Czym jest i jak wygląda przytulia czepna?
Przytulia czepna, zwana także czepczycą lub ostrzycą jest niewielką zieloną jednoroczną rośliną, dziko porastającą tereny Europy, Afryki Północnej, Azji i obu Ameryk.
W naszym kraju występuje pospolicie. Przytulia znana była już w średniowieczu i głównie stosowana, jako środek wzmacniający organizm. Jej właściwości od lat wykorzystuje medycyna naturalna, traktując ją, jako środek do leczenia wszelkich dolegliwości skórnych.
Obecnie ma także duże zastosowanie we wspieraniu leczenia wielu schorzeń, bywa jednak często dość uporczywą zmorą dla rolników i ogrodników.
Szkodliwość przytuli czepnej polega przede wszystkim na utrudnianiu zbiorów - jej duże natężenie uniemożliwia pracę maszyn rolniczych. Dodatkowo nadmiernie zagęszcza łany, a poprzez „przytulanie się” do roślin uprawnych odcina je od działania promieni słonecznych, zabiera im wodę i składniki mineralne, a także zmienia warunki wodne i powietrzne podłoża. Z tych powodów traktowana jest, jako chwast.
Jak wygląda przytulia czepna? Roślina posiada drobne lancetowate liście przypominające swoim kształtem grot włóczni. Liście otaczają na około owłosioną i zgrubiałą łodygę.
Cechą charakterystyczną łodygi i liści są występujące na nich sztywne włoski, wyglądem przypominające „szczecinę”. Takie włoski zaczepiają się nie tylko o inne rośliny, ale często o odzież lub sierść psa.
Wysokość przytuli waha się pomiędzy 30 cm a 2 metry. Najwyższa jest wtedy, gdy swoimi pędami otacza sąsiednią roślinę i wykorzystuje ją do maksymalnego pięcia w górę. Bez wsparcia innych roślin jest dość niska i rozłożysta. Z okółków łodygi (czyli miejsca wyrastania liści) wyrastają na długich szypułkach kwiaty w kolorze białym lub zielono białym.
Roślina lubi ciepło, dlatego kwiaty przytulii czepnej pojawiają dopiero w czerwcu. Czas kwitnienia trwa z reguły do października, kiedy już zaczynają się chłodne dni. Nasiona o szarobrązowym kolorze są najczęściej rozsiewane przez sierść zwierząt, do której przyczepiają się bez większego problemu.
Kiełkują z niewielkiej odległości pod ziemią, w której potrafią przezimować nawet do 8 lat, nie tracąc przy tym nic ze swoich zdolności kiełkowania. W czasie siewki przytulia czepna ma kształt grubej łodyżki podliścieniowej o fioletowej barwie. To z niej wyrastają dwa owalne liście na długich ogonkach.
W przyrodzie występuje około 20 gatunków przytuli - na przykład wonna, pospolita czy właściwa. Ta ostania jest najczęściej mylona z czepną. Jaka jest główna różnica pomiędzy przytulią czepną a właściwą? To kolor kwiatów - żółty u przytulii właściwej, biały u czepnej. Właściwa jest zdecydowanie mniejsza, jej łodyga osiąga wysokość maksymalnie do 80 cm.
Reklama
Kiedy zbierać i jak suszyć przytulię czepną?
Przed rozpoczęciem zbierania warto zabezpieczyć ręce (np. rękawicami) i inne części ciała (np. zakładając długie spodnie). Włoski na liściach wyglądają niepozornie, ale potrafią przy większych zbiorach dość mocno pokaleczyć.
Kiedy zbierać przytulię czepną? Najlepszym czasem na zbiór jest okres kwitnienia rośliny, czyli od wczesnej wiosny, marca lub kwietnia aż do późnej jesieni. Bezpośrednio po zbiorach można rozpoczynać suszenie.
Jak suszyć przytulię czepną? Oto możliwości:
Sposób 1
- przygotować cienki naturalny materiał (np. bawełnę) lub przewiewną siateczkę,
- oddzielić od siebie poszczególne fragmenty zebranej wcześniej rośliny,
- rozłożyć przytulię na tak przygotowanym podłożu w zacienionym miejscu,
- suszyć w temperaturze maksymalnie do 40 stopni,
- sprawdzić po 2-3 dniach, czy jest krucha i „rozchodzi się” w palcach,
- gotowy susz przesypać do szklanego pojemnika,
- szczelnie zamknąć,
- postawić w ciemnym miejscu.
