Reklama
Czym jest siemię lniane? Czym różni się od mielonego lnu i nasion chia?
Siemię lniane jest tym samym co len mielony, choć podanym w innej formie.
Siemię lniane jest ziarnem, które najczęściej jest dostępne w aptekach i sklepach ekologicznych w cenie około 17 zł za kg. Len mielony można natomiast kupić w sklepach spożywczych za 12 zł za 450 g lub w tabletkach za 16 zł za 60 sztuk.
Nie występują różnice we właściwościach lenu mielonego i siemienia lnianego.
Wartości odżywcze i witaminy również są takie same. Co zatem zawiera siemię lniane? Jest ono bogate w:
- kwasy omega-3,
- błonnik pokarmowy,
- lignany,
- fitosterole,
- witaminy E, B2 i B6,
- kwas foliowy,
- składniki mineralne (m.in. wapń, magnes, potas, fosfor, cynk).
Części z tych składników nie znajdziemy w jego odtłuszczonej wersji (złocistej).
Nieodtłuszczone (brązowe) siemię lniane ma zaledwie 37 kcal. Dziennie nie spożywa się go o wiele więcej. Jego indeks glikemiczny wynosi 35.
Można natomiast wybrać polską ekologiczną wersję siemienia lnianego. Len brązowy w wersji bio ma takie same wartości odżywcze.
Czy siemię lniane różni się od nasion chia? Oba oferują podobne właściwości pod względem zdrowotnym. Mają również bardzo zbliżone wartości odżywcze. Nasiona chia jedynie posiadają odrobinę mniej kalorii i więcej błonnika, podczas gdy siemię lniane zawiera więcej manganu, potasu i miedzi.
Reklama
Właściwości siemienia lnianego
Na co pomaga siemię lniane? Jego zastosowanie w celach prozdrowotnych jest bardzo szerokie i posiada wielowiekową tradycję. Używano go już w starożytności i doceniano przede wszystkim ze względu na dobroczynny wpływ na układ trawienny.
Właściwości lecznicze siemienia lnianego wynikają przede wszystkim z wysokiej zawartości błonnika, kwasów omega-3 oraz lignanów w nasionach lnu. Zawierają one również imponujący skład witamin. Działanie siemienia lnianego wzmacniają też pierwiastki, których stanowi on bogate źródło.
Spożywanie nasion lnu działa więc dobroczynnie m.in. na:
- funkcjonowanie przewodu pokarmowego (tu istotne są też wartości odżywcze siemienia lnianego),
- regulowanie masy ciała,
- skórę, włosy i paznokcie (dlatego wykorzystywane jest nie tylko w medycynie, ale również w kosmetyce).
Siemię lniane sprawdzi się w leczeniu chorób i łagodzeniu dolegliwości:
- jelita drażliwego,
- uchyłków jelita grubego,
- choroby wrzodowej,
- metaplazji jelitowej,
- chorób tarczycy,
- zapalenia trzustki,
- torbieli,
- astmy,
- dny moczanowej,
- łuszczycy,
- reumatoidalnego zapalenia stawów,
- nadżerki żołądka,
- przepukliny rozworu przełykowego (refluks żołądkowo-przełykowy),
- szczeliny odbytu,
- zakażenia Helicobacter pylori,
- kaszlu krtaniowego,
- wątrobowych, np. stłuszczenia lub zapalenia,
- nadkwasoty,
- menopauzy,
- raka hormonozależnego,
- suchości pochwy.
Dodatkowo redukuje zmarszczki i łagodzi objawy zmęczenia pod oczami. Przy chemioterapii będzie natomiast działać osłaniająco na florę jelit.
Siemie lniane może pomóc również w przebiegu endometriozy dzięki zawartości kwasó womega i przeciwutleniaczy, które hamują przyrost endometrium. Z kolei fitoestrogeny i estrogeny w nim zawarte pomagają na mięśniaki. Dość wysoka zawartość żelaza w siemieniu lnianym sprawdzi się natomiast na anemie.
Siemię lniane stosowane w połączeniu z goździkami działa wspomagająco w procesie eliminacji pasożytów z organizmu.
