Powikłania cukrzycy - ostre i przewlekłe. Czym się różni typ 1 a 2?

Reklama

Jakie są rodzaje powikłań cukrzycy?

Powikłania cukrzycy stanowią jedną z najczęstszych przyczyn niepełnosprawności oraz zgonów. Organizacja Narodów Zjednoczonych wymienia cukrzycę wśród czterech głównych chorób, które zabijają ludzkość - obok nowotworów, chorób serca oraz płuc. 

Z danych epidemiologicznych wynika, że na świecie co 10 sekund wykrywany jest kolejny przypadek cukrzycy, a co 6 sekund ktoś umiera z powodu jej powikłań. Nieleczona lub leczona w niewłaściwy sposób będzie wyrządzać szkody w całym organizmie. 

Międzynarodowa Federacja Diabetologiczna podaje, że liczba chorych na cukrzycę wciąż rośnie. Podstawą leczenia chorego jest monitorowanie stężenia glukozy we krwi (glikemii).

Wyróżnia się jej powikłania:

• neurologiczne, 
• kardiologiczne, 
• nefrologiczne, 
• okulistyczne, 
• płciowe, 
• stomatologiczne, 
• immunologiczne, 
• skórne etc.;

Cukrzyca może zaatakować niemal każdy układ narządów w ciele człowieka. Podstawowy podział powikłań cukrzycy dzieli je na ostre i przewlekłe (wyróżnia się także powikłania wczesne i późne). Ponadto odróżnia się powikłania cukrzycy typu 1 i typu 2. 

Jakie są ostre powikłania cukrzycy?

Do ostrych powikłań cukrzycy należą:

• kwasica ketonowa, będąca konsekwencją niedoboru insuliny. Prowadzi do zaburzeń w metabolizmie węglowodanów, tłuszczów, białek oraz w równowadze kwasowo-zasadowej i gospodarce wodno-elektrolitowej,
• hipoglikemia (niedocukrzenie) - nagły spadek stężenia glukozy we krwi spowodowany nieodpowiednią dietą lub niewłaściwym leczeniem (np. przyjęciem zbyt dużej dawki insuliny),
• hiperglikemia (przecukrzenie) - zbyt wysoki poziom cukru we krwi, gdy w organizmie brakuje insuliny,
• nieketonowa hiperglikemia hiperosmolarna– manifestuje się zaburzeniami regulacji pragnienia lub częściowym uszkodzeniem nerek,
• kwasica mleczanowa– nagromadzenie mleczanów w organizmie, zwykle będące skutkiem ubocznym zażywanych leków;

Wszystkie wymienione wyżej powikłania przy cukrzycy rozwijają się gwałtownie i stanowią bezpośrednie zagrożenie życia. Mogą bowiem doprowadzić do śpiączki. 

Początek treści sponsorowanej

System ciągłego monitorowania glikemii to nowoczesne podejście do kontrolowania poziomu cukru, które działa w połączeniu z intuicyjną aplikacją Medtrum EasySense. Dzięki tej aplikacji możesz na bieżąco śledzić poziom glukozy, analizować dane i reagować w odpowiednim momencie - wszystko za pomocą telefonu. Odkryj, jak połączenie systemu monitorowania i aplikacji może uprościć Twoje codzienne zarządzanie cukrzycą, odwiedzając tę stronę.

Reklama

Jak dzieli się przewlekłe powikłania cukrzycy?

Przewlekłe powikłania cukrzycy natomiast rozwijają się stopniowo, na przestrzeni lat. Nie są jednak mniej groźne od ostrych, gdyż wyrządzają nieodwracalne szkody w organizmie.

Przewlekłe powikłania dzieli się na:

1. mikroangiopatie, do których zalicza się:

• retinopatię cukrzycową,
• neuropatię cukrzycową,
• nefropatię cukrzycową;

2. makroangiopatie, wśród których wymienia się:

• choroby serca (choroba niedokrwienna serca, zapalenie mięśnia sercowego, zawał),
• miażdżycę,
• udar mózgu,
• stopę cukrzycową;

Retinopatia cukrzycowa jest konsekwencją uszkodzeń mikrokrążenia w siatkówce oka. Skutkuje pogorszeniem widzenia, a w zaawansowanym stadium nawet całkowitą ślepotą. 

