Czy często zdarzają się powiększone węzły chłonne u dzieci?
Węzły chłonne to niewielkie narządy umiejscowione w ponad pięciuset miejscach w ciele człowieka. U niemowlaka powinny być niewyczuwalne, u starszych dzieci mogą mieć wielkość do jednego centymetra. W wyniku obrzęku stają się łatwe do zlokalizowania, a nawet widoczne pod skórą jako niewielkie wypukłości.
Węzły chłonne są częścią układu odpornościowego i odpowiadają za produkcję limfocytów, które pomagają chronić organizm przed drobnoustrojami. Ze względu na tę rolę, powiększenie węzłów chłonnych u dzieci (podobnie jak u dorosłych) jest stosunkowo częste. Budzi jednak wiele niepokoju wśród rodziców ze względu na wiele możliwych przyczyn.
Reklama
Przyczyny powiększonych węzłów chłonnych u dzieci
Dzieci w pierwszych latach życia dopiero nabywają odporność i są podatne na wirusy i bakterie, co skutkuje częstymi przeziębieniami. Jest to zdecydowanie najczęstsza przyczyna powiększenia węzłów chłonnych. Jednak najmłodsi mierzą się z szeregiem innych dolegliwości, w przebiegu których może pojawić się ten problem.
Wymienia się trzy główne grupy przyczyn powiększonych węzłów chłonnych:
- infekcje: bakteryjne, grzybicze i wirusowe (wśród nich są zarówno lekkie przeziębienia, jak i poważniejsze choroby jak ospa);
- nowotwory: białaczki, chłoniaki i guzy;
- reakcje po lekach i szczepionkach oraz choroby autoimmunologiczne.
Powiększenie węzłów chłonnych może pojawić się również przy alergii, a nawet podczas ząbkowania. Dlatego ważne jest, by zwrócić uwagę na inne objawy oraz obserwować, czy mamy do czynienia z obrzękiem miejscowym czy uogólnionym.
Reklama
Powiększone węzły chłonne na szyi u dziecka
Powiększenie węzłów chłonnych na szyi u dziecka to przykład regionalnej limfadenopatii, w której problem ten dotyczy jednego lub określonej grupy węzłów chłonnych. Niejednokrotnie rodzice obserwują zgrubienie jedynie z jednej strony szyi malucha i jest to normalne zjawisko, w którym organizm wykorzystuje do walki z infekcją tylko część przeciwciał.
Powiększone węzły chłonne szyjne najczęściej są reakcją na infekcję wirusową (przeziębienia, mononukleoza zakaźna) lub bakteryjną (zapalenie gardła i migdałków, zapalenie ucha). Wynika to z faktu, że odpowiadają one za drenowanie okolicy gardła, krtani, tchawicy, ucha i ślinianki przyusznej, a to właśnie tam najczęściej rozwijają się infekcje u maluchów.
Jednak powiększenie węzłów chłonnych w tym miejscu mogą być spowodowane także poważniejszymi schorzeniami o charakterze nowotworowym czy chorobą Kawasaki. Dlatego objaw ten nie powinien być przez rodziców ignorowany.
Gdzie jeszcze występują powiększone węzły chłonne u dzieci?
Ze względu na dużą liczbę węzłów chłonnych w ciele człowieka, warto kontrolować nie tylko te na szyi, ale także znajdujące się w innych miejscach. Mogą okazać się ważną wskazówką na temat stanu zdrowia malucha i wytyczyć drogę dalszej diagnostyki.
Powiększone węzły chłonne u dziecka mogą być łatwe do zauważenia, tak będzie w przypadku węzłów podżuchwowych, pod pachami, pod kolanami czy za uchem. W przypadku np. węzłów chłonnych krezkowych umiejscowionych w jamie brzusznej konieczne jest wykonanie badania USG.
Kierując się miejscem powiększenia węzłów chłonnych u dziecka, można spróbować określić, z jakimi dolegliwościami mamy do czynienia. Podżuchwowe i w przedniej części szyi wskazują na infekcje gardła i nosa, zapalenie migdałków lub próchnicę. Powiększenie węzłów z tył głowy może świadczyć o różyczce, ukąszeniu w tej okolicy lub zapaleniu ucha zewnętrznego.
Reklama
Objawy towarzyszące powiększonym węzłom chłonnym u dziecka
Powiększenie węzłów chłonnych to jeden z objawów ich zapalenia. Towarzyszy mu również ból przy dotknięciu oraz zaczerwienienie.
Oprócz tych dolegliwości charakterystyczne jest współwystępowanie symptomów typowych dla choroby, którą zwiastują powiększone węzły chłonne.