Siemię lniane na włosy
Siemię lniane wpływa pozytywnie nie tylko na zdrowie, ale i urodę człowieka, m.in. na włosy. Wykazuje ono silne właściwości nawilżające, świetnie nadaje się więc do włosów suchych, szorstkich i matowych, a także nisko-, średnio- i wysokoporowatych.
Jak je stosować? Można kupować kosmetyki z jego dodatkiem, lub – co bardziej naturalne – zrobić samemu domową maseczkę z siemienia lnianego na włosy. Wystarczy sporządzić gęsty wywar z mielonych ziaren (np. z trzech łyżeczek), tą samą metodą, co do picia.
Tak przygotowaną papkę należy równomiernie nałożyć na całą ich długość włosów i pozostawić do wchłonięcia, np. pod foliowym czepkiem. Na koniec siemię trzeba spłukać, a włosy umyć szamponem, jak podczas codziennej pielęgnacji.
Z rzadszego naparu można wykonać płukankę z siemienia lnianego i przepłukiwać nią całą długość włosów.
Efekty stosowania siemienia lnianego na włosy to nie tylko nawilżenie, ale też:
- zmniejszenie ich przetłuszczania -siemię reguluje wydzielanie sebum przez skórę głowy,
- łagodzenie swędzenia skóry głowy.przyspieszony wzrost - siemię lniane wpływa na porost włosów, odżywiając skórę głowy oraz umiejscowione w niej cebulki włosów.
Z sieminia lnianego przygotowywany olejek, który dostępny jest w sklepach. Można go stosować w celu olejowania włosów suchych.
Reklama
Siemię lniane na żołądek
Najbardziej popularnym zastosowaniem ziaren lnu jest ich picie na dolegliwości żołądkowe. Jak przygotować siemię lniane na żołądek? Najlepiej jest zaparzyć jego zmielone lub całe ziarna, sporządzając napar i pić go codziennie w tej postaci.
Siemię wypijane na czczo lub przed posiłkiem tworzy barierę ochronną dla ścian żołądka. Przylepiając się do nich, działa= łagodząco i chronije przed bezpośrednim działaniem treści pokarmowej, która niekiedy może podrażniać błonę śluzową.
Dzięki swej właściwości łagodząco-ochronnej, skuteczne można stosować siemię lniane na zapalenie żołądka. Jak już wspomniano, tworzy onwyściółkę dla ścian żołądka, wspierając tym samym jego szybszą regenerację i zapobiegając dodatkowym podrażnieniom.
Siemię lniane działa też łagodząco na refluks jelitowo-żołądkowy (żółciowy). Dolegliwość ta bywa wywoływana przez czynnik drażniący, jakim jest kwaśna treść pokarmowa cofająca się z żołądka do przełyku. Bariera ochronna w postaci lepkiego siemienia zwalcza przyczynę jej cofania i niweluje przykre objawy.
Siemię właściwie pozbawione jest smaku oraz woni, dlatego niektórym trudno tolerować jego częste spożywanie. Rozwiązaniem może być owocowy kisiel z siemienia lnianego na żołądek. Jak go zrobić?
Należy sporządzić gęsty napar z mielonych ziaren, a po zaparzeniu dodać do niego trochę syropu lub soku z ulubionych owoców (np. aronii, malin) lub świeżych owoców, rozgniecionych lub zblendowanych.
Uwaga! Przy ostrych podrażnieniach lub stanach zapalnych nie zaleca się dodawania do siemienia lnianego soku ani owoców. Lepiej wówczas osłodzić je łyżeczką miodu, by nabrało walorów smakowych.
Reklama
Siemię lniane na zaparcia
Często pacjenci stosują także siemię lniane na jelita i problemy z regularnym wypróżnianiem. Jak ziarna lnu wpływają na zaparcia? Jak przygotować siemię lniane i jak je pić, by zniwelować przykre objawy? Po jakim czasie zacznie działać?
Najlepiej spożywać je tak, jak na ból żołądka, czyli w postaci gęstego naparu. Oblepia on najpierw błonę śluzową żołądka, a następnie zostaje „przepchnięty” do jelit, gdzie wpływa na konsystencję treści jelitowej i ułatwia jej wydalanie. Potrzeba jednak na to przynajmniej kilku godzin.
