Rola prolaktyny w ciąży
Prolaktyna a ciąża to bardzo szerokie zagadnienie. Prolaktyna to hormon, który jest bardzo istotny dla prawidłowego rozwoju ciąży (głównie odnosi się to do wzrostu i rozwoju płodu), jej utrzymania (zwłaszcza na wstępnym etapie) i szczęśliwego rozwiązania. Co więcej, hormon ten warunkuje poczęcie dziecka. Jeśli u kobiety stwierdza się nadmiar prolaktyny, może mieć ona trudności z zajściem w ciążę. Kiedy ten stan utrzymuje się dłużej, nie jest leczony, czy też kuracja nie przynosi efektu, może dojść do zupełnej niepłodności.
Jednak nazwa tego hormonu pochodzi od jeszcze innej, także związanej z macierzyństwem, funkcji – laktacji. Właściwe stężenie tego hormonu zapewnia prawidłowy przebieg procesu laktacyjnego, czyli bezproblemowego karmienia piersią po urodzeniu dziecka.
Prolaktyna w ciąży pobudza też rozkwit instynktu macierzyńskiego u przyszłej mamy. Okazuje się także, że dzięki niej ciężarna może regulować spożycie pokarmu oraz homeostazę metaboliczną, a także zarządzać gospodarką elektrolitową. Ponadto dzięki temu hormonowi lepiej radzi sobie ze stresem.
Reklama
Normy prolaktyny w ciąży
Prolaktynę produkuje przedni płat przysadki mózgowej, lecz nie tylko bo także m.in. macica, piersi, łożysko, czy tkanki skórne. Będąc w ciąży aktywność prolaktyny tych narządów zwiększa się, zatem poziom tego hormonu naturalnie wzrasta i nie stanowi to anomalii, a warunek prawidłowo przebiegającej ciąży.
Ile wynosi prawidłowa prolaktyna w ciąży? Norma jest uzależniona od trymestru ciąży. Stężenie począwszy od pierwszego trymestru ciąży konsekwentnie rośnie w sposób liniowy.
Poziom prolaktyny w ciąży na samej jej końcówce (w dniu porodu) może sięgnąć aż dziesięciokrotności w stosunku do stężenia tego współczynnika w surowicy krwi, oznaczonego przed ciążą. Oznacza to, że pod koniec trzeciego trymestru u przyszłej mamy stwierdza się prolaktynę na poziomie około 140 g/ml.
Najwyższe stężenie obserwuje się w czasie karmienia piersią. Należy też wziąć pod uwagę wpływ niektórych czynników na wzrost prolaktyny. Należą do nich m.in. zjedzenie obfitego posiłku, wysiłek fizyczny, stres, czy uprawianie seksu.
Reklama
Co oznacza wysoka prolaktyna w ciąży?
Wysoka prolaktyna w ciąży stanowi normę, co więcej, dzięki podwyższonemu stężeniu tego hormonu, jak już wcześniej napisano, przebieg wszystkich trzech trymestrów jest prawidłowy. Jednak, aby zajść w ciążę, poziom prolaktyny nie powinien być za wysoki, by było to możliwe.
Wysoka prolaktyna a ciąża– stanowi, niestety, powszechny temat i problem. Jeśli jej stężenie określa się na około 25 ng/ml i więcej, może się to objawiać nieregularnymi cyklami miesiączkowymi i wiązać z bezowulacyjnością. Jeżeli wynik poziomu prolaktyny opiewa na 50 ng/ml i więcej, może się to manifestować zupełnym zatrzymaniem miesiączki. Przy stężeniu przekraczającym 100 ng/ml można domniemywać, że powodem takiego stanu jest guz przysadki mózgowej.
Zbyt wysokie stężenie prolaktyny może być też spowodowane m.in. przez:
- zespół policystycznych jajników,
- niedoczynność tarczycy,
- choroby podwzgórza,
- niewydolność wątroby,
- leki (np. estrogeny, leki przeciwpadaczkowe, preparaty przeciwpsychotyczne, hormonalne środki antykoncepcyjne, H2-blokery).
Reklama
Niska prolaktyna a ciąża
Jaki związek zauważa się w kontekście: niska prolaktyna a ciąża? Z pewnością korzystniejsza z perspektywy możliwości zajścia w ciążę jest niższa prolaktyna od jej zbyt wysokiego stężenia. Za zaniżonym poziomem może stać niedoczynność przysadki mózgowej lub stosowanie jakichś medykamentów.
Warto mieć na uwadze fakt, żeprolaktyna w bardzo wczesnej ciąży nie będzie tak wysoka jak jej poziom pod koniec drugiego, czy trzeciego trymestru, nie wspominając o okresie tuż po porodzie, kiedy świeżo upieczona mama karmi dziecko piersią.
Poza tym wysokość prolaktyny waha się w zależności od fazy cyklu miesiączkowego, dlatego nie należy martwić się wynikiem, który jest jak najbardziej fizjologiczny. I tak w fazie folikularnej cyklu ten poziom będzie zdecydowanie niższy niż w fazie lutealnej i będzie wynosił poniżej 23 µg/l – dla etapu folikularnego i mniej niż 40 µg/l dla etapu lutealnego.
Jeśli jednak zaistnieją jakiekolwiek wątpliwości, czy obawy o możliwość udanego zajścia w ciążę, warto skontaktować się z lekarzem, który oceni z czego wynika za niskie stężenie prolaktyny oraz zaproponuje ewentualną metodę leczenia.
Reklama
Postępowanie przy niewłaściwej prolaktynie
Do problemu: „hiperprolaktynemia a ciąża” należy podejść analitycznie i w pierwszej kolejności, na podstawie dogłębnej diagnostyki, ustalić co powoduje wysoki poziom prolaktyny u kobiety starającej się o dziecko. Jeśli odpowiedzią na to pytanie są przyjmowane farmaceutyki, należy je odstawić lub zastosować zamienniki. Jeżeli przyczyną hiperprolaktynemii jest inna choroba, np. niedoczynność tarczycy, niewydolność nerek lub wątroby, powinno się podjąć leczenie tego schorzenia. Jeśli za podwyższonym stężeniem prolaktyny stoi guz przysadki lub inna zmiana wewnątrzczaszkowa, lekarz z reguły będzie starał się zmniejszyć gruczolaka odpowiednimi lekami (wyjątkowo może zadecydować o konieczności operacyjnego usunięcia guza).
Naturalnie wszystkie te działania muszą stanowić postępowanie zalecone przez medyka.
Warto także wykluczyć wpływ czynników, które przyczyniają się do wzrostu poziomu prolaktyny. Mowa o takich okolicznościach jak m.in. spożycie sytego posiłku, odbycie intensywnego treningu lub ciężka praca fizyczna, stresująca sytuacja, przemęczenie, czy współżycie seksualne, które miały miejsce przed badaniem PRL.
Czytaj też:
