. Szczególnie gdy "zimno" pojawia się cyklicznie, warto sięgnąć po lek w formie tabletki. W aptece znajdziemy produkt bez recepty. Stosując go, nie tylko zapobiegniemy nawrotom opryszczki, ale i zmniejszymy prawdopodobieństwo jej wystąpienia. Kliknij tutaj jeśli potrzebujesz pomocy w zwalczaniu opryszczki.

Leczenie półpaśca na twarzy opiera się na przyjmowaniu leków zawierających m.in. acyklowir. To substancja stosowana również w walce z aktywną formą opryszczki ust.

Jak tym środkiem konkretnie leczyć półpasiec na twarzy? Oprócz środków doustnych, stosuje się również dożylne dawki acyklowiru.

Ten drugi sposób - jak wskazuje A. Górkiewicz-Petkow - przynosi rezultaty w przypadku ciężkiego przebiegu półpaśca twarzy, gałki ocznej albo półpaśca rozsianego.

Lekarze też nierzadko przepisują pacjentom leki przeciwbólowe, które mają na celu łagodzenie dolegliwości związanych z bólem. Zmiany skórne nie powinny być niczym tuszowane, np. pudrem. Nie należy ich pocierać ani drapać.

Znacznie większym wyzwaniem niż leczenie półpaśca na twarzy jest usuwanie powikłań po chorobie, w tym neuralgii. Niestety, nie ma jednego skutecznego sposobu na to, by jej zapobiec.

Reklama

Powikłania po półpaścu na twarzy

Wśród powikłań związanych z półpaścem wymienić można paraliż twarzy. Drętwienie  twarzy związek z przejściowym porażeniem nerwów obwodowych. Inne dolegliwości wynikające z takiego powikłania to m.in.:

• opadanie powiek,
• asymetria kącików ust.

Jeżeli półpasiec dotknął oczu, to może doprowadzić do znacznego upośledzenia widzenia. Bardzo rzadko dochodzi do ziarniniakowego zapalenia naczyń CUN.

Co więcej, do nawet 8 miesięcy po przejściu zakażenia może utrzymywać się nadmierna wrażliwość skóry na twarzy. Pacjenci borykają się też ze światłowstrętem, zaburzeniami równowagi, a nawet utratą smaku.

Powikłania po półpaścu na twarzy są wynikiem niepodjęcia lub nieprawidłowego leczenia. Czasem jednak to reakcja organizmu na działanie wirusa, niemająca związku ze stosowanymi lekami czy podjętą terapią.

Obecnie stosuje się szczepienia ochronne na wirusa ospy wietrznej, których celem jest zabezpieczenie pacjenta na całe życie przed objawami i powikłaniami tej choroby.

Szczepionkę podaje się w dwóch dawkach w odstępie 3 miesięcy. Co ciekawe, szczepionkę można podać nawet do 3 dni po kontakcie z osobą zakażoną. Jest ona skuteczna w ok. 90%. Takie dane dostępne są na oficjalnej stronie rządowej poświęconej szczepieniom.

U osób, które pomimo szczepienia zachorowały, objawy są znacznie bardziej skąpe. Ponadto, pacjent szybciej dochodzi do siebie.

Półpasiec twarzy to dolegliwość, która wymaga szczególnej troski i szybkiego działania. Chorobę najczęściej leczy się w domu i objawowo, co oznacza, że terapia przede wszystkim przynosi ulgę pacjentowi.

Nie zwalcza jednak przyczyny choroby, a więc nie eliminuje wirusa z organizmu. Na obecnym etapie wiedzy nie potrafimy pozbywać się tego rodzaju patogenów z ciała człowieka. Jednakże przyszłość może przynieść nam wiele niespodzianek w tym zakresie