Nadzieja na skrócenie kolejek do lekarzy? Trwa pilotaż Centralnej e-Rejestracji. 👉 Sprawdź❗
Nadzieja na skrócenie kolejek do lekarzy? Trwa pilotaż Centralnej e-Rejestracji. 👉 Sprawdź❗
Nadzieja na skrócenie kolejek do lekarzy? Trwa pilotaż Centralnej e-Rejestracji. 👉 Sprawdź❗

Jak badać jądra samemu? Praktyczne wskazówki profilaktyki raka jądra

Samobadanie jąder powinno wykonywać się raz w miesiącu. Ta prosta metoda pozwala na wczesne wykrycie nieprawidłowości i zdiagnozowanie wielu chorób, w tym raka jądra. Przeczytaj, jak samodzielnie wykonać badanie.
Mężczyzna z wizytą u urologa
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Samobadanie jąder to nieinwazyjne i szybkie badanie w domowym zaciszu.
  • Ten prosty proces ułatwia wykrycie raka i innych chorób jąder.
  • Badać powinien się każdy mężczyzna, który osiągnął dojrzałość płciową.
Spis treści

Jak wyglądają zdrowe jądra?

Jak powinny wyglądać zdrowe jądra? Oto dokładny opis:

  • w dotyku jądra są miękkie, a ich powierzchnia gładka, bez cech chropowatości,
  • na tylnej ścianie wyczuwalne są niewielkie twarde zgrubienia, połączone z jądrem. To nie powinno niepokoić, ponieważ w tym punkcie umiejscowiony jest nasieniowód i najądrze, czyli mała zwinięta rurka. W dotyku może przypominać mały guz, ale z pewnością nim nie jest,
  • oba jądra nie znajdują się dokładnie na tym samym poziomie. Jedno jest zawsze ułożone niżej, co najlepiej widać w pozycji stojącej,
  • dość swobodnie zwisają w mosznie, która zapewnia im stałą temperaturę,
  • moszna, czyli worek skórny, w którym znajdują się jądra jest unerwiona i unaczyniona, Charakteryzuje się ciemniejszym odcieniem skóry i łatwo ją rozciągnąć,
  • na jądrach można dostrzec ciemniejsze linie, ale to normalne zjawisko. Każde jądro posiada wiele kanalików (z testosteronem), pokrytych włóknistą tkanką, która od wewnętrznej strony składa się z naczyń krwionośnych, delikatnie widocznych na powierzchni,
  • jedno jądro jest zawsze trochę większe od drugiego, ale to nie powinno panów niepokoić. Taka niewielka różnica w rozmiarze jest naturalna i nie powinna być powodem do obaw,
  • jądra nie powinny boleć przy dotyku. W czasie samobadania zdrowych jąder przy ucisku może zaboleć jedynie najądrze, ale to normalne.

Reklama

Jak wykonać samobadanie jąder?

Samobadanie jąder jest bezbolesne i proste do wykonania. Zajmuje od 3 do 5 minut, a jego rola jest nieoceniona. Aby dokładnie zbadać jądra samemu trzeba się do tego w odpowiedni sposób przygotować.

Przed badaniem należy wziąć ciepły 5-cio minutowy prysznic lub krótką ciepłą kąpiel. To ważny element, ponieważ w ten sposób moszna i mięśnie, które podtrzymują jądra rozluźniają się. Dzięki temu łatwiej wyczuć ich powierzchnię.

Jak badać jądra? Oto prosta instrukcja, krok po kroku:

  • stań przed lustrem,
  • obejrzyj dokładnie skórę moszny i sprawdź, czy nie ma obrzęków,
  • złap jądro obiema rękami, pamiętaj, aby każde badać osobno,
  • jeśli chcesz zrobić dokładne badanie warto przytrzymać kciukiem górną część jądra, a dolną przytrzymać pozostałymi palcami,
  • przesuwaj palce względem kciuka,
  • możesz także delikatnie obracać każde jądro pomiędzy kciukiem a pozostałymi palcami,
  • delikatnie dotykaj i szukaj twardych guzków lub zmian w wielkości,
  • sprawdź, czy nie zmian w kolorze,
  • podczas badania nie powinieneś odczuwać bólu.

Ten prosty schemat dokładnie pokazuje, jak samemu badać jądra w domu. Każdą wątpliwość i jakiekolwiek wyczuwalne zmiany należy szybko skonsultować z lekarzem.

Źródło: Opracowanie własne

Jak często badać jądra w domu? 

Samobadanie jąder powinno wykonywać się przynajmniej raz w miesiącu. To czas, który pozwala wykryć ewentualne nieprawidłowości w odpowiednim momencie, bez dużych i groźnych zmian.

Warto też robić takie samodzielne badanie w domu, aby poznać swoje jądra, ich wygląd, kształt i strukturę. Wtedy łatwiej ocenić każdą zmianę i nieprawidłowość.

Mężczyźni powinni zwracać szczególna uwagę na profilaktykę. Rak jądra to bardzo często pojawiający się nowotwór złośliwy u młodych mężczyzn pomiędzy 20. a 39. rokiem życia. Grupa nowotworów tzw. nienasieniaków częściej pojawia się u jeszcze młodszych mężczyzn w wieku 15-30 lat.

Druga grupa tzw. nasieniaki częściej występują u mężczyzn w wieku 25-45 lat. Jak widać z tych statystyk wczesne wykrycie nieprawidłowości ma ogromne znaczenie dla zdrowia panów. Zatem nie wolno bać się samobadania jąder, a tylko je systematycznie wykonywać.

