Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍

Ryzyko poronienia - ile wynosi w poszczególnych tygodniach ciąży?

Ryzyko poronienia dotyczy do 20 proc. ciąż i często nie zależy od kobiety. Poronienie to powikłanie ciąży, zakończone obumarciem jaja płodowego. Oznacza to, iż ciąża kończy się przed 22 tygodniem wydaleniem obumarłego płodu. Najczęstszą przyczyną poronienia są wady genetyczne płodu. Ale dość powszechnymi przyczynami są także zaburzenia hormonalne, autoimmunologiczne czy wiek kobiety. Objawy poronienia mogą być bardzo różne i w głównej mierze zależą od wieku ciąży i predyspozycji zdrowotnych kobiety.
Nieszczęśliwa kobieta
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Ryzyko poronienia jest największe do 12 tygodnia ciąży. Liczba poronień w tym czasie przypada aż na 80 proc. przypadków.
  • Choć istnieje wiele przyczyn, które zwiększają ryzyko poronienia, jak: zaburzenia hormonalne, wady genetyczne zarodka, wady immunologiczne, itd. utrata ciąży wielokrotnie występuje z powodu nieznanych przyczyn.
  • Koniec I trymestru to czas, kiedy ryzyko poronienia spada, i zaczyna się spokojniejszy okres dla przyszłej mamy. Nadal zaleca się jej jednak zachowanie ostrożności i prowadzenie zdrowego trybu życia.
SPRAWDŹ TEŻ: Prawa po poronieniu - jakie są i jak z nich skorzystać?
Spis treści

Poronienie to oddzielenie się elementów jaja płodowego z macicy bez jakiejkolwiek możliwości rozwoju płodu poza macicą. Pierwszy podział poronień uwzględnia czas przedwczesnego zakończenia ciąży. 

Poronienie jednofazowe występuje na wczesnym etapie ciąży - do 8 tygodnia, kiedy z macicy zostaje wydalone jajo płodowe i element łożyska jednocześnie. W tych przypadkach ryzyko poronienia jest dość wysokie. 

Poronienie dwufazowe, po 8 tygodniu ciąży, polega na wydaleniu jaja, a dopiero potem elementu łożyskowego. Ale na tym etapie, ryzyko straty ciąży jest już mniejsze. 

Ciąża a ryzyko poronienia

Największe ryzyko poronienia jest do 12 tygodnia. Do 80 proc. poronień dochodzi właśnie w tym okresie, także w tych przypadkach to ryzyko jest dość duże. Wiele czynników podwyższa też dość wysoko ryzyko utraty ciąży, ale spora część poronień następuje również z niewyjaśnionych przyczyn.

Prawdopodobieństwo poronienia zwiększa się także, gdy partner ciężarnej ukończył 40. rok życia, a także, gdy kobieta cierpi na choroby tarczycy.

Każda kobieta powinna wiedzieć, co najczęściej powoduje przedwczesną utratę płodu i podnosi ryzyko jego utraty. Niekiedy wiedza ta może zapobiec negatywnym skutkom dla zdrowia i życia. Ginekologia wymienia wiele czynników, będących przyczynami utraty ciąży.

W połowie przypadków do poronień dochodzi jeszcze przed zagnieżdżeniem się zarodka w jamie macicy. Ryzyko z pewnością mocno podwyższają przyczyny, które mają charakter typowo medyczny. 

Co zwiększa ryzyko poronienia, niezależnie od czynników zewnętrznych? Jakie są przyczyny poronienia? Oto klasyczne przykłady:

  • zaburzenia hormonalne - w tych przypadkach do poronień dochodzi z powodu zbyt małej ilości progesteronu lub chorej tarczycy (np. niedoczynność tarczycy), a także powodem może być niewydolność ciałka żółtego. Progesteron to hormon, który przygotowuje błonę śluzową macicy do zagnieżdżenia w niej zapłodnionej komórki jajowej. Zbyt niska produkcja tego hormonu może zaburzyć rozwój wczesnej ciąży. Także chora tarczyca może powodować niepłodność,
  • wady genetyczne zarodka - z reguły oznaczają one nieprawidłowości kodu DNA, a większość wczesnych poronień występuje na skutek wadliwych genów (60-80 proc. przypadków). Materiał genetyczny ma ogromne znaczenie. Płód otrzymuje go w części od matki i w części od ojca. Przyczyny genetyczne wywołują poronienia najczęściej we wczesnym okresie ciąży (tzw. poronienie wczesne), już na etapie łączenia się komórki jajowej z plemnikiem lub krótko po zapłodnieniu. Tego typu zaburzenia są również dziedziczne. Zarodek najczęściej obumiera z powodu wad chromosomów, w przeciwnym razie dziecko urodziłoby się z poważnymi wadami genetycznymi,
  • czynniki anatomiczne - przyczyny anatomiczne to duża grupa czynników, powodujących utratę ciąży. Podstawowa przesłanka w tej grupie to nieprawidłowości w budowie macicy. Wrodzone wady macicy, takie jak macica jedno lub dwurożna, przegrodzona czy niewydolność  szyjki macicy to ten rodzaj zmian patologicznych, które mogą powodować przedwczesne zakończenie ciąży. A mięśniaki stwarzają prawie dwukrotnie większe ryzyko utraty ciąży, 
  • zaburzenia immunologiczne - lekarze często stwierdzają odmienność immunologiczną organizmu kobiety i płodu. Objawia się to odrzucaniem płodu przez przeciwciała matki. Schemat jest bardzo prosty – układ odpornościowy kobiety nie rozpoznaje prawidłowo plemników i traktuje je jak ciało obce (obce białko). Aby chronić organizm wysyła w jego kierunku przeciwciała. W efekcie końcowym dochodzi do uszkodzenia męskiego nasienia już w szyjce macicy, dlatego wykluczenie przyczyn immunologicznych jest niezwykle ważne; 

