Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍

Rodzaje apteczek - wyposażenie, które może uratować życie

Apteczka pierwszej pomocy to zestaw najpotrzebniejszych leków, środków opatrunkowych i narzędzi, potrzebnych do ratowania ludzi w nagłych przypadkach. Jeśli jest dobrze skompletowany i odpowiednio się z niego skorzysta, naprawdę może on pomóc uratować zdrowie, a nawet życia. Jakie są rodzaje apteczek i co powinno się w nich znaleźć?
Apteczna pierwszej pomocy medycznej
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Apteczki pierwszej pomocy służą do ratowania zdrowia lub życia w nagłych, groźnych sytuacjach, takich jak wypadki drogowe. Są różne ich rodzaje, w zależności od przeznaczenia.
  • Najczęściej spotykane są apteczki samochodowe, osobiste, turystyczne czy zakładowe. Ich zawartość nieco się różni, jednak we wszystkich znajdują się środki opatrunkowe i środki do dezynfekcji.
  • Apteczki różnią się nie tylko formą, ale też wielkością i materiałami, z jakich są wykonane. Większość apteczek jest czerwona, wyjątek stanowi apteczka wojskowa.
Spis treści

Dlaczego istnieją różne rodzaje apteczek?

W razie różnych wypadków stanowiących zagrożenie zdrowia lub życia, tworzy się apteczki pierwszej pomocy. Mają one formę pojemników lub toreb, zawierających najpotrzebniejsze leki, środki do wykonywania opatrunków oraz przybory potrzebne do ratowania człowieka w przypadkach nagłych.

Warto jednak wiedzieć, że nie każda apteczka wygląda tak samo. Istnieją różne jej rodzaje, w zależności od przewidywanych potrzeb.

Zawsze jednak warto zapoznać się z zawartością tych rodzajów apteczek, z którymi na co dzień ma się do czynienia - w miejscu pracy, w samochodzie itd.

Wiedząc dokładnie, jakie są w nich umieszczone leki i narzędzia, łatwiej skorzystać z nich w razie nagłego wypadku.

Zapoznając się odpowiednio wcześniej z rodzajami apteczek i ich wyposażeniem sprawniej można przeprowadzić akcję ratunkową, co w skrajnych przypadkach może mieć ogromne znaczenie dla ratowania czyjegoś (a niekiedy i własnego) życia.

Czym są normy DIN?

Polska nie opracowała dotychczas własnych norm dotyczących zawartości apteczek pierwszej pomocy. Podobnie, jak większość krajów unijnych, korzysta z norm ustalonych przez Niemiecki Instytut Normalizacyjny - norm DIN (z niem. Deutsches Institut fϋr Normung).

Określenie „apteczka DIN” nie wskazuje na jej konkretny model czy rodzaj, ale mówi, że jej zawartość została dobrana zgodnie z normami Instytutu.

Rodzaje tych norm, z którymi można się spotkać to:

  • DIN 13157 - norma ta określa wyposażenie apteczek w zakładach pracy, szkołach, na terenach budowy itp. Dotyczy apteczek o bogatym wyposażeniu - dla dużych grup ludzi i nieograniczonych miejscem.
  • DIN 13169 - określa zawartość apteczek służących do zabezpieczania dużych grup ludzi, narażonych na zwiększone ryzyko urazów (jest zatem podobna do normy DIN 13157).
  • DIN 13164 - określa wyposażenia ograniczonej miejscem apteczki samochodowej, przeznaczonej przede wszystkim do udzielania pomocy w wypadkach drogowych.
  • DIN 13167 - określa wyposażenie apteczek motocyklowych. Ich zawartość przeznaczona jest wyłącznie do udzielania pomocy przy podstawowych urazach komunikacyjnych, ponieważ miejsce ogranicza są jeszcze bardziej niż apteczkę samochodową.

Reklama

Rodzaje apteczek i ich przeznaczenie

Jak już zostało wspomniane - istnieją różne rodzaje apteczek pierwszej pomocy. Zależą one przede wszystkim od przeznaczenia, ale też innych czynników, takich jak np. miejsce przechowywania apteczki.

