O tym, że do porodu należy się odpowiednio przygotować, nie trzeba nikogo przekonywać. Popularność szkół rodzenia świadczy o tym, że panie świadomie podchodzą zarówno do samego porodu, jak i do nowej roli, która czeka je po wydaniu na świat potomka.
Właśnie w szkole rodzenia przyszłe mamy dowiadują się m.in. czym różnią się od siebie fazy porodu i jak należy się zachować podczas poszczególnych faz. Uczą się odpowiednich technik oddychania, które pomagają im się zrelaksować, ale także dotlenić organizm mamy i dziecka oraz zmniejszyć bóle związane ze skurczami. W dobrych szkołach rodzenia sporo uwagi poświęca się również pozycjom porodowym – nie jest bowiem prawdą, że kobieta jest skazana na – zdaniem wielu położników – przestarzałą formę, jaką jest łóżko porodowe. Obraz kobiety rodzącej w pozycji półleżącej być może niebawem będzie tylko wspomnieniem, które kolejne pokolenia będą oglądały na starych filmach.
Odpowiednie pozycje porodowe są w stanie skrócić czas porodu i uśmierzyć towarzyszący mu ból. Zarówno położne, jak i lekarze zachęcają do aktywnego porodu. Co to oznacza? Ciężarna, zamiast leżeć na łóżku porodowym, przyjmuje różne pozycje, które pomagają jej przetrwać skurcze i przyspieszyć zakończenie porodu. Najkorzystniejsze są pozycje wertykalne, czyli pionowe. Dlaczego?
- W pozycjach wertykalnych, czyli pionowych, działa siła grawitacji, która jest sprzymierzeńcem rodzącej. Pozycje wertykalne wzmacniają skurcze, nacisk główki dziecka na szyjkę macicy jest większy, przez co następuje szybsze rozwarcie, a dziecko szybciej wychodzi na świat – mówi Elżbieta Jochman i dodaje, że podczas porodu mama powinna być w ruchu i kilkukrotnie zmieniać pozycje porodowe.
Pozycje porodowe – I faza porodu
W pierwszej fazie porodu, czyli momencie od wystąpienia pierwszych regularnych skurczów do osiągnięcia rozwarcia ok. 10 cm, kobieta może trwać nawet przez kilkanaście godzin. To bardzo trudny moment, skurcze się nasilają, szczególnie w przypadku pierwszego dziecka pojawia się silny stres i oczekiwanie co dalej. Położne zachęcają do ruchu i aktywnej postawy rodzącej. Coraz więcej porodówek jest wyposażonych w sprzęt ułatwiający proces przygotowania do powitania na świecie potomka. Piłki porodowe, worki sako, drabinki – te akcesoria pomagają przybrać odpowiednią pozycję, zmniejszającą ból podczas skurczu. Odpowiednią, czyli jaką?
* Szeroki rozkrok na piłce do porodu lub worku sako do porodu, który umożliwia otwarcie miednicy i odciążenie odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Delikatne kołysanie biodrami i zataczanie kręgów pomaga rozluźnić mięśnie.
* Leżenie na piłce lub wsparcie o drabinki – pomaga odciążyć odcinek krzyżowy kręgosłupa, na bóle którego skarży się większość rodzących.
* Wsparcie na partnerze – nie bez znaczenia w tej fazie porodu jest też obecność partnera. Może on również pomóc przybrać kobiecie odpowiednią pozycję. Wysoko oceniane pod względem skuteczności jest oparcie się o partnera, stojąc przodem do niego i zakładając dłonie na jego kark, następnie opuszczanie się na zgiętych kolanach.
Pomocne w walce ze skurczami mogą być też delikatne tańce, kołysanie biodrami lub inne – instynktowne – ruchy, które uśmierzą ból. Warto w tej kwestii słuchać swojego ciała, które, wiedzione sporą dawką hormonów, samo podpowiada, co jest dla niego dobre.
Oczywiście pozycje porodowe można przyjmować w momentach, gdy nie ma konieczności podjęcia działań medycznych, takich jak badanie położnicze czy zapis KTG.
Reklama
Pozycje porodowe – II faza porodu
Druga faza porodu przez wiele osób utożsamiana z wyobrażeniem porodu jako takim, czyli – mówiąc wprost, z parciem i wydaniem dziecka na świat. U pierworódek trwa ok. 2 godzin, u kobiet „z doświadczeniem” najczęściej krócej. W tej fazie również aktywna postawa i otwarcie miednicy ułatwia poród, a odpowiednia współpraca z położną umożliwia np. uniknięcie nacinania krocza.
