Jak wygląda badanie drożności jajowodów?
Kobiety borykające się z problemami z zajściem w ciążę poddawane są wielu szczegółowym badaniom mającym na celu dokładne ustalenie przyczyny zaburzeń. Jednym z nich jest badanie drożności jajowodów.
Jej brak uniemożliwia wędrówkę zapłodnionej komórki jajowej do macicy, a tym samym – zajście w ciążę. Jak sprawdzić drożność jajowodów? Istnieje diagnostyka obrazowa umożliwiająca jej określenie.
Badanie HSG polega na obserwacji na monitorze komputera kontrastu przepływającego przez jajowody. Kontrast podaje się pacjentce wprost do jamy macicy za pomocą cewnika lub specjalnego aparatu, zwanego aparatem Schultzego.
Na monitorze lekarz widzi, jak płyn wypełnia macicę, przepływa przez jajowody i wlewa się do jamy brzucha. Jednocześnie wykonuje on kilka zdjęć radiologicznych, na których widać, czy jajowody są drożne, czy powstały np. zrosty w otrzewnej.
Wstępne wyniki są znane na bieżąco, pełne po kilku godzinach, kiedy lekarz przeanalizuje zdjęcia RTG. Jeśli na zdjęciach widać blokady na jednym lub obu jajowodach mamy do czynienia z niedrożnością tych narządów.
Badanie Sono HGS nie jest niestety doskonałym badaniem, bo może się zdarzyć, że na zdjęciach widać pozorną niedrożność jajowodów, a w rzeczywistości są one drożne. Dodatkowo, gdy jajowody są rzeczywiście niedrożne, badanie nie pozwala lekarzowi znaleźć przyczyny tego stanu.
Na zdjęciach słabo też widać polipy i mięśniaki w jamie macicy, które mogą blokować ujścia maciczne jajowodów. Sprawdzanie drożności jest jednak podstawą w diagnostyce niepłodności, ponieważ dolegliwość ta dotyka bardzo wiele kobiet w wieku rozrodczym.
Reklama
Jak się przygotować do badania drożności jajowodów?
Drożność jajowodów powinno się sprawdzać w pierwszej fazie cyklu, po szóstym lub siódmym dniu od zakończenia menstruacji, ale jeszcze przed owulacją.
W ramach przygotowania do badania HSG pacjentka może zostać poproszona o wcześniejsze wykonanie kilku innych badań, w tym:
- morfologii z rozmazem,
- poziomu białka CRP,
- posiewu z kanału szyjki macicy,
- HBS, HCV, HIV i USR.
Jak przygotować się do badania drożności jajowodów, by jego wynik był jak najbardziej wiarygodny? Dzień przed badaniem zalecane jest wykonanie lewatywy, a w dniu badania kobieta otrzymuje doodbytniczy czopek rozkurczowy.
HSG jest badaniem, które może być bolesne dla pacjentek, dlatego istnieje możliwość wykonania procedury w krótkotrwałym dożylnym znieczuleniu ogólnym. Nie zawsze jednak jest to konieczne, zależy w dużej mierze od indywidualnych cech i wysokości progu bólu. Pacjentka przygotowywana do badania Sono HSG może także otrzymać domięśniowe leki przeciwbólowe.
Jeśli pacjentka ma mieć sprawdzaną drożność jajowodów w znieczuleniu ogólnym, musi przyjechać na badanie na czczo (nie może jeść ani pić co najmniej przez 6 godzin przed badaniem).
HGS – nawet wykonywane pod narkozą – nie wymaga pobytu w szpitalu dłuższego niż 24 godziny. Zazwyczaj, gdy badanie przeprowadzane jest rano, pacjentka po południu wraca do domu. Należy jednak pamiętać, że nie powinna samodzielnie prowadzić samochodu.
Reklama
Czy badanie drożności jajowodów boli?
HSG często określane jest jako badanie inwazyjne, ale bezbolesne. Inwazyjność polega na podaniu pacjentce kontrastu bezpośrednio przez kanał szyjki macicy.
Czy badanie HSG boli? W rzeczywistości wiele kobiet mówi o towarzyszącym badaniu dyskomforcie lub dolegliwościach bólowych, które mogą osiągać różny pułap. Mówi się o:
- uczuciu rozpierania jajowodów,
- rozpieraniu macicy,
- pieczeniu,
- szczypaniu.
Mimo nieprzyjemnych odczuć towarzyszących badaniu, warto przy problemach z zapłodnieniem ocenić drożność jajowodów. Czy boli jej sprawdzanie?
Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Każda pacjentka inaczej odczuwa ból i inną ma wysokość progu bólu. Wpływ na bolesność mają też różnice anatomiczne narządów rodnych.
Reklama
Kiedy można współżyć po badaniu drożności jajowodów?
Dni między miesiączką a owulacją to najlepszy czas na wykonanie badania HSG, a współżycie nie jest zabronione, ani przed nim, ani po nim.
Należy jednak pamiętać, że dni te uznawane są za dni płodne i potencjalnie może dojść wówczas do zapłodnienia, a przepływający przez jajowody kontrast może przyczynić się do poronienia. Z tego powodu lepiej unikać współżycia między menstruacją a badaniem.
Kiedy można współżyć po badaniu drożności jajowodów? Nie ma co do tego przeciwwskazań nawet tuż po badaniu, także starania o dziecko można wznowić jeszcze w czasie tego samego cyklu.
Pacjentka wykonująca badanie Sono HSG od razu może wrócić do normalnego funkcjonowania, a współżycie jest jednym z jego elementów.
Jeśli po badaniu pacjentka jeszcze przez jakiś czas odczuwa dyskomfort, pieczenie lub ból, może sięgnąć po środki przeciwbólowe czy też leki rozkurczowe dostępne bez recepty. W przypadku, kiedy ból nie ustępuje lub się nasila, należy skonsultować się z lekarzem.
Reklama
Badanie drożności jajowodów a ciąża
Czy po badaniu drożności jajowodów łatwiej zajść w ciążę? Samo badanie nie wpływa na drożność, a jedynie służy jej ocenie, dlatego ciąża po HSG jest możliwa w takim samym stopniu, jak i przed nim.
Zaleta diagnostyki jest taka, że w razie stwierdzenia problemu, można podjąć odpowiednie leczenie. Relacja drożność jajowodów a zajście w ciążę jest bardzo silna, ponieważ w przypadku „zatkania” obu jajowodów – prawego i lewego – zapłodnienie nie jest możliwe.
Istnieją jednak skuteczne metody udrażniania tych organów. W tym celu można np. przeprowadzić wysoce bezpieczny zabieg laparoskopowego usuwania zrostów. Laparoskopia polega na dopochwowym wprowadzeniu mikronarzędzi chirurgicznych, dzięki czemu nie ma konieczności nacinania skóry.
Zdarza się, że pacjentka poddaje się badaniu HSG, a ciąża w tym samym cyklu się pojawia, jednak nie jest to konsekwencją samego badania, ponieważ podczas jego trwania lekarz nie dokonuje udrożniania.
Reklama
Cena badania drożności jajowodów
Niektóre elementy diagnostyki niepłodności są refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Podobnie jest z badaniem Sono HSG. Można wykonać je bezpłatnie, jednak warunkiem koniecznym jest posiadanie skierowania od lekarza specjalisty – ginekologa lub endokrynologa.
Kiedy lekarz zleca badanie drożności jajowodów, cena tej metody diagnostycznej przeprowadzanej prywatnie dla niektórych pacjentek może być przeszkodą. Wówczas warto skorzystać z refundacji.
Cena badania HSG oscyluje bowiem w granicach 500-600 zł. Podobnie, jak w przypadku innych badań, koszt różni się w zależności od miasta oraz placówki, gdzie wykonywana jest ocena drożności.
Różnica w cenie może zależeć również bezpośrednio od lekarza przeprowadzającego diagnostykę. Przewagą badań robionych prywatnie jest przeważnie krótszy czas oczekiwania.
