Czym jest rwa kulszowa w ciąży i jakie ma przyczyny?
Ciąża to czas, gdy w organizmie dochodzi do wielu zmian przeciążeniowych w obrębie więzadeł oraz mięśni, szczególnie w obrębie dolnego odcina kręgosłupa i miednicy mniejszej. Intensywny rozwój płodu powoduje, że powiększa się brzuch i przez to zmienia się również kształt kręgosłupa przyszłej mamy.
Organizm szuka sposobów na to, by utrzymać dotychczasową równowagę podczas stania - pośladki zaczynają się mocniej spinać, a nerw kulszowy zostaje uciśnięty. W innym miejscu niż przed ciążą znajduje się teraz środek ciężkości ciała kobiety.
Permanentny ucisk na nerw kulszowy w ciąży doprowadza do rozwoju rwy kulszowej, a więc uczucia rwania, bólu i/lub drętwienia kończyny dolnej oraz ból pleców.
Problemowi sprzyjają też wahania hormonalne, które w późniejszym czasie będą ułatwiać przebieg porodu - zwiększa się wydzielanie relaksyny i progesteronu, co prowadzi do rozluźnienia więzadeł spojenia łonowego czy też osłabienia dna miednicy.
Rwa kulszowa w ciąży może mieć związek nie tylko ze zmianami fizjologicznymi. Dolegliwość nie dotyczy przecież wszystkich kobiet ciężarnych, ale ich części.
Inne czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia tego problemu to:
- długie przebywanie w pozycji siedzącej;
- zbyt duże angażowanie jednej grupy mięśni;
- zmiany degeneracyjne w obrębie kręgosłupa i stawów;
- nagłe ruchy prowadzące do mocnego napięcia mięśni.
Co ciekawe, przyczyny rwy kulszowej w ciąży to również specyficzne ułożenie dziecka, a także nadmierna eksploatacja kręgosłupa, prowadząca do wystąpienia przepukliny jądra miażdżystego czy wypadania krążka międzykręgowego.
Rwa w ciąży nasila się z każdym miesiącem, dlatego kobieta nie powinna bagatelizować pierwszych objawów wskazujących na ten problem.
Reklama
Rwa kulszowa w ciąży w 1, 2, czy 3 trymestrze?
Z uwagi na to, że dolegliwość ma często związek ze zmianami fizjologicznymi w organizmie, pierwsze objawy ujawniają się zazwyczaj w momencie intensywnego rozwoju płodu i przybierania przyszłej mamy na wadze. Taki moment następuje zwykle w 2 trymestrze, a u części pań - później.
Natomiast wystąpienia rwy kulszowej na początku ciąży, co do zasady, nie łączy się z samym faktem zmian wywołanych ciążą, ale innymi czynnikami, m.in. związanymi z dotychczasowym, siedzącym stylem życia kobiety.
Jednocześnie z dolegliwościami wskazującymi na rwę kulszową we wczesnej ciąży należy jak najszybciej udać się do specjalisty, np. fizjoterapeuty uroginekologicznego, zajmującego się ciężarnymi, ponieważ biorąc pod uwagę intensywne przemiany organizmu, jakie czekają w kolejnych tygodniach przyszłą mamę, ryzyko nasilenia się dolegliwości w nieodległej przyszłości jest naprawdę spore.
Nacisk na nerw kulszowy będzie jeszcze większy, przez co pierwsze, np. delikatne objawy rwy kulszowej w ciąży w 1 trymestrze, z czasem nabiorą na sile.
Rwa kulszowa może też pojawić się dopiero pod koniec ciąży. Dlaczego? Dziecko, które przygotowuje się do przyjścia na świat, instynktownie obraca się główką w dół i zaczyna zajmować obszar miednicy. Sprzyja to uciskowi na kość krzyżową i nerw kulszowy.
Utrzymująca się rwa kulszowa w 3 trymestrze ciąży, zwłaszcza w 9 miesiącu ciąży, tuż przed rozwiązaniem, jest częstym, ale nie bezwzględnym, wskazaniem do tego, by przeprowadzić cesarskie cięcie.
Decyzję o tym podejmuje każdorazowo lekarz po zapoznaniu się ze stanem zdrowia pacjentki.
Reklama
Objawy rwy kulszowej w ciąży. Ile trwa?
Rwa kulszowa wiąże się z naciskiem na nerw kulszowy i charakteryzuje się silnym, ostrym i przeszywającym bólem.
