Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍

Silny ból głowy - przyczyny i rodzaje. Na czym polega leczenie?

Silny ból głowy może być objawem choroby zagrażającej życiu, dlatego wymaga odpowiedniej diagnostyki. To ważne szczególnie u dzieci i kobiet w ciąży. Leczenie musi być dobierane indywidualnie, w zależności od rodzaju i miejsca bólu. Warto stosować też domowe sposoby, gdy boli głowa.
Mocny ból głowy
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Silne bóle głowy to jedne z najczęściej występujących objawów u dzieci i dorosłych. Mogą być nagłe i zupełnie niezwiązane z innymi chorobami albo właśnie z nich wynikające. Dlatego diagnostyka bólu głowy ma duże znaczenie dla ratowania zdrowia, a nawet życia.
  • Silne bóle głowy w pierwszym trymestrze ciąży mogą być naturalnym objawem z uwagi na wiele zmian w gospodarce hormonalnej. Ból głowy przed porodem to często objaw przeciążenia kręgosłupa.
  • Na silny ból głowy skuteczne mogą być leki bez recepty zawierające ibuprofen lub paracetamol. Kiedy tabletki bez recepty nie pomagają, warto skonsultować się z lekarzem, który przepisze leki na receptę.
SPRAWDŹ TEŻ: Migrena - przyczyny, objawy. Jak ją leczyć?
Spis treści

Przyczyny silnego bólu głowy

Silne bóle głowy to jedna z najczęściej występujących dolegliwości u dzieci i dorosłych. Z wiekiem częstość ich występowania niestety rośnie. Odpowiednia diagnostyka pozwala na szybkie rozpoczęcie terapii i przede wszystkim uśmierzenie bólu, który niejednokrotnie uniemożliwia normalne funkcjonowanie.

Gdy odczuwamy bardzo silny ból głowy często dochodzą do tego takie objawy jak: zawroty głowy, nudności, a nawet wymioty. Pojawia się wtedy ogólne złe samopoczucie. Jeśli ten objaw powtarza się, a nawet nasila, powinno nas to zaniepokoić. Konsultacja z lekarzem i dokładna diagnostyką są wówczas konieczne.

Jakie mogą być przyczyny silnego bólu głowy? Bardzo często pojawia się on z powodu przemęczenia, nadmiernego stresu albo złej diety. Nagły silny ból głowy może być także objawem wielu chorób, także zagrażających życiu. Bóle głowy można podzielić ze względu na pochodzenie dolegliwości.

W tej grupie wymienia się: 

  • tkanki pokrywające czaszkę,
  • okostną czaszki,
  • struktury wewnątrzczaszkowe,
  • struktury wrażliwe na ból: nerwy czaszkowe: V, IX, X, korzenie nerwów rdzeniowych: C1, C2, C3, naczynia, zatoki żylne, a także część opony twardej podstawy mózgu.

Silne bóle głowy mogą być nagłe i zupełnie niezwiązane z innymi chorobami albo właśnie z nich wynikające. Bardzo silny ból głowy może być odczuwany w wyniku odwodnienia organizmu, ale również niewłaściwie dobranej farmakoterapii przy innej chorobie, co oznacza konieczność zmiany przyjmowanych leków. 

Ze względu na przyczynę silnego bólu głowy wyróżnia się bóle pierwotne, czyli nagłe, które trudno powiązać z innymi dolegliwości lub schorzeniami. Wśród przyczyn takiego bólu są: 

  • migrena,
  • napięciowe bóle głowy,
  • klasterowe bóle głowy,
  • neuralgie nerwów czaszkowych,

Przyczyna bólu głowy może być także wtórna, czyli wynikać z innych chorób. W tej grupie wyróżnia się przyczyny:

  • pourazowe, gdy doszło do urazy głowy i szyi,
  • powstałe wskutek zapalenia, np. opon mózgowych,
  • choroby narządu wzroku (wady refrakcji, jaskra),
  • psychogenne,
  • guzy mózgu,
  • choroby układu krążenia, np. nadciśnienia tętniczego, stany hipoksji,
  • choroby naczyń mózgowych, np. malformacje, stany zapalne, zakrzepica.

Jeśli występuje obustronny, uciskający i tępy ból może sugerować to napięciowy ból głowy. Jego leczenie polega na stosowaniu środków farmakologicznych oraz wyeliminowaniu czynników drażniących, takich jak stres i przemęczenie. Jednak takie dolegliwości towarzyszą też nierzadko podczas codziennych zwykłych czynności.

