Czym jest pseudomonas aeruginosa?
Pseudomonas aeruginosa to niebezpieczna bakteria, oporna na większość antybiotyków. Nazywana jest także pałeczką ropy błękitnej. Występuje w wodzie, ale pojawia się także w glebie.
Bakteria ropy błękitnej głównie atakuje pacjentów, którzy dość długo przebywają w szpitalu, a ich układ odpornościowy jest mocno osłabiony. Zakażeniem zagrożeni są także pacjenci onkologiczni lub po przeszczepach.
Osoby starsze również łatwiej zarażają się pałeczką ropy błękitnej, ponieważ iż układ immunologiczny z wiekiem ulega osłabieniu. Pseudomonas aeruginosa określana jest jako bakteria, która potrzebuje bardzo niewiele, aby pojawić się i przeżyć. Jest odporna zarówno na środki dezynfekujące, jak i antybiotyki.
Bakteria określana jest jako patogen oportunistyczny, czyli taki, który wywołuje chorobę w sprzyjających warunkach. Pseudomonas aeruginosa jest niezwykle groźna w środowisku szpitalnym, a jej oporność znacznie utrudnia leczenie chorób przez nią wywołanych. Najczęściej jest przyczyną schorzeń takich, jak:
- zakażenie układu pokarmowego,
- zapalenie zatok,
- zapalenie ucha środkowego,
- zapalenie ucha zewnętrznego,
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
- zakażenie dróg moczowych,
- infekcje skóry,
- infekcje tkanek miękkich,
- zapalenie kości.
Bakteria pałeczki ropy błękitnej rozmnaża się w zasadzie w każdych warunkach. Jej obecność stwierdzono nawet w wodzie destylowanej.
Zakażenie przez nią wywołane ma z reguły dość ciężki przebieg. Jest nie tylko oporna na działanie antybiotyków, ale też bardzo szybko nabywa odporność na nowe leki.
Nie jest groźna dla zdrowych ludzi, ale jest bardzo niebezpieczna dla osób z obniżoną odpornością.
Reklama
Zakażenie pseudomonas aeruginosa
Do zakażenia pseudomonas aeruginosa dochodzi po spełnieniu wielu warunków. Jak można się zarazić pałeczką ropy błękitnej? Proces zakażenia obejmuje 3 etapy:
- przytwierdzenie bakterii do komórek i ich kolonizacja – bakterie posiadają struktury, zwane fimbriami przyczepiają się do komórek człowieka. Następnie wnikają w głąb tkanek organizmu dzięki zdolności do produkcji enzymów, nazywanych proteazami, które rozkładają białka. Niebezpieczeństwo ze strony tej bakterii polega również na zdolności pałeczek do tworzenia biofilmu, czyli trwałej i zbitej struktury bakterii. Biofilm powoduje odporność na antybiotyki;
- miejscowe zakażenie, do którego dochodzi poprzez zaburzenie pracy układu odpornościowego organizmu;
- rozsiew drogą krwi, który powoduje ogólne zakażenie. Pałeczka ropy błękitnej przemieszcza się wraz z krwią po całym organizmie i doprowadza do ogólnego zakażenia.
Czy pałeczka ropy błękitnej jest zaraźliwa? Tak, a bakteria ma niewielkie wymagania do substancji odżywczych i warunków środowiska, w jakim się znajduje.
Charakterystyczne dla tej bakterii jest to, że atakuje osoby z obniżoną odpornością. Z tego powodu jest bardzo groźna dla ludzi chorych na cukrzycę, ze schorzeniami krwi, z mukowiscydozą czy chorobami nowotworowymi. Bakteria często rozwija się przy oparzeniach dużych obszarów ciała lub u osób z ranami.
Jak można się zarazić pałeczką ropy błękitnej? Zakażenie może dotyczyć każdego narządu. Ważnym źródłem zakażenia jest kontakt z drugą osobą, już zakażoną.