Tu również warto kierować się instynktem i szukać dla siebie po prostu najwygodniejszej pozycji. Warto pamiętać, że leżenie na plecach zwęża otwór miednicy oraz sprawia, że ucisk główki na szyjkę jest niewystarczający do zsuwania się dziecka w stronę otworu rodnego. Może się zdarzyć, że kobieta będzie namawiana do tej pozycji, gdyż jest ona najbardziej komfortowa dla…personelu, ale standard opieki okołoporodowej zapewnia rodzącej możliwość przybrania innej, wygodnej dla siebie pozycji. Jeśli kobieta nie czuje się na siłach, by walczyć o swoje prawa na sali porodowej, ciężar ten powinien spaść na partnera.
Reklama
Pozycje wertykalne, czyli jakie?
Panie często obawiają się przybierania pozycji porodowych, w obawie, że będą wyglądały „dziwnie” – to naprawdę nie jest moment na tego rodzaju przemyślenia i wątpliwości. Partner jest osobą zaufaną, a personel medyczny… cóż… zarówno lekarze, jak i położne widzieli i słyszeli już nie jedno, więc tym bardziej nie ma się czego wstydzić.
Kucanie lub stanie jest instynktowną, fizjologiczną pozycją porodową. Działa grawitacja, która pomaga dziecku w wyjściu na świat, a dodatkowo pozycja wertykalna dotlenia płód i poprawia w ukrwieniu łożyska.
Tak, jak w przypadku pierwszej fazy porodu, tak i tym razem nie ma jednej, słusznej pozycji i to od rodzącej zależy, w której będzie czuła się najbardziej komfortowo.
Wśród najpopularniejszych pozycji wertykalnych należy wymienić:
*pozycję kolankowo-łokciową – rodząca jest na czworakach, pochyla się i kładzie przedramiona na łóżku, tylna część ciała pozostaje w górze.
*pozycję kuczną – rodząca kuca z szeroko rozstawionymi nogami i opiera się plecami o partnera stojącego z tyłu, można też oprzeć się o ścianę. W zależności od fizjonomii rodzącej i partnera można przyjąć inne wersje pozycji kucznej – np. twarzą w twarz (jeśli różnica wzrostu nie jest zbyt duża). Warto potrenować w domu, która wersja tej pozycji będzie najbardziej komfortowa dla kobiety.
*siedzenie w klęku podpartym – kolana rodzącej są ustawione szeroko i siada ona na piętach, pochylając się do przodu, dłonie pozostają na podłodze, ręce są wyprostowane. W tej pozycji można dodatkowo kołysać biodrami.
*siedzenie okrakiem na piłce porodowej – można dodatkowo zataczać kółka uśmierzające ból.
*pozycję stojącą – nogi są wyprostowane lub lekko ugięte, a rodząca wspiera się na partnerze, jak podczas tańca.
Reklama
Jaką pozycję wybrać?
Nie ma jednej uniwersalnej pozycji porodowej, która jest najlepsza dla wszystkich. To od kobiety zależy, w której pozycji będzie się najlepiej czuła.
- Każda kobieta powinna opracować swój własny sposób na poród. Jedna kobieta bardzo dobrze czuje się na piłce, inna wybierze pozycję stojącą. Bardzo pomocna będzie położna, która zna wszystkie pozycje i potrafi je wskazać, jeśli mama nie była do nich przygotowana w szkole rodzenia – mówi Elżbieta Jochman.
Reklama
Jak oddychać przy porodzie?
Warunkiem udanego porodu jest nie tylko odpowiednia pozycja, która pomoże kobiecie w wydaniu dziecka na świat. Konieczne jest również prawidłowe oddychanie, które odpowiada za dotlenienie organizmu mamy i dziecka.
- Każda kobieta powinna wiedzieć o tym, jak należy oddychać przy porodzie. Prawidłowy oddech nie tylko uśmierzy ból, ale lepiej dotleni wszystkie tkanki organizmu mamy i dziecka – mówi Elżbieta Jochman. - Najlepszym oddychaniem będzie tor brzuszny. Nabieramy powietrze nosem, brzuch unosi się do góry i wypuszczamy powietrze jednocześnie obniżając brzuch. To jest oddech relaksacyjny, jednocześnie odczuwalność skurczy jest znacznie mniejsza.