W przypadku utrudnionego wypróżniania również można jeść kisiel z siemienia lnianego. Na zaparcia pomagają też niektóre owoce, np. suszone śliwki - można więc dodać je do kisielu celem wzmocnienia jego skuteczności.
Czy siemię lniane może powodować zaparcia? W jakich sytuacjach może przynieść odwrotny skutek? Kiedy pacjent cierpi na silne zaparcia, częste spożywanie gęstego siemienia może pogłębić problem, ponieważ zawiera ono nierozpuszczalny błonnik zwiększający masy kałowe w jelitach.
Na początku 2021 roku naukowcy zbadali zależność między siemieniem lnianym a wrzodziejący zapaleniem jelita grubego. Badanie wykazało, że regularne stosowanie siemienia pomaga niwelować objawy choroby i zmniejsza towarzyszące jej ogniska zapalne.
Reklama
Siemię lniane na odchudzanie
Ze względu na pozornie wysoką zawartość kalorii, wiele osób zastanawia się, czy siemię lniane tuczy. Jego działanie jest wręcz przeciwne. Niewielka ilość spożywana regularnie może przynieść zadowalające efekty dotyczące sylwetki.
Siemię lniane, wspierając prawidłową pracę układu pokarmowego i zachodzące w nim procesy metaboliczne, pomaga też regulować masę ciała. Odchudzanie wspiera przede wszystkim zawarty w siemieniu błonnik pokarmowy – rozpuszczalny (20-40%) i nierozpuszczalny (60-80%).
Pierwszy rodzaj błonnika wiąże i żeluje treść pokarmową w żołądku oraz opóźnia jego opróżnianie, dzięki czemu przedłuża uczucie sytości. Poprzez popicice naparem z siemienia lnianego np. niewielkiej kolacji można nieco „oszukać” żołądek i uniknąć konieczności najadania się przed snem.
Ziarna lnu można spożywać nie tylko pod postacią naparu do picia, ale także je zjadać. Jak jeść siemię lniane na odchudzanie? Całe ziarna można stosować jako dodatek do niektórych potraw, np. sałatek. Można też przygotowywać kisiel z lnu z dodatkiem owoców lub pestek, musli czy choćby ziaren słonecznika.
Koktajl z siemienia lnianego na odchudzanie to nic innego jak napar z mielonych ziaren zblendowany z dodatkiem warzyw lub owoców. Taki napój jest chętnie spożywany szczególnie latem, ponieważ nie tylko odżywia, ale również działa orzeźwiająco.
Reklama
Siemię lniane na gardło
Siemię lniane jest skuteczne również w niwelowaniu niektórych objawów przeziębienia, a dokładnie bólu gardła i suchego kaszlu. Siemię lniane na ból gardła działa przede wszystkim, oblepiając jego podrażnioną błonę śluzową i przyspieszając jej gojenie.
Najlepiej jest stosować gęsty kisiel z siemienia lnianego na gardło, ponieważ na długo przywiera do jego ścian, wydłużając tym samym swoje dobroczynne działanie. Z rzadszego naparu można zrobić płukankę i przepłukiwać nią gardło nawet kilka razy dziennie.
Podobnie wygląda działanie lnu na suchy, uporczywy kaszel. Pity napar skutecznie nawilża śluzówkę i łagodzi jej podrażnienia, co pomaga zniwelować dokuczliwe objawy. Dodatek w postaci miodu może wzmocnić jego działanie.
Przy suchym kaszlu szczególnie zaleca się picie siemienia wieczorem. Pomaga on zapobiegać duszącym atakom przerywającym spokojny sen.
Siemię lniane na surowo
Czy siemię lniane można jeść na surowo? Czy niepoddane obróbce termicznej może być szkodliwe? Surowe ziarna zawierają glikozydy cyjanogenne, które w dużych dawkach mogą powodować nawet ostre zatrucia.
Ilość tych substancji w siemieniu jest jednak na tyle mała, że trudno byłoby się nim zatruć. 10 g (jedna łyżka stołowa) ziaren uwalnia 5 mg cyjanowodoru, tymczasem dawka szkodliwa dla osoby dorosłej wynosi 50-60 mg.