Silny ból głowy podczas wstawania to tzw. hipotonia, czyli zmniejszenie się ciśnienia tętniczego po zmianie pozycji z leżącej na stojącą. To może być sygnał o problemach z nadciśnieniem

Poważnej choroby wcale nie muszą oznaczać silne bóle głowy po alkoholu lub po jego odstawieniu. Ich przyczyna leży w hormonie, który odpowiada za prawidłową regulację wodną organizmu. Alkohol etylowy hamuje wydzielanie wazopresyny i prowadzi do odwodnienia, które odpowiada za ból głowy.

W ostatnim czasie specjaliści zaczęli wyróżniać kolejny objaw - silny ból głowy po covidzie, czyli chorobie Covid-19, wywołanej przez nowego koronawirusa. To jednak na tyle nowe zjawisko, że wymaga wielu lat badań, by określić grupę osób narażonych na takie dolegliwości oraz ich dokładne podłoże. Ocenę utrudniają nowe mutacje, które inaczej objawiają chorobę. 

Z kolei dobrze opisane jest zjawisko silnego bólu głowy podczas wytrysku lub orgazmu kobiety. A pisał o nim już Hipokrates. Ból głowy związany z aktywnością seksualną, czyli przedorgazmiczny może być powiązany z napięciem mięśni szyi. Rozpoczyna się średnio 150 sekund przed orgazmem i może trwać nawet kilka dni. Wynika ze skurczu mięśni.

Orgazmiczny ból jest nagły i przypominający ból typu naczyniowego, a jego podłoże to wzrost ciśnienia śródczaszkowego. Ten rodzaj bólu może być powiązany z migreną, więc na dolegliwości podczas stosunku mogą cierpieć osoby leczące się właśnie z powodu migreny.

Przyczynami mogą także choroby układu naczyniowego, otyłość, guzy. Ból może wynikać również ze zmęczenia albo częstych stosunków następujących po sobie. 

Ze względu na to, że ból głowy może być objawem wielu chorób zagrażających życiu lub nawet niewłaściwej terapii, nie należy go lekceważyć i warto skonsultować go z lekarzem. Odpowiedni specjalista przeprowadzi dokładną diagnostykę i dobierze odpowiednie leczenie. 

Reklama

Silny ból głowy i objawy towarzyszące

Ból głowy, jeśli występuje przynajmniej piętnaście dni w miesiącu i utrzymuje się minimum trzy miesiące, jest klasyfikowany jako przewlekły ból głowy.

Często towarzyszą mu inne objawy. Mdłości i wymioty przy silnym bólu głowy głowy informują o tym, że w organizmie może dziać się coś niepokojącego, np. nadciśnienie tętnicze. Wtedy ból lokalizuje się w potylicy i występuje głównie o poranku.

Silny ból głowy z wymiotami jest ważnym objawem, gdy doszło do urazu głowy, ponieważ może informować o  wstrząsie mózgu.

Bóle głowy i mdłości są również częstą dolegliwością kobiet w ciąży. Najczęściej występują w pierwszym trymestrze. Spowodowane są wahaniami hormonalnymi i zmieniającą się objętością krwi w organizmie.

Silny ból głowy i oczu mogą z kolei oznaczać migrenę albo klasterowy ból, czyli skumulowany, nazywany bólem głowy Hortona. Gdy występuje gorączka może to oznaczać zakażenie koronawirusem, infekcje albo nawet zapalenie opon mózgowych.    

Reklama

Rodzaje silnego bólu głowy

W zależności od charakteru bólu wyróżnia się rodzaje bólu głowy w podziale na przebieg. Są to:

  • ostre bóle głowy (powodowane przez, np.: krwawienie śródczaszkowe, uraz głowy, pierwszy napad migreny);
  • ostre nawracające bóle głowy (migrena, klasterowe bóle głowy, choroby narządu wzroku, guzy mózgu);
  • przewlekłe postępujące bóle głowy (nadciśnienie, nadużywanie substancji psychoaktywnych, leki przeciwhistaminowe).

Dolegliwości bólowe rozróżnia się także ze względu na miejsce, w którym jest odczuwany. 

Gdy silny ból jest z tyłu głowy, czyli części potylicznej czaszki, może oznaczać m.in. zmęczenie, nadmierny stres, przeciążenie odcinka szyjnego kręgosłupa, nadciśnienie lub migrenę. Warto zaznaczyć, że to choroba dziedzina, więc ryzyko wzrasta, gdy w rodzinie były już przypadki tej choroby.