Klasyczny objaw rwy kulszowej w ciąży, ale też u pozostałych pacjentów to ból, który rozpoczyna się w okolicy lędźwiowej i promieniuje od pośladka, a następnie przesuwa się wzdłuż kończyny dolnej. Nierzadko kończy się on w stopie.
Bólowe objawy rwy kulszowej w ciąży mogą mieć różne natężenie i formy występowania. Ból nerwu kulszowego w ciąży nierzadko pojawia się nagle, np. gdy kobieta coś podniesie albo poczuje „strzał” w kręgosłupie.
Dolegliwość ta może też stopniowo narastać i przesuwać się dalej - początkowo może być to jedynie rwa kulszowa w pośladku w ciąży, by z czasem dotknąć całej kończyny.
Promieniowaniu towarzyszy nierzadko:
- drętwienie nogi,
- uczucie pieczenia,
- zaburzenia czucia w nogach,
- przykurcze mięśni,
- opadanie stopy, zaczepianie jej o podłoże,
- wrażenie „przechodzenia prądu”,
- trudności z kontrolą zwieraczy, co przekłada się na problemy z defekacją.
Ile trwa rwa kulszowa w ciąży? Niestety, atak bólowy może utrzymywać się nawet kilka tygodni, dlatego - aby poczuć ulgę - trzeba działać czym prędzej, by nie doprowadzić do nasilenia się dolegliwości.
Dalszą część artykułu znajdziesz pod sekcją "Pytania do eksperta"
Reklama
Co na rwę kulszową w ciąży? Domowe sposoby
Jak sobie pomóc przy rwie kulszowej w ciąży? Dolegliwości bólowe związane z rwą kulszową można początkowo starać się łagodzić na własną rękę. Co można robić z rwą kulszową w ciąży?
Oto kilka rozwiązań:
- obserwacja i wyeliminowanie czynności, które przynoszą ból,
- masaż,
- ciepłe okłady bolącego miejsca,
- poszukiwanie takiej pozycji ciała, przy której ból się redukuje - może to być pozycja odciążająca, w której stawy biodrowe są wyżej niż kolanowe. Możesz np. siedzieć na poduszce albo zwiniętym ręczniku,
- dbałość o odpowiednią pozycję w trakcie snu,
- troska o podparcie podczas wstawania,
- dobór wygodnych, lekkich butów z płaską podeszwą,
- unikanie podnoszenia ciężkich przedmiotów.
Ostatecznie zawsze wskazana jest wizyta u specjalisty. Z czasem ból może stać się bardziej uciążliwy, wówczas domowe sposoby na rwę kulszową w ciąży przestaną przynosić rezultat.
Reklama
Jak leczyć rwę kulszową w ciąży?
Ciąża to czas, gdy co do zasady kobieta nie powinna przyjmować żadnych leków.
Jednym ze wskazywanych wyjątków jest zażywanie paracetamolu na ból. To składnik, który zazwyczaj nie oddziałuje negatywnie na płód, jednak i on może nie pozostać bez znaczenia dla rozwijającego się organizmu.
Ograniczona jest też maksymalna dawka tej substancji, zwykle do 2 tabletek 500 mg na dobę. Nie należy ich przyjmować bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem.
Jak zatem leczyć rwę kulszową w ciąży? Tu trzeba uwzględnić zarówno dobro matki, jak i płodu.
Leczenie rwy kulszowej w ciąży nie powinno więc opierać się na samodzielnym dobieraniu leków przeciwbólowych oraz ćwiczeń.
Musi natomiast być poparte solidną analizą specjalisty. Do jakiego lekarza z rwą kulszową w ciąży się udać?
Na początek najlepiej umówić się z ginekologiem, który określi, czy ból nie ma bezpośrednio związku z ciążą, a potem z różnymi specjalistami m.in. z:
- ortopedą,
- neurologiem,
- neurochirurgiem,
- specjalistą rehabilitacji medycznej.
Specjalista może zlecić bezpieczne preparaty na rwę kulszową w ciąży:
- maść,
- tabletki,
- żel.
Jeżeli ból utrudnia codzienne funkcjonowanie, lekarz może wypisać zwolnienie lekarskie umotywowane objawami rwy kulszowej w ciąży.