Zjadanie dwóch łyżek nasion siemienia lnianego na surowo dziennie nie może więc zaszkodzić, a wręcz jest zalecane ze względu na wysoką zawartość dobroczynnych substancji, których ilość maleje podczas obróbki termicznej, a nawet mielenia.
Jak jeść siemię lniane w ziarnach? Na surowo można dodawać je bezpośrednio do surówek, sałatek i innych potraw, a także do dietetycznych koktajli lub jogurtów czy nawet kefiru.
Siemię lniane w ciąży
Ciąża to czas, kiedy kobieta jest szczególnie narażona na rozmaite dolegliwości żołądkowo-jelitowe, takie jak zaparcia, wzdęcia czy zgaga.
Zaczynają się one niekiedy już na początku ciąży i mogą trwać aż do porodu, ponieważ rosnące w macicy dziecko powoduje ucisk na narządy wewnętrzne, w tym na elementy przewodu pokarmowego. Czy można stosować siemię lniane w ciąży celem zniwelowania tego rodzaju objawów?
Stosowanie leków w ciąży powinno być ograniczone do niezbędnego minimum, ponieważ większość z nich może powodować jakieś skutki uboczne, a dla rozwijającego się dopiero płodu są one szczególnie groźne.
Wiele kobiet ciężarnych stawia więc na naturalne, domowe sposoby radzenia sobie z różnymi dolegliwościami, jednak nawet stosowanie takich metod jak siemię lniane na zgagę w ciąży powinno być każdorazowo konsultowane z lekarzem prowadzącym.
Siemię lniane dla dzieci
Podobnie, jak u kobiet w ciąży, tak samo u najmłodszych pacjentów dobrze jest stosować naturalne metody niwelowania niektórych objawów, o ile oczywiście lekarz nie zaleci innej terapii. Siemię lniane jest na tyle bezpieczne, że w umiarkowanych ilościach można spokojnie podawać je dzieciom. Na co?
Popularnym zastosowaniem jest u dzieci siemię lniane na zaparcia, które stanowią u najmłodszych częstą dolegliwość. Spożywane regularnie siemię zmienia konsystencję treści jelitowej, nadając jej poślizg i ułatwiając jej wydalanie.
Można nawet stosować siemię lniane na zaparcia dla niemowlaka, podając mu je butelką jako napar do picia lub łyżeczką w formie kisielu.
Niekiedy stosuje się też siemię lniane dla niemowląt jako dodatek do kąpieli. Kąpiel z siemieniem działa kojąco i nawilżająco na delikatną skórę malucha, zalecana jest więc przy wszelkiego rodzaju podrażnieniach, odparzeniach czy nadmiernym złuszczaniu.
Siemię lniane do picia
Jak pić siemię lniane, by w pełni korzystać z jego prozdrowotnych właściwości? Przede wszystkim trzeba spożywać je regularnie.
Jak wszystkie metody naturalne, tak i siemię jest skuteczne tylko wtedy, gdy dostarcza się je organizmowi systematycznie. Jedynie wówczas poziom dobroczynnych substancji w organizmie utrzymuje się na dłużej.
Kiedy pić siemię lniane - rano czy wieczorem? Na to pytanie trudno udzielić jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ działanie siemienia na układ pokarmowy jest wielopłaszczyznowe.
Na co może pomagać picie siemienia lnianego na czczo? Przed śniadaniem bardzo dobrze działa na żołądek, tworząc dla niego swego rodzaju tarczę ochronną. Nie świadczy to jednak o tym, że spożywane go wieczorem nie przynosi żadnych korzyści.
Jego picie może mieć również korzystny wpływ na reumatoidalne zapalenie stawów. Siemię lniane jako może również być stosowane w postaci okładów, np. na kolana. Wystarczy przygotować z niego papkę, owinąć gazą lub bawełnianym woreczkiem i przyłożyć do bolącego miejsca. Jest to alternatywa dla żeli przeciwbólowych.
Czy siemię lniane można pić na noc? Jeśli nie powoduje u pacjenta żadnych dolegliwości, to jak najbardziej tak. Warto jednak pamiętać, że żołądek nie powinien być niczym wypełniany przed samym snem, zatem i siemię warto wypić chwilę wcześniej.