Sposób 2
- zebrane rośliny związać na wysokości łodygi,
- powiesić za łodygę w zacienionym i suchym miejscu,
- sprawdzać kruchość w czasie suszenia,
- po 2-3 dniach dokładnie rozkruszyć,
- przesypać do szklanego pojemnika,
- szczelnie zakręcić i pozostawić w miejscu oddalonym od światła.
Reklama
Właściwości lecznicze przytulii czepnej. Na co pomaga?
Przytulia czepna posiada wiele właściwości zdrowotnych, które zawdzięcza bogactwu swoich składników.
Należą do nich między innymi:
- flawonoidy,
- kwasy fenolowe,
- garbniki,
- kumaryny,
- witamina C,
- taniny,
- glikozydy,
- sole mineralne,
- saponiny.
Każdy składnik odpowiada za inną formę wsparcia organizmu.
Jakie są główne właściwości przytulii czepnej? Działa ona:
- odpornościowo (taniny i witamina C),
- przeciwzapalnie (flawonoidy),
- ściągająco,
- przeciwobrzękowo (kumaryny),
- przeciwbakteryjnie (garbniki),
- antyseptycznie (saponiny),
- przeciwgorączkowo,
- napotnie,
- wzmacniająco na pracę serca (glikozydy),
- wspierająco na układ moczowy (antrachinony),
- detoksykacyjnie,
- wzmacniająco na witalność i dobre samopoczucie.
Na co działa przytulia czepna? Ta roślina ma szerokie zastosowanie, wspomagające leczenie wielu dolegliwościach.
Właściwości lecznicze przytulii opisywał już grecki botanik i lekarz Dioskurydes, który żył i pracował w starożytnym Rzymie za czasów Nerona. To on stworzył księgę o ziołach, która nawet w obecnych traktowana jest, jako ważne źródło wiedzy o ziołach i zielarstwie. Dioskurydes zalecał stosowanie przytulii na problemy ze skórą.
Działanie przytulii czepnej to dość duży wachlarz oddziaływania. Oto przykłady, na co może działać przytulia:
- na żylaki - reguluje krążenie krwi i wzmacnia ścianki oraz tętnic,
- na węzły chłonne - reguluje i wspiera przepływ limfy, wspomaga łagodzenie stanów zapalnych,
- na tarczycę - pobudza pracę gruczołu i reguluje poziom produkowanych przez niego hormonów,
- na zakrzepicę - wspiera prawidłowe krążenie krwi i przeciwdziała miażdżycy,
- na choroby skóry - łagodzi i koi stany zapalne skóry, nawet w takich chorobach, jak egzema i łuszczyca,
- na oparzenia, skaleczenia i inne trudno gojące się rany,
- na problemy ze snem - zapach suszonego ziela przytulii działa odprężająco i ułatwia zasypianie,
- na zatrucia pokarmowe - roślina rozluźnia mięśnie i zwalcza ból przy niestrawności, nieżycie jelit czy biegunkach,
- na zapalenie nerek i pęcherza moczowego - łagodzi stany zapalne i dodatkowo wpływa na rozpuszczenie kamieni oraz złogów,
- na choroby serca - wspiera układ krążenia, oczyszcza krew, obniża ciśnienie krwi i wzmacnia serce,
- na przemianę materii - przyspiesza proces trawienny,
- na obrzęki - wpływa na detoksykację organizmu i ułatwia usuwanie nadmiaru wody z organizmu.
Reklama
Jakie preparaty z przytulią czepną wybrać? Zastosowanie
Każda roślina lecznicza może być wykorzystywana w różnej postaci.
Jak stosować przytulię czepną? Popularnym sposobem przyjmowania jest herbata lub napar. W połączeniu z wodą taki napar nadaje się również do spłukiwania włosów po umyciu.