Sama migrena najczęściej objawia się silnym bólem z lewej a nierzadko również z prawej strony. Mogą mu towarzyszyć mdłości i wymioty. Ból z prawej lub lewej strona głowy może też wskazywać na napad bólu klasterowego.

Silny ból z przodu może sugerować zapalenie zatok, a ból w skroniach i mdłości ma wiele przyczyn, w tym tych zagrażających życiu, jak guzy mózgu. 

Reklama

Silny ból głowy w ciąży

Niepokojący może być silny ból głowy w ciąży. Przyczyny mogą być różne i choć zwykle dotyczą stresu, zmęczenia picia zbyt małej ilości wody, mogą też objawiać np. migreną, nadciśnieniem albo infekcją wirusową.

Ciężarna szczególną uwagę powinna zwrócić na początek ciąży, bo wtedy dochodzi do wielu zmian w gospodarce hormonalnej. Zawrot i bóle głowy, mdłości i wymioty, zmęczenie i stres czy ból piersi mogą być wtedy objawami naturalnymi dla tego etapu rozwoju płodu.

Silny ból głowy w 3. trymestrze to jeden z częściej występujących objawów i wcale nie musi oznaczać choroby. Kobieta powinna postawić wtedy na wypoczynek, dobry sen i nawodnienie organizmu, jeśli objawy nie ustępują, należy skonsultować to ze specjalistą.

Ból głowy przed porodem to często objaw przeciążenia kręgosłupa, dlatego warto zadbać wówczas o dobrą jakość snu i wygodne posłanie.

Reklama

Silny ból głowy u dziecka

Bóle głowy to przypadłość nie tylko dorosłych. To także jeden z najczęściej występujących objawów u dzieci i młodzieży. Jak podaje Polskie Towarzystwo Bólów Głowy, najczęściej silny ból głowy u dziecka występuje w okresie pokwitaniowym, to dotyczy aż 80 proc. dzieci.

Z tym objawem walczy aż połowa populacji w wieku od 7 do 15 roku życia.

Migrena może dotyczy od 3 do 10 proc. dzieci i ma charakter rodzinny, czyli dziedziczony. U chłopców występuje częściej przed okresem dojrzewania, a u dziewcząt - po tym okresie. 

Aż połowa przypadków silnych bólów głowy u dziecka ma charakter napięciowy. Powody tych dolegliwości to często napięcie psychiczne i fizyczne, czyli stres, lęki, depresja, zła postawa, nadużywanie leków przeciwbólowych, itd. 

Kiedy ból głowy u dziecka jest ostry, należy wykonać badania obrazowe, które pomogą w diagnozie. Wskazania do badań to:

  • objawy neurologiczne,
  • ból z zaburzeniami świadomości,
  • silny ból głowy z wymiotami u dziecka,
  • ból budzący dziecko w nocy,
  • uraz głowy z cechami wstrząśnienia do 14 dni po urazie,
  • pierwszy w życiu epizod o takim nasileniu,

Leczenie silnego bólu głowy u dziecka uzależnione jest od rodzaju bólu. Bóle pierwotne, czyli te niewynikające z żadnej choroby, leczy się objawowo podając leki przeciwbólowe, przeciwwymiotne lub przeciwobrzękowe. Z kolei bóle wtórne - objawowo i przynowo wobec choroby, która powoduje takie objawy. 

Reklama

Co na silny ból głowy?

Gdy ból nie wynika z żadnej choroby, co należy wykluczyć konsultacją ze specjalistą i odpowiednią diagnostyką wystarczy leczenie objawowe. W przypadku dokuczliwych dolegliwości można przyjąć silny lek na ból głowy bez recepty, czyli lek nieopioidowy, zawierający kwas acetylosalicy, ibuprofen lub paracetamol.

Ten drugi znacznie lepiej radzi sobie zwłaszcza z migrenowym bólem i jest łagodniejszy dla żołądka. Ibuprofen przyniesie ulgę już po 30 min, jednak nie jest zalecany osobom z wrzodami żołądka. Niektóre leki mają składzie dodatkowo kofeinę, która przyspiesza działanie tabletki. Środki utrzymują się w organizmie do 6 godz. po ich zażyciu. 

Jeśli potrzebne są bardziej specjalistyczne leki, konieczna jest już konsultacja z lekarzem. Silne tabletki na ból głowy na receptę to już opioidy. Niektóre są słabsze, jak kodeina czy tramadol, a inne silniejsze - morfina, fentanyl.