Z retinopatią często współwystępuje nefropatia cukrzycowa. Schorzenie prowadzi do schyłkowej choroby nerek, wymagającej leczenia nerkozastępczego lub przeszczepu nerki. Z kolei neuropatia cukrzycowa jest uszkodzeniem nerwów obwodowych na skutek hiperglikemii.

Chorzy na neuropatię tracą czucie dotyku, wibracji oraz temperatury w kończynach, zwłaszcza dolnych. Uskarżają się na ból i mrowienie nóg. Neuropatia niewielkiej części pacjentów skutkuje stopą cukrzycową, czyli powstawaniem bolesnym, niegojących się owrzodzeń na stopach.

Reklama

Powikłania cukrzycy wczesne i późne

W literaturze medycznej można znaleźć podział powikłań cukrzycowych na wczesne i późne. Warto zapamiętać, że jest to klasyfikacja analogiczna do opisanej wyżej (wyróżniającej powikłania ostre i przewlekłe). 

Zatem „późne powikłania cukrzycy” i „przewlekłe powikłania cukrzycy” to określenia bliskoznaczne, którymi można się posługiwać zamiennie. Występują one u pacjentów, którzy zmagają się chorobą od wielu lat.

Zaś ostre powikłania cukrzycy to inaczej powikłania wczesne, które mogą pojawić się we wczesnym stadium choroby i w odróżnieniu od przewlekłych mają z reguły bardziej agresywny przebieg. 

Reklama

Inne powikłania cukrzycowe

Powikłania cukrzycowe można także klasyfikować pod względem układów narządów, które ucierpiały na skutek nieleczonej lub leczonej niewłaściwie choroby. Lista schorzeń jest bardzo długa. Najczęściej są to choroby sercowo-naczyniowe, okulistyczne (retinopatia), neurologiczne (neuropatia) oraz nefrologiczne (nefropatia).

Nie należy jednak zapominać o skórnych powikłaniach cukrzycy. Diabetycy odczuwają świąd i pieczenie skóry, a rany nie chcą się goić. Ich skóra często jest pokryta ropnymi owrzodzeniami, co jest związane z rozwojem neuropatii cukrzycowej. 

Konsekwencją choroby mogą być także zaburzenia odporności. Podwyższone stężenie glukozy we krwi może skutkować zakażeniami grzybicznymi. Diabetycy często mają także problemy stomatologiczne. Cierpią na zapalenie dziąseł, przyzębia czy próchnicę. Ponadto panowie miewają zaburzenia erekcji. 

Reklama

Powikłania cukrzycy typu 1 a typu 2 - czym się różnią?

Powikłania cukrzycy nieznacznie różnią się w zależności od typu choroby. Cukrzyca typu 1 jest chorobą autoimmunologiczną, a zatem za jej rozwój odpowiadają czynniki genetyczne, zaś cukrzyca typu 2 jest konsekwencją niewłaściwego trybu życia.

Z badań epidemiologicznych wynika, że typ 1 częściej prowadzi do powikłań mikronaczyniowych, takich jak retinopatia, nefropatia czy neuropatia. Z kolei typ 2 częściej wywołuje powikłania makronaczyniowe, głównie choroby sercowo-naczyniowe.

Co warto podkreślić, powikłania cukrzycy typu 1 zwykle są wykrywane później niż typu 2.

Reklama

Powikłania cukrzycy ciążowej. Czym grożą dla matki i dziecka?

Oprócz cukrzycy typu 1 i 2 wymienia się także cukrzycę ciążową, która stanowi jedną z najczęstszych chorób ujawniających się w czasie ciąży, a ponadto jest niebezpieczna zarówno dla matki, jak i płodu. 

Do najczęstszych powikłań cukrzycy ciążowej występujących u matek zaliczają się:

• nadciśnienie tętnicze, 
• stan przedrzucawkowy, 
• poronienie lub przedwczesny poród, 
• zakażenia dróg moczowych, pochwy i sromu. 

Jednakże cukrzyca w ciąży skutkuje znacznie gorszymi powikłaniami dla dziecka, takimi jak:

• makrosomia płodu (nadmierna masa płodu),
• zespół zaburzeń oddychania, 
• hipoglikemia, 
• hiperbilirubinemia, 
• kardiomiopatia,
• gorszy rozwój psychosomatyczny i intelektualny.