Po raz pierwszy endoskopowemu badaniu końcowego odcinka jelita grubego zwanego sigmoidoskopią poddano pacjenta w 1963 roku. Od tego czasu dzięki tej metodzie diagnostycznej udaje się wykryć wiele nowotworów jelita grubego. Uznaje się, że sigmoidoskopia przeprowadzana profilaktyczne daje szansę zredukowania ryzyka rozpoznania raka odbytu i okrężnicy w stadium zaawansowanym nawet o 70 procent w stosunku do pacjentów, którzy nie wykonywali sigmoidoskopii w ramach badań przesiewowych.
Sigmoidoskopia a kolonoskopia
W trakcie sigmoidoskopii wykorzystuje się cienki endoskop zwany fiberosigmoidoskopem, którego długość nie przekracza 60 cm. Choć badanie obejmuje jedynie końcowy odcinek jelita grubego, czyli odbytnicę, esicę i okrężnicę zstępującą, to uważa się, że sigmoidoskopia może być alternatywą dla kolonoskopii, która diagnozuje wewnętrzne ściany całego jelita grubego. Według opinii American Medical Association sigmoidoskopia pozwala wykryć 60 procent zmian nowotworowych jelita grubego, bo właśnie w końcowym odcinku jelita najczęściej rozwija się nowotwór.
Zobacz wideo: Rak jelita grubego - czy daje przerzuty?
Reklama
Sigmoidoskopia przebieg
Badanie trwa około 15 minut i nie wymaga stosowania środków znieczulających i uspokajających. Pacjent ubrany w specjalną odzież do badania kładzie się na lewym boku i kolana podkurcza do klatki piersiowej. W tym czasie lekarz wprowadza do odbytu posmarowaną żelem końcówkę fiberosigmoidoskopu. Obraz z wnętrza jelita przekazywany jest na monitor komputera lekarza. Gdy lekarz zauważy niepokojące zmiany może przy pomocy tego samego urządzenia pobrać materiał do badania histopatologicznego, zatamować krwawiące miejsce, usunąć polip lub żylaki.
Reklama
Sigmoidoskopia przygotowanie
Przewaga sigmoidoskopii nad kolonoskopią polega na tym, że przygotowanie pacjenta do badania nie jest takie uciążliwe, gdyż nie ma potrzeby oczyszczenia jelita grubego na całej jego długości. Pacjentowi przed badaniem zaleca się jednak:
- przejście na dietę półpłynną w przeddzień badania, zaleca się jedzenie wtedy głównie zup i przetartych dań
- wieczorem przed badaniem można zjeść bardzo lekką kolację, także półpłynną
- w dniu badania trzeba pozostać na czczo
- wieczorem przed badaniem należy oczyścić jelita stosując dostępne w aptece doodbytnicze lewatywy
- lewatywę należy powtórzyć jeszcze rano w dniu badania
Jeśli pacjent skierowany na sigmoidoskopię cierpi na przewlekłe zaparcia lub zaburzenia czynności skurczowej, lekarz może mu zalecić takie samo przygotowanie do badania, jak przed kolonoskopią. Wtedy już na 3 dni przed diagnostyką trzeba wyeliminować z diety owoce i warzywa pestkowe (np. winogrona, pomidory, kiwi, truskawki) a także produkty zawierające pestki siemienia lnianego, nasion chia i maku (np. pieczywo). Dzień przed badaniem pacjent zjada tylko śniadanie (bez mleka, surowych owoców i warzyw oraz napojów gazowanych). O godzinie 15-tej zaczyna wypijać preparat przeczyszczający (4 litry trzeba wypić w 5-6 godzin). Od chwili wypicia preparatu nie należy nic jeść.
Reklama
Badanie sigmoidoskopowe wskazania i przeciwwskazania
Amerykańscy gasteroenterolodzy zalecają profilaktyczne wykonywanie badania sigmoidoskopowego co 5 lat u każdego pacjenta, który skończy 50. rok życia. Jeśli jednak w rodzinie były przypadki nowotworu jelita grubego Amerykanie zachęcają, żeby badania wykonywać u młodszych pacjentów i częściej niż co 5 lat. Badanie wykonuje się także w przypadku podejrzanych zmian, które mogą świadczyć o rozwoju choroby nowotworowej. Wskazaniami są m.in.:
- zmiana rytmu wypróżnień
- naprzemienne biegunki i zaparcia
- krew w stolcu
- uczucie niepełnego wypróżnienia
- niekontrolowane oddawanie stolca
- ból w trakcie wypróżnień
Badania sigmoidoskopowego nie powinno się wykonywać u kobiet w ciąży (II i III trymestr), u pacjentów z niestabilną chorobą wieńcową i niewydolnością krążenia, z zapaleniem otrzewnej, z zaburzeniami krzepnięcia krwi oraz niewydolnością oddechową.