Często na ryzyko poronienia ciąży w takich sytuacjach, kobieta nie ma najmniejszego wpływu. Ale w wielu różnych przypadkach można starać się zapobiec stracie ciąży.

Reklama

Co zwiększa ryzyko poronienia? Przyczyny

Niektóre z przyczyn przedwczesnej utraty płodu mają podłoże środowiskowe lub biologiczne. Co można uznać za przyczynę poronień?

Do takich przesłanek należą:

  • wiek kobiety - współczesna medycyna znacznie przedłuża wiek kobiety w zakresie płodności, ale z upływem lat wzrasta niepłodność każdej kobiety i jest to proces nieodwracalny. Utrata ciąży zwiększa się zdecydowanie po 35 roku życia. Ryzyko przedwczesnego zakończenia ciąży z powodu wieku wzrasta w przypadku pierwszej ciąży,  
  • infekcje (bakteryjne lub wirusowe) - kobiety ciężarne mają osłabioną odporność, a tym samym większą podatność na infekcje. Czynniki infekcyjne takie jak różyczka, opryszczka, świnka czy toksoplazmoza znacznie zwiększają ryzyko straty ciąży,
  • niehigieniczny tryb życia i niewłaściwa dieta - niedobory istotnych składników odżywczych, w tym kwasu foliowego powodują wady rozwojowe płodu i mogą doprowadzić do poronienia. Palenie papierosów (również bierne), skłonność do spożywania alkoholu, niezdrowa dieta także zwiększają szansę na niepowodzenie;
  • duży stres - szczególnie w pierwszych trzech tygodniach ciąży stres zwiększa prawdopodobieństwo utraty dziecka. Hormon stresu (kortyzol) potrafi obniżać poziom progesteronu i z reguły jest odbierany przez organizm jako sygnał alarmowy. Stres to istotny czynnik w tej sytuacji.  

Reklama

11 tydzień ciąży a ryzyko poronienia

11 tydzień ciąży to zbliżanie się do końca I trymestru. Jest to ten czas, kiedy ryzyko poronienia (obumarcie płodu) drastycznie spada. Jest to również spokojniejszy czas dla przyszłej mamy – mijają różne dolegliwości bólowe, jak: zmęczenie, poranne nudności i stres. Ale nie oznacza to, iż można robić to, na co ma się ochotę.

Ostrożność i zdrowy tryb życia obowiązują nadal. Wtedy również ginekolog przeprowadza badanie USG pierwszego trymestru, które jest niezwykle ważne, ponieważ można poznać możliwe powikłania u płodu już na jej wczesnym etapie.

Aby nie wywoływać groźnych sytuacji dla zdrowia dziecka i mamy, każda kobieta powinna zawsze pamiętać o kilku podstawowych zasadach postępowania:

  • regularnie odwiedzać lekarza prowadzącego,
  • ściśle stosować wszelkie zalecenia medyczne,
  • przyjmować odpowiednie witaminy,
  • prowadzić zdrowy tryb życia (odpowiednia dieta, aktywność fizyczna, odstawienie używek),
  • regularny wypoczynek.

Lekarze z reguły określają ten czas ciąży jako bezpieczny, ale niepewność donoszenia ciąży, nawet minimalna, istnieje zawsze. Nigdy nie wolno bagatelizować jakichkolwiek niepokojących objawów. Kłucie w podbrzuszu, plamienie czy ból jajników zawsze należy skonsultować z lekarzem. 

Reklama

Ryzyko poronienia w poszczególnych tygodniach ciąży 

Kiedy jest największe ryzyko poronienia? Największe, bo aż około 80 proc. następuje w pierwszym trymestrze ciąży, czyli w jej początkowych 12 tygodniach. Oznacza to, iż średnio 1 na 9 stwierdzonych ciąż obarczona jest ryzykiem poronienia. Dużą rolę odgrywają tu czynniki genetyczne. Jeśli kobieta zauważy u siebie krwawienie z dróg rodnych, powinna natychmiast udać się do ginekologa.

