Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍

Przebarwienia na zębach – białe, szare, czarne. Metody wybielania

Przebarwienia na zębach mogą powstawać w wyniku chorób i zaburzeń rozwojowych, ale też często są efektem jedzenia i picia określonych produktów, a także stosowania wielu używek.
Kontrola stomatologiczna zębów
źródło:123RF
W skrócie
  • Przebarwienia zębów pochodzą z kawy, herbaty, papierosów, wina, buraków, ale nie tylko. W ten sposób objawiają się różne schorzenia i zaburzenia.
  • Białe plamy oznaczają odwapnienie, które może stanowić zaczątek próchnicy, ale też bywają objawem fluorozy lub zmętnienia szkliwa.
  • Ciemne, brązowe, czarne odbarwienia na zębach, to mogą być efektem nadmiernej konsumpcji używek, ale też świadczyć o zaawansowanym stanie próchnicy, odwapnienia lub fluorozy.
SPRAWDŹ TEŻ: Osad na zębach – od kawy, papierosów i nie tylko. Przyczyny, usuwanie
Spis treści

Białe przebarwienia na zębach 

Białe plamy na zębach, choć nie wyglądają groźnie, w istocie stanowią manifestację niepokojących procesów zdrowotnych. Należą do nich m.in.:

  • odwapnienie 
  • zmętnienie 
  • fluoroza. 

Białe odbarwienia na zębach najczęściej wskazują na ich odwapnienie. Pod pojęciem tym kryje się proces utraty jonów wapnia, efektem czego jest niszczenie szkliwa. Dzieje się tak pod wpływem cukrów i kwasów zawartych w pożywieniu, a także aktywności bakterii bytujących w płytce nazębnej, odkładającej się na zębach.

Białe plamy oznaczają de facto początek próchnicy. Zanim jednak zaczną się przekształcać w ubytki próchnicze i ciemnieć, mechanizm ten może jeszcze zostać na tym etapie zablokowany. Szkliwa nie uda się wprawdzie odbudować, jednak stosując dobre pasty z wapniem i fluorem, można powstrzymać dalszą degradację tkanek. 

Kolejny problem medyczny, o jakim należy wspomnieć, to zmętnienie szkliwa. Jest to wada rozwojowa charakteryzująca się występowaniem białych rozlanych plam. Szkliwo nie ma w tych miejscach właściwej sobie przeźroczystości, jest też wyraźnie porowate. W tym przypadku stanowi to efekt zbyt wysokiej mineralizacji. 

Nadmierna podaż składników mineralnych jest też przyczyną tak zwanej fluorozy. Zaburzenie to nazywane jest niekiedy szkliwem plamkowym, jako że na powierzchni zębów pojawiają się wyraźnie zaznaczone kredowe punkciki. Przyczyną jest nadmiar fluoru, przy czym nie chodzi o pierwiastek zawarty w paście do zębów (stosowanej zewnętrznie), lecz „przekazywany” do zębów z organizmu (gdzie wcześniej został wchłonięty z pokarmu). Jest to wada rozwojowa, występująca u niektórych dzieci na etapie kształtowania się uzębienia.

Reklama

Brązowe przebarwienia na zębach 

Brązowe plamy na zębach także mogą być objawem fluorozy, tyle że zaawansowanej. Zaburzenie to ma pięć stadiów rozwoju. W czwartym i piątym zęby stają się brunatne. Należy podkreślić, że tkanki objęte fluorozą same w sobie nie są chore. Nie należy jednak tego problemu rozpatrywać jedynie w kategoriach defektu estetycznego. Fluoroza zwiększa bowiem kruchość szkliwa oraz podatność na próchnicę. 

Mogą też być spowodowane brązowe przebarwienia na zębach przez aparat ortodontyczny, służący korekcji zgryzu. Urządzenie to w naturalny sposób brudzi się od barwników zawartych w jedzeniu i piciu, po czym „oddaje” kolor zębom (innym problemem jest osadzanie się płytki nazębnej wokół aparatu, w tym jednak przypadku mowa jest o nalocie, nie zaś przebarwieniach). 

