Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍

Ryby wędzone - które są najsmaczniejsze? Rodzaje i właściwości

Ryby wędzone w polskiej kuchni występują od lat. Wędzenie było jednym ze sposobów wydłużenia trwałości produktów spożywczych. Powszechnie wiadomo, że ryby powinno spożywać się regularnie ze względu na właściwości zdrowotne. Czy jednak ryby wędzone są tak samo wysoko odżywcze, jak te pieczone?
Wędzone ryby na talerzu
Źródło: 123RF
Spis treści

Czy ryby wędzone są zdrowe? Właściwości

Ryby uznawane są za jeden z najzdrowszych produktów, który należy włączyć do codziennej diety. Wynika to z faktu, że są źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych EPA i DHA, które musimy dostarczać wraz z żywnością. Dodatkowo są bogate w białko i stanowią źródło jodu.

Ryby wędzone cechują się nieco inną wartością odżywczą niż ryby świeże. O ile ryby wędzone na zimno nie tracą zbyt wiele kwasów tłuszczowych, to już te wędzone na ciepło mogę być uboższe w omega-3 oraz posiadać gorzej strawne białko.

Inną kwestią jest także szkodliwość dymu wędzarniczego, który jest źródłem wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, aldehydów, fenoli, które wykazują działanie kancerogenne.

Ponadto w procesie wędzenia mogą powstawać N-nitrozoaminy, zwiększające ryzyko nowotworu jelita grubego. Dodatkowo wędzenie na zimno może nie zniwelować wszystkich zanieczyszczeń mikrobiologicznych, dlatego ryby wędzone należy kupować tylko ze sprawdzonych źródeł.

Dodatkowo ryby wędzone dla dzieci powinny być dobierane z wielką ostrożnością i podawane w limitowanych ilościach. Wszystko przez obecność w rybach metali ciężkich, z którymi w nadmiarze młody organizm może sobie nie poradzić.

Ryby wędzone w ciąży

Okres ciąży to wyjątkowy czas, w którym żywienie odgrywa ogromną rolę. Z jednej strony matka powinna dostarczyć wszystkich niezbędnych składników do rozwoju płodu, a z drugiej strony musi uważać na ryzyko zatruć pokarmowych i powinna unikać niektórych produktów w swojej diecie. Czy w ciąży można jeść wędzone ryby?

Ze względu na ryzyko zakażenia mikrobiologicznego, w diecie ciężarnej nie powinny się znaleźć ryby wędzone na zimno.

Należy jednak zachować ostrożność i ryby wędzone na ciepło kupować jedynie w sprawdzonych źródłach. Dodatkowo wyeliminować należy:

  • makrele królewską,
  • rekina,
  • tuńczyka dużego,

ze względu na wysoką zawartość rtęci. Inaczej ma się kwestia ryb wędzonych a karmienia piersią. W okresie laktacji do diety można włączyć wszystkie ryby wędzone.

Ryby wędzone a cukrzyca

Czy cukrzyk może jeść ryby wędzone? Cukrzyca jest chorobą, która niesie ze sobą wiele powikłań, w tym głównie ze strony układu sercowo-naczyniowego.

Ryby wędzone mogą przynieść korzyści zdrowotne wśród cukrzyków. Są dobrym źródłem białka, a dzięki zawartości kwasów EPA i DHA zmniejszają stan zapalny oraz poprawiają profil lipidowy.

Warto, aby osoby zmagające się z cukrzycą wybierały właśnie te ryby o wyższej zawartości tłuszczów, takie jak - węgorz, łosoś, makrela czy halibut.

Ryby wędzone a cholesterol

Ryby świeże oraz wędzone są źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych, które korzystnie wpływają na profil lipidowy. Dlatego mogą być spożywane przez osoby zmagające się ze zbyt dużym stężeniem cholesterolu LDL.

Oczywiście ryby dostarczają także niewielkie ilości cholesterolu, ale jest go mniej niż w jajach czy wyrobach mięsnych, a dodatkowo kwasy omega-3 niwelują jego negatywne działanie.

Reklama

Najsmaczniejsze ryby wędzone. Rodzaje

Ciężko jednoznacznie wskazać najsmaczniejsze ryby wędzone, ponieważ każdemu odpowiada coś innego. Część z nas będzie sięgała po tłuste ryby, które lepiej chłoną typowy dla wędzenia smak, a inni będą wybierać chudsze ryby i te wędzone na zimno.