Inne wyposażenie będzie miała apteczka wojskowa, a inne samochodowa czy motocyklowa. Zawartość dostosowana jest do zagrożeń, jakie niesie dane środowisko i do najczęściej występujących w nim nagłych wypadków.

Apteczka pierwszej pomocy wożona w pojazdach dostosowana jest do ratowania ludzi w wypadkach komunikacyjnych, w zakładach pracy, gdzie znajdują się materiały łatwopalne - do opatrywania oparzeń itd. Różnią się one nie tylko zawartością, ale też wielkością, formą, materiałem, z którego zrobiona jest jej strona zewnętrzna.

Najczęściej spotykane rodzaje to:

  • apteczka samochodowa,
  • zakładowa,
  • przemysłowa,
  • taktyczna,
  • turystyczna,
  • osobista.

Jak wygląda ich wyposażenie?

Apteczka samochodowa

Apteczka samochodowa nie jest w Polsce obowiązkowym elementem wyposażenia samochodu osobowego. Warto jednak zaopatrzyć się w apteczkę w standardzie unijnym, wyjeżdżając za granicę, ponieważ wiele państw UE wymaga jej posiadania.

Biorąc jednak pod uwagę, że w Polsce obowiązkiem każdego uczestnika ruchu drogowego jest udzielenie pomocy w razie wypadku, tu również apteczka może być bardzo przydatna. Bez niej pomoc taka w wielu sytuacjach jest dużo trudniejsza.

Co powinna zawierać apteczka samochodowa? Na jej wyposażenie przede wszystkim składają się:

  • kompresy i opatrunki różnego rodzaju,
  • bandaże i opaski elastyczne,
  • plastry,
  • chusta trójkątna,
  • koc ratunkowy,
  • ustnik do sztucznego oddychania,
  • nożyczki,
  • środki do dezynfekcji.

Cena apteczki samochodowej oscyluje w granicach kilkudziesięciu złotych. Biorąc pod uwagę, że jest to zwykle zakup na lata, nie stanowi wielkiego wydatku, a naprawdę może pomóc uratować życie.

Apteczka przemysłowa (zakładowa)

Apteczka przemysłowa, zwana również zakładową, powinna znajdować się właściwie w każdym miejscu pracy. Jest z reguły większa niż samochodowa, ponieważ nie ogranicza jej miejsce.

Ma kluczowe znaczenie w miejscach, gdzie ryzyko wystąpienia różnego rodzaju wypadków jest zwiększone (np. na budowach), jednak powinna też znajdować się w biurach i tam, gdzie ludzie nie pracują fizycznie.

Na wyposażenie apteczki zakładowej składają się podobne elementy, jakie znaleźć można w apteczce samochodowej:

  • opatrunki różnego typu,
  • plastry i bandaże,
  • chusta trójkątna,
  • nożyczki,
  • rękawiczki jednorazowe,
  • koc ratunkowy,
  • kompresy i przylepce.

Zwykle jednak rodzajów kompresów, opatrunków czy bandaży jest w niej więcej, ponieważ po pierwsze - apteczka może być duża, po drugie - musi zapewnić środki do ratowania większej liczby osób.

Oprócz tego, że w miejscu pracy dostępna jest apteczka przemysłowa z wyposażeniem, powinien znajdować się w nim również ktoś, kto potrafi udzielać pierwszej pomocy i jest w tym kierunku wykwalifikowany.

Apteczka turystyczna

Ten rodzaj apteczki to obowiązkowy element nie tylko podczas wyjazdów grupowych, ale też rodzinnych wypadów wakacyjnych. Nawet w najlepiej zorganizowanej podróży może dojść do nagłych wypadków, kiedy to konieczne jest ratowanie zdrowia lub życia.

Wielkość apteczki powinna być dostosowana do potrzeb i możliwości. Na wyjazdy grupowe, np. do autokaru należy zabrać dużą apteczkę, z wyposażeniem umożliwiającym ratowanie wielu osób.