Ciemne plamy na zębach bardzo często są konsekwencją upodobania do używek, a mówiąc konkretnie papierosów, czerwonego wina i kawy. Zawarte w nich barwniki koloryzują zarówno płytkę nazębną, jak też samo szkliwo. Plamy tego typu są bardzo trudne do usunięcia. 

Reklama

Czarne przebarwienia na zębach

Czarne przebarwienia na zębach to zazwyczaj finalna konsekwencja procesów związanych z regularnym, nałogowym konsumowaniem wspomnianych wyżej używek, a także piciem dużych ilości herbaty (także zielonej). 

Należy jednak pamiętać, że w podobny sposób objawia się zaawansowana próchnica. Ubytki, które pierwotnie są białe, z czasem stają się żółte, brązowe, aż w końcu czarne. Próchnica jest chorobą degeneracyjną tkanek zęba, penetrującą coraz głębsze jego warstwy. Perfekcyjna higienizacja jest w stanie hamować jej postępy, ale jedyną metodą terapii jest leczenie zachowawcze w gabinecie stomatologicznym. Polega ono na opracowaniu zmian próchnicowych i sąsiadujących z nią tkanek wiertłem, a następnie wypełnieniu ubytku plombą. 

Reklama

Szare przebarwienia na zębach

Szare przebarwienia na zębach bardzo często stanowią jeden z efektów długotrwałej antybiotykoterapii. Mają one postać prążków pokrywających szkliwo od góry do dołu. Ich ilość, wielkość i natężenie zależy od czasu stosowania antybiotyków. 

Szary ząb swój wygląd może też zawdzięczać przyjmowaniu innych substancji – objaw ten występuje u osób cierpiących na niedobory żelaza i suplementujących ten pierwiastek w dużych ilościach. 

Na koniec warto omówić przypadek, jakim jest szary ząb po leczeniu kanałowym. Sytuacja taka zdarza się stosunkowo często, a przyczyną jest niedokładne opracowanie tkanek. Jeśli dentysta nie usunie do końca martwej miazgi z resztkami bakterii i krwi, ząb po zaplombowaniu może zacząć sinieć. 

Reklama

Przebarwienia na zębach u dzieci

Należy pamiętać, że opisywany problem dotyczy nie tylko osób dorosłych. Przebarwienia na zębach mlecznych u dzieci pojawiają się niekiedy już w okresie niemowlęcym, a w późniejszych latach zjawisko to przybiera na sile. 

Białe plamy na zębach u dziecka to zazwyczaj konsekwencja fluorozy (nadmiar fluoru) lub odwapnienia (niedobór wapnia). Szare odbarwienia, tak jak u dorosłych, pojawiają się po antybiotykach. Brązowe i czarne mają zróżnicowane podłoże. W grę wchodzić może próchnica – schorzenie to jest powszechne już u najmłodszych dzieci i dotyka zęby mleczne tak samo, jak stałe, a niekiedy nawet silniej. 

Należy pamiętać, że szkliwo mleczaków jest cieńsze i delikatniejsze, a dodatkowo maluchy są szczególnie narażone na jego niszczenie z powodu diety (duże ilości cukrów sprzyjających powstawaniu płytki nazębnej) oraz zaniedbań higienicznych (zbyt rzadkie, niedokładne mycie zębów). Przyczyna druga to zaawansowane stadium fluorozy. Trzecia zaś – działanie bakterii nie wywołujących próchnicy, ale powodujących ciemne przebarwienia, zwłaszcza w pobliżu dziąseł. 

Reklama

Jak usunąć przebarwienia na zębach? 