W Polsce dostępnych jest wiele ryb wędzonych, a ich nazwy są powszechnie znane. Do popularnych gatunków należą:

  • łosoś wędzony na zimno,
  • halibut wędzony,
  • ryba maślana wędzona,
  • śledź wędzony,
  • sieja wędzona,
  • troć wędzona,
  • sardynki wędzone,
  • makrela królewska wędzona,
  • turbot wędzony.

Warto spróbować wielu gatunków ryb wędzonych, aby znaleźć ten który będzie najlepszy dla nas.

Reklama

Indeks glikemiczny ryb wędzonych. Ile mają kalorii?

Ryby wędzone nie zawierają węglowodanów, dlatego nie mają przypisanego indeksu glikemicznego. Dodatkowo warto podkreślić, że ich kaloryczność będzie zależała głównie od zawartości tłuszczu. Im ryba bardziej tłusta tym wyższa jej kaloryczność.

Do wędzenia wybiera się głównie tłustsze ryby, ponieważ te o niższej zawartości tłuszczu nadmiernie się wysuszają.

Do chudych ryb wędzonych zaliczymy dorsza, którego kaloryczność w 100g wynosi około 90-100 kcal, a zawartość tłuszczu około 0,5% oraz pstrąga, który dostarcza 120 kcal i 5g tłuszczu w 100g.

Do najtłustszych i najbardziej kalorycznych ryb zaliczymy halibuta – 230 kcal i 17g tłuszczu, łososia - 160 kcal, 8-10g tłuszczu oraz węgorza - 326 kcal i 29g tłuszczu.

Reklama

Jak wędzić ryby?

Wędzenie ryb wymaga wcześniejszego ich przygotowania. Ryba powinna być pozbawiona skrzeli, oczu i być starannie wypatroszona.

Następnie należy odpowiednio natrzeć ją solą - tzw. Solenie na sucho lub przygotować solankę do wędzenia ryb. W procesie tym najczęściej wykorzystuje się drzewa liściaste - dąb, olchę, buk czy jesion.

Przed przystąpieniem do wędzenie ryby należy dokładnie osuszyć.

Wyróżniamy dwie metody wędzenia ryb – na zimno i na gorąco. Proces wędzenia na gorąco jest krótszy i trwa około 2-4 godziny w zależności od grubości ryb, a w trakcie stopniowo podnosi się temperaturę. Wędzenie na zimno trwa około 22 godzin w stałej temperaturze około 25 stopni.

Reklama

Czy można mrozić wędzone ryby? Jak przechowywać?

Wędzone ryby zazwyczaj przywozimy z wakacyjnego urlopu nad Bałtykiem. Czy można mrozić wędzoną rybę, aby dłużej cieszyć się jej smakiem? Choć proces wędzenia oprócz nadania smaku ma za zadanie wydłużyć trwałość to podawana długość przechowywania takich ryb w lodówce jest różna.

Jak przechowywać wędzoną rybę? Te na zimno można przechowywać w lodówce około dwóch tygodni, a te na ciepło jedynie tydzień. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby taką rybę zamrozić i trzymać ją w zamrażarce nawet 2 miesiące.

Reklama

Przepisy z wędzoną rybą

Ryby wędzone można spożywać samodzielnie lub położyć na pieczywie. Doskonale komponują się w wielu smacznych przepisach takich jak pasta z ryby wędzonej, sałatka z wędzoną rybą, kotlety z ryby wędzonej czy makaron z rybą wędzoną.

Wszystko zależy od indywidualnych preferencji kulinarnych. Warto poszerzać kuchenne horyzonty i wypróbować nowe połączenia smakowe takie jak np.:

  • pasta z wędzonego dorsza, jajka i ogórka kiszonego;
  • pasta z makreli i serka wiejskiego;
  • jaja zapiekane na jarmużu i makreli wędzonej;
  • sałatka z pstrągiem wędzonym;
  • jaja faszerowane wędzonym łososiem z kaparami;

Poniżej przepis z rybą wędzoną, który można wykorzystać np. na kolację.