Reklama

Samobadanie a rak jądra. Co powinno zaniepokoić?

Podczas badania jąder należy szukać niepokojących zgrubień, nienaturalnych wypukłości, zmian w kolorze lub wyglądzie.

Co powinno zaniepokoić? Oto przykłady nieprawidłowości:

  • ból jąder przy badaniu lub bolesność nawet niewielkiego fragmentu (pamiętajmy, że badanie powinno być bezbolesne),
  • wyczuwanie guzków, grudek i nierówności,
  • obrzęk moszny,
  • chropowata powierzchnia jąder,
  • strupki na skórze jąder, rany, które się nie goją lub owrzodzenia, nawet drobne,
  • zmiana wielkości jąder, ale znaczna (pamiętajmy, że nawet zdrowe jądra nie są równe),
  • zwiększona wyczuwalna zmiana wagi jądra,
  • ból i dyskomfort przy pociąganiu moszny, która z natury łatwo i bezboleśnie się rozciąga,
  • ból i dyskomfort przy pachwinie,
  • zmiany w okolicach penisa (prącia).

Istnieje duża zależność pomiędzy samobadaniem a rakiem jądra, którego po szybkim zdiagnozowaniu można skuteczniej leczyć. Guza na jądrze można wyczuć i rozpoznać przez dotyk i systematyczną samodzielną kontrolę.

Najpoważniejszym objawem raka jąder jest bezbolesny i mocno wyczuwalny guz w jądrze. To pierwszy ważny sygnał, obok stwardnienia, obrzęku i uczucia dyskomfortu w tym miejscu.

Samobadanie jąder odgrywa najważniejszą rolę we wczesnym rozpoznaniu nieprawidłowości, także raka jąder. Mężczyzna, który wykonuje taką kontrolę systematyczne w domu, zgodnie z prostym schematem ma większe szanse na zaobserwowanie nawet drobnej zmiany.

Gdzie udać się na dalszą diagnostykę?

Każda niepokojąca zmiana, wykryta podczas samobadania jąder powinna być szybko skonsultowana ze specjalistą.

Ze schorzeniami tego typu można udać się do:

  • urologa - specjalista między innymi w diagnostyce i leczeniu chorób układu moczowo-płciowego u mężczyzn,
  • chirurga,
  • onkologa,
  • androloga - specjalista, który zajmuje się diagnostyką i leczeniem zaburzeń męskiego układu płciowego (najczęściej jest też urologiem).

Rokowania pacjentów z rakiem jądra na ogół są dobre, szczególnie, gdy choroba zostanie wcześnie zdiagnozowana. Samobadanie i szybka wizyta pacjenta u lekarza pozwala na trwałe wyleczenie.

Czytaj również

Bibliografia

  • prof. Paweł Wiechno „Rak jądra - leczenie i co dalej?”, Centrum Onkologii, Instytut im. M. Curie-Skłodowskiej
  • Bogusław Nedoszytko „Układ rozrodczy męski”
  • J. M. Gatti, J. P. Murphy „Ostre choroby jąder”, Pediatria po Dyplomie, czerwiec 2009 r.
  • M.Siroky, R. Oates R. Babayan „Podręcznik urologii. Diagnostyka i leczenie”, Lublin 2006
  • A. Borkowski „Urologia”, Warszawa, 2006
  • E. Stanek-Misiąg „Panowie, samobadanie to podstawa”, Medycyna Praktyczna, 07.06.2019
  • prof. nadzw. dr hab. n. med. A. Komorowski, aktualizacja: lek. M. Wiercińska „Rak jądra - objawy, rozpoznanie i leczenie nowotworów złośliwych jądra”, Medycyna Praktyczna, 72.10.2023
  • Niebieski listopad (www.gov.pl data dostępu: 22.06 2024)
  • Samobadanie jąder (www.gov.pl data dostępu 22.06.2024).
Jolanta Woźniak
Artykuł napisany przez
Jolanta Woźniak
Absolwentka Prawa na Uniwersytecie Łódzkim. Pierwsze doświadczenie zawodowe zdobywała, jako pracownik Działu Penitencjarnego i Organizacyjno-Prawnego w Areszcie Śledczym w Łodzi. Od 2004 roku Zastępca Prezesa i Członek Zarządu w Miejskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. Od kilku lat copywriterka, głównie w tematyce prawnej, ale i medycznej i parentingowej. Prywatnie miłośniczka dobrego kina.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Zdrowie mężczyzny
Przerost gruczołu krokowego - objawy, leczenie, icd10
Prostata pokazana na przekroju
Zapalenie żołędzi i napletka - objawy, leczenie
Osoba ze schorzeniem prącia
Jak badać jądra samemu? Praktyczne wskazówki profilaktyki raka jądra
Mężczyzna z wizytą u urologa
Podobne artykuły
Symbol kobiecości i męskości
Rozmiar penisa ma znaczenie?
Męski układ rozrodczy
Rak prostaty - objawy, badania, leczenie i rokowania
Penis z żylakami powrózka nasiennego
Żylaki powrózka nasiennego - objawy, leczenie
Wodniak jądra u mężczyzn
Wodniak jądra u dziecka i u dorosłych - objawy, leczenie
Mężczyzna z ginekomastią siedzi na sofie w poczekalni u lekarza
Ginekomastia - co oznacza nadmierny rozwój piersi u mężczyzn i jak sobie z nim radzić?

Reklama


Czy w Twojej diecie brakuje błonnika? 🌾
Dowiedź się!