Próchnica zębów mlecznych
Próchnica mleczaków to nierzadki problem, który z reguły zaczyna się pojawiać około 2. i 3. roku życia. Jednak zdarza się, że próchnica atakuje zęby mleczne, które jeszcze dobrze się nie wyrżnęły u niemowlaków, ale także zęby mleczne i stałe u przedszkolaków i dzieci wczesnoszkolnych.
To schorzenie postępuje bardzo szybko, dlatego rodzice malca z próchnicą nie powinni zwlekać z wizytą u stomatologa.
Dlaczego zęby mleczne pokrywa próchnica? Dzieje się tak z kilku powodów.
Oto one:
- zwiększona podatność zębów na próchnicę, związana ze złą jakością uzębienia oraz niskim zwapnieniemtkanek zęba;
- osadzanie się na zębach kwasotwórczej płytki bakteryjnej;
- występowanie substratu, czyli pożywki węglowodanowej (a zatem częste spożywanie słodyczy, przekąsek, słodkich napojów, itp.), koniecznej do produkcji kwasów przez bakterie;
- czas (jeśli próchnica nie jest w porę zauważona, postępuje bardzo szybko, a jej leczenie jest trudne).
Objawy próchnicy mleczaków, zwłaszcza na początku, nie są specyficzne. W późniejszej fazie można ją dostrzec gołym okiem. Zresztą dziecko zaczyna wówczas skarżyć się na ból zęba zajętego próchnicą.
Zapobieganie próchnicy u dzieci mających zęby mleczne jest bardzo ważne. Należy regularnie chodzić z maluchem na kontrole stomatologiczne.
Trzeba uczyć dzieci regularnego szczotkowania zębów, jak tylko nauczy się wypluwać pastę do zębów, co najmniej dwa razy dziennie: rano i wieczorem (po wieczornym szorowaniu zębów nie powinno się już nic jeść, ani pić, poza wodą niegazowaną).
Jeśli dziecko nie ma jeszcze zębów albo posiada dopiero ich zalążki, należy przemywać je chociaż ciepłą, przegotowaną wodą.
Reklama
Jak wygląda próchnica u dzieci?
Początkowo próchnica na mleczakach wygląda jak biała, matowa plama na zębach, która po krótkim czasie robi się szorstka i powiększa się. Następnie coraz bardziej ciemnieje.
Oprócz tego, że próchnica dziecięca na tym etapie daje się dostrzec gołym okiem, to staje się odczuwalna przez dziecko, które zaczyna narzekać na ból zęba/zębów. Zęby dzieci z próchnicą mogą się nawet same łamać i wykruszać.
Plama próchnicowa obejmująca jedynie szkliwo to wstępna faza choroby, określana jako próchnica początkowa. Ten proces da się odwrócić. Próchnicą powierzchowną nazywa się natomiast płytki ubytek, zajmujący tylko szkliwo. Jeśli ubytek oprócz szkliwa dotknie także zębinę, jest to próchnica średnia. Próchnicy głębokiej nie da się przeoczyć, ponieważ jest bardzo bolesna i sięga do okolic nerwu zęba.
Wczesna próchnica zębów mlecznych u dzieci w wieku niemowlęcym jest zaś bardzo szybko, ostro postępującym schorzeniem, którego nie da się wyhamować. Pojawia się krótko po wyrżnięciu się zęba/zębów mlecznych, zwykle zaczyna się od siekaczy i z czasem dociera do reszty mlecznego uzębienia.
Próchnica wczesna dotyka zwykle dzieci, które m.in. zaczęły wcześnie ząbkować, ale też które były wcześniakami, pochodzą z ciąży patologicznej (czyli np. w jej trakcie doszło do zatrucia ciążowego), czy przeszły poważne choroby po urodzeniu wymagające antybiotykoterapii.
Natomiast próchnica u 3-latka może się też okazać próchnicą butelkową, mającą związek z przedłużonym okresem karmienia dziecka butelką ze smoczkiem lub kubeczkiem z dziubkiem. Szczególnie jeśli niemowlęciu i małemu dziecku podaje się w ten sposób słodkie mleko, słodkie soki, czy napoje z witaminą C.
Reklama
Czy usuwać zęby mleczne z próchnicą?
Kiedy w jakimś domu pojawia się omawiany problem, nierzadko rodzice dziecka zachodzą w głowę czy wyrywać zęby mleczne z próchnicą, czy lepiej próbować je poddać leczeniu. Jeszcze nie tak dawno temu zepsute przez próchnicę zęby mleczne były pozostawiane same sobie lub od razu usuwane.
Dzisiejsi stomatolodzy stoją na stanowisku, że wyrywanie mleczaków to ostatnia rzecz, jaką w takiej sytuacji należy zrobić. Jeśli tylko są możliwości leczenia, należy podjąć kurację.
Niestety nie wszystkie zęby mleczne z próchnicą da się uratować. Jeśli taki ząb powoduje stany ropne w jamie ustnej, objawiające się np. gorączką, opuchlizną i ogólnym pogorszeniem stanu zdrowia, albo nie ma szans na odbudowę zęba mlecznego (czyli np. zostały tylko korzenie w dziąśle), jedynym wyjściem jest ekstrakcja.
Należy podkreślić, że zęby mleczne powinny być w jamie ustnej aż do momentu naturalnego wypadnięcia lub wypchnięcia ich przez zęby stałe. Wyjątkiem są sytuacje podyktowane przez leczenie ortodontyczne lub kiedy mleczak przeszkadza w wyrżnięciu się stałego zęba.
Stąd tak istotne jest zwracanie uwagi na to, by dziecko systematycznie, dokładnie i odpowiednio długo (chociaż przez 2 minuty) myło zęby, nie objadało się słodyczami i słodzonymi napojami oraz nie podjadało (zwłaszcza między posiłkami i w nocy).
Reklama
Leczenie próchnicy zębów mlecznych
Jeśli ktoś się jeszcze zastanawia czy zęby mleczne leczyć, czy wyrywać, poniższe objaśnienia powinny rozwiać wszelkie wątpliwości.
Współcześnie dentyści są zdania, że leczenie próchnicy u dzieci może oprzeć się na kilku metodach. Do najczęstszych zalicza się wypełnianie ubytków plombami. Dzieci mogą wybrać różne kolory plomb, np. różową, czy niebieską, a nawet zażyczyć sobie pokrycie jej brokatem. To zdecydowanie jedna z najtańszych kuracji próchnicy mleczaków.
Leczenie próchnicy u małych dzieci, szczególnie u takich, u których rozwinęła się próchnica butelkowa, można też wykonać drogą lapisowania, czyli nasączania zębów mlecznych specjalnym antybakteryjnym środkiem, często azotanem srebra. Specyfik ten wzmacnia zęby i zapobiega dalszemu rozwojowi próchnicy, natomiast nie usuwa istniejących zmian próchniczych.
Z kolei małe ubytki próchnicze można wyleczyć ozonowaniem. Stosując tę metodę zabija się aż 99% bakterii żerujących na zębinie.
Do zwalczania próchnicy zębów mlecznych można również wykorzystać laser. Napromieniowuje się tutaj chorobowo zmienione tkanki zęba, co daje stuprocentową pewność, że próchnica zostanie usunięta, a zęby zdezynfekowane. Wówczas można zastosować wypełnienie na ubytki.
Sposób terapii próchnicy mleczaków powinno się omówić z lekarzem i dostosować go do rodzaju i fazy próchnicy, wieku dziecka oraz zasobności portfela.