Sałatka z pstrągiem wędzonym, ogórkiem i oliwkami

Składniki:

  • Pstrąg wędzony, filet – 140 g;
  • Ogórek gruntowy – 1 sztuka;
  • Pomidor koktajlowy – 6 sztuk;
  • Oliwki czarne marynowane - 2 łyżki;
  • Miks sałat - 1 szklanka;
  • Słonecznik łuskany, nasiona - 1 łyżeczka;
  • Miód pszczeli - 1 łyżeczka;
  • Ocet balsamiczny - 1 łyżeczka;
  • Musztarda - 1 łyżeczka;
  • Oliwa z oliwek nierafinowana - 1 łyżka;

Sposób przygotowania:

  1. Rybę oddziel od skóry i ości, następnie rozdrobnij mięso.
  2. Oliwki odsącz z zalewy i przekrój na połówki.
  3. Pomidorki umyj i przekrój na połówki.
  4. Ogórka umyj i pokrój.
  5. Przygotuj dressing mieszając oliwę z octem, miodem i musztardą.
  6. Wszystkie składniki przełóż do naczynia, polej dressingiem, wymieszaj i posyp nasionami.

*Nasiona możesz podprażyć na suchej patelni.

Reklama

Cennik ryb wędzonych

Cennik ryb wędzonych uzależniony jest od sezonu oraz miejsca ich zakupu. Wyższą ceną będą cechować się ryby dostępne w miejscach turystycznych, a także te które sprowadzane są zza granicy.

W Polsce do najpopularniejszych ryb wędzonych zaliczamy makrelę, której cena za 100g wynosi około 3 zł. W podobnej cenie można zakupić wędzonego dorsza.

Nieco droższy będzie pstrąg oraz sum wędzony, którego cena mieści się w przedziale 4-5 zł za 100g. Na następnej półce cenowej 6 zł/100g znajdziemy halibuta.

Do najdroższych ryb wędzonych zaliczymy łososia, jesiotra i szczupaka, których cena wynosi od 12 do 16 zł/100g.

Jeżeli potrzebujesz pomocy w bilansowaniu diety to naprzeciw wychodzą nowoczesne rozwiązania dietetyczne wychodzą naprzeciw osobom chcącym kształtować prozdrowotne nawyki żywieniowe lub poszukującym inspiracji kulinarnych. Kilkanaście różnych diet oraz tysiące przepisów na zdrowe i smaczne posiłki znaleźć można w aplikacji dietetycznej. Każdy plan dostosowywany jest do indywidualnych potrzeb.

Czytaj również

Bibliografia

  • Kubiak, M., and T. Borowy.
  • Kukułowicz, Anita.
  • Jean T. Cox, MS, RD, LN, Sharon T. Phelan, MD Część 1. Bezpieczne odżywianie w czasie ciąży: obiektywna ocena ryzyka, Ginekologia po dyplomie 1/2010 (12-18).
  • Niewiadomska, A., Kiljanek, T., Semeniuk, S., Niemczuk, K., Żmudzki, J., 2016. Zawartość wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w wędzonych produktach mięsnych i rybnych. Medycyna Weterynaryjna 2016, 72(6). 383-388. DOI: 10.21521/mw.551.
dietetyk Kamila Kasprzak
Artykuł napisany przez
dietetyk Kamila Kasprzak
Absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku Dietetyka. Na co dzień pracuje jako dietetyk w Peater - globalnej platformie dietetycznej popularyzującej zdrowe podejście do diety. Pasjonatka aktywności fizycznej i zdrowego stylu życia. Interesuje się również psychodietetyką -ukończyła studia podyplomowe w tym zakresie na Uniwersytecie Humanistycznospołecznym SWPS. Certyfikowany Instruktor Fitness oraz Trener Personalny. Jej konikiem jest żywienie osób aktywnych fizycznie. Wiedzę z tego obszaru zdobywa uczestnicząc w licznych szkoleniach i warsztatach.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Odżywianie
W czym jest gluten, a co nie zawiera glutenu? Gdzie najwięcej?
Produkty bez glutenu
Indeks glikemiczny - czym jest? Tabele produktów z niskim i wysokim IG
Produkty do diety na zbilansowanie indeksu glikemicznego
Czy smalec gęsi ma właściwości lecznicze?
Gęsi smalec do smarowania
Podobne artykuły
Owsik pod mikroskopem
Czego nie lubi owsik? Dieta i zasady odżywiania
Pestki dyni po wysuszeniu
Pestki dyni - właściwości, kcal i wartości odżywcze. Jakie są przeciwwskazania?
Jedzenie z glutaminianem sodu
Glutaminian sodu - jak dawkować? Szkodliwość i skutki uboczne
Ziemniaki
Zielone ziemniaki - czy można je jeść? Trucizna czy odmiana?
Chleb wieloziarnisty razowy
Najzdrowszy chleb – jaki na diecie? Zdrowe pieczywo

Reklama


Sonda
Sonda redakcyjna
Czy regularnie stosujesz środki na blizny po urazach lub operacjach?
Contractubex_sonda