Pomiędzy 2 a 5 tygodniem ciąży komórki płodu są szczególnie mocno narażone na uszkodzenia. Lekarze często nazywają  ten okres ciąży czasem największej wrażliwości. To właśnie w tym okresie najczęściej dochodzi do sytuacji, jaką jest samoistne zakończenie ciąży.  

Ryzyko poronienia, gdy bije serce (czynność serca płodu pojawia się między 5.-6. tygodniem ciąży) z dnia na dzień zmiejsza się, a więc donoszenie ciąży staje się coraz bardziej realne.

Czas od 5 do 8 tygodnia ciąży, czyli początek pierwszego trymestru to ryzyko utraty ciąży mniejsze już średnio o 20 proc. Pomiędzy 9 a 12 tygodniem prawdopodobieństwo utraty ciąży zmniejsza się średnio do 5 proc. W następnych 9 tygodniach ryzyko dość mocno się zmniejsza – już tylko 1 na 50 potwierdzonych ciąż ulega zakończeniu.

Reklama

Jak zmniejszyć ryzyko poronienia?

Choć poronienie często następuje z niewyjaśnionych przyczyn, warto wiedzieć, co robić, a czego unikać, aby zmniejszyć ryzyko jego wystąpienia.

Kiedy ryzyko przed utratą ciąży spada? Przede wszystkim należy:

  • wykonywać niezbędne badania zalecane przez lekarza,
  • zadbać o właściową suplementację, tj. przyjmować kwas foliowy wpływający na prawidłowy rozwój układu nerwowego dziecka oraz witaminy: D3, jod, żelazo, kwas DHA,
  • unikać używek, tj. wyeliminować zupełnie alkohol i palenie papierosów, a także spożywanie nadmiernej ilośći kawy,
  • zadbać o odpoczynek i spokój,

Reklama

Ciąża bliźniacza a ryzyko poronienia

W ciąży bliźniaczej ryzyko wystąpienia różnych powikłań i zaburzeń jest wyższe niż w ciąży pojedynczej, dlatego tym bardziej nie należy lekceważyć żadnych niepokojących objawów, jak np. krwawienie z dróg rodnych.

Ciąża mnoga jest także bardziej narażona na ryzyko utraty.

Zdarzają się  sytuacje, w których to jeden z płodów obumiera, a drugi może się rozwiajać bezpiecznie i bez żadnych komplikacji. Jest to tzw. syndrom znikającego bliźniaka (zanikającego/znikającego płodu) - VTS.

Sytuacja taka jest uznawana za powikładnie ciąży bliźniaczej, Co dzieje się z obumarłym płodem? Dochodzi do jego resorpcji, czyli naturalnego procesu polegającego na wchłonięciu przez organizm matki lub drugi, ocalały płód.

Bibliografia

  • dr M. Sulima, A. Sulej i inni „Ocena kariotypu ciężarnej z zagrażającym poronieniem”, Uniwersytet w Lublinie, 2015.
  • dr J. Korczyński, prof. P. Sieroszewski „Krwawienie w pierwszej połowie ciąży”, Klinika Medycyny Płodu i Ginekologii,
  • mgr M. Zakrzewska „choroby genetyczne zarodka i płodu jako przyczyny niepowodzeń ciąży”, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu, Katedra i Zakład Genetyki Medycznej, 2013 r.,
  • M. Lewicka, M. Sulima, M. Pyć, „Charakterystyka poronień i prawa przysługujące kobiecie po stracie ciąży”, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, 2013 r.,
Jolanta Woźniak
Artykuł napisany przez
Jolanta Woźniak
Absolwentka Prawa na Uniwersytecie Łódzkim. Pierwsze doświadczenie zawodowe zdobywała, jako pracownik Działu Penitencjarnego i Organizacyjno-Prawnego w Areszcie Śledczym w Łodzi. Od 2004 roku Zastępca Prezesa i Członek Zarządu w Miejskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. Od kilku lat copywriterka, głównie w tematyce prawnej, ale i medycznej i parentingowej. Prywatnie miłośniczka dobrego kina.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Poronienia
Poronienie samoistne - jak wygląda? Możliwe przyczyny poronienia
Słowo MISCARRIAGE składa się z drewnianych liter. Kobieta w ciąży w tle
Puste jajo płodowe - czym jest ciąża bezzarodkowa?
Kobieta klęczy przy toalecie
Przyczyny poronienia: co najczęściej powoduje utratę ciąży?
Lekarz trzyma za rękę kobietę po poronieniu
Podobne artykuły
Sfrustrowana para
Poronienie chybione (zatrzymane): objawy, przyczyny i zabieg
Sfrustrowana para
Ciąża obumarła - po czym ją można poznać? Objawy, przyczyny i badania
Kobieta cierpi z powodu wczesnego poronienia
Wczesne poronienia. Przyczyny i sposoby rozpoznawania
Sfrustrowana para
Poronienie - objawy i przebieg. Jakie są rodzaje przedwczesnego zakończenia ciąży?
Sfrustrowana para
Poronienie bez krwawienia – objawy. Czy jest to możliwe?

Reklama


Rewolucja w precyzji leczenia nowotworów 🙌
Sprawdź!