Ponieważ u dzieci najczęściej dochodzi do infekcji, rodzice mogą zaobserwować gorączkę, katar, kaszel lub chrypkę, powiększenie migdałków.
Ból brzucha towarzyszy z kolei powiększonym węzłom chłonnym krezkowym.
Powiększone węzły chłonne u dziecka bez innych objawów
W momencie, gdy dziecko skarży się na ból w miejscu, gdzie znajdują się skupiska węzłów chłonnych, rodzicom łatwiej jest sprawdzić, czy jest to związane z ich powiększeniem. Może się jednak zdarzyć, że obrzęk pojawia się bez innych objawów. Zwykle jest rozpoznawany przypadkowo - np. podczas kąpieli.
Spuchnięte węzły chłonne mogą utrzymywać się u dziecka przez jakiś czas po przebytej infekcji i ustąpieniu jej objawów. W takich przypadkach zwykle potrzeba więcej czasu na rekonwalescencję.
Zawsze jednak warto upewnić się, że ich twardość czy struktura nie wskazują na inne problemy zdrowotne i zapytać o poradę lekarza.
Reklama
Jak długo utrzymują się powiększone węzły chłonne u dziecka?
Rodzice często dopytują, jak długo utrzymują się powiększone węzły chłonne u dziecka i są zaniepokojeni, jeśli obrzęk nie ustępuje po wyleczeniu infekcji. Jednak normalne jest, jeśli stan ten trwa nawet do kilku tygodni.
Nie można natomiast ignorować stale powiększonych węzłów chłonnych u dziecka, wskazaniem do konsultacji lekarskiej jest także okresowe powiększenie węzłów chłonnych, jeśli utrzymuje się przez okres kilku miesięcy.
Warto zwrócić uwagę, czy nie są twarde i zbite, bo w połączeniu z innymi objawami, jak utrata masy ciała, uczucie zmęczenia i niechęć do aktywności, może okazać się to nawet symptomem nowotworu.
Reklama
USG węzłów chłonnych dziecka i pozostałe badania
Szukanie przyczyn powiększonych węzłów chłonnych u dziecka skutkuje koniecznością wykonania szeregu badań. Lekarz prowadzi diagnostykę, uwzględniając dodatkowe objawy oraz fakt, które z węzłów uległy obrzękowi.
Z pewnością jednym z najczęściej wykonywanych badań jest morfologia krwi, w szczególności ilość krwinek białych, krwinek czerwonych i poziom hemoglobiny w nich zawarty, ilość płytek krwi. Aby potwierdzić zakażenie bakteryjne lub wirusowe przydatne będzie badanie ORP, morfologia z rozmazem, badanie ASO oraz specjalistyczne badania pozwalające wskazać występowanie konkretnego drobnoustroju. Badając krew, warto też oznaczyć OB, które może wskazać na występowanie stanu zapalnego.
Na obejrzenie powiększonych węzłów chłonnych u dziecka pozwala USG. Jest to także jedyny sposób, żeby sprawdzić miejsca niedostępne podczas badania fizykalnego, np. w jamie brzusznej. Z tego samego powodu lekarz może zalecić również RTG klatki piersiowej.
Reklama
Co na powiększone węzły chłonne u dziecka?
Decyzja, jak leczyć powiększone węzły chłonne u dziecka, jest ściśle powiązana z postawioną przez lekarza diagnozą. Najczęściej nie wymaga to dodatkowych terapii, bo wraz z ustąpieniem objawów infekcji, zmniejszają się również węzły chłonne i przestają być wyczuwalne.
W przypadku przeziębień o podłożu wirusowym przyda się lek o działaniu przeciwgorączkowym i przeciwzapalnym na bazie paracetamolu lub ibuprofenu. Jeśli w grę wchodzi zakażenie bakteryjne, potrzebne będzie podanie maluchowi antybiotyku - najczęściej w formie doustnej.
Jeśli w wyniku badań okaże się, że powiększone węzły chłonne mogą być wynikiem poważniejszej choroby, konieczne będzie wdrożenie terapii, pod okiem specjalisty, który zadecyduje, jak pogłębić diagnostykę i co stosować.
Domowe leczenie
Aby złagodzić obawy zapalenia, na powiększone węzły chłonne na szyi dziecka można zastosować leczenie domowe. Powinno być one jednak uzupełnieniem terapii zalecanej przez lekarza.
W zmniejszeniu objawów bólowych pomogą rozgrzewające okłady - aby je przygotować, wystarczy nasączyć ręcznik ciepłą wodą. Można skorzystać również z ziołowych kompresów na bazie nagietka, skrzypu polnego czy babki lancetowatej. Wykorzystuje się w tym celu ich rozgniecione liście.