Apteczka turystyczna w góry, zabierana do plecaka musi być z kolei niewielka i poręczna. Zawiera ona tylko najpotrzebniejsze środki opatrunkowe i środki do dezynfekcji. Często ma ona formę wygodnej torby, co umożliwia noszenie jej w ręku.

Turystyczna apteczka pierwszej pomocy często oprócz środków opatrunkowych zawiera takie elementy jak repelenty przeciw owadom czy preparaty na oparzenia. Podstawowe wyposażenie powinno być możliwie najlepiej dostosowane do kierunku podróży. Warto pamiętać, by apteczka z wyposażeniem była umieszczona w łatwo dostępnym miejscu, by w każdej chwili można było z niej skorzystać.

Apteczka taktyczna

Nazywana jest ona również apteczką wojskową i zawiera najbardziej specjalistyczny sprzęt ratunkowy spośród omawianych rodzajów apteczek.

Standardowo zawiera ono takie elementy jak:

  • środki do dezynfekcji,
  • sól fizjologiczna,
  • bandaże, plastry, opatrunki i kompresy różnej wielkości i różnego rodzaju,
  • chusta trójkątna,
  • nożyczki,
  • pęseta,
  • rękawiczki jednorazowe,
  • opaski uciskowe i stazy taktyczne,
  • folia termiczna,
  • preparaty na oparzenia.

Apteczka taktyczna stosowana jest w szczególnie trudnych sytuacjach i warunkach - na wojnie, podczas wypraw w dzikie i niebezpieczne rejony. Oprócz wymienionych środków i przyrządów często zawiera ona podstawowe leki - przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, przeciwzapalne.

Apteczka tego typu jest właściwie jedyną, w której trzyma się leki. W większości rodzajów apteczek nie przechowuje się żadnych środków, które mogą ulec przeterminowaniu. Jeśli w apteczce są jakiekolwiek leki, należy regularnie sprawdzać ich termin przydatności. W wyposażeniu żadnej apteczki nie mogą znajdować się środki przeterminowane ani przyrządy nienadające się do użytku.

Apteczka taktyczna wraz z wyposażeniem powinna być chroniona przez wodoszczelne opakowanie, by zawarte w niej środki nie uległy zawilgoceniu nawet w najtrudniejszych warunkach.

Apteczka osobista

Służy do użytku osobistego, jest mała i zawiera najpotrzebniejsze środki ochrony, takie jak:

  • plastry i bandaże,
  • środki opatrunkowe,
  • mały koc ratunkowy,
  • środki dezynfekujące,
  • rękawiczki winylowe.

Tak naprawdę nie istnieją formalne wymogi dotyczące tego, co powinna zawierać apteczka osobista. Jej wyposażenie można skompletować samodzielnie, w zależności od indywidualnych potrzeb. Trzyma się ją w domu, zabiera do pracy czy też w podróż.

Apteczkę domową taką warto brać na przejażdżki rowerowe i inne aktywności na świeżym powietrzu. Jeśli znajdują się w niej leki i inne preparaty ulegające przeterminowaniu, należy odpowiednio często wymieniać je na nowe, zdatne do użytku. Jeśli apteczka ma służyć również dzieciom, warto upewnić się, że zawarte w niej środki są dostosowane do ich wieku.

Reklama

Z czego wykonuje się apteczki i jaką powinny mieć formę?

Jak już zostało powiedziane - rodzaje apteczek pierwszej pomocy różnią się nie tylko zawartością i przeznaczeniem, ale także wielkością i materiałem, z którego są wykonane.

Zwykle największa jest apteczka przemysłowa, której wyposażenie ma być zdatne do ratowania dużej grupy ludzi. Ma ona często formę apteczki ściennej, a jej zawartość umieszczona jest w metalowej „szafce”, zamykanej kluczykiem.

Niekiedy apteczka zakładowa ma formę walizkową. Wówczas wykonana jest z trwałego tworzywa sztucznego, jednak z reguły również ma spore wymiary.