Reklama
Ćwiczenia na rwę kulszową w ciąży
Kolejnym sposobem na rwę kulszową w ciąży jest podjęcie odpowiedniej aktywności fizycznej.
Zanim zaczniesz wykonywać przypadkowe, znalezione w sieci, ćwiczenia na rwę kulszową w ciąży, w pierwszej kolejności skorzystaj z wizyty u fizjoterapeuty, który zaproponuje rehabilitację ruchową.
Tylko specjalista może dopasować Ci właściwe aktywności do Twoich potrzeb.
Klasyczne ćwiczenia na rwę kulszową w ciąży, które często są polecane pacjentkom, to:
- klęk podparty i wykonywanie ruchu kołysania w przód i w tył. Podczas tej aktywności ręce muszą znajdować się po barkami, natomiast kolana pod stawami biodrowymi;
- przyjmując tę samą pozycję jak we wcześniejszym ćwiczeniu można wykonywać ruch prostowania jednej nogi w tył. Uczucie rozciągania powinno być obecne w całej nodze oraz w pośladku;
- przybierając skłon japoński, wykonujesz ruch przeniesienia rąk w prawo, przytrzymania i przeniesienia rąk w lewo.
To tylko kilka propozycji, które wcześniej należy skonsultować z lekarzem lub fizjoterapeutą.
Reklama
Jak spać przy rwie kulszowej w ciąży?
Atak rwy kulszowej w ciąży może zniechęcić do jakichkolwiek aktywności, a kobieta najchętniej pozostawałaby w łóżku. Tymczasem również leżenie może stać się dodatkowym obciążeniem dla pleców.
Jak sobie radzić przy rwie kulszowej w ciąży, chcąc się położyć. Jak spać przy tej dolegliwości?
Najlepiej przyjąć pozycję, która odciąża kręgosłup i przez to minimalizuje przykre objawy. Dobrym rozwiązaniem jest położenie się na boku, embrionalnie, z przykurczonymi nogami. Pomiędzy zgięte nogi można włożyć poduszkę.
Taka postawa w trakcie snu pozwoli plecom odpocząć, a kobiecie zregenerować się przed kolejnym dniem.
Rwa kulszowa w ciąży a poród
Czy istnieje jakikolwiek związek pomiędzy rwą kulszową w ciąży a porodem - w tym jego przebiegiem?
Występująca rwa kulszowa przed porodem może być przesłanką do tego, by wykluczyć poród naturalny.
Dolegliwość nie jest jednak bezwzględnym wskazaniem do cesarskiego cięcia, zwłaszcza, gdy kobieta nie boryka się ze zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa.
Jednocześnie to specjalista szacuje ewentualne ryzyko powikłań i podejmuje decyzję o tym, czy przeprowadzone zostanie cesarskie cięcie.
Cesarka to poważna operacja, która również może w negatywny sposób wpłynąć na stan zdrowia kobiety. Lekarz musi mieć więc konkretne powody, by się na nią zdecydować. O cesarskim cięciu decyduje ginekolog w porozumieniu z innym specjalistą, np. neurologiem.
Sposób zakończenia ciąży zależy od stanu zdrowia pacjentki w okresie okołoporodowym. Często, w wyniku zmiany położenia płodu, dolegliwości bólowe ustępują i pacjentka nie odczuwa już bólu związanego z rwą kulszową. Wiele ciężarnych z rwą kulszową obawia się, że jeżeli będą rodzić naturalnie, to ból będzie nie do wytrzymania.
Pamiętajmy, że personel medyczny może zaaplikować środki przeciwbólowe. Coraz częściej proponuje się również możliwość rodzenia w tzw. pozycji aktywnej. Kobieta może np. chodzić, kucać czy leżeć na lewym boku. To wpływa na mniejsze odczuwanie bólu.
Rwa kulszowa po porodzie to jedno z powszechnych powikłań ciąży. Bywa, że kobieta przez całą ciążę nie doświadczała nieprzyjemnych objawów, a dolegliwości wystąpiły dopiero po przyjściu na świat dziecka. Dzieje się tak z uwagi np. na zwyrodnienie kręgosłupa, do którego mogła przyczynić się ciąża.
Wówczas należy zgłosić się do lekarza i fizjoterapeuty uroginekologicznego w celu podjęcia leczenia swoich dolegliwości. Bardzo istotna jest regularna aktywność fizyczna, dostosowana do możliwości organizmu, który musi zregenerować się po ciąży.
