Co to jest risperidon?
Risperidon to lek wprowadzony do lecznictwa w 1994 roku przez firmę Janssen Pharmaceutica pod nazwą handlową Risperdal. Znajduje się on na Liście Leków Podstawowych Światowej Organizacji Zdrowia. W 2020 roku w samych Stanach Zjednoczonych przepisano ponad 4 miliony recept na ten środek.
Co to za lek? Risperidon to atypowy lek przeciwpsychotyczny, pochodna benzizoksazolu. Jego mechanizm działania polega najprawdopodobniej na wiązaniu się z receptorami serotoninowymi (5-HT2), dopaminowymi (D2) adrenergicznymi i histaminowymi (H1).
Więcej szczegółowych informacji można zawsze znaleźć w ChPL risperidonu, czyli w jego Charakterystyce Produktu Leczniczego.
Reklama
Na co jest risperidon? Wskazania i przeznaczenie leków
Głównie wskazania risperidonu obejmują:
- leczenie schizofrenii,
- zapobieganie nawrotom u pacjentów z przewlekłą schizofrenią, u których wystąpiła odpowiedź na leczenie początkowe,
- leczenie epizodów manii występujących w przebiegu choroby dwubiegunowej.
Na co jest risperidon poza oficjalnymi wskazaniami? Jako że jest to cząsteczka stosunkowo nowa, ciągle trwają różnego rodzaju badania, w czasie których dowiadujemy się na jakie inne choroby może być jeszcze zastosowana.
Wykazano w niektórych z nich pewien pozytywny związek między stosowaniem risperidonu a ADHD, jednak musimy jeszcze trochę poczekać by potwierdzić wyniki tych badań.
A jaki jest związek między risperidonem a autyzmem? W trakcie badań nad tym lekiem odkryto, że można go z powodzeniem stosować także u chorych na autyzm w celu zapobiegania drażliwości związanej właśnie z tą chorobą.
Reklama
Jak działa risperidon i jak wygląda dawkowanie?
Działanie risperidonu nie jest natychmiastowe. Wszystko oczywiście zależy od indywidualnego profilu pacjenta - czasami efekt jest widoczny po kilku dniach, ale generalnie większość pacjentów reaguje dopiero po kilku (4 lub nawet 6) tygodniach.
Istnieje kilka różnych postaci tego leku, a każda w kilku możliwych dawkach. Najpopularniejsze formy i dawki risperidonu to:
- proszek i rozpuszczalnik do sporządzania zawiesiny do wstrzykiwań domięśniowych o przedłużonym uwalnianiu w dawce 25 mg, 37,5 mg i 50 mg;
- roztwór doustny;
- tabletki ulegające rozpadowi w jamie ustnej.
Oraz najbardziej popularne, tabletki o natychmiastowym uwalnianiu. Te z kolei występują w największej możliwości dawek. Mamy wśród tych tabletek do wyboru:
- risperidon 1 mg;
- risperidon 2 mg;
- risperidon 3 mg;
- risperidon 4 mg.
Prawidłowe dawkowanie risperidonu powinno zaczynać się od najniższej, którą stopniowo zwiększamy do efektywnej dawki terapeutycznej. Nie zawsze oznacza to, że trzeba brać maksymalne możliwe dawki. Często jest tak, że stosowanie małych lub średnich dawek daje już bardzo dobre efekty.
Dalsze zwiększanie ilości leku nie zawsze przynosi znaczącą poprawę, ale za to może zwiększać występowanie działań niepożądanych. Gdy dawka terapeutyczna zostanie już ustalona, to najczęściej lek podaje się raz, lub dwa razy dziennie - wszystko oczywiście zależy od indywidualnych predyspozycji pacjenta.
Reklama
Skutki uboczne stosowania risperidonu. Czy leki powodują uzależnienie?
Najczęściej zgłaszane działania niepożądane risperidonu to: parkinsonizm, senność, ból głowy oraz bezsenność. Do innych skutków ubocznych risperidonu występujących często zaliczymy: hiperprolaktynemię, zaburzenia łaknienia, zawroty głowy, tachykardię, nadciśnienie, duszność, wysypki, rumień, skurcze mięśni czy obrzęki.
Czy risperidon uzależnia? Nie jest to lek wywołujący silne uzależnienie, jednakże w przypadku przerwania jego stosowania zaleca się stopniowe zmniejszanie dawki. Po nagłym odstawieniu risperidonu, stosowanego w dużych dawkach, bardzo rzadko opisywano objawy wynikające z ich odstawienia, w tym: nudności, wymioty, nadmierne pocenie się i bezsenność.
Jaki jest związek między risperidonem a tyciem? Niestety jak opisano wcześniej, jest to jedno z częstszych działań niepożądanych tego leku. Może on powodować zaburzenia odżywiania w postaci zmniejszenia lub zwiększenia apetytu oraz zwiększenie masy ciała.
Reklama
Leki i zamienniki risperidonu w polskich aptekach
Od czasu wprowadzenia pierwszego leku oryginalnego, czyli Risperdalu na rynku farmaceutycznym pojawiło się sporo innych, często tańszych zamienników risperidonu. Tylko w naszym kraju można kupić kilkanaście różnych produktów z tą substancją czynną.
Najpopularniejsze są oczywiście tabletki z risperidonem, ale można jeszcze dostać risperidon w syropie lub w tabletkach rozpuszczających się w ustach.
Wszystkie leki z risperidonem są dostępne tylko na receptę. Wszystkie są także refundowane, a ich cena jest stała w każdej aptece w kraju.
Koszt leku refundowanego waha się między kilka, a kilkanaście złotych. Za lek pełnopłatny trzeba zapłacić już kilkadziesiąt złotych. Najdroższe są zastrzyki risperidonu - refundowane kosztują kilka złotych, ale w przypadku 100% odpłatności trzeba już wydać od 300 do ponad 600 złotych, w zależności od dawki.
Dokładne informacje na temat leku są zamieszczone w ulotce risperidonu dołączonej do każdego opakowania.