Bakteria w naturze żyje w glebie i w wodzie. Lubi wilgotne podłoże, więc w domowych warunkach jej źródłem jest często łazienka i kuchnia, a w szczególności umywalki, odpływy prysznicowe i elementy kanalizacji.
Bakteria dość szybko kolonizuje się na człowieku.
Reklama
Leczenie pseudomonas aeruginosa
Leczenie pałeczki ropy błękitnej rozpoczyna szczegółowa diagnostyka. Rozpoznanie zakażenia ustalane jest na podstawie posiewu mikrobiologicznego.
Większa część szczepów produkuje pigment o niebiesko zielonym zabarwieniu, stąd też nazwa tej bakterii. Jej cechą charakterystyczną jest słodkawy zapach.
Wynik badania, który potwierdza zakażenie jest podstawą do rozpoczęcia właściwego leczenia.
Leczenie pseudomonas polega głównie na zastosowaniu antybiotykoterapii skojarzonej, czyli podaniu dwóch antybiotyków. Rodzaj antybiotyku jest dobierany na podstawie antybiogramu, który ocenia wrażliwość tego konkretnego szczepu na dany antybiotyk.
Niektóre przypadki wymagają leczenia chirurgicznego.
Długotrwałe i celowane leczenie pseudomonas aeruginosa może doprowadzić do całkowitego pozbycia się tej bakterii. W niektórych przypadkach choroba ta może skończyć się śmiercią, szczególnie przy obecności chorób współistniejących.
Reklama
Antybiotyk na pseudomonas aeruginosa
Bakteria pałeczki ropy błękitnej jest wyjątkowo trudna do leczenia z uwagi na brak pozytywnej odpowiedzi na działanie antybiotyków. Jej oporność na większość antybiotyków i działanie środków bakteriobójczych są poważnym problemem w leczeniu zakażeń przez nią wywołanych.
Stąd konieczność skojarzonej antybiotykoterapii w celu wybrania dwóch preparatów do leczenia zakażenia.
Wybór antybiotyku na pałeczkę ropy błękitnej nie może być przypadkowy, gdyż choroba jest zbyt poważna. Na podstawie antybiogramu dobierane są dwa antybiotyki, najbardziej skuteczne do zwalczania konkretnego szczepu bakterii.
W terapii zakażeń tą bakterią najpowszechniej wykorzystywanymi antybiotykami na pseudomonas aeruginosa są:
- karboksypenicyliny,
- ureidopenicyliny,
- aztreonam,
- karbapenemy,
- polimyksymy,
- aminoglikozydy.
Doustny antybiotyk pseudomonas aeruginosa jest skuteczny, gdy w terapii zastosowane będą dwa, jednocześnie przyjmowane antybiotyki. Takie połączenie i podwójna dawka na różne szczepy bakterii daje większe możliwości skutecznego leczenia.
Reklama
Leczenie naturalne pseudomonas aeruginosa
Jednym ze sposobów leczenia domowego pałeczki ropy błękitnej jest zastosowanie oleju z oregano, który skutecznie wspiera antybiotykoterapię.
Olej z oregano wykazuje silne działanie antybakteryjne i uznawany jest za najsilniejszy naturalny antybiotyk. Właściwości antybiotyczne posiada dzięki garbnikom i wiązkom fenolowym. Badania udowodniły, iż olej z oregano jest skuteczny w zwalczaniu pseudomonas aeruginosa.
Pozytywne efekty w leczeniu naturalnym pseudomonas aeruginosa przynosi miód z manuki. Naukowcy z Uniwersytetu z Lund w Szwecji zidentyfikowali 13 szczepów bakterii kwasu mlekowego w miodzie i potwierdzili, iż czterdziestoprocentowy roztwór miodu zabija bakterie tego szczepu.
Wyniki tych badań opublikowano w International Wound Journal w 2019 r. Niemiecki naukowiec Tomas Henle prowadził także badania nad skuteczną aktywnością miodu z maniuka.