To silnie działające leki, dlatego należy stosować je zgodnie z zaleceniami i wcześniej sprawdzić, czy nie wchodzą w reakcje z lekami przyjmowanymi na stałe. W przeciwnym razie środki mogą stać się niebezpieczne dla zdrowia, a nawet życia.

Jeśli bólom towarzyszą nudności i wymioty, oprócz tabletek przeciwbólowych, skuteczne mogą być też leki przeciwwymiotne na receptę jak metoclopramid.

Reklama

Domowe sposoby na silny ból głowy 

Farmakologia, czyli leki przeciwbólowe, to nie jedyne sposoby na silny ból głowy. Leczenie zależne jest od przyczyny, dlatego jeśli mamy wątpliwości, należy skonsultować się z lekarzem. Warto też postawić na domowe sposoby na silny ból głowy, a te mogą nie tylko leczyć, ale też zapobiegać objawom. 

Co pomaga na silny ból głowy

  • unikanie alkoholu i innych używek,
  • zredukowanie stresu,
  • higiena snu, czyli odpowiednia długość snu oraz komfortowe miejsce do spania,
  • relaks,
  • chłodne okłady,
  • wietrzenie pomieszczenia,
  • utrzymywanie aktywności fizycznej.

Czytaj również

Bibliografia

  • M. Siemiński, Napięciowe bóle głowy w praktyce lekarza rodzinnego, Wydawnictwo Medyczne Via Medica, Gdańsk 2017.
  • A. Prusiński, Bóle głowy-wybrane problemy, Polski Przegląd Neurologiczny 2008, https://journals.viamedica.pl/polski_przeglad_neurologiczny/article/viewFile/20090/15793 [data dostępu: 10.02.22].
  • R.B. Lipton, M.E. Bigal, T.J. Steiner, S.D. Silberstein, J. Olesen, Klasyfikacja samoistnych bólów głowy, Neurology 2004, wydanie polskie, https://n.neurology.org/content/suppl/2005/07/27/63.3.427.DC1/36_nr2004-6.pdf [data dostępu: 10.02.22].
  • J. Baranowski, K. Klęczar, M. Białecka, Ból jako działanie niepożądane-dolegliwości bólowe w trakcie farmakoterapii wybranymi grupami leków, Problemy Nauk Stosowanych, Szczecin 2017.
  • I. Domitrz, Migrena u kobiet – hormony, antykoncepcja, ciąża, Migrena news, Polskie Towarzystwo Bólów Głowy, http://www.ptbg.pl/pdf/MS-2019-4.pdf [data dostępu: 10.02.22].
  • A.K. Leśnicka, Bóle głowy związane z aktywnością seksualną, https://journals.viamedica.pl/polski_przeglad_neurologiczny/article/viewFile/35255/25622 [data dostępu. 10.02.22].
Agnieszka Jędrzejczak
Artykuł napisany przez
Agnieszka Jędrzejczak
Dziennikarka z zawodu i zamiłowania. W pracy od 11 lat. Najpierw w redakcji gazety codziennej jako dziennikarka specjalizująca się w tematach medycznych. Później zamiast słowa pisanego - mówione. W redakcji telewizji jako wydawczyni, dziennikarka i reporterka relacjonująca na żywo z całego kraju na anteny ogólnopolskie. Fanka żużla, dobrej herbaty i Zbigniewa Wodeckiego.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Ból
Ból z prawej strony pod żebrami - czym jest spowodowany? Diagnostyka
Ból brzucha pod żebrami
Rwa kulszowa - objawy i sposoby leczenia. Ile trwa?
Kobieta z bólem korzonków
Ból z lewej strony pod żebrami przy dotykaniu i po jedzeniu - co oznacza?
Ból brzucha pod żebrami z lewej
Podobne artykuły
Mężczyzna odczuwa ból pod lewymi żebrami
Ból pod lewym żebrem – co oznacza i jak się objawia?
Ból brzuchu z prawej strony
Ból w prawym boku - kłujący, tępy, ostry. Sprawdź, co oznacza
Kobietę bolą dłonie
Ból dłoni - po zewnętrznej stronie i w środku. Przyczyny
Kobieta trzymająca dłonie na skroniach
Ból głowy z prawej strony - przyczyny dolegliwości. Z jakich powodów może boleć głowa z prawej strony?
Co na ból pod pachami?
Ból pod pachami - o czym świadczy, skąd się bierze i jak go załagodzić

Reklama


Sonda
Sonda redakcyjna
Czy regularnie stosujesz środki na blizny po urazach lub operacjach?
Contractubex_sonda