W warunkach domowych można także sporządzić nalewkę. Jednym z przepisów jest zalanie 50g suszonej przytulii alkoholem, najlepiej 70 proc. zrobionym ze spirytusu. Tak przygotowany produkt należy pozostawić na 45 dni w ciepłym miejscu, następnie zlać i przefiltrować. Świeżo zebraną przytulię blendujemy i odciskamy sok, możemy też wycisnąć go w sokowirówce.
W sklepach lub aptekach znajdziemy także syrop lub olej z przytuli czepnej. Ciekawostką jest możliwość używania suszonej (tu potrzebne są owoce), jako zamiennika kawy. Przytulię jemy też na surowo, a konkretnie jej młode liście, dodawane do surówek i sałatek.
Ten rodzaj zioła można też przyjmować w postaci kapsułek lub tabletek. Często jest także stosowana do użytku zewnętrznego w postaci maści, którą kupimy lub zrobimy samodzielnie, wystarczy tylko suszoną roślinę połączyć z tłuszczem lub wazeliną.
Reklama
Jak pić przytulię czepną i jak długo stosować?
Jak pić przytulię czepną? Wystarczy przygotować dwie łyżeczki suszu, wsypać do szklanki i zalać je wrzącą wodą (ok. 200 ml wody). Po 15-20 minutach zaparzania pod przykryciem napój trzeba przecedzić, poczekać do wystygnięcia.
W takiej postaci jest już gotowy do spożycia.
Dwie łyżki ziela można także zalać dwoma szklankami wody, doprowadzić do wrzenia, gotować przez 10 minut, przecedzić i wystudzić.
Przytulia czepna nadaje się także do przygotowania zimnego wyciągu, wystarczy 3 łyżki zmielonych ziół zalać dwoma szklankami wody mineralnej i pozostawić na 6 godzin.
Zalecana dawka do picia to pół szklanki minimum 3 razy dziennie.Przytulię czepną można stosować przez 2-3 miesiące, potem warto zrobić miesięczną przerwę.
Reklama
Przeciwwskazania do stosowania przytulii czepnej
Przeciwwskazania do używania przytulii czepnej to głównie:
- nadwrażliwość na zawarte w niej substancje czynne,
- ciąża,
- karmienie piersią,
- przewlekłe przyjmowanie leków moczopędnych lub przeciwzakrzepowych,
- nadciśnienie tętnicze,
- stosowanie u dzieci.
Osoby, które są w trakcie przewlekłego leczenia i przyjmują systematycznie leki powinny uzgodnić ze swoim lekarzem prowadzącym, czy mogą korzystać z preparatów z przytulią.
W takich przypadkach dawkowanie tego naturalnego produktu musi być także dokładnie określone przez specjalistę.
Reklama
Skutki uboczne stosowania przytulii czepnej
Stosowanie przytulii czepnej w nadmiarze może doprowadzić do wywołania niepożądanych skutków ubocznych.
U niektórych osób występują reakcje alergiczne w postaci wysypki skórnej lub dolegliwości ze strony układu pokarmowego, jak biegunka, bóle brzucha czy niestrawność.
Zbyt długie stosowanie przytulii w niektórych przypadkach wywołuje bóle głowy, krwawienia wewnętrzne, porażenia mięśni gładkich, a w skrajnych przypadkach nawet stany narkotyczne.
Takie niepożądane działania wynikają głównie ze zbyt dużej ilości dostarczonej do organizmu kumaryny. Ten główny składnik przytulii spożywany w rozsądnych ilościach ma pozytywne działanie. Poważny problem pojawia się, gdy w organizmie zaczyna być jej za dużo. W skrajnych przypadkach może dojść do uszkodzenia nerek lub wątroby.
W przypadku wątpliwości i pogorszenia się samopoczucia należy skonsultować się z lekarzem, bowiem ta roślina, niezależnie od postaci, powinna być przyjmowania z zachowaniem bezpieczeństwa.
Jaka jest cena przytulii czepnej i gdzie można ją kupić?
Cena przytulii czepnej wynosi od 6 do 8 zł za 50g produktu w formie suszu. Kapsułki kosztują od 30 do 60 zł za 100 sztuk. Maść to koszt od 11 do 13 zł za 150 ml produktu.
Produkty z przytulii czepnej można kupić w aptekach (stacjonarnych i internetowych), sklepach zielarskich, sklepach ze zdrową żywnością lub ekologicznych delikatesach.
