Rany w jamie ustnej po ugryzieniu, od aparatu
Rany w jamie ustnej często przybierają postać nadżerek lub owrzodzeń, pokrytych włóknikowatym nalotem, nazywanych aftami. Szacuje się, że tworzenie się aft w jamie ustnej może dotyczyć nawet 20 proc. populacji. Etiopatogeneza powstawania aft nie jest do końca poznana. Uważa się, że skłonność do nadżerek i owrzodzeń w jamie ustnej jest wynikiem zaburzeń odpowiedzi immunologicznej, natomiast czynnikiem sprzyjającym ich powstawaniu są miejscowe urazy mechaniczne, jednakże nieuszkadzające nabłonka lub błony śluzowej jamy ustnej.
Takie urazy są najczęściej konsekwencją:
- nieprawidłowo wykonanego wypełnienia stomatologicznego (ostre krawędzie i nierówne powierzchnie),
- nieleczenia ubytków próchnicowych,
- noszenia aparatu ortodontycznego,
- nieleczonych wad zgryzu,
- parafunkcji narządu żucia,
- zbyt agresywnego szczotkowania zębów,
- nieświadomego ugryzienia się.
Zatem powstanie miejscowego urazu, np. od aparatu ortodontycznego, u osoby z zaburzeniami w układzie immunologicznym traktuje się jako bezpośrednią przyczynę tworzenia się charakterystycznych ran w jamie ustnej, nazywanych aftami.
Afty należy różnicować z owrzodzeniami w jamie ustnej, będącymi objawami chorób ogólnoustrojowych, takich jak:
- choroba Addisona–Biermera (niedobór kwasu foliowego i witaminy B12),
- niedobory żelaza,
- celiakia i inne nietolerancje pokarmowe,
- choroba Leśniowskiego–Crohna,
- choroby pasożytnicze przewodu pokarmowego u dzieci,
- opryszczka,
- kiła,
- gruźlica,
- ospa wietrzna,
- półpasiec,
- pryszczyca,
- cytomegalia,
- różyczka,
- odra
- AIDS.
Reklama
Rany w jamie ustnej – skąd jeszcze się biorą?
Rany w jamie ustnej powstają też na skutek leczenia stomatologicznego, głównie w wyniku ekstrakcji zęba lub zabiegów z zakresu periodontologii lub implantologii. Rany mogą także przybrać postać kontaktowego zapalenia błony śluzowej, spowodowanego kontaktem osoby uczulonej z alergenem lub działaniem czynnika drażniącego.
Do najczęstszych czynników drażniących i alergenów, skutkujących tworzeniem się ran w obrębie jamy ustnej należą:
- składniki niektórych leków miejscowych,
- składniki kosmetyków używanych do higieny jamy ustnej (past, płynów do płukania),
- palenie papierosów,
- niektóre pokarmy i przyprawy.
Warto wiedzieć, że odczyny zapalne w jamie ustnej są także częstym powikłaniem chemioterapii lub radioterapii, zwłaszcza u pacjentów z nowotworami głowy i szyi.
Reklama
Jak przyspieszyć gojenie ran w jamie ustnej?
Co stosować na rany w jamie ustnej? Generalnie każdą ranę, niezależnie od miejsca jej powstania, należy w pierwszej kolejności zdezynfekować, a następnie zapewnić jej odpowiednie środowisko, które będzie sprzyjać procesowi gojenia. W poszukiwaniu skutecznego preparatu na rany w jamie ustnej, który zarówno ją odkazi, jak i przyspieszy gojenie, warto postawić na naturalne składniki. Jednym z nich jest porost islandzki, któremu przypisuje się liczne właściwości – m.in. powlekające, nawilżające, przeciwdrobnoustrojowe, przeciwzapalne, immunostymulujące.
Porost islandzki zawiera polisacharydy (licheninę oraz izolichenina), śluz, witaminy A i B1, jod oraz gorzkie kwasy porostowe, takie jak:
- kwas fumaroprotocetrariowy,
- kwas cetrariowy,
- kwas protocetrariowy,
- kwas D-protolichesterynowy
- kwas usninowy.
Na szczególną uwagę zasługuje kwas usninowy, który ceniony jest ze względu na przyspieszanie gojenia ran.
Reklama
Rany w jamie ustnej - leczenie domowe
Leczenie ran w jamie ustnej można także wspomóc domowymi metodami. Jakimi? Zwolennicy medycyny naturalnej zalecają, by płukać jamę ustną ziołowymi naparami. W zależności od tego, z jakiej rośliny przyrządza się napar, płukanki będą wykazywały inne działanie. Przykładowo, szałwia znana jest z właściwości antyseptycznych oraz odkażających, dlatego napary z tej rośliny są zalecane pacjentom po ekstrakcji zęba. Natomiast napar z rumianku będzie działał przeciwzapalnie, przeciwalergicznie oraz łagodził ból.