Przy leczeniu tak silnie opornych bakterii warto wspomagać organizm naturalnymi środkami. WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) zaliczyła pseudomonas aeruginosa do bakterii najwyższego ryzyka.
W takich przypadkach walka z bakterią powinna być podejmowana na wiele sposobów, ale zawsze przy silnej interwencji medycznej.
Reklama
Pseudomonas aeruginosa w moczu
Pałeczka ropy błękitnej w moczu pojawia się najczęściej jako efekt zakażenia szpitalnego, związanego z cewnikowaniem lub zabiegami w obrębie dróg moczowych.
Infekcje dróg moczowych są jednymi z najczęściej występujących zakażeń bakteryjnych. Tego typu zakażenia dotyczą zarówno dolnych, jak i górnych odcinków układu moczowego.
Pseudomonas w moczu oznacza namnożenie bakterii w drogach moczowych oraz rozwój zakażenia.
Czynnikami, które zwiększają pojawienie się pseudomonas aeruginosa w moczu są:
- zabiegi urologiczne,
- cewnikowanie,
- zaburzenia odporności,
- przewlekłe choroby, na przykład cukrzyca,
- stosowanie leków immunosupresyjnych.
Reklama
Pseudomonas aeruginosa na paznokciu
Zakażenie paznokci pałeczką ropy błękitnej pojawia się najczęściej u osób, które chorują na przewlekłe owrzodzenia. Często do tego typu zakażeń dochodzi w trakcie zabiegów kosmetycznych (manicure i pedicure), dlatego też częściej na wystąpienie tej choroby narażone są kobiety.
Pałeczka ropy błękitnej na paznokciu jest dość trudna do wyleczenia. Charakteryzuje się przewlekłością leczenia i dość dużą opornością. Pseudomonas paznokci to najczęściej bardzo poważny problem leczniczy.
Objawy zakażenia pojawiają się na płytkach paznokciowych rąk. Niekiedy bakteria atakuje tylko jeden paznokieć, w innych przypadkach dotyka kilka.
Paznokieć z pałeczką ropy błękitnej przybiera zielonożółty kolor. U niektórych osób pojawia się dodatkowo infekcja tkanek miękkich wokół paznokcia, nazywana paronychią. Rozpoznanie choroby odbywa się poprzez badania bakteriologiczne. Dodatkowo wykonywane są testy wrażliwości bakterii na możliwe do zastosowania leki.
Leczenie polega na podawaniu dobranego antybiotyku, często skojarzonego z drugim. Nie zawsze jednak dochodzi do całkowitego wyleczenia, a wtedy konieczne jest operacyjne usunięcie paznokci.
Pseudomonas aeruginosa w uchu
Pałeczka ropy błękitnej w uchu jest częstą przyczyną zakażenia ucha zewnętrznego. Zakażeniu towarzyszą następujące objawy:
- ostry ból,
- wydzielina ropna z ucha,
- silny świąd,
- gorączka,
- porażenie nerwu twarzowego.
Pseudomonas aeruginosa w uchu wywołuje dodatkowe objawy u osób, dotkniętych chorobami przewlekłymi.
U chorych na cukrzycę bardzo często dochodzi do złośliwego zapalenia ucha zewnętrznego. Ta choroba jest wyjątkowo odporna na działanie antybiotyków. Przy tego rodzaju zakażenia dodatkowo pojawia się obrzęk ucha, dość duża bolesność i powiększone węzły chłonne.
Przyczyną zakażenia pałeczką ropy błękitnej jest najczęściej przedostanie się do ucha nadmiernej ilości wilgoci (tzw. ucho pływaka). Wilgoć stanowi środowisko rozwoju patogenów, a jeśli w uchu powstało jakieś zranienie bakterie mogą wnikać w głąb skóry.
Leczenie pałeczki ropy błękitnej w uchu polega na podaniu odpowiednio dobranego antybiotyki, w formie tabletek lub kropli. W wielu przypadkach te dwie formy leczenia stosowane są jednocześnie.