Reklama
Czy można uprawiać stosunek w czasie ciąży?
Seksualność kobiet ciężarnych do niedawna była słabo poznana. Dopiero ostatnie dekady przyniosły więcej prac dotyczących intymności, bliskości i seksu w ciąży. Co jednak niezmienne to fakt, że temat ten wciąż wzbudza kontrowersje, a wiele przyszłych mam rezygnuje ze zbliżeń, nie ze względu na np. spadek libido, ale z obaw o stan zdrowia płodu czy lęku przed jego uszkodzeniem.
Badania w zakresie „Seksualność a ciąża widziane oczami kobiet” przeprowadziły badaczki z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Łódzkiego - Karolina Janicka oraz Marta Kucharska i to właśnie one wskazują na obawy przyszłych mam w tej sferze życia. Ponadto wiele kobiet w ciąży czuje się mniej atrakcyjnych niż przed ciążą, co przekłada się na ich decyzje o niepodejmowaniu współżycia.
Jak te uprzedzenia mają się do rzeczywistości? Czy można uprawiać stosunek w czasie ciąży? Okazuje się, że prawidłowo przebiegająca ciąża nie jest przeciwwskazaniem do współżycia. Nie ma tu znaczenia, czy mamy do czynienia z ciążą pojedynczą czy bliźniaczą. Znacznie ważniejsze jest samopoczucie matki i stan zdrowia płodu czy płodów.
Oczywiście, w poszczególnych trymestrach należy dostosować pozycje czy głębokość penetracji do stanu kobiety, jednak nie trzeba podejmować decyzji o rezygnacji ze zbliżeń. Bliskość między partnerami jest ważna, szczególnie na tym etapie życia, ponieważ pogłębia więź przyszłych rodziców i zwiększa poczucie bezpieczeństwa.
Reklama
Kiedy lepiej zachować wstrzemięźliwość w ciąży? Co wpływa na tę decyzję?
Współżycie w ciąży do niedawna stanowiło temat tabu albo temat nieistotny i pomijany. Świadczy o tym niewielka liczba opracowań podejmujących to zagadnienie w literaturze. Ponadto brak wiedzy o budowie ludzkiego ciała mógł skutecznie zniechęcać ciężarne do seksu. W przeszłości wyobraźnia nasuwała niektórym osobom wręcz myśli o tym, że męskie przyrodzenie mogłoby dotknąć płód w trakcie stosunku - jeżeli rzeczywiście istniałaby na to szansa, wywołuje to niesmak i poczucie zażenowania. Dziś wiemy, że narządy rodne kobiety są tak zbudowane, że nie ma możliwości, by penis dotknął rozwijającego się dziecka.
Dodatkowo, niektóre przekonania związane z seksualnością, np. wyniesione z domu rodzinnego czy ze szkoły albo innego środowiska, mogą skutecznie zniechęcać do podejmowania stosunku w okresie ciąży. Jeżeli seks jest traktowany przede wszystkim jako droga do rozmnażania, a nie do budowania bliskości i wyrażania uczuć wobec drugiej osoby, wówczas po zapłodnieniu staje się zbędny. Istotne staje się więc podejście do współżycia jeszcze przed ciążą, np. wynikające z przekonań religijnych i postrzegania go jako czegoś nieczystego, negatywnego, grzesznego.
Za rezygnacją z seksu w trakcie ciąży stoją nie tylko przekonania podbarwione tradycją, wychowaniem i kulturą, ale również względy zdrowotne. Tu niepodejmowanie współżycia nie jest już decyzją partnerów, ale koniecznością, którą może zalecić lekarz.
Zdrowotne przeciwwskazania do seksu w ciąży to:
- krwawienia,
- bóle podbrzusza,
- zagrażające poronienie lub zagrażający poród przedwczesny,
- łożysko przodujące lub nisko schodzące pojawiające się od 20. tygodnia (wcześniej takie łożysko jest normą),
- skrócenie szyjki macicy,
- odpłynięcie płynu owodniowego.
Niektóre pary nie podejmują w okresie ciąży współżycia, ponieważ czują strach o to, że np. wywołają przedwcześnie poród.
Problemy z seksem w ciąży mogą mieć też związek z podejściem mężczyzny do ciężarnej.
Ciąża wywołuje nie tylko pozytywne emocje, ale nierzadko przyczynia się również do odczuwania tzw. uczuć niekochanych, związanych z lękiem, niechęcią, obawami, a czasem wręcz obrzydzeniem wobec ciała partnerki.
Na drugim biegunie znajdują się również problemy z akceptacją swojego ciała przez kobietę. Brak przyjęcia tego, że ciało pod wpływem hormonów się zmienia, może być przyczyną nieudanego pożycia.
Negatywnie na chęć do podjęcia współżycia wpływ może mieć suchość pochwy. Może ona utrzymać się także podczas stosunku. Brak odpowiedniego nawilżenia przyczynia się do pojawienia się podrażnień.
Wątpliwości wzbudza również możliwość stosunku podczas ciąży w przypadku przyjmowania leków dopochwowych. Często, w celu utrzymania ciąży kobiety muszą stosować progesteron. Czy jego aplikacja to przeciwwskazanie do współżycia? Okazuje się, że nie. Ważne jednak, by zachować kilkugodzinny odstęp między aplikacją leku a podjęciem stosunku.
Dalszą część artykułu znajdziesz pod sekcją "Pytania do eksperta"
Reklama
Seks w ciąży w I, II i III trymestrze. Jakie pozycje?
Współżycie w ciąży to temat niezwykle skomplikowany. Sposób podejścia do stosunku powinien zmieniać się wraz z kolejnymi etapami rozwoju płodu. Znaczenie mają tu aspekty techniczne. Nie wszystkie pozycje seksualne w ciąży są zalecane. Co więcej, te, które sprawdzają się na początku, w II i III trymestrze mogą nawet stanowić zagrożenie dla ciąży.
Z tego względu temat tego, jak uprawiać seks w ciąży, warto omówić z ginekologiem, który wskaże, co jest bezpieczne, a co nie. Nie należy traktować opinii lekarza w tym zakresie jako ingerencji w sprawy prywatne, ale jako wskazówkę, co zrobić, by móc współżyć bez szkody dla siebie i płodu.
Jednocześnie, trzeba mieć świadomość, że wbrew wielu obiegowym opiniom stosunek seksualny w ciąży nie jest niczym niebezpiecznym dla płodu. Płód jest chroniony przez płyn owodniowy, owodnię oraz mięśnie macicy - organizm kobiety objął go więc potrójną ochroną.
Seks w pierwszym trymestrze ciąży
Początek ciąży to czas, gdy kobiecy organizm dopiero adaptuje się do zmian. W trakcie pierwszych trzech miesięcy przyszłe mamy borykają się z wieloma dolegliwościami wynikającymi z intensywnych procesów hormonalnych, w tym z:
- nadmierną sennością,
- wymiotami,
- nudnościami,
- bolesnością piersi,
- wahaniami nastroju - od dołków psychicznych do uczucia euforii.
Te wszystkie dolegliwości nie sprzyjają współżyciu. Ponadto, mogą osłabiać libido. Badacze Masters i Johnson w latach 60. ubiegłego stulecia zauważyli spadek zainteresowania stosunkami seksualnymi w grupie kobiet w pierwszym trymestrze. Co ciekawe, zazwyczaj wycofywanie się z tej sfery życia na początku ciąży obserwuje się u pań, które jeszcze nie rodziły. Z kolei u kobiet w kolejnej ciąży tego problemu nie dostrzeżono.
Dodatkowym argumentem przemawiającym za tym, że kobiety rezygnują z seksu w pierwszym trymestrze ciąży jest lęk o utrzymanie płodu. Pierwsze miesiące to czas, w którym najczęściej występują poronienia.
Nie oznacza to jednak, że trzeba rezygnować z seksu w pierwszych tygodniach ciąży. Co więcej, narządy kobiece są w tym okresie lepiej ukrwione, co przekłada się na doznania fizyczne. Dodatkowo, seks w ciąży dla niektórych par może być nawet bardziej satysfakcjonujący niż przed ciążą, a to dlatego że np. podświadomy lęk przed niechcianą ciążą znika.
Para powinna pamiętać o tym, by zaprzestać współżycia, gdy pojawiają się bóle lub krwawienia. Mogą one świadczyć o zagrożeniu poronieniem. Ważne jest też unikanie pozycji, które przyczyniają się do zbyt mocnego nacisku na brzuch kobiety lub prowadzą do za głębokiej penetracji.
Seks w zaawansowanej ciąży
W II trymestrze organizm kobiety zdążył się przystosować do faktu, że rozwija się w nim nowe życie. Nadszedł dla przyszłej mamy okres względnej stabilności i poprawy samopoczucia psychicznego i fizycznego.
Jak piszą Marta Makara-Studzińska, Izabela Plewik i inni na łamach „Seksuologii Polskiej”, w tym czasie u większości kobiet dochodzi do zwiększonej liczby kontaktów seksualnych. Przeżycia erotyczne stają się intensywniejsze, a satysfakcja seksualna wyższa. Może mieć to związek ze zmianami fizjologicznymi, np. takimi jak duże przekrwienie narządów płciowych i znacznie szybsze zwilżanie się pochwy, co ułatwia podejmowanie współżycia. Wpływ na to mają też kwestie psychologiczne, jak np. poprawa nastroju.
Stosunek płciowy w ciąży na tym etapie może być utrudniony przez widoczny brzuszek. W związku z tym polecane pozycje to m.in.:
- na łyżeczkę, gdy kobieta leży tyłem do partnera - takie ułożenie polecane jest przez całą ciążę i może przynieść satysfakcję obojgu partnerom;
- kobieta siedzi na mężczyźnie - taka modyfikacja ułożenia pozwala na regulowanie tempa współżycia przez kobietę.
Niewskazane jest natomiast leżenie kobiety na plecach. Taka pozycja może wpłynąć na krążenie, ponieważ macica naciska na naczynia krwionośne, a przepływ krwi staje się utrudniony. Taki stan może doprowadzić np. do omdlenia czy zawrotów głowy.
Seks pod koniec ciąży
Wysoki poziom lęku o dziecko, mentalne przygotowania do porodu, a także dolegliwości ostatniej fazy ciąży to przyczyny, które nierzadko stoją za rezygnacją z seksu w 3 trymestrze ciąży. Do tego zniechęcać mogą dolegliwości fizyczne ujawniające się na tym etapie:
- bóle w krzyżu,
- obrzęki,
- ociężałość,
- wyczerpanie psychiczne.
Tymczasem seks w 7-8 miesiącu ciąży może być nadal bezpieczny i satysfakcjonujący. Oczywiście, warto decyzję o kontynuowaniu współżycia omówić z ginekologiem, który oszacuje ewentualne zagrożenie dla płodu.
Istnieje natomiast konieczność rezygnacji z seksu w ostatnich tygodniach ciąży. Przyczyn jest kilka. To m.in.:
- ryzyko zakażenia i uszkodzenia pęcherza płodowego w trakcie czynności porodowej,
- ewentualne niebezpieczeństwo wywołania porodu przedwczesnego z uwagi na pobudzenie macicy czynnością skurczową, które może trwać do pół godziny po orgazmie.
Zazwyczaj jednak seks nie powoduje przedwczesnego porodu. Może jednak wywołać tzw. skurcze przepowiadające.
Reklama
Seks analny i oralny w ciąży
Ciąża nie jest przeciwwskazaniem do tego, by decydować się na seks oralny. Co ciekawe, jak można przeczytać chociażby w powstałej w 2000 roku pracy poświęconej temu zagadnieniu autorstwa C.A. Coelmana z Uniwersytetu w Leiden - kobiety, które wykonywały fellatio swoim partnerom, zdecydowanie rzadziej były narażone na preeklampsję, a więc stan przedrzucawkowy.
Nie ma natomiast jednoznacznych wskazań, że seks analny w ciąży jest w pełni bezpieczny. Choć płód jest chroniony kilkoma warstwami, w tym silnymi mięśniami macicy, to taki seks może być przeciwwskazany ze względu na to, że w trakcie współżycia może dojść do podrażnienia, a nawet przerwania ciągłości skóry odbytu.
Co więcej, ciąża to czas, gdy kobiety mogą borykać się z hemoroidami, zaparciami czy krwawieniami z odbytu. Wszystkie te stany mogą się pogłębić po podjęciu seksu analnego.
Dodatkowo, taka forma stosunku sprzyja przenoszeniu drobnoustrojów z odbytu na narządy płciowe, co może być przyczyną infekcji. Decydując się na taki seks, trzeba zatroszczyć się o kwestie higieniczne.
Dlatego współżycie w taki sposób powinno być przemyślane. Może być podjęte, gdy kobieta nie cierpi z powodu dodatkowych dolegliwości.
Reklama
Do którego miesiąca w ciąży można uprawiać stosunek?
Jeżeli ciąża przebiega prawidłowo, a kobieta czuje się dobrze i nie uskarża się np. na bóle, seks można uprawiać praktycznie do końca III trymestru. Warunkiem jest tu oczywiście obopólna zgoda partnerów.
Czasem okres tuż przed rozwiązaniem staje się na tyle nerwowy i wymagający dla przyszłych rodziców, że zupełnie zapominają o tej sferze życia i skupiają się m.in. na kompletowaniu wyprawki i dbałości o inne aspekty życia.
Okres oczekiwania na dziecko - zwłaszcza na ostatnim etapie ciąży - wiąże się z wieloma zawirowaniami psychologicznymi i fizjologicznymi, a to przekłada się na ogólną chęć do podjęcia współżycia lub odwleczenia go w czasie.
Do kiedy można uprawiać seks w ciąży? Warto wspomnieć, że wielu lekarzy zaleca powściągliwość seksualną w ostatnich tygodniach jej trwania z uwagi na ryzyko przyspieszenia porodu.
Reklama
Większa ochota na seks w ciąży czy spadek libido?
Ciąża to czas pełen różnorodnych zawirowań hormonalnych, co nie pozostaje to bez znaczenia dla ogólnej chęci na współżycie. Niektóre kobiety - z uwagi na to, że np. przestają się obawiać, że zajdą w ciążę, mają znacznie większą ochotę na seks w ciąży niż wcześniej.
Popęd seksualny zmienia swoje oblicze w zależności od trymestru, w którym znajduje się kobieta. Początkowo obserwuje się brak ochoty na seks w ciąży. Ma to związek z ogólnym złym samopoczuciem i typowo ciążowymi dolegliwościami, w tym mdłościami i nudnościami obecnymi w I trymestrze.
II trymestr przynosi odmianę i wzrost chęci na seks. Organizm już się ustabilizował i wahania związane z nastrojem czy problemami odeszły do przeszłości. II trymestr to czas, gdy kobieta jest już przyzwyczajona do nowej roli, a jednocześnie nie myśli jeszcze o porodzie. To czas, gdy nierzadko odkrywa na nowo swoją seksualność i uczy się rozpoznawać potrzeby swoje i partnera.
W III trymestrze ochota na współżycie maleje - ma to związek z tym, że przyszła mama przygotowuje się już do przywitania dziecka na świecie. Zajęta jest więc myśleniem o tym, co ją czeka oraz troską o zdrowie potomstwa.
Seks kobiet w ciąży może być satysfakcjonujący, a w wielu przypadkach przynosi więcej przyjemności niż przed ciążą. Istotne jest tu wsłuchanie się w siebie i w partnera. Brak satysfakcji w trakcie stosunku może mieć związek ze stresem i obawami kobiety przed porodem. Nierzadko wynika też po prostu z ogólnego zmęczenia czy dolegliwości ciążowych.
Reklama
Jakie mogą być zagrożenia związane z seksem w ciąży? Krwawienia i ból
Seks sam w sobie nie stanowi zagrożenia dla ciąży. Płód jest bardzo dobrze chroniony przez macicę - dlatego w przypadku ciąży przebiegającej prawidłowo, bez patologii, raczej nie wystąpią niekorzystne skutki uboczne współżycia.
Jednocześnie zawsze - nawet wówczas, gdy kobieta nie jest w ciąży - po stosunku mogą pojawić się niepokojące dolegliwości. Co powinno zwrócić naszą uwagę po współżyciu?
Objawy wymagające konsultacji z lekarzem to zazwyczaj:
- krew po stosunku - krwawienie może mieć związek z podrażnieniem ścianek pochwy, ale też wskazywać na coś poważniejszego, np. odklejanie się łożyska;
- plamienia o różnych kolorach, np. brązowe czy jasnoczerwone;
- pieczenie pochwy po stosunku - może mieć związek z infekcją grzybiczą albo bakteryjną. Taki stan jest szczególnie niebezpieczny zwłaszcza pod koniec ciąży, ponieważ podczas porodu może dojść do zainfekowania dziecka. Dlatego, gdy istnieje ryzyko np. zarażenia się infekcją bakteryjną od partnera, najlepiej zrezygnować z seksu bez zabezpieczenia i korzystać z prezerwatyw;
- bóle podbrzusza w trakcie stosunku i po jego zakończeniu.
Co ciekawe, jeżeli zauważyłaś u siebie twardnienie brzucha po stosunku w ciąży, może to wskazywać na skurcze przepowiadające. Taki stan jest normalny w III trymestrze. Natomiast powinien być sygnałem alarmowym na początku ciąży - może sugerować, że doszło np. do odklejenia się łożyska.
Pojawianie się śluzu i wydzieliny z pochwy należy natomiast postrzegać jako coś naturalnego. To klasyczna reakcja organizmu kobiety na pobudzenie. Jeżeli nie towarzyszą jej inne kolory, np. czerwony, można domniemywać, że nie dzieje się nic niepokojącego.