Co to badanie SHBG?
SHBG (z ang. sex hormone binding globulin), czyli białko, zwane także globuliną wiążącą hormony płciowe (androgenów u mężczyzn i endrogenów u kobiet), to jedno z badań pozwalających ustalić ich poziom w organizmie.
Poziom SHBG wskazuje na ilość białka, a jest ona zależna od tłuszczu odkładającego się w wątrobie. Tłuszcz natomiast pochodzi z fruktozy, czyli cukru prostego. Kiedy wzrasta poziom cukru, a potem tłuszczu, zmniejsz się tym samym poziom SHBG.
Cena badania SHBG to, w zależności od przychodni, od około 30 zł do nawet 70 złotych. Wynik najczęściej odebrać można już następnego dnia roboczego po pobraniu.
Reklama
Diagnostyka SHBG
Badanie SHBG wykonywane jest w laboratorium analitycznym. Aby pobrać krew żylną do oznaczenia poziomu tego białka, pacjent nie musi być na czczo. Jednak w okresie letnim zaleca się, aby około pół godziny przed badaniem wypić szklankę wody lub herbaty bez cukru.
SHBG jest dość rzadko zlecane. U większości pacjentów wystarczających informacji o stanie zdrowia pacjenta dostarcza zbadanie poziomu testosteronu całkowitego oraz wolnego (niezwiązanego z żadnym białkiem). Lekarze zlecają oznaczenie poziomu testosteronu razem z badaniem poziomu SHBG, aby uzyskać informację na temat testosteronu biodostępnego.
Reklama
Kiedy wykonać badanie SHBG?
Poziom tego białka sprawdza się w przy takich dolegliwościach, jak:
- nadmierne owłosienie u pań,
- zaburzenia miesiączkowania lub brak miesiączki ,
- łysienie u kobiet,
- nadmierne umięśnienie u pań,
- zanik mięśni u mężczyzn,
- problemy z potencją,
- zaburzenia erekcji.
Reklama
Jaka jest norma SHBG?
Norma dla SHBG może kształtować się na poziomie od 18 do 110 nmol/l. Należy jednak pamiętać, że laboratoria mają różne normy. Zależą one od metody oznaczenia, odczynników oraz sprzętu, na jakim badanie jest wykonywane. W dodatku pracownie analityczne mogą posługiwać się różnymi jednostkami miary.
Prawidłowej interpretacji wyniku może dokonać lekarz dysponujący innymi badaniami pacjenta i znający jego ogólny stan zdrowia.
Co oznacza wysoki poziom SHBG? W takim przypadku pacjent może mieć nadczynność tarczycy. Wysoki poziom tego białka może również wskazywać na marskość wątroby. Na wyższy wskaźnik globuliny wiążącej hormony płciowe może wpływać przyjmowanie doustnych środków antykoncepcyjnych.
Wysoki poziom SHBG stwierdza się u panów z niskim testosteronem.
Co natomiast oznacza niski poziom SHBG? Może on wskazywać na niedoczynność tarczycy oraz zespół policystycznych jajników. SHBG na niskim poziomie utrzymuje się u osób z akromegalią. W tym przypadku u chorych obecny jest, ale za to w nadmiarze, hormonu wzrostu (somatotropina). U dzieci i nastolatków taki poziom hormonów prowadzić może do gigantyzmu.
Niedobór białka SHBG występuje w również u osób otyłych. Jego poziom obniża się też u kobiet po przejściu menopauzy.
Reklama
SHBG a ciąża
Podwyższone SHBG występuje również u kobiet w ciąży i jest to naturalny objaw. Podobnie jest z dziećmi, u których dopiero po osiągnięciu dojrzałości wskaźnik SHBG spada.
Z kolei kobiety z powodu wysokiego poziomu testosteronu odczuwają różne dolegliwości oraz problemy natury estetycznej. Hirsutyzm to bolączka wielu pań, bo nadmierne owłosienie pojawia się u nich w miejscach typowych dla mężczyzn - podbródek, klatka piersiowa, uda, stopy, brzuch i obszar nad górną wargą. Kobiety z wyższym testosteronem mają także obniżony tembr głosu. Często borykają się z trądzikiem i otyłością.
W przypadku wysokiego poziomu testosteronu, czyli niższego SHBG, u kobiet wystąpić może problem z płodnością. W ich przypadku poziom powinien być dwukrotnie wyższy niż u mężczyzn w tym samym wieku.
Odpowiednio szybko wykryte nieprawidłowości stężenia SHBG pozwalają na wyleczenie problemów z płodnością. Tym samym można unormować cykl menstruacyjny, którego zaburzenie jest jednym z objawów za wysokiego testosteronu.
Reklama
Testosteron a SHBG
Poziom hormonu SHBG sprawdza się w celu ocenienia stężenia androgenów, czyli męskich hormonów płciowych. U mężczyzn największe problemy sprawia właśnie testosteron, a dokładnie jego niedobór. Niski poziom testosteronu może być odpowiedzialny za niskie libido, zaburzenia erekcji i bezpłodność.
Ponieważ oznaczenie hormonu SHBG jest badaniem odpłatnym, można je wykonać bez skierowania lekarskiego, ale dobrze skonsultować się wcześniej z lekarzem.
Reklama
Co zrobić po badaniu SHBG?
W przypadku za wysokiego stężenia tego białka należy wprowadzić suplementację. Jak więc można obniżyć SHBG? W leczeniu używa się Boronu. Przyjmowana dawka jest zależna od zalecenia lekarza. Jednym wystarczy 6mg dziennie, inni potrzebują 10 mg. Taka suplementacja trwa około 2 miesięcy, by zaczęła przynosić rezultaty.
Jak natomiast podnieść SHBG? W przypadku za niskiego stężenia białka potrzebna jest zmiana diety i stylu życia. Posiłki powinny mieć niską zawartość tłuszczu, a bogatą w błonnik. Ważna jest także aktywność fizyczna. Po takiej zmianie stylu życia poziom SHBG powinien samoistnie się podnieść.