Przebarwienie na zębie usunąć jest trudno – trudniej, niż osad. W zaawansowanych stadiach skuteczne jest tylko wybielanie. Standardem obecnie jest zabieg wykonywany w gabinetach stomatologicznych z użyciem nadtlenku wodoru, ewentualnie – nadtlenku mocznika. Związki te są aktywowane światłem lasera lub lampy emitującej światło niebieskie. W wyniku tego zachodzą procesy utleniania. Efekt to bielsze zęby. Należy jednak pamiętać, by zabiegom tego typu nie poddawać się zbyt często, przy kolejnych powtórzeniach mogą bowiem uszkodzić szkliwo. Ważne też, by korzystać z usług renomowanych klinik stomatologicznych oraz pamiętać o ważnej zasadzie – im wyższe stężenie używanego nadtlenku, tym bardziej widoczny efekt, ale też większe ryzyko nieodwracalnego uszkodzenia zębów. 

Nadtlenek wodoru jest wykorzystywany także w innej metodzie, jaką jest wybielanie nakładkowe. W tym przypadku substancja czynna jest stopniowo uwalniana ze specjalnych szyn, skonstruowanych na podstawie odlewu uzębienia pacjenta. Są one zakładane na około 14 dni na dolny i górny rząd zębów – nie powinno się ich zdejmować nawet na czas jedzenia i spania. 

jak pozbyć się przebarwień na zębach bez wizyty w gabinecie dentystycznym? Stosunkowo skutecznym rozwiązaniem przeznaczonym do stosowania samodzielnie w domu są paski wybielające. Działają one na podobnej zasadzie, jak wspomniane wyżej szyny – także są nasączone nadtlenkiem wodoru, tyle że w znacznie mniejszym stężeniu. Inną opcją są pasty wybielające, w składzie których znajdować się mogą: mocznik, wulkaniczny karbamid, wyciągi z ananasa i papai, węglan wapnia, tlenek krzemu, wodorotlenek magnezu. 

Czytaj również

Bibliografia

  • Dorota Olczak-Kowalczyk, Anna Turska-Szybka, Dariusz Gozdowski i wsp., Defekty rozwojowe szkliwa u młodzieży w wieku 18 lat w Polsce: rozpowszechnienie i wybrane czynniki socjodemograficzne. Badania przekrojowe, Nowa Stomatol 2018; 23(2): 47-54
  • Sylwia Małgorzata Słotwińska, Marcin Majkowski: Wybielanie zębów a środowisko jamy ustnej, Nowa stomatologia 2011, tom 16, nr 3
Piotr  Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Artykuł napisany przez
Piotr Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Dziennikarz wyróżniony w konkursie "Dziennikarz Medyczny Roku 2023". Autor tysięcy publikacji o tematyce medycznej, ekonomicznej, politycznej i społecznej. Przez 15 lat związany z Dziennikiem Łódzkim i Polska TheTimes. Z wykształcenia socjolog stosunków politycznych, absolwent Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Po godzinach fotografuje, projektuje, maluje, tworzy muzykę.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Zęby i dziąsła
Ekstrakcja ósemki – kiedy należy wykonać zabieg?
Wyrwanie ósemki
Stan zapalny zęba- objawy i przyczyny. Ile trwa zapalenie miazgi i jak uśmierzyć ból?
Kobieta trzyma się za policzek
Kostniwiak (cementoblastoma) - przyczyny, badania, leczenie
Narzędzia dentystyczne
Podobne artykuły
Dewitalizacja zęba
Zatrucie zęba - jak wygląda zabieg? Skutki uboczne
Czyszczenie osadu na zębach
Osad na zębach – od kawy, papierosów i nie tylko. Przyczyny, usuwanie
Jak wygląda ukruszony ząb
Ukruszony ząb – co należy zrobić, gdy dojdzie do urazu?
Mężczyzna z opuchlizną od zęba
Opuchlizna twarzy od zęba - jak się jej pozbyć? Ile czasu schodzi spuchnięte dziąsło i policzek?
Wyrwanie ósemki
Ekstrakcja ósemki – kiedy należy wykonać zabieg?

Reklama


Sonda
Sonda redakcyjna
Czy zauważasz pogorszenie kondycji swoich włosów?
Opakowanie produktu Merz Spezial