Przykre problemy trawienne

Ludzki układ pokarmowy jest niezwykle skomplikowanym tworem łączącym wiele elementów. W przypadku zaistnienia „niezgodnego” działania któregoś z nich odczuwalne są przeróżne dolegliwości. Ich przyczyny mogą być zarówno bardzo prozaiczne, jak i bardzo niepokojące.

Wszelakie zakłócenia pracy układu pokarmowego mogą prowadzić do dolegliwości trawiennych. Czynnikami wpływającymi na występowanie dolegliwości są: stres, nieprawidłowe odżywianie się, nadmierne palenie papierosów i picie alkoholu lub wszelakiej maści problemy natury psychicznej. Przyczynami niestrawności mogą być również poważniejsze problemy jak zapalenie jelit, przełyku i żołądka. Dolegliwościami mogą zostać objęte również trzustka, czy wątroba.

Problemy związane z układem trawiennym najłatwiej podzielić na te dotyczące:

•     trawienia i kłopotów trawiennych
•     dwunastnicy, żołądka i przełyku
•     trzustki i wątroby
•     jelit.

Najczęstsze dolegliwości

•     Dyspepsja

Jest to termin określający wiele przykrych objawów występujących w chorobach górnego układu pokarmowego. W tłumaczeniu na język polski dyspepsja to złe trawienie. Inne określenie tego terminu to niestrawność. Niestrawnością nazywany jest przewlekły ból występujący w podbrzuszu trwający co najmniej cztery tygodnie. Towarzyszące tej przypadłości objawy to:

•     wymioty i nudności
•     odbijania
•     zwracanie pokarmu
•     zanik łaknienia
•     zgaga
•     uczucie pełności w nadbrzuszu.

Objawy często pojawiają się po spożyciu pokarmów. W wielu przypadkach jednak pojawiają się również na czczo lub całkowicie nie są związane z jedzeniem. Niestrawność dzielimy ze względu na występujące objawy na kilka grup.
Są to:

• Typ wrzodowy – czyli wrzodowa choroba żołądka. Ból jest wyraźnie wyczuwalny w nadbrzuszu i ustępuje zazwyczaj po jedzeniu. Ból wrzodowy charakteryzuje się również okresowymi nasileniami i częstymi nawrotami.
• Typ refleksowy – inaczej choroba refleksowa. Objawami występującymi najczęściej są zwracanie i zgaga.
• Typ motoryczny – objawy to ciągłe uczucie sytości, nudności, poczucie pełności w nadbrzuszu oraz słabo zlokalizowane uczucie dyskomfortu.
• Typ niesklasyfikowany lub niespecyficzny – oznaki w tym typie niestrawności nie dają się porównać do żadnych występujących we wcześniej wymienionych grupach.

Niektóre osoby cierpiące na niestrawność odczuwają dolegliwości żołądkowe powiązane z wieloma jej typami. Rozpoznanie dolegliwości nie jest równoznaczne z rozpoznaniem choroby. Nie występuje sposób na jasne określenie przyczyn objawów niestrawności. Jedyną opcją w przypadku często powracającego bólu brzucha utrudniającego życie jest wizyta u lekarza. Jeżeli dolegliwościom towarzyszą krwawienie, chudnięcie lub problemy z połykaniem należy udać się na odpowiednie badania diagnostyczne.

•     Zaburzenia wydzielania enzymów trzustkowych i choroby trzustki

Rola trzustki jest niezwykle ważna jako narządu wytwarzającego odpowiednie enzymy trawienne. W stanach chorobowych jak kamica czy zapalenie, przewody doprowadzające substancje trawienne do dwunastnicy, a potem jelit, zostają zatkane. Sytuacja taka doprowadza do zaniku występowania enzymów trzustkowych. Następstwem takiej sytuacji są poważne zaburzenia trawienia. Najczęstszym schorzeniem związanym z tego typu dolegliwościami jest biegunka tłuszczowa. Konsekwencją jest niedobór witamin rozpuszczanych w tłuszczach, wapnia oraz witaminy D. Takie same objawy występują w przypadku kamicy oraz chorobach wątroby. Często stany tego rodzaju występują u osób starszych.

•     Zaburzenia żołądkowe

Mimo niewielkiej ilości enzymów wytwarzanych w żołądku, ich częściowe usunięcie lub nieżyt mogą doprowadzić do wielu schorzeń. Są to między innymi zaburzenia związane z wchłanianiem białek, czy biegunka. Przewlekłe schorzenia żołądkowe mogą doprowadzić do zaburzeń jelitowych, a w efekcie doprowadzić organizm do skrajnego niedożywienia i niedoboru witamin (A, D, E, K). W żołądku i jelitach mogą dodatkowo gromadzić się niepożądane nadmiary gazów. Do żołądka dostają się wraz z małymi kęsami pożywienia małe porcje powietrza. Gazy mogą powstawać również z rozkładających się ciężkostrawnych pokarmów. Gazy nie uchodzące na zewnątrz przemieszczają się dalej w głąb układu pokarmowego, odkładają się w jelitach powodując głośne kurczenia i przelewanie się. Kłopotliwe są zarówno nadmiary gazów w żołądku jak i w jelitach. W takich sytuacjach zalecane jest przyjmowanie leków zmniejszające napięcie powierzchniowe gazów (u osób z bolesnymi wzdęciami). Tego rodzaju leki łagodzą objawy takie jak wzdęcia, zmniejszają uczucie pełności oraz rozluźniają napięcie żołądka.

Dolegliwości związane z trawieniem mogą mieć również podłoże psychologiczne. Depresja, stres, niepokój, palenie papierosów, ciężkostrawne posiłki mogą doprowadzać do niestrawności i wielu innych schorzeń. Organizm nie daje sobie rady z trawieniem wszystkich dostarczanych składników.

Reklama

Kiedy musimy udać się do lekarza?

Jeżeli odczuwamy jakiekolwiek objawy niestrawności takie jak wzdęcia, uczucia pełności, brak apetytu, uczucie nadmiaru gazów, brak chęci spożywania jedzenia, biegunki, wtedy konieczny jest kontakt z lekarzem w celu wyeliminowania ryzyka poważniejszych dolegliwości. Jeśli dostrzeżone zostaną jakiekolwiek budzące niepokój dolegliwości lekarz zastosuje odpowiednią metodę leczenia.
Wizyta u lekarze jest koniecznością, jeżeli:

•     nie znamy przyczyn dolegliwości
•     dolegliwości mogą być spowodowane przyjmowanymi lekami
•     nie mijają po krótkim czasie
•     bóle powodują występowanie strachu lub niepokoju
•     dolegliwości powodują gwałtowne tracenie wagi
•     wraz z bólem pojawiają się: gorączka, utraty przytomności, osłabienie, itp.

Reklama

Jak można sobie pomóc?

Na konkretne rodzaje dolegliwości stosowane są różne środki. Najczęściej wystarczają proste rozwiązania. Co możemy uczynić, aby ulżyć sobie nieco w przykrych dolegliwościach?
 

• Na wzdęcia: herbatki z kminku, kopru włoskiego i rumianku.
• Na biegunkę: przyjmowanie dużo płynów i elektrolitów (herbaty, soki owocowe, buliony), spożywanie wyłącznie potraw lekkostrawnych (ryż, suchary, zupy, tarte jabłka), przyjmowanie leków hamujących ruchy jelit, w szczególności w podróży. Leki są ogólnie dostępne bez recepty w aptece.
• Na dolegliwości żołądkowe: ziołowe herbaty (rumianek, mięta, krwawnik), możemy przyjmować leki zobojętniające kwasy żołądkowe, ciepły okład lub termofor mają działanie uspokajające i łagodzące ból.
• Na zgagę: jeśli występuje rzadko, możemy zastosować leki łagodzące zobojętniające kwasy żołądkowe, herbata ziołowa czy mleko też mają działanie łagodzące nieprzyjemne odczucie. Obniżenie wagi może okazać się pomocne.
• Na wymioty i nudności: wyjdźmy na świeże powietrze lub się połóżmy, leki łagodzące odruchy wymiotne możemy nabyć w aptekach bez recepty, nie stosujmy jednak leków w dłuższym okresie czasu, oszczędzajmy żołądek po zwymiotowaniu, kolejny posiłek przyjmijmy dopiero po godzinie od wymiotów, uzupełniajmy poziom płynów oraz soli.
• Na zaparcia: pośpiech w korzystaniu z ubikacji nie jest wskazany, środki przeczyszczające przynoszą ulgę, ale nie powinny być stosowane zbyt długo, duża ilość ruchu poprawia trawienie, wypicie szklanki wody tuż po przebudzeniu może okazać się pomocne, spożywajmy świeże owoce i warzywa jak również otręby pszenne i siemię lniane, ostatnią deską ratunku może okazać się wypijanie dziennie co najmniej 2 litrów płynów w postaci herbat, zup, soków owocowych oraz wody mineralnej.

ek

Czytaj też: Gazy, bąki, wiatry – wszystko, co chcesz o nich wiedzieć, a wstydzisz się zapytać