Spożywanie siemienia lnianego właściwie o każdej porze może przynieść sporo zdrowotnych korzyści. A jak długo można je pić? Terapia siemieniem lnianym nie powinna przekroczyć 3 miesięcy.
Jak przygotować siemię lniane?
Najlepszym sposobem na spożywanie siemienia lnianego jest jego codzienne picie. Jak parzyć siemię lniane do picia? Nasiona lnu można kupić pod dwiema postaciami - albo w całości, albo w formie zmielonej.
Przepis na napar z siemienia lnianego mielonego jest bardzo prosty. Dwie łyżeczki mielonych ziaren wystarczy zalać szklanką gorącej, przegotowanej wody i odstawić na kilkanaście minut pod przykryciem. Tak przygotowany płyn będzie bardzo gęsty.
Jeśli ktoś nie toleruje konsystencji gęstego kisielu, może zalać wodą łyżeczkę siemienia. Wówczas będzie ono rzadsze i – dla niektórych – przyjemniejsze do picia.
Warto jednak pamiętać, że gęsty napar z siemienia lnianego może lepiej przyklejać się do błony śluzowej przewodu pokarmowego i tym samym skuteczniej na nią działać.
Wywar można przygotować też z całych (niemielonych) ziaren, ale wówczas trzeba siemię lniane gotować. Jak to zrobić?
Jedną łyżkę stołową ziaren zalać szklanką zimnej wody i wszystko razem zagotować, a następnie gotować pod przykryciem, przez około 15 min. na wolnym ogniu. Gotowy wywar należy przecedzić i pić lekko ostudzony.
Jak natomiast samemu zmielić siemię lniane? W blenderze jest to bardzo proste. Wystarczy ustawić go na wysokie obroty tak długo, aż będzie gotowe.
Bez młynka jest to równie proste, jednak nieco dłuższe. Wystarczy wysypać do moździerza porcję siemienia lnianego, a następnie kilka minut ucierać je, wykonując okrężne ruchy.
Przeciwwskazania do stosowania siemienia lnianego
Dla większości osób stosowanie siemienia lnianego jest całkowicie bezpieczne. Len niezwykle rzadko wywołuje jakiekolwiek skutki uboczne czy reakcję alergiczną. Nie należy jednak ignorować takich objawów, jak nudności, pokrzywka czy wymioty. Mogą one świadczyć o uczuleniu.
Działaniami niepożądanymi w przypadku przedawkowania siemienia lnianego jest zazwyczaj zwiększenie liczby wypróżnień. Mogą pojawić się też wzdęcia, ból brzucha oraz nudności. Wystarczy w takich przypadkach, kierować się tym, ile dziennie zaleca się go przyjmować.
Istnieją jednak nieliczne przypadki, w których należy ograniczyć lub wykluczyć z diety siemię lniane. Czy można je brać z lekami? Jakie choroby wykluczają spożywanie siemienia lnianego?
Przeciwwskazania do jego częstego spożywania to niekiedy:
- silne zaparcia i utrudnione wypróżnianie,
- niektóre choroby zapalne,
- alergia na len,
- przyjmowanie leków o działaniu przeciwzakrzepowym.
Siemię lniane jest niewskazane dla osób cierpiących na choroby pęcherzyka żółciowego, np. zapalenie woreczka lub kamicę. Jego szkodliwość może ujawnić się także w połączeniu z lekami na nadciśnienie, gdyż on również działa obniżająco na ciśnienie.
Jeśli pacjenta dotyczy którakolwiek z wymienionych sytuacji, spożywanie lnu (szczególnie częste i systematyczne) powinien skonsultować z lekarzem. Należy również mieć na uwadze, że ze względu na działanie osłaniające przewodu pokarmowego, siemię lniane może działać opóźniająco na wchłanianie leków.
Nie ma natomiast przeciwwskazań do stosowania siemienia lnianego przez cukrzyków. Ze względu na dość sporą zawartość błonnika może wręcz pomóc w regulacji poziomu cukru oraz cholesterolu we krwi.
Gdy nie można stosować siemienia lnianego, zamiennikiem może być babka płesznik. Co jest jednak lepsze? Oba produkty mają podobny skład i właściwości. Babka płesznik ma jednak znacznie więcej błonnika.