Zupełnie inaczej wyglądają apteczki przenośne, które powinny być lekkie i nieduże. Zwykle mają one formę materiałowej torby z uchwytem umożliwiającym wygodne przenoszenie.

Podręczna apteczka zapinana jest na ekspres luz rzep, co ułatwia szybkie dostanie się do jej zawartości. Apteczka samochodowa może być materiałowa lub plastikowa, w zależności od upodobań i miejsca, w którym jest umieszczona. Powinna być zamocowana stabilnie, by nie uległa uszkodzeniu w czasie jazdy.

Większość apteczek pierwszej pomocy ma kolor mocno czerwony, by były one dobrze widoczne. Wyjątkiem są niektóre apteczki ścienne (zwykle w kolorze białym) oraz apteczki wojskowe.

Te mają barwę zgniłej zieleni, która umożliwia kamuflaż i wtapia się w tło oraz zlewa z kolorem wojskowej odzieży.

Tak naprawdę forma apteczki powinna być dostosowana do warunków jej użytkowania i umożliwiać łatwy dostęp do zawartych w niej środków i narzędzi.

Czytaj również

Bibliografia

  • Goniewicz M., Goniewicz K., Włoszczak-Szubzda A., Apteczka samochodowa i jej rola w udzielaniu pierwszej pomocy. Ocena stanu wiedzy młodych początkujących kierowców, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2012, Tom 18, Nr 4, 297-301
  • https://icd.pl/poradnik/post/apteczki-wedlug-norm-din [24.06.2024]
  • Kopta A., Kwalifikowana pierwsza pomoc, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2021, Warszawa, 1, ISBN 9788320050295
  • Czerwiński M., Makowiec P., Podstawy ratownictwa taktycznego, Wydawnictwo Difin, 2014, ISBN 16507487
  • Podlasin A., Taktyczne ratownictwo medyczne, PZWL, 2015
  • Kański A., Thoureen T.L., Scott S.B., Scenariusze symulacyjne. Medycyna ratunkowa, Edra Urban&Partner, 2013, ISBN 978-83-65835-51-2
Justyna Gabrysiak-Kula
Artykuł napisany przez
Justyna Gabrysiak-Kula
W 2009 roku zdobyła tytuł magistra kulturoznawstwa Uniwersytetu Łódzkiego. Pierwsze doświadczenia zawodowe zdobyła w Radiu Łódź, współtworząc audycje młodzieżowe. Od kilku lat pracuje jako copywriter, specjalizując się w tematyce medycznej, kosmetycznej, parentingowej i w dziedzinach pokrewnych. Napisała dotąd setki artykułów o zdrowiu. Prywatnie wychowuje dzieci, pływa i czyta książki, choć to właśnie pisanie było zawsze jej ulubionym zajęciem.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Apteczka
Apteczka taktyczna - wyposażenie. Co zawiera i do czego służy?
Apteczka taktyczna
Maska ochronna - z filtrem, antywirusowa, FFP2, FFP3 i inne. Jak jej prawidłowo używać?
Kobieta w maseczce ochronnej na twarzy
Wyposażenie apteczki turystycznej - co zabrać ze sobą na wakacje?
Apteczka turystyczna
Podobne artykuły
Opatrunek zastawkowy wykorzystywany w wojsku
Opatrunek zastawkowy - BCS, a ACS. Kiedy i jak się zakłada?
Plastry na skórę wrażliwą
Jakie plastry i opatrunki stosować na skórę wrażliwą?
kobieta nakleja plaster na dłoń dziecka
Plastry hydrokoloidowe - kiedy i jak stosować? Czym jest hydrokoloid?
Bandaż na tle domowej apteczki
Apteczka domowa - jak ją zorganizować i co powinno się w niej znaleźć?
Opatrywanie rany gazą opatrunkową
Gaza opatrunkowa – jałowa, gaza jałowa a niejałowa

Reklama


Rewolucja w precyzji leczenia nowotworów 🙌
Sprawdź!