Ciśnienie tętnicze krwi
Ciśnienie tętnicze krwi można nazwać siłą, z jaką krew wypływająca z serca uderza o ścianę naczynia tętniczego. Siła ta jest uzależniona od skurczów mięśnia sercowego, światła i elastyczności naczyń krwionośnych, a także hormonów i pracy układu nerwowego. Ponadto ciśnienie krwi nie zależy tylko od stanu zdrowia, ale także od czynników zewnętrznych, takich jak:
- stres,
- wysiłek fizyczny,
- używki (kawa, alkohol, papierosy),
- temperatura otoczenia,
- sen.
Ciśnienie tętnicze krwi zmienia się wielokrotnie w ciągu doby. Przykładowo, kiedy śpimy jest średnio o 20 procent niższe niż kiedy pracujemy. Takie wahania są zupełnie normalne, ale zbyt duże skoki ciśnienia prowadzą do groźnych chorób układu krwionośnego – między innymi zawału mięśnia sercowego. Dlatego osoby cierpiące na nadciśnienie tętnicze powinny się leczyć i stale monitorować wartość ciśnienia krwi.
Reklama
Pomiar ciśnienia
Pomiaru ciśnienia tętniczego krwi dokonuje się na obwodowych naczyniach tętniczych - najczęściej na tętnicy ramiennej. Żeby zmierzyć ciśnienie, trzeba ucisnąć naczynie tętnicze – w tym celu zakłada się na rękę specjalny mankiet, a następnie zwolnić ucisk. W ten sposób otrzymuje się dwie wartości - ciśnienie skurczowe oraz rozkurczowe. Pierwsze określa wysokość ciśnienia krwi w czasie skurczu serca, czyli kiedy krew jest wtłaczana do naczyń krwionośnych, drugie – w czasie rozkurczu.
Wartość ciśnienia tętniczego podaje się w milimetrach słupa rtęci, czyli mmHg. Za prawidłowe uznaje się ciśnienie skurczowe wynoszące 120-130 mmHg i rozkurczowe wynoszące 80-85 mmHg. Nadciśnienie natomiast stwierdza się przy ciśnieniu skurczowym powyżej 140 mmHg i rozkurczowym powyżej 90 mmHg. Im ciśnienie tętnicze krwi ma wyższą wartość, tym wzrasta ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
Wyróżnia się dwie metody pomiaru ciśnienia tętniczego:
- oscylometryczną – wykorzystywaną w elektronicznych ciśnieniomierzach, które podają wartość ciśnienia krwi na podstawie zmian ciśnienia w mankiecie;
- osłuchową – stosowaną przez lekarzy i najnowocześniejsze elektroniczne ciśnieniomierze z mikrofonem, polegającą na osłuchiwaniu tonów, które odzwierciedlają uderzenie fali krwi o naczynie tętnicze.
Reklama
Mierzenie ciśnienia krwi przy arytmii
Elektroniczne aparaty do mierzenia ciśnienia są z każdym rokiem bardziej udoskonalane. Generalnie uznaje się je za dokładne urządzenia i w pełni wystarczające do domowej kontroli ciśnienia tętniczego, z jednym wyjątkiem – nie sprawdzają się u osób z zaburzeniami rytmu serca, czyli arytmią.
Kiedy pacjent z arytmią serca mierzy ciśnienie standardowym ciśnieniomierzem, często zamiast wyniku otrzymuje błąd pomiaru. Odpowiedni monitoring i profilaktyka nie może być prowadzona, a lekarz ma trudności w diagnozie problemu.
Arytmie serca można podzielić na dwie grupy:
- tachyartymie – związane z przyspieszeniem akcji serca, które dzieli się na komorowe i nadkomorowe.
- bradyarytmie – związane ze zbyt wolną pracą serca, takie jak blok przedsionkowo-komorowy i śródkomorowy.
Najgroźniejsze dla zdrowia i życia są tachyarytmie komorowe, takie jak częstoskurcz komorowy czy migotanie komór, które prowadzi do zatrzymania krążenia. Zwykły elektroniczny ciśnieniomierz oparty na metodzie oscylometrycznej nie będzie w stanie wykryć arytmii serca.
W metodzie oscylometrycznej pomiar ciśnienia krwi zależy od płynnego przechodzenia kolejnych fal ciśnienia, dlatego ta metoda nie zawsze sprawdza się w przypadku pacjentów z arytmią. Jeśli schorzenie jest zaawansowane, algorytm obliczy przybliżone i mało dokładne wartości lub wykaże błąd pomiaru.
Arytmia w istotny sposób zaburza naturalne oscylacje rytmu pracy serca zatem również ma wpływ na końcowy, uśredniony wynik uzyskany metodą oscylometryczną. W trakcie pomiaru ciśnienia metodą osłuchową wykrywany jest zaś pierwszy i ostatni ton bicia serca.
Reklama
Aparaty do mierzenia ciśnienia dla osób z arytmią
Na rynku aptecznym dominują aparaty do mierzenia ciśnienia, które wykorzystują metodę oscylometryczną. Zupełnie wystarczą osobom z nadciśnieniem tętniczym, które nie cierpią na zaburzenia rytmu serca. Przy czym należy pamiętać, że pomiar ciśnienia powinien odbywać się w pozycji siedzącej, po 5-minutowym odpoczynku, a mankiet powinien znajdować się na wysokości serca.
Natomiast pacjenci ze zdiagnozowaną arytmią powinni pomyśleć o zakupie innowacyjnego ciśnieniomierza elektronicznego z podwójną metodą mierzenia ciśnienia – oscylometryczną i osłuchową. Takie urządzenie mają wbudowany mikrofon, który rejestruje dźwięki serca i informuje o wystąpieniu arytmii, a także za każdym razem precyzyjnie mierzy ciśnienie krwi.
Reklama
Jak wybrać najlepszy ciśnieniomierz?
Ciśnieniomierz, który posiada możliwość mierzenia ciśnienia metodą osłuchową jest najlepszym rozwiązaniem dla osób z arytmią. W niektórych modelach mikrofon jest używany do rejestrowania dźwięków serca. Co bardzo ważne, w trakcie wyboru ciśnieniomierza należy zwrócić uwagę na to, gdzie jest mikrofon.
Powinien znajdować się w obudowie urządzenia, a nie w mankiecie, gdyż dźwięki z otoczenia mogą zakłócić wynik pomiaru. Precyzja pomiaru ciśnieniomierza powinna być zatwierdzona klinicznie przez Europejskